Cambios

Agricultura en vasconia/eu

2219 bytes añadidos, 16:01 11 mar 2020
sin resumen de edición
_LABAYRU_LANDING_
<languages></languages>
<div class="special-links"><div class="presentation">[[Presentacion_Agricultura_en_vasconia|Aurkezpena]]</div> <div class="index">[[Indice_Agricultura_en_vasconia|Edukien taula]]</div> <div class="data">[[Interes_Agricultura_en_vasconia|Jakingarriak]]</div> </div> {{DISPLAYTITLE: Nekazaritza Euskal Herrian}}{{#bookTitle:Nekazaritza Euskal Herrian | Agricultura_en_vasconia}}
[[File:08_Agricultura_en_vasconia_Portada.jpg|center|400px]]
&nbsp;
En plena Gran Depresión y acosados por una crisis ecológica causada en buena medida por una prolongada sequía (el ''Dust Bowl''), numerosos agricultores estadounidenses perdieron sus tierras a manos de bancos y compañías financieras; llegaba una nueva agricultura de corte industrial con operarios que ya no eran dueños de la tierra que trabajaban{{DISPLAYTITLE:Nekazaritza Euskal Herrian}}{{#bookTitle:Nekazaritza Euskal Herrian|Agricultura_en_vasconia/eu}}
<cite>Y los hombres levantaron un instante la vista con un dolor latente grabado en los ojos. Nos tenemos que marchar. Van a traer un tractor y un capataz. Como en las fábricas. (...)</cite>
<cite>Los tractores vinieron por las carreteras hasta llegar a los campos (...) el hombre sentado en el asiento de hierro no parecía humano (...) un robot sentado (...). No podía ver la tierra tal como era, ni olerla tal como olía, no podía pisar los terrones o sentir el calor y la fuerza de la tierra. Sentado en un asiento de hierro pisaba pedales de hierro. (...) No conocía la tierra, no la poseía, no confiaba en ella ni le imploraba. No tenía la menor importancia que una semilla plantada no germinase. El que la joven planta pugnando por crecer se agostara en la sequía o se ahogara en una lluvia torrencial le era tan indiferente al conductor como al tractor.</cite>==[landing]==
<cite>No sentía más cariño por la tierra que el que pudiera sentir el banco. Podía admirar el tractor: sus superficies de máquina, sus oleadas de potencia, el rugido de sus cilindros detonantes; pero el tractor no era suyo. Tras el tractor rodaban los discos brillantes que cortaban la tierra con las cuchillas; aquello no era arar, sino una especie de cirugía: la tierra extraída era empujada hacia la derecha, donde la segunda fila de discos la deshacía y la volvía a empujar a la izquierda; cuchillas cortantes que brillaban pulidas por la tierra lacerada. Y, arrastrados tras los discos, llegaban las gradas con sus peines de hierro, deshaciendo los terrones hasta que la tierra quedaba nivelada. Después de las gradas entraban en escena las grandes sembradoras, doce penes curvos de hierro, erectos en la fundición, cuyos orgasmos los producían engranajes, que iban violando la tierra metódicamente, sin pasión. El conductor sentado en su silla de hierro se enorgullecía de la rectitud de las líneas que no se hacían por disposición suya, sino del tractor que ni poseía ni amaba, de ese poder que no estaba bajo su control. Y cuando aquella cosecha crecía y luego se segaba ningún hombre había desmigajado un terrón caliente con sus manos dejando la tierra cribarse entre las puntas de los dedos; ninguno había palpado la semilla ni anhelado que ésta germinase. Los hombres comían algo que no habían cultivado y no había conexión entre ellos y el pan. La tierra daba frutos sometidos al hierro y bajo el hierro moría gradualmente; porque no había para ella ni amor ni odio, y no se le ofrecían oraciones ni se le echaban maldiciones.</cite>
<p style="text==[agricultura|Nekazaritza Euskal Herrian|/atlas/agricultura.png|Nekazaritza tradizionalaren ezaugarriak eta XX. mendeko azken hamarkadetan izan ziren eraldaketa sakonak, mekanizazioa besteak beste.]=======[ Agricultura_en_vasconia | Nekazaritza Euskal Herrian]====  ====[/atlas/agricultura/Andreak-asto-gainean-astotzarekin.jpg|Andreak asto gainean astotzarekin. Iturria: Bizkaiko Elizaren Histori Artxiboa: Urkiolako Santutegia Funtsa.|Gure arbasoek ezagutu zuten nekazaritza gizatiarragoa zen, ikuspegi holistikoagotik garatutakoa. Azken batean, etekina ez ezik, jaten ematen digun bizia lantzeko prozesuan oinarritutako jardueran inplikatuta dauden izaki bizidunen eta faktore fisikoen sare konplexua ere hartzen zen kontuan.||]====  ====[/atlas/agricultura/Acarreando-hierba-verde-Carranza-align1977.jpg|Belarretan. Karrantza (B), 1977. Iturria: right;">''Las uvas Miguel Sabino Díaz, Etniker Euskalerria Taldeak.|Lurrarekiko lotura sakonaren ondorioz sortzen zen [nekazaritza tradizionalari buruzko] herri-jakituria hori, autohornikuntzan oinarritutako ekonomian, lurra errespetatu behar zen ezinbestean, biziraupena bera haren menpean zegoen-eta.||]====  ====[/atlas/agricultura/Vinedo-de la ira''-Obanos-2011.jpg|Mahastia. Obanos (N), 19392011.Iturria: M.ª Amor Beguiristain, Etniker Euskalerria Taldeak.|Tente nublo, tente en ti,<br />no te caigas sobre mí,<br />guarda el pan, guarda el vino,<br/>guarda los campos que están floridos.<span stylebr />Trumoi-hodeien kontrako konjurua||]====  ====[/atlas/agricultura/Siega-de-trigo-Gesaltza-1950.jpg|Gari-igitatzea. Gesaltza (G), c. 1950. Iturria: Gasteizko Udal Artxiboa: Enrique Guinea Funtsa.|Satsitu ta jorratu ta garia hartu.||]====  ====[/atlas/agricultura/Desgranando-semilla-Zerain-1961.jpg|Hazia aletzen. Zerain (G), 1961. Iturria: Karmele Goñi, Etniker Euskalerria Taldeak.|Hazien aukeraketa funtsezko jarduera izan da betidanik. Uzta bakoitzetik hazirik onena aukeratzen zen, gorde, eta hurrengo ereintzan erabiltzeko.||]====  ====[/atlas/agricultura/Laietan-Zeanurin-1920.jpg|Laietan Zeanurin (B), 1920. Iturria: Labayru Fundazioaren Argazki Artxiboa: Felipe Manterola Funtsa.|Laiak, goldeak, eskuareak, igitaiak, segak eta narrak ezinbesteko lanabesak ziren nekazaritzako lanetarako.||]====  ====[/atlas/agricultura/Acarreo-de-los-haces-de-trigo-1940.jpg|Garia garraiatzen. Araba, c. 1940. Iturria: Gasteizko Udal Artxiboa: Enrique Guinea Funtsa.|Makineria modernoa sartu arte, gizakien indarrak eta animalienak eragin erabakigarria izan dute lan egiteko moduan eta laboreetan.||]====  ====[/atlas/agricultura/Recoleccion-de-oliva-a-ordeno-Moreda-2015.jpg|Olibondoen jeztea. Moreda (A), 2015. Iturria: José Ángel Chasco, Etniker Euskalerria Taldeak.|Uzta garaian lokartzen, miserian irazartzen.||]====  ====[/atlas/agricultura/Utillaje-para-trabajar-el-lino-Zeanuri-1931.jpg|Liho eta harigintzarako tresneria. Zeanuri (B), 1931. Iturria: Labayru Fundazioaren Argazki Artxiboa: Felipe Manterola Funtsa.|Linoaren atsekabeak, amaigabeak.||]====  ====[/atlas/agricultura/Maizal.-Carranza--2016.jpg|Artasoroa. Karrantza (B), 2016. Iturria: Luis Manuel Peña, Etniker Euskalerria Taldeak.|San Jurgi, artoak ereiteko goizegi; San Markos, artoak ereinda balegoz.||]====  ====[/atlas/agricultura/Trilladora-y-costales-de-trigo-Navarra-1960.jpg|Gari-jotzea. Nafarroa, c. 1960. Iturria: Nafarroako Museoaren Artxiboa: Nicolás Ardanaz Funtsa.|Maiatz luzea, gosea; garagarrilak ekarriko du asea.||]==="font=  ====[/atlas/agricultura/Vecinos-trabajando-en-las-eras-Alegria-Dulantzi-1940.jpg|Larrainetan auzolanean. Alegría-sizeDulantzi (A), c. 1940. Iturria: Gasteizko Udal Artxiboa:smallerEnrique Guinea Funtsa.|Elur asko den urtean, garia;"> '''John Steinbecketa erle asko dugunean, eztia.||]==== ====[/atlas/agricultura/Sembrando-patata-a-azada-Abadino-2009.jpg|Patata aitzurrez ereiten. Abadiño (B), 2009. Iturria: Rosa M.ª Ardanza, Etniker Euskalerria Taldeak.|Liho-sailak eta baratzeak ziren nekazaritza-guneko piezarik delikatuenak, kutunenak nekazariaren jabetza partikularraren ikuskeran, haren familia-ondarean gehien sartuta zeudenak. Premio Nobel ||]====  ====[/atlas/agricultura/Molino-de Literatura -Carranza-1977.jpg|Karrantzako (B) errota, 1977. Iturria: Miguel Sabino Díaz, Etniker Euskalerria Taldeak.|1950eko hamarkadara arte, irin-errota ezinbestekoa izan zen gure herrietako nekazaritzako eta abeltzaintzako ekonomian.||]====  ====[/atlas/agricultura/Descargando-el-grano-en 1962-el-remolque-Argandona-2003.jpg|Gari-garau atoian deskargatzen. Argandoña (A), 2003.Iturria: Juan José Galdos, Etniker Euskalerria Taldeak.|Ezkur urte, labor urte.||]====   ==[related]==  <div class="mw-translate-fuzzy">===Eduki aipagarriak=======[/images/thumb/e/e9/8.39_Sembrando._Alava_1917.jpg/1200px-8.39_Sembrando._Alava_1917.jpg|Nekazaritza Euskal Herrian|Laboreen banaketa eta txandakatzea. Nekazaritzako egutegia|[[DISTRIBUCION_Y_ROTACION_DE_CULTIVOS._CALENDARIO_AGRICOLA/eu]]]========[/images/thumb/4/47/8.55_Maquinando_con_arado_braban._Hondarribia_(G)_1977.jpg/1200px-8.55_Maquinando_con_arado_braban._Hondarribia_(G)_1977.jpg|Nekazaritza Euskal Herrian|Laborantzako lurraren prestaketa|[[PREPARACION_DE_LA_TIERRA_DE_CULTIVO/eu]]]========[/images/thumb/2/21/8.203_Perales_en_flor._Uharte_(N)_1975.jpg/1200px-8.203_Perales_en_flor._Uharte_(N)_1975.jpg|Nekazaritza Euskal Herrian|Fruta arbolen laborantza|[[CULTIVO_DE_ARBOLES_FRUTALES/eu]]]========[/images/thumb/c/ce/span>8.249_Vendimiando._Moreda_(A)_2015.jpg/1200px-8.249_Vendimiando._Moreda_(A)_2015.jpg|Nekazaritza Euskal Herrian|Olioaren, ardoaren, txakolinaren eta sagardoaren ekoizpena|PRODUCCION_DE_ACEITE_VINO_TXAKOLI_Y_SIDRA/eu]====</pdiv>
127 728
ediciones