Cambios

Indice Agricultura en vasconia/eu

1126 bytes añadidos, 01:21 18 nov 2019
sin resumen de edición
<languages></languages>
= PAISAJE PAISAIA =
== I. [[EL_PAISAJE_AGRARIO/eu|EL PAISAJE AGRARIONEKAZARITZA PAISAIA]] ==
=== [[#Paisaje_agrario_de_Alava_|Paisaje agrario de Álava Arabako nekazaritza paisaia]] ===
=== [[#Paisaje_agrario_de_Navarra|Paisaje agrario de NavarraNafarroako nekazaritza paisaia]] ===
=== [[#Paisaje_agrario_de_Bizkaia|Paisaje agrario de BizkaiaBizkaiko nekazaritza paisaia]] ===
=== [[#Paisaje_agrario_de_Gipuzkoa|Paisaje agrario de GipuzkoaGipuzkoako nekazaritza paisaia]] ===
=== [[#Paysages_d_Iparralde_trois_regards|Paysages d'IparraldeIpar Euskal Herriko paisaiak: trois regardshiru begirada]] ===&emspensp;
== II. [[TERRENOS_CULTIVADOS/eu|TERRENOS CULTIVADOSLABORANTZAKO LURRAK]] ==
=== [[#Clases_calidad_y_cultivos_de_las_tierras|ClasesLurren motak, calidad y cultivos de las tierraskalitatea eta laboreak]] ===
*==== [[#Consideraciones_generales1|Consideraciones generalesOro har kontuan hartzekoak]]====
*==== [[#Clases_de_tierra_lur_motak|Clases de tierra, lur Lur motak]]====
*==== [[#Roturacion_de_la_tierra|Roturación de la tierraLuberritzea]]====
*==== [[#Primera_roturacion|Primera roturaciónLehen luberriketa-lanak]]====
**En terreno comunalLursail komunalean**En propiedad particularJabetza partikularrean
*==== [[#Cultivos|CultivosLaboreak]]====
*==== [[#Regadio|RegadíoUreztatzea]]====
=== [[#Denominaciones_y_descripcion_de_las_tierras_explotadas|Denominaciones y descripción de las tierras explotadasUstiatutako lurren izendapena eta deskribapena]] ===
*==== [[#Denominaciones_castellanas_y_descripciones|Denominaciones castellanas y descripcionesGaztelaniazko izendapenak eta deskribapenak]]====
*==== [[#Denominaciones_euskericas_y_descripciones|Denominaciones euskéricas y descripcionesEuskarazko izendapenak eta deskribapenak]]====
=== [[#Dimensiones_de_las_parcelas|Dimensiones de las parcelasLursailen neurriak]] ===
*==== [[#La_concentracion_parcelaria|La concentración parcelariaLursail-zatiketa]]====
=== [[#Situacion_y_separacion_entre_heredades|Situación y separación entre heredadesLursailen kokapena eta bereizketa]] ===
*==== [[#Cerramientos_de_muros_de_piedra._Itxiturak|Cerramientos de muros de piedra. ItxiturakHarresien bidezko itxiturak]]====
*==== [[#Heredades_predominantemente_abiertas|Heredades predominantemente abiertasLursail batez ere irekiak]]====
*==== [[#Cerramientos_actuales|Cerramientos actualesGaur egungo itxiturak]]====
*==== [[#Amojonamiento._Mugarriak|AmojonamientoMugarritzea. Mugarriak]]====
*==== [[#Lindes_naturales|Lindes naturalesMuga naturalak]]====
=== [[#Caminos_vecinales_auzobideak|Caminos vecinales, auzobideakAuzo-bideak]] ===
=== [[#Lugares_de_reunion._Areas_de_contactos_sociales|Lugares de reuniónBiltzeko guneak. Áreas de contactos socialesKontaktu sozialetarako espazioak]] ===
=== [[#Apendice_Mojones_de_jurisdiccion_herri_arteko_mugarriak|ApéndiceEranskina: Mojones de jurisdicciónEskumen-mugarriak, herri arteko mugarriak]] ===&emspensp;
= CULTIVOS LABOREAK =
== III. [[DISTRIBUCION_Y_ROTACION_DE_CULTIVOS._CALENDARIO_AGRICOLA/eu|DISTRIBUCIÓN Y ROTACIÓN DE CULTIVOSLABOREEN BANAKETA ETA TXANDAKATZEA. CALENDARIO AGRÍCOLANEKAZARITZAKO EGUTEGIA]] ==
=== [[#Consideraciones_generales2|Consideraciones generalesOro har kontuan hartu beharrekoak]] ===
*==== [[#Dias_y_periodos_de_cultivo|Días y períodos de cultivoLaborantzako egunak eta aroak]]====
*==== [[#Influencia_de_la_luna|Influencia de la lunaIlargiaren eragina]]====
=== [[#Distribucion_de_los_cultivos_en_los_distintos_tipos_de_heredades|Distribución de los cultivos en los distintos tipos de heredadesLaboreen banaketa lursail moten arabera]] ===
=== [[#Rotacion_de_cultivos|Rotación de cultivosLaboreen txandakatzea]] ===
=== [[#Calendario_agricola|Calendario agrícolaNekazaritzako egutegia]] ===
*==== [[#Vertiente_mediterranea_de_Alava|Vertiente mediterránea de ÁlavaArabako isurialde mediterraneoa]]====
*==== [[#Vertiente_mediterranea_de_Navarra|Vertiente mediterránea de NavarraNafarroako isurialde mediterraneoa]]====
*==== [[#Vertiente_atlantica|Vertiente atlánticaIsurialde atlantikoa]]====
*==== [[#Ciclo_de_cada_cultivo|Ciclo de cada cultivoLabore bakoitzaren zikloa]]====
=== [[#Las_semillas_haziak|Las semillas, haziakHaziak]] ===
*==== [[#Seleccion_de_semillas|Selección de semillasHazien hautaketa]]====
*==== [[#Obtencion_y_conservacion_de_semillas|Obtención y conservación de semillasHaziak lortzea eta kontserbazioa]]====
*==== [[#Preparacion_de_semillas_para_la_siembra|Preparación de semillas para la siembraHaziak ereintzarako prestatzea]]====
*==== [[#Preparacion_de_semilleros_o_sementeras|Preparación de semilleros o sementerasHazitegien eta ereindako lurren prestaketa]]====
=== [[#Apendice_Refranes_relacionados_con_la_agricultura._Esaerak|ApéndiceEranskina: Refranes relacionados con la agricultura. EsaerakNekazaritzarekin lotutako esaerak]] ===&emspensp;
== IV. [[PREPARACION_DE_LA_TIERRA_DE_CULTIVO/eu|PREPARACIÓN DE LA TIERRA DE CULTIVOLABORANTZAKO LURRAREN PRESTAKETA]] ==
=== [[#Primera_roturacion_de_un_terreno|Primera roturación de un terrenoLursail baten lehen luberritzea]] ===
*==== [[#Roturacion_de_monte_bajo_o_con_arbolado|Roturación de monte bajo o con arboladoBasoberaren eta arboladia duen lurraren luberritzea]]====
*==== [[#Roturacion_de_terrenos_de_pasto|Roturación de terrenos de pastoLarreen luberritzea]]====
*==== [[#Tecnicas_modernas|Técnicas modernasTeknika modernoak]]====
=== [[#La_tierra_de_labor|La tierra de laborLaborantzako lurra]] ===
*==== [[#Preparacion_de_tierras_en_barbecho|Preparación de tierras en barbechoLugorriko lurren prestaketa]]====
*==== [[#Preparacion_de_las_tierras_de_cultivo|Preparación de las tierras de cultivoLaborantzako lurren prestaketa]]====
**El área mediterráneaAlderdi mediterraneoa**El área atlánticaAlderdi atlantikoa
=== [[#El_abonado|El abonadoOngarritzea]] ===
*==== [[#Estiercol|EstiércolSimaurra]]====
**Vertiente mediterránea Isurialde mediterraneoa **Vertiente atlánticaIsurialde atlantikoa
*==== [[#Abonos_minerales_y_de_sintesis|Abonos minerales y de síntesisOngarri mineralak eta sintetikoak]]====
**Vertiente mediterráneaIsurialde mediterraneoa**Vertiente atlánticaIsurialde atlantikoa
*==== [[#Compost_y_abonos_verdes|Compost y abonos verdesKonposta eta ongarri berdeak]]====
=== [[#El_uso_de_la_ceniza_errautsa|El uso de la ceniza, errautsaErrautsaren erabilera]] ===
=== [[#El_encalado|El encaladoKareztatzea]] ===
*==== [[#Produccion_de_cal._Kareharria|Producción de calKarearen ekoizpena. Kareharria]]====
*==== [[#Uso_agricola_de_la_cal|Uso agrícola de la calKarearen erabilera nekazaritzan]]====&emspensp;
== V. [[SIEMBRA_Y_CUIDADOS_DE_LOS_CULTIVOS/eu|SIEMBRA Y CUIDADOS DE LOS CULTIVOSEREITEA ETA LABOREEN ZAINTZA]] ==
=== [[#Siembra_y_plantacion_ereitea_eta_landatzea|Siembra y plantación, ereitea Ereitea eta landatzea]] ===
=== [[#Diversidad_de_cultivos|Diversidad de cultivosLaboreen dibertsitatea]] ===
=== [[#Cultivos_para_consumo_humano|Cultivos para consumo humanoGiza kontsumorako laboreak]] ===
*==== [[#Cereales|CerealesZerealak]]====
**Trigo, gariaGaria
***Vertiente mediterráneaIsurialde mediterraneoa***Vertiente atlánticaIsurialde atlantikoa
**Maíz, artoaArtoa
*==== [[#Legumbres_ortuariak|Legumbres, ortuariakOrtuariak]]====
**Alubia, indabaIndaba, babarruna**Haba, babaBaba**Guisante, ilarraIlarra**Garbanzo, txitxirioa; lentejaTxitxirioa, dilista; y aizkoleta aizkola
*==== [[#Hortalizas_subterraneas|Hortalizas subterráneasLur azpiko barazkiak]]====
**RaícesSustraiak: zanahoria, azenarioa; chirivía y remolacha de mesatxiribia eta erremolatxa gorria**TallosZurtoinak
***Patata
***Espárrago, zainzuriaZainzuria
**HojasHostoak
***Puerro, porruaPorrua***Cebolla, tipulaTipula***Ajo, baratxuriaBaratxuria, berakatza
*==== [[#Hortalizas_aereas|Hortalizas aéreasAireko barazkiak]]====
**HojasHostoak
***LechugaLetxuga***Berza, azaAza***AcelgaZerba***EscarolaEskarola, endibia, espinacaziazerba, apioapioa, cardo y kardua eta borraja***PerejilPerrexila
**FloresLoreak: coliflor y alcachofaazalorea eta orburua**FrutosFruituak
***Pimiento, piperra, y guindilla, Piperra eta pipermina***TomateTomatea***PepinoPepinoa, calabaza y calabacínkuia eta kuiatxoa***Melón y sandíaMeloia eta sandia***BerenjenaAlberjinia
*==== [[#Plantas_medicinales|Plantas medicinalesSendabelarrak]]====
*==== [[#Drogas|DrogasDrogak]]====
**TabacoTabakoa
***El cultivo de tabaco en GipuzkoaTabakoaren laborantza Gipuzkoan***Los semillerosHazitegiak***Los cultivadoresLaborariak***El cultivo del tabaco en NavarraTabakoaren laborantza Nafarroan
**Marihuana
=== [[#Cultivos_para_el_ganado|Cultivos para el ganadoAziendarentzako laboreak]] ===
*==== [[#Cereales2|CerealesZerealak]]====
**Avena, oloaOloa**Cebada, garagarraGaragarra**Centeno, zekaleaZekalea**MaízArtoa, artaberdea
*==== [[#Leguminosas|LeguminosasLekadunak]]====
*==== [[#Menucias|MenuciasTxikiak]]====
*==== [[#Hortalizas_forrajeras|Hortalizas forrajerasBazka-barazkiak]]====
**Nabo, arbiaArbia**Remolacha Erremolatxa**CalabazaKuia**ZanahoriaAzenarioa
=== [[#Cultivos_industriales|Cultivos industrialesLabore industrialak]] ===
*==== [[#Remolacha_azucarera|Remolacha azucareraAzukre-erremolatxa]]====
*==== [[#Patata|Patata]]====
*==== [[#Hortalizas2|HortalizasBarazkiak]]====
*==== [[#Otros_cultivos|Otros cultivosBeste labore batzuk]]====
*==== [[#Setas2|SetasPerretxikoak]]====
=== [[#Cultivo_de_plantas_ornamentales|Cultivo de plantas ornamentalesLandare apaingarrien landaketa]] ===
=== [[#Cuidados_de_los_cultivos|Cuidados de los cultivosLaboreen zaintza]] ===
*==== [[#Escarda_jorra|Escarda, jorraJorraketa]]====
**CerealesZerealak**LegumbresLekaleak**PatatasPatatak**HortalizasBarazkiak
*==== [[#Uso_de_plaguicidas|Uso de plaguicidasPestiziden erabilera]]====
*==== [[#Abonado_del_cereal|Abonado del cerealZerealaren ongarritzea]]====
*==== [[#Riego|RiegoUreztatzea]]====&emspensp;
== VI. [[RECOLECCION_DE_LOS_CULTIVOS_Y_CONSERVACION/eu|RECOLECCIÓN DE LOS CULTIVOS Y CONSERVACIÓNUZTEN BILKETA ETA KONTSERBAZIOA]] ==
=== [[#Recoleccion_de_cultivos_para_consumo_humano|Recolección de cultivos para consumo humanoGiza kontsumorako uzten bilketa]] ===
*==== [[#Evolucion_de_la_siega_y_trilla_de_cereales|Evolución de la siega y trilla de cerealesZerealen segatzearen eta eultzitzearen bilakaera]]====
**Vertiente mediterránea de ÁlavaArabako isurialde mediterraneoa: siegasegatzea, acarreogarraiatzea, trillaeultzitzea, aventadohaizatzea, almacenaje del grano y la pajaalearen eta lastoaren biltegiratzea; cosechado actual y enfardadogaur egungo uzta-biltzea eta fardo-egitea**Vertiente mediterránea de NavarraNafarroako isurialde mediterraneoa: siegasegatzea, acarreogarraiatzea, trillaeultzitzea, aventadohaizatzea, almacenaje del grano y la pajaalearen eta lastoaren biltegiratzea; cosechado actual y enfardado gaur egungo uzta-biltzea eta fardo-egitea**Vertiente atlánticaIsurialde atlantikoa: siegasegatzea; trillaeultzitzea, gari-jotzea; aventadohaizatzea, gari-garbitzea; almacenajebiltegiratzea**Recolección actual del cerealZerealaren gaur egungo uzta-bilketa
*==== [[#Maiz_artoa|Maíz, artoaArtoa]]====
*==== [[#Legumbres_ortuariak_rec|LegumbresBarazkiak, ortuariak]]====
**Alubia, indabaIndaba, babarruna, y vainaeta baina**Haba, babaBaba**Guisante, ilarraIlarra**Garbanzo y lentejaTxitxirioa eta dilista
*==== [[#Hortalizas_subterraneas_rec|Hortalizas subterráneasLur azpiko barazkiak]]====
**Patata
**Espárrago Zainzuria**Puerro, porrua; cebolla, kipula; y ajoPorrua, tipula eta baratxuria
* ==== [[Hortalizas_aereas_rec|Hortalizas aéreasAireko barazkiak]]====
=== [[#Recoleccion_de_cultivos_para_el_ganado|Recolección de cultivos para el ganadoAziendarentzako laboreak]] ===
* ==== [[Cereales_rec_ganado|CerealesZerealak]] ====
*==== [[#Hortalizas_forrajeras_rec_ganado|Hortalizas forrajerasBazka-barazkiak]]====
**Nabo, arbiaArbia**RemolachaErremolatxa**CalabazaKuia
**Patata
=== [[#Conservacion|ConservaciónKontserbazioa]] ===
=== [[#Molinos_harineros_errotak|Molinos harineros, Irin-errotak]] ===
*==== [[#Introduccion|IntroducciónSarrera]]====
*==== [[#Tipos_de_molino_errota_motak|Tipos de molino, errota Errota motak]]====
*==== [[#Molinos_en_las_poblaciones_encuestadas|Molinos en las poblaciones encuestadasErrotak inkesta egindako herrietan]]====
**ÁlavaAraba
**Bizkaia
**Gipuzkoa
**NavarraNafarroa
*==== [[#Decadencia_de_los_molinos|Decadencia de los molinosErroten gainbehera]]====
*==== [[#Los_componentes_de_un_molino_harinero|Los componentes de un molino harineroIrin-errota baten osagaiak]]====
*==== [[#La_molienda_ehotzea|La molienda, ehotzeaEhotzea]]====
*==== [[#Calendario_del_molino|Calendario del molinoErrotaren egutegia]]====
*==== [[#Molinos_vecinales_o_comunales|Molinos vecinales o comunalesAuzoko edo herriko errotak]]====&emspensp;
== VII. [[LA_HIERBA_Y_OTROS_FORRAJES/eu|LA HIERBA Y OTROS FORRAJESBELARRA ETA BESTE BAZKA BATZUK]] ==
=== [[#La_hierba_en_la_cultura_tradicional|La hierba en la cultura tradicionalBelarra kultura tradizionalean]] ===
*==== [[#Creacion_y_mantenimiento_de_prados|Creación y mantenimiento de pradosBelardien sorrera eta mantentzea]]====
**CierreIxtea, roturación y cultivoluberritzea eta landatzea**MantenimientoMantentzea
*==== [[#Aprovechamiento|AprovechamientoAprobetxamendua]]====
**PastoreoArtzaintza**Siega en verdeSegatzea berdean**HenificaciónBelar-ontzea
***SiegaSegatzea***SecadoLehortzea***Recogida y acarreoBiltzea eta garraiatzea***AlmacenamientoBiltegiratzea***ConsumoKontsumoa***Almiares, belarBelar-metak
=== [[#El_inicio_de_los_cambios|El inicio de los cambiosAldaketen hasiera]] ===
=== [[#La_transformacion_de_los_años_1960|La transformación de los años 19601960ko hamarkadako eraldaketa]] ===
*==== [[#Ensilado|EnsiladoSiloratzea]]====
*==== [[#Siega_mecanica|Siega mecánicaSegatze mekanikoa]]====
*==== [[#Los_primeros_tractores|Los primeros tractoresLehen traktoreak]]====
*==== [[#Enfardado|EnfardadoFardo-egitea]]====
=== [[#Mecanizacion_progresiva|Mecanización progresivaMekanizazio progresiboa]] ===
*==== [[#Mecanizacion_de_la_recoleccion_de_la_hierba|Mecanización de la recolección de la hierbaBelar-biltzearen mekanizazioa]]====
*==== [[#Cambios_en_la_ganaderia_asociados_a_la_mecanizacion|Cambios en la ganadería asociados a la mecanizaciónMekanizazioari lotutako abeltzaintzako aldaketak]]====
*==== [[#Incremento_de_la_produccion_de_hierba|Incremento de la producción de hierbaBelar ekoizpenaren hazkundea]]====
*==== [[#Ultimas_modificaciones_en_la_alimentacion_de_las_vacas|Últimas modificaciones en la alimentación de las vacasAzken aldaketak behien elikaduran]]====
*==== [[#Transformaciones_vinculadas_a_la_crisis_ganadera|Transformaciones vinculadas a la crisis ganaderaAbeltzaintzaren krisiarekin lotutako eraldaketak]]====
=== [[#Cultivo_de_hierba_en_el_area_mediterranea|Cultivo de hierba en el área mediterráneaBelarraren laborantza alderdi mediterraneoan]] ===
=== [[#Otros_forrajes|Otros forrajesBeste bazka batzuk]] ===
*==== [[#Area_atlantica|Área atlánticaAlderdi atlantikoa]]====
*==== [[#Area_mediterranea|Área mediterráneaAlderdi mediterraneoa]]====&emspensp;
== VIII. [[CULTIVO_DE_LINO_Y_CAÑAMO/eu|CULTIVO DE LINO Y CÁÑAMOLIHOAREN ETA KALAMUAREN LABORANTZA]] ==
=== [[#El_antiguo_cultivo_del_lino|El antiguo cultivo del linoLihoaren antzinako laborantza]] ===
=== [[#El_lino_en_el_paisaje_agrario|El lino en el paisaje agrarioLihoa nekazaritza paisaian]] ===
=== [[#Terrenos_de_cultivo|Terrenos de cultivoLaborantzako lursailak]] ===
*==== [[#Clases_de_lino_y_epoca_de_siembra_ereitea|Clases de lino y época de siembra, ereiteaLiho motak eta ereiteko aroa]]====
=== [[#Proceso_de_elaboracion|Proceso de elaboraciónLantze-prozesua]] ===
*==== [[#Arranque_y_ablandamiento_ateratzea_eta_beratzea|Arranque y ablandamiento, ateratzea Ateratzea eta beratzea]]====
*==== [[#Desespigar_garramatu_azkarbaketa|Desespigar, garramatuGarramaketa, azkarbaketa]]====
*==== [[#El_empozado_del_lino_lihoa_urtaratu|El empozado del lino, lihoa urtaratuLihoa uretaratzea]]====
=== [[#Tratamiento_de_las_hebras_linugintza|Tratamiento de las hebrasAlbainuen tratamendua, linugintzalihogintza]] ===
*==== [[#Mazado_linarriketa|Mazado, linarriketaLinarriketa]]====
*==== [[#Golpeo_en_la_agramadera_trankaketa|Golpeo en la agramaderaGarban jotzea, trankaketa]]====
*==== [[#Raido_suasketa|RaídoSaretzea, suasketa]]====
*==== [[#Espadeo_ezpataz_jo|Espadeo, ezpataz joEzpataz jotzea]]====
*==== [[#La_carda_txarrasketa|La cardaKardatzea, txarrasketa]]====
=== [[#Hilado_harigintza|HiladoIrutea, harigintza]] ===
*==== [[#La_rueca._Goruetan|La ruecaGorua. Goruetan]]====
*==== [[#El_huso_ardatza|El huso, ardatzaArdatza]]====
*==== [[#Madejado_matazak_egitea|Madejado, matazak Matazak egitea]]====
=== [[#Blanqueo._Egozketa|Blanqueo. Egozketa]] ===
=== [[#El_ovillado_harilketa|El ovillado, harilketaHarilketa]] ===
=== [[#Elaboracion_del_tejido_ehungintza|Elaboración del tejido, ehungintzaEhungintza]] ===
=== [[#El_cañamo|El cáñamoKalamua]] ===
=== [[#El_esparto|El espartoEspartzua]] ===&emspensp;
= FRUTALESFRUTA ARBOLAK. OLIVO Y VID OLIBONDOA ETA MAHATSONDOA =
== IX. [[CULTIVO_DE_ARBOLES_FRUTALES/eu|CULTIVO DE ÁRBOLES FRUTALESFRUTA ARBOLEN LABORANTZA]] ==
=== [[Introduccion#Introduccion1|IntroducciónSarrera]] ===
=== [[#Cultivo_de_arboles_frutales|Cultivo de árboles frutalesFruta arbolen laborantza]] ===
*==== [[Vertiente_mediterranea#Vertiente_mediterranea1|Vertiente mediterráneaIsurialde mediterraneoa]]====
*==== [[Vertiente_atlantica#Vertiente_atlantica1|Vertiente atlánticaIsurialde atlantikoa]]====
=== [[#Plantacion_y_adquisicion_de_arboles|Plantación y adquisición de árbolesArbolak landatzea eta erostea]] ===
=== [[#Injertado_txertatzea_eztitzea|Injertado, txertatzeaTxertatzea, eztitzea]] ===
=== [[#Cuidados|CuidadosArdurak]] ===
=== [[#Recoleccion_conservacion_y_aprovechamiento_de_la_fruta|RecolecciónFrutaren bilketa, conservación y aprovechamiento de la frutakontserbazioa eta aprobetxamendua]] ===&emspensp;
== X. [[CULTIVO_DEL_OLIVO_Y_LA_VID/eu|CULTIVO DEL OLIVO Y LA VIDOLIBONDOAREN ETA MAHATSONDOAREN LABORANTZA]] ==
=== [[#El_olivo_olibondoa|El olivo, olibondoaOlibondoa]] ===
*==== [[#Zonas_olivareras|Zonas olivarerasOliba-eremuak]]====
*==== [[#Plantacion|PlantaciónLandaketak]]====
*==== [[#Variedades_que_se_plantan|Variedades que se plantanLandatzen diren aldaerak]]====
*==== [[Cuidados#Cuidados1|CuidadosArdurak]]====
**PodaInausketa
***ÉpocaAroa***HerramientasTresnak
**Forma de podarInausteko modua**Uso y destino de las oliveñasOlibondoen fruituen erabilera eta destinoa**Labra y cavaLanketa eta aitzurketa
***ÉpocaAroa***Trabajo manual y caballarEsku lana eta zamari lana***Trabajo mecanizadoLan mekanizatua
**Abonado y riegoOngarritzea eta ureztatzea
***Época de abonoOngarritzeko aroa***Clases de abonosOngarri motak***Formas de abonarOngarritzeko moduak***RiegoUreztatzea
**Plagas y tratamientosIzurriak eta tratamenduak
***De inviernoNegukoak***De primaveraUdaberrikoak***De veranoUdakoak
*==== [[#Trasplante|TrasplanteBirlandaketak]]====
=== [[#La_vid_mahatsondoa|La vid, mahatsondoaMahatsondoa]] ===
*==== [[Antecedentes_historicos#Antecedentes_historicos1|Antecedentes históricosAurrekari historikoak]]====
*==== [[#Cultivo_tradicional_de_la_vid_en_la_vertiente_mediterranea|Cultivo tradicional de la vid en la vertiente mediterráneaMahatsondoaren laborantza tradizionala isurialde mediterraneoan]]====
**VariedadesAldaerak**LabradoGoldaketa**PlantaciónLandaketa**PodaInausketa**InjertoTxertaketa**DesporrocinadoLehenengo kimaketa**AbonadoOngarritzea**DeshijueladoBigarren kimaketa**LigaciónFruituaren eraketa**PlagasIzurriak**Otras tareasBeste lan batzuk
*==== [[#Cultivo_actual_de_la_vid_en_la_vertiente_mediterranea|Cultivo actual de la vid en la vertiente mediterráneaMahatsondoaren gaur egungo laborantza isurialde mediterraneoan]]====
**Preparación del terrenoLursailaren prestaketa**Análisis de tierrasLurren analisia**Arranque de viñedo viejo y replantaciónMahatsondo zaharra erauztea eta birlandatzea**Variedades de videsMahatsondo motak**Labores de plantaciónLandatzeko lanak**Procedimientos seguidos para plantarLandatzeko prozedurak**Cuidados de la plantaciónLandatzeko ardurak
***InjertoTxertoa***PodaInausketa***Abonado y riegoOngarritzea eta ureztatzea***Labra y cavaLanketa eta aitzurketa***Empleo de herbicidasBelar-hiltzaileen erabilera***TratamientosTratamenduak***PlagasIzurriak
*==== [[#Cultivo_de_la_vid_en_la_vertiente_atlantica._Txakolina|Cultivo de la vid en la vertiente atlánticaMahatsondoaren laborantza isurialde atlantikoan. Txakolina]]====
**El cultivo tradicional de la vidMahatsondoren laborantza tradizionala**Vid emparrada, mahatsMahats-parra**Labores en el cuidado de la vidMahatsondoa zaintzeko lanak&emspensp;
== XI. [[PRODUCCION_DE_ACEITE_VINO_TXAKOLI_Y_SIDRA/eu|PRODUCCIÓN DE ACEITEOLIOAREN, VINOARDOAREN, TXAKOLI Y SIDRATXAKOLINAREN ETA SAGARDOAREN EKOIZPENA]] ==
=== [[#Aceite_olioa|Aceite, olioaOlioa]] ===
*==== [[#Recoleccion_de_la_oliva|Recolección de la olivaOliba-bilketa]]====
**ÉpocaAroa**FormaModua
*==== [[#Limpieza_de_la_oliva|Limpieza de la olivaOlibaren garbiketa]]====
*==== [[#Elaboracion_del_aceite_de_oliva|Elaboración del aceite de olivaOliba-olioa egitea]]====
**ÉpocaAroa**Entrega y pesada de la olivaOlibak entregatzea eta pisatzea. Su almacenajeBiltegiratzea**MoliendaEhotzea**La tolvaTobera
**El sinfín
**El molinoErrota
**Las batidoras
**El arcaKutxa**La prensaPrentsa
**El cuarto del huesillo
**Las tinas de aceiteOliba-terreinak
**Los infiernillos
**Reparto del aceiteOlioaren banaketa**Otras aplicacionesBeste erabilera batzuk: jabón y xaboia eta cerato
*==== [[#Reforma_del_trujal_La_Equidad_Moreda_(A)|Reforma del trujal La Equidaderrotaren zaharberritzea, Moreda (A)]]====
*==== [[#Clasificacion_de_los_trujales|Clasificación de los trujalesOliba-erroten sailkapena]]====
**Trujales a sangreOdol oliba-errotak**Trujales hidráulicosOliba-errota hidraulikoak**Trujales con motor de gasolinaGasolina-motorra duten oliba-errotak**Trujales electrificadosOliba-errota elektrifikatuak
=== [[#Apendices_Trujales_antiguos_de_Moreda_(A)|ApéndicesEranskina: Trujales antiguos de Moreda Moredako (A)antzinako oliba-errotak]] ===
*==== [[#Trujal_del_Reten_de_la_Iglesia|Trujal del Retén de la IglesiaIglesiako oliba-errota]]====
*==== [[#Trujal_de_Tomas_Laguardia|Trujal de Tomás LaguardiaLaguardiako oliba-errota]]====
=== [[#Vino_ardoa|Vino, ardoaArdoa]] ===
*==== [[#Vendimia_tradicional_en_la_vertiente_mediterranea|Vendimia tradicional en la vertiente mediterráneaMahats-biltze tradizionala isurialde mediterraneoan]]====
**Elaboración del vinoArdoa egitea
***Elaboración doméstica tradicionalEtxean egiteko modu tradizionala***Nuevos procedimientosProzedura berriak***Elaboracion del vino en cuevaArdoa egitea leize-bodegaupategietan
**Alteraciones en los vinosEraldaketak ardoetan
**GarapiteroGarapiteroa
*==== [[#Vendimia_actual_en_la_vertiente_mediterranea|Vendimia actual en la vertiente mediterráneaGaur egungo mahats-biltzea isurialde mediterraneoan]]====
**Producción de vino en bodegas industrialesArdoa egitea upategi industrialetan**Clases de tintosArdo beltz motak
***Sistema de maceración carbónica o uva enteraMazerazio karbonikoko sistema edo mahats-ale osoa***Sistema bordelésbordelesa. Método estrujadoMetodo estutua, despalillado y desgranadoeta aletua
*==== [[#Otras_bebidas|Otras bebidasBeste edari batzuk]]====
=== [[#Txakoli|TxakoliTxakolina]] ===
*==== [[#Vendimia_mahats-biltzea_mahats-batzea|Vendimia, mahatsMahats-biltzea, mahats-batzea]]====
*==== [[#Prensado_lagar_dolarea|PrensadoPrentsatzea: lagar, dolarea]]====
*==== [[#Transformaciones_contemporaneas|Transformaciones contemporáneasGaur egungo eraldaketak]]====
*==== [[#Consejos_reguladores_y_denominaciones_de_origen._Jatorri_izenak|Consejos reguladores y denominaciones de origenKontseilu arautzaileak eta sor-markak. Jatorri -izenak]]====
=== [[#Sidra_sagardoa|Sidra, sagardoaSagardoa]] ===
*==== [[Antecedentes_historicos#Antecedentes_historicos2|Antecedentes históricosAurrekari historikoak]]====
*==== [[#La_manzana_y_su_cultivo|La manzana y su cultivoSagarra eta haren laborantza]]====
*==== [[#Plagas_y_enfermedades_del_manzano|Plagas y enfermedades del manzanoSagarrondoaren izurriak eta gaitzak]]====
*==== [[#Elaboracion_de_la_sidra._Sagardogintza|Elaboración de la sidraSagardoa egitea. Sagardogintza]]====
**Cuidados previosAldez aurreko ardurak**TrituraciónXehatzea**MaceraciónMazerazioa**PrensadoPrentsatzea**Fermentación y almacenamientoHartzitzea eta biltegiratzea**EmbotelladoBotilaratzea
*==== [[#Alteraciones_de_la_sidra|Alteraciones de la sidraSagardoaren eraldaketak]]====
**AcidezAzidotasuna**EnturbiamientoUhertzea**AhilamientoMehetzea**Decoloración o ennegrecimientoKoloregabetzea edo margultzea**Otras alteraciones de la sidraSagardoaren beste eraldaketa batzuk
*==== [[#Manifestaciones_festivas_y_culturales_asociadas_a_la_sidra._Sagardotegiak|Manifestaciones festivas y culturales asociadas a la sidraSagardoari lotutako jaiak eta adierazpen kulturalak. Sagardotegiak]]====
*==== [[#Bebidas_derivadas_de_la_sidra|Bebidas derivadas de la sidraSagardotik eratorritako edariak]]====
=== [[#Apendice_1_Regulacion_de_una_bodega_cooperativa|Apéndice 1. eranskina: Regulación de una bodega cooperativaUpategi kooperatibo baten arautzea]] ===
=== [[#Apendice_2_Fabricacion_de_toneles|Apéndice 2. eranskina: Fabricación de tonelesUpelen fabrikazioa]] ===&emspensp;
= HERRAMIENTAS Y APEROS TRESNAK ETA LANABESAK =
== XII. [[MOBILIARIO_AGRICOLA_TRADICIONAL/eu|MOBILIARIO AGRÍCOLA TRADICIONALNEKAZARITZAKO ALTZARI TRADIZIONALAK]] ==
=== [[#Aperos_para_trabajar_la_tierra|Aperos para trabajar la tierraLurra lantzeko lanabesak]] ===
*==== [[#Layas_laiak|Layas, laiakLaiak]]====
*==== [[#Azada_aitzurra_y_sus_clases|Azada, aitzurra, y sus clasesAitzurra eta aitzur motak]]====
**Arpón. Horzbikoa**Azadilla. ZarcilloJorraia**AzadónAitzur luzea
=== [[#Aperos_de_arrastre_para_trabajar_la_tierra|Aperos de arrastre para trabajar la tierraLurra lantzeko herrestatze-lanabesak]] ===
*==== [[#El_arado_goldea|El arado, goldeaGoldea]]====
*==== [[#El_arado_en_Vasconia_continental|El arado en Vasconia continentalGoldaketa Baskonia kontinentalean]]====
**Nabarra
**Urdamuturra
**Golde itzulkorra
**BrabánGolde nagusia
*==== [[#El_arado_en_Vasconia_peninsular|El arado en Vasconia peninsularGoldaketa Baskonia penintsularrean]]====
**Gipuzkoa y eta Bizkaia
***Nabarra o cuchilla para cortar la tierraedo lurra ebakitzeko hortza
***Exa
***Golde txikia. Golde nagusia o brabán
**Álava y NavarraAraba eta Nafarroa
=== [[#Herramientas_para_romper_terrones|Herramientas para romper terronesZokorrak puskatzeko lanabesak]] ===
=== [[#Aperos_para_desmenuzar_y_alisar_la_tierra|Aperos para desmenuzar y alisar la tierraLurra xehatzeko eta berdintzeko lanabesak]] ===
*==== [[#Rastras._Zaranda|RastrasArrasteluak. ZarandaBahea]]====
*==== [[#Area_are_handia|Area, are handia]]====
*==== [[#Arralda._Hesia._Trapa._Narria|Arralda. Hesia. Trapa. NarriaNarra]]====
*==== [[#Alperra_rodillo|Alperra, rodilloarrabola]]====
=== [[#Aperos_para_hacer_surcos|Aperos para hacer surcosIldoak irekitzeko lanabesak]] ===
*==== [[#Cultivador|CultivadorKultibadorea, lurra lantzeko makina]]====
*==== [[#Markoa_marcador|Markoa, marcadormarkatzailea]]====
=== [[#Arados_de_puas|Arados de púasGolde horzdunak]] ===
*==== [[#Itailak|Itailak]]====
*==== [[#Nabasaia._Lauhortza|Nabasaia. Lauhortza]]====
*==== [[#Tragaz|TragazTragaza]]====
*==== [[#Plane|PlanéPlane]]====
*==== [[#Makatza|Makatza]]====
*==== [[#Grada|Grada]]====
=== [[#Instrumentos_para_la_siega|Instrumentos para la siegaSegatzeko lanabesak]] ===
*==== [[#Hoz_igitaia_zerra|Hoz, igitaiaIgitaia, zerra]]====
**DenominacionesIzenak
**Zoquetas
*==== [[#Guadaña_dallo_sega_kodaina|Guadaña, dalloDailua, sega, kodaina]]====
**DenominacionesIzenak
*==== [[#Instrumentos_para_afilar_guadañas_y_hoces|Instrumentos para afilar guadañas y hocesSegak eta igitaiak zorrozteko lanabesak]]====
*==== [[#Piedra_de_afilar._Zorrotzarria.|Piedra de afilar. Zorrotzarria.Zorroztarria]]====
*==== [[#Instrumentos_para_afilar_diversos_aperos_geztera|Instrumentos para afilar diversos aperosZenbait tresna zorrozteko lanabesa: geztera]]====
=== [[#Instrumentos_para_la_recogida_de_la_mies_y_la_hierba|Instrumentos para la recogida de la mies y la hierbaLaborea eta belarra biltzeko lanabesak]] ===
*==== [[#Horca_sardea|Horca, sardeaSardea]]====
*==== [[#Horcon._Bieldo|Horcón. BieldoBieldoa]]====
*==== [[#Horca_de_hierro|Horca de hierroBurdinazko sardea]]====
*==== [[#Horca_metalica_de_puas_curvas._Sarde-aitzurra|Horca metálica de púas curvasHortz okerreko sarde metalikoa. Sarde-aitzurra]]====
*==== [[#Arpa|Arpa]]====
*==== [[#Rastrillo_arrastelua_eskubera._Rastro|Rastrillo, arrasteluaArrastelua, eskubera. Rastro]]====
*==== [[#Enfardadora_manual|Enfardadora manualEskuzko ardogilea]]====
*==== [[#Gancho._Makoa|Gancho. Makoa]]====
=== [[#Instrumentos_para_desbrozar|Instrumentos para desbrozarSastrakak garbitzeko lanabesak]] ===
*==== [[#Aihotza_podadera|Aihotza, podadera]]====
*==== [[#Rozon|RozónOtasega]]====
*==== [[#Belagoia|Belagoia]]====
=== [[#Instrumentos_para_trabajar_con_el_estiercol|Instrumentos para trabajar con el estiércolSimaurrarekin lan egiteko lanabesak]] ===
=== [[#Instrumentos_para_desgranar_el_trigo_y_el_maiz|Instrumentos para desgranar el trigo y el maízGaria eta artoa aletzeko lanabesak]] ===
*==== [[#Mayal_trailua_txibita|Mayal, trailuaTrailua, txibita]]====
*==== [[#Piedra_de_trillar_trigo_ogia_jotzeko_harria|Piedra de trillar trigo, ogia Ogia jotzeko harria]]====
*==== [[#Trillos|TrillosNarrak]]====
=== [[#Instrumentos_para_aventar_el_trigo|Instrumentos para aventar el trigoGaria haizatzeko lanabesak]] ===
*==== [[#Allegadera|Allegadera]]====
*==== [[#Pala_para_aventar|Pala para aventarHaizatzeko pala]]====
*==== [[#Criba_cedazo_galbahea|Criba, cedazo, galbaheaGalbahea]]====
*==== [[#Maquina_de_beldar|Máquina de beldarHaizatzeko makina]]====
=== [[#Desgranadora_de_maiz._Artoa_jotzeko_astoa|Desgranadora de maízArto-aletzailea. Artoa jotzeko astoa]] ===
=== [[#Desgrane_de_leguminosas|Desgrane de leguminosasLekadunen aletzea]] ===
=== [[#Instrumentos_para_cortar_madera|Instrumentos para cortar maderaEgurra mozteko lanabesak]] ===
*==== [[#Hacha_aizkora|Hacha, aizkoraAizkora]]====
**Hacha de dos bocas, aho Aho biko aizkora**AfilamientoZorroztea**Cuña. Ziria
*==== [[#Sierra_zerra._Serrucho|Sierra, zerraZerra. SerruchoZerrotea]]====
**Tronzador, trontzaTrontza(-zerra)**Tala de árboles con tronzadorArbola-moztea trontzaz**Arpana. Sierra para serrar la maderaEgurra zerratzeko zerra**Burro, astoaAstoa
=== [[#Utiles_para_la_recogida_de_frutas|Útiles para la recogida de frutasFrutak biltzeko lanabesak]] ===
*==== [[#Vara_haga_kakoa|Vara, hagaHaga, kakoa]]====
*==== [[#Pinzas|PinzasMatxardak]]====
=== [[#Utiles_para_trabajar_las_vides|Útiles para trabajar las videsMahatsondoak lantzeko lanabesak]] ===
*==== [[#Rejon_herron|Rejón, herrón]]====
*==== [[#Podon._Tajamatas|PodónAihotz handia. Tajamatas]]====
*==== [[#Gancho._Corquete|GanchoKakoa. Corquete]]====
*==== [[#Tijeras_de_podar_y_de_vendimiar|Tijeras de podar y de vendimiarKimatzeko eta mahatsa biltzeko guraizeak]]====
=== [[Utiles_de_transporte#Útiles_de_transporte|Utiles de transporteGarraiorako lanabesak]] ===
*==== [[#Transporte_a_hombros|Transporte a hombrosGarraioa bizkar gainean]]====
**Antzadila. Velorto
**Sábanos. Maniriak
*==== [[#Instrumentos_de_transporte|Instrumentos de transporteGarraiorako lanabesak]]====
**CestosOtarrreak: saskia, zarea, zarana. Carpancho, cunacho. Espuertas y , esportillos. Otarria, otzarea**Angarillas de manoEskuzko angailak, angailak**Carretilla, orgatxoaOrgatxoa
=== [[#Apendice_Almadias|ApéndiceEranskina: AlmadíasAlmadiak]] ===&emspensp;
== XIII. [[UNIDADES_DE_MEDIDA/eu|UNIDADES DE MEDIDANEURRI-UNITATEAK]] ==
=== [[Introduccion#Introduccion2|IntroducciónSarrera]] ===
=== [[#El_cuerpo_humano_patron_de_medida|El cuerpo humanoGiza gorputza, patrón de medidaneurri-patroi]] ===
=== [[#Medidas_de_longitud|Medidas de longitudLuzera-neurriak]] ===
*==== [[#Utensilios_de_medidas_de_longitud|Utensilios de medidas de longitudLuzera neurtzeko lanabesak]]====
=== [[#Medidas_de_superficie|Medidas de superficieAzalera-neurriak]] ===
=== [[#Medidas_ponderales|Medidas ponderalesPisu-neurriak]] ===
*==== [[#Utensilios_de_pesaje|Utensilios de pesajePisatzeko lanabesak]]====
=== [[#Medidas_de_capacidad_y_utensilios_para_aridos|Medidas de capacidad y utensilios para áridosEdukierako neurriak eta aleetarako lanabesak]] ===
=== [[#Medidas_de_capacidad_para_liquidos|Medidas de capacidad para líquidosLikidoen edukierako neurriak]] ===
=== [[#Medidas_relacionadas_con_la_venta_de_madera_y_el_acarreo_de_hierba|Medidas relacionadas con la venta de madera y el acarreo de hierbaEgurraren salmentarekin eta belarraren garraioarekin lotutako neurriak]] ===
=== [[Transformaciones#Transformaciones1|TransformacionesEraldaketak]] ===
=== [[#Equivalencias|EquivalenciasEkibalentziak]] ===&emspensp;
= FUERZA DE TRABAJO LAN INDARRA =
== XIV. [[MANO_DE_OBRA_Y_FUERZA_EMPLEADA_EN_LA_AGRICULTURA/eu|MANO DE OBRA Y FUERZA EMPLEADA EN LA AGRICULTURANEKAZARITZAN ERABILITAKO ESKULANA ETA INDARRA]] ==
=== [[#Fuerza_humana|Fuerza humanaGiza indarra]] ===
*==== [[#El_trabajo_en_comun_de_la_familia|El trabajo en común de la familiaFamiliaren lan bateratua]]====
*==== [[#Labores_mas_propias_del_hombre|Labores más propias del hombreGizonak berezkoak dituen lanak]]====
*==== [[#Participacion_de_la_mujer|Participación de la mujerEmakumearen parte-hartzea]]====
*==== [[#Tareas_de_las_personas_mayores|Tareas de las personas mayoresAdin handiko pertsonen lanak]]====
*==== [[#Criado_morroia|Criado, morroiaMorroia]]====
*==== [[#El_trabajo_infantil|El trabajo infantilHaurren lana]]====
=== [[#Mutua_asistencia_vecinal|Mutua asistencia vecinalAuzokoen arteko elkarlaguntza]] ===
=== [[#Contratacion_de_obreros_temporales|Contratación de obreros temporalesSasoikako langileen kontratazioa]] ===
*==== [[#Ajuste_de_criado_jornalero_en_la_plaza_publica|Ajuste de criado jornalero en la Soldatapeko morroiaren doikuntza plaza públicapublikoan]]====
*==== [[#Temporeros_jornaletorak|TemporerosSasoikako langileak, jornaletorakjornalariak]]====
*==== [[#Transiciones|TransicionesTrantsizioak]]====
=== [[#Prendas_de_trabajo._Jnzkerak_Janzkerak|Prendas de trabajoLan-jantziak. JnzkerakJanzkerak]] ===
*==== [[#Indumentaria_masculina|Indumentaria masculinaGizonezkoen janzkera]]====
*==== [[#Indumentaria_femenina|Indumentaria femeninaEmakumeen janzkera]]====
*==== [[#Calzado|CalzadoOinetakoak]]====
=== [[#Fuerza_animal|Fuerza animalAnimalien indarra]] ===
*==== [[#Ganado_vacuno._Uztartu|Ganado vacunoBehi-azienda. Uztartu]]====
*==== [[Ganado_caballar#Ganado_caballar1|Ganado caballarZaldi-azienda]]====
*==== [[Ganado_asnal#Ganado_asnal1|Ganado asnalAsto-azienda]]====
*==== [[#Hoy_dia|Hoy díaGaur egun]]====
=== [[#Apendice_Condiciones_de_trabajo_de_los_jornaleros_y_precio_de_los_jornales_en_siglos_pasados_en_Viana_(N)|ApéndiceEranskina: Condiciones de trabajo de los jornaleros y precio de los jornales en siglos pasados en Viana Jornalarien lan-baldintzak eta jornalen prezioa aurreko mendeetan Vianan (N)]] ===&emspensp;
== XV. [[TRANSPORTE_ANIMAL._EL_CARRO_GURDIA/eu|TRANSPORTE ANIMALANIMALIEN BIDEZKO GARRAIOA. EL CARRO, GURDIA]] ==
=== [[#El_carro_gurdia._La_galera|El carro, gurdiaGurdia. La galeraOrga]] ===
*==== [[#Iparralde_Sara_Donoztiri_Uhartehiri_Garazi_Liginaga|IparraldeIparraldea: Sara, Donoztiri, Uhartehiri, Garazi, Liginaga]]====
*==== [[#Navarra_Bera_Urdiain_Amescoa_Aoiz_Valle_de_Arce_y_Oroz-Betelu_Viana_San_Martin_de_Unx_Obanos_Muez_y_Ugar_Valle_de_Roncal_Valtierra_Carcar|NavarraNafarroa: Bera, Urdiain, AméscoaAmeskoa, AoizAgoitz, Valle de Arce y Artzibar eta Oroz-Betelu, Viana, San Martín de Martin Unx, Obanos, Muez y Muetz eta Ugar, Valle de RoncalErronkaribar, Valtierra, Cárcar]]====
*==== [[#Alava_Valderejo_Bernedo_Moreda_Abezia_Apodaka_Treviño_y_La_Puebla_de_Arganzon_Berganzo_Pipaon_y_Ribera_Alta_Argandoña|ÁlavaAraba: Valderejo, Bernedo, Moreda, Abezia, Apodaka, Treviño y La Puebla de ArganzónTrebiñu eta Argantzon, Berganzo, Pipaón y Ribera Altaeta Erriberagoitia, Argandoña]]====
*==== [[#Gipuzkoa_Berastegi_Beasain_Hondarribia_Elgoibar_Telleriarte_Zerain|Gipuzkoa: Berastegi, Beasain, Hondarribia, Elgoibar, Telleriarte, Zerain]]====
*==== [[#Bizkaia_Gautegiz_Arteaga_Abadiño_Amorebieta-Etxano_Bedarona_Urduliz_Valle_de_Carranza|Bizkaia: Gautegiz Arteaga, Abadiño, Amorebieta-EtxanoZornotza, BedaronaBedaroa, Urduliz, Valle de CarranzaKarrantza]]====
=== [[#La_narria_lera|La narriaNarra, lera]] ===
*==== [[#Iparralde|IparraldeIparraldea]]====
*==== [[Navarra#Navarra1|NavarraNafarroa]]====
*==== [[Alava#Alava1|ÁlavaAraba]]====
*==== [[Gipuzkoa#Gipuzkoa1|Gipuzkoa]]====
*==== [[Bizkaia#Bizkaia1|Bizkaia]]====
=== [[#El_yugo_uztarria|El yugo, uztarriaUztarria]] ===
*==== [[#Modo_de_uncir_los_bueyes|Modo de uncir los bueyesIdiak uztartzeko modua]]====
*==== [[#Complementos_del_yugo|Complementos del yugoUztarriaren osagarriak]]====
**Sogueo, gurtedeaGurtedea**Cubierta, uztarUztar-estalkia**Fronteras, zapakZapak**Coyunda, hedeakHedeak
*==== [[#Yugos_de_las_caballerias|Yugos de las caballeríasZamarien uztarriak]]====
*==== [[#Arneses_y_aparejos_de_los_ganados_caballar_y_asnal|Arneses y aparejos de los ganados caballar y asnalZaldi- eta asto-azienden uhalak eta tresnak]]====
**Albarda, bastebastea, txalma, y eta manta**Cabezada y anteojerasMuturgainekoa eta begietakoak
**Collerón, koilarra. Torrollo
**''Balancín''
*==== [[#Aparejos_de_transporte|Aparejos de transporteGarraiorako tresnak]]====
**Ganchos, makoakMakoak**Anganillas o angarillasAngailak, andak**AlforjasAnekak. Zakutoak. Astotzarak**Otros elementosBeste elementu batzuk&emspensp;
== XVI. [[LA_MECANIZACION_DE_LA_AGRICULTURA/eu|LA MECANIZACIÓN DE LA AGRICULTURANEKAZARITZAREN MEKANIZAZIOA]] ==
=== [[Introduccion#Introduccion3|IntroducciónSarrera]] ===
=== [[#La_mecanizacion_en_una_localidad_alavesa|La mecanización en una localidad alavesaMekanizazioa Arabako herri batean]] ===
*==== [[#El_arado_y_su_evolucion|El arado y su evoluciónGoldaketa eta haren bilakaera]]====
*==== [[#Industrializacion_de_los_aperos_de_labranza|Industrialización de los aperos de labranzaNekazaritzako lanabesen industrializazioa]]====
*==== [[#La_aparicion_del_tractor|La aparición del tractorTraktorearen agerpena]]====
=== [[#Aperos_utilizados_durante_el_ciclo_agricola|Aperos utilizados durante el ciclo agrícolaNekazaritzako zikloan erabilitako lanabesak]] ===
*==== [[#Preparacion_de_la_tierra|Preparación de la tierraLurraren prestaketa]]====
*==== [[#La_siembra|La siembraEreintza]]====
*==== [[#Mantenimiento_de_los_cultivos|Mantenimiento de los cultivosLaboreen mantentzea]]====
*==== [[#La_cosecha|La cosechaUzta]]====
=== [[Vertiente_mediterranea#Vertiente_mediterranea2|Vertiente mediterráneaIsurialde mediterraneoa]] ===
=== [[Vertiente_atlantica#Vertiente_atlantica2|Vertiente atlánticaIsurialde atlantikoa]] ===
=== [[#La_mecanizacion_hoy_dia|La mecanización hoy díaMekanizazioa gaur egun]] ===
*==== [[Vertiente_mediterranea#Vertiente_mediterranea3|Vertiente mediterráneaIsurialde mediterraneoa]]====
*==== [[Vertiente_atlantica#Vertiente_atlantica3|Vertiente atlánticaIsurialde atlantikoa]]====
=== [[#Maquinas_en_sociedad_y_de_propiedad_colectiva|Máquinas en sociedad y de propiedad colectivaMakinak bazkidetzan eta jabetza kolektiboan]] ===&emspensp;
= COMERCIO Y PROPIEDAD MERKATARITZA ETA JABETZA =
== XVII. [[APROVECHAMIENTO_PROPIO_Y_COMERCIO_AGRICOLA/eu|APROVECHAMIENTO PROPIO Y COMERCIO AGRÍCOLANORBERARENTZAKO APROBETXAMENDUA ETA NEKAZARITZAKO MERKATARITZA]] ==
=== [[#Compra_de_semillas_y_plantas._Haziak_eta_landareak|Compra de semillas y plantasHazien eta landareen erosketa. Haziak eta landareak]] ===
*==== [[Hoy_dia#Hoy_dia1|Hoy díaGaur egun]]====
=== [[#Compra_de_abonos._Ongarriak|Compra de abonosOngarrien erosketa. Ongarriak]] ===
=== [[#Fabricacion_propia_de_aperos|Fabricación propia de aperosLanabesak norberak egitea]] ===
=== [[#Compra_de_aperos|Compra de aperosLanabesen erosketa]] ===
=== [[#Reparacion_de_aperos|Reparación de aperosLanabesen konponketa]] ===
=== [[#Mercados_y_ferias_agricolas._Plaza._Azokak|Mercados y ferias agrícolas. Plaza. AzokakNekazaritzako azokak eta feriak]] ===
=== [[#Venta_directa._Salmentak|Venta directa. Salmentak]] ===
=== [[#Ferias_extraordinarias._Feriak|Ferias extraordinarias. FeriakAparteko feriak]] ===
=== [[#Servicios_prestados_por_vendedores_ambulantes|Servicios prestados por vendedores ambulantesSaltzaile ibiltarien zerbitzuak]] ===
*==== [[#Servicios_de_carniceria|Servicios de carniceríaHarategiko zerbitzuak]]====
=== [[#Ferias_ganaderas|Ferias ganaderasGanadu feriak]] ===
=== [[#Preparacion_de_los_productos_contratos_y_condiciones_de_pago|Preparación de los productosProduktuen, contratos y condiciones de pagokontratuen eta ordaintzeko baldintzen prestaketa]] ===&emspensp;
== XVIII. [[REGIMEN_DE_PROPIEDAD._PROPIEDAD_COMUNAL_Y_PROPIEDAD_PRIVADA/eu|RÉGIMEN DE PROPIEDADJABETZA-ERREGIMENA. PROPIEDAD COMUNAL Y PROPIEDAD PRIVADAJABETZA KOMUNALA ETA JABETZA PRIBATUA]] ==
=== [[#Propiedad_comunal_y_su_aprovechamiento|Propiedad comunal y su aprovechamientoJabetza komunala eta haren aprobetxamendua]] ===
*==== [[#Arrendamiento_de_comunales|Arrendamiento de comunalesKomunalen alokatzea]]====
*==== [[#Otros_usos_del_monte_comunal|Otros usos del monte comunalMendi komunalaren beste erabilera batzuk]]====
=== [[#Tierras_de_Misericordia_y_Arca_de_Misericordia|Tierras de Misericordia y Arca de MisericordiaErruki Lurrak eta Erruki Kutxa]] ===
=== [[#Propietarios_que_explotan_directamente_sus_tierras|Propietarios que explotan directamente sus tierrasBeren lurrak zuzenean ustiatzen dituzten jabeak]] ===
=== [[#Propietarios_que_explotan_mediante_inquilinos|Propietarios que explotan mediante inquilinosBeren lurrak maizterren bidez ustiatzen dituzten jabeak]] ===
*==== [[#Precio_de_la_renta_y_su_fijacion|Precio de la renta y su fijaciónErrentaren prezioa eta hura finkatzea]]====
*==== [[#Pago_en_especie_o_en_metalico|Pago en especie o en metálicoEspeziean edo diruz ordaintzea]]====
**Forma de pagoOrdain-modua**Época de pagoOrdain-aroa
=== [[#Situacion_hoy_dia|Situación hoy díaEgoera gaur egun]] ===
=== [[#Imbricacion_de_propiedad_comunal_y_propiedad_privada|Imbricación de propiedad comunal y propiedad privadaJabetza komunalaren eta jabetza pribatuaren teilakatzea]] ===
*==== [[#Tiempo_de_derrota|Tiempo de derrota]]====
*==== [[#Arboles_de_propiedad_privada_en_terreno_comunal|Árboles de propiedad privada en terreno comunalJabetza pribatuko arbolak lur komunalean]]====&emspensp;
= CREENCIAS Y RITOS SINESMENAK ETA ERRITUAK =
== XIX. [[PRACTICAS_Y_RITOS_DE_PROTECCION_EN_LA_AGRICULTURA_PRACTICAS_Y_RITOS_DE_PROTECCION_EN_LA_AGRICULTURA/eu|PRÁCTICAS Y RITOS DE PROTECCIÓN EN LA AGRICULTURA BABESERAKO PRAKTIKAK ETA ERRITUAK NEKAZARITZAN]] ==
=== [[#Proteccion_de_los_sembrados_y_plantas|Protección de los sembrados y plantasSoroen eta landareen babesa]] ===
*==== [[#Proteccion_contra_plagas|Protección contra plagasIzurrien aurkako babesa]]====
*==== [[#Proteccion_contra_jabalies_basurdeak_y_tejones_azkonarrak|Protección contra jabalíes, basurdeak, y tejones, azkonarrakBasurdeen eta azkonarren aurkako babesa]]====
*==== [[#Proteccion_contra_los_conejos|Protección contra los conejosUntxien aurkako babesa]]====
*==== [[#Proteccion_contra_los_pajaros._Espantapajaros_txorimaloa_txori-jabolea|Protección contra los pájarosTxorien aurkako babesa. Espantapájaros, txorimaloaTxorimaloa, txori-jaboleajagolea]]====
=== [[#Ritos_y_practicas_simbolicas_fuegos_solsticiales|Ritos y prácticas simbólicasErrituak eta praktika sinbolikoak: fuegos solsticialessolstizioetako suak]] ===
*==== [[#Practicas_en_torno_a_la_fiesta_de_san_Juan_Bautista|Prácticas en torno a la fiesta de san Juan BautistaSan Joan Batailatzailearen festaren inguruko praktikak]]====
*==== [[#Antiguas_creencias_relacionadas_con_la_fertilidad_de_la_tierra|Antiguas creencias relacionadas con la fertilidad de la tierraLurraren emankortasunarekin lotutako praktika batzuk]]====
*==== [[#Imagenes_de_santos_y_practicas_magicas|Imágenes de santos y prácticas mágicasSantuen irudiak eta praktika magikoak]]====
*==== [[#La_implantacion_de_El_mayo._Donilatxa|La implantación de El mayoMaiatzeko zuhaitzaren ezarpena. Donilatxa]]====
=== [[#Bendicion_de_los_campos_y_las_semillas|Bendición de los campos y las semillasLanden eta hazien bedeinkapena]] ===
*==== [[#Bendicion_e_implantacion_de_cruces|Bendición e implantación de crucesGurutzeak bedeinkatu eta jartzea]]====
*==== [[#Ramos_bendecidos|Ramos bendecidosErramu bedeinkatuak]]====
*==== [[#Ritos_de_bendicion_de_los_campos|Ritos de bendición de los camposLandak bedeinkatzeko errituak]]====
*==== [[#Bendicion_de_semillas|Bendición de semillasHaziak bedeinkatzea]]====
=== [[#Toques_de_campanas_y_conjuros_contras_las_tormentas._Traslado_de_imagenes_de_santos|Toques de campanas y conjuros contras las tormentasEkaitzen aurkako kanpai-joaldiak eta aroak. Traslado de imágenes de santosSantuen irudien leku-aldaketak]] ===
*==== [[#Toques_de_campanas|Toques de campanasKanpai-joaldiak]]====
*==== [[#Piedritas_recogidas_en_Pascua|Piedritas recogidas en PascuaBazkoz jasotako harritxoak]]====
*==== [[#Conjuros_realizados_desde_la_iglesia_o_ermita._Konjuruak|Conjuros realizados desde la iglesia o ermitaElizatik edo ermitatik egindako aroak. Konjuruak]]====
*==== [[#Invocaciones_a_santa_Barbara|Invocaciones a santa BárbaraSanta Barbarari laguntza-eskeak]]====
*==== [[#Imagenes_de_santos|Imágenes de santosSantuen irudiak]]====
=== [[#Rogativas_letaniak|RogativasErrogatibak, letaniak]] ===
*==== [[#Letanias_de_san_Marcos|Letanías de san MarcosSan Markosen letaniak]]====
*==== [[#Rogativas_de_la_Ascension_Asentzio_errogatibak|Rogativas de la Ascensión, Asentzio Asentzioko errogatibak]]====
*==== [[#Rogativas_ocasionales|Rogativas ocasionalesNoizbehinkako errogatibak]]====
*==== [[#Rogativas_a_santuarios|Rogativas a santuariosErrogatibak santutegiei]]====
*==== [[#Traslacion_procesional_de_imagenes|Traslación procesional de imágenesIrudien leku-aldaketa prozesioan]]====
=== [[#Santos_protectores_de_las_cosechas|Santos protectores de las cosechasUztak babesten dituzten santuak]] ===
*==== [[#San_Gregorio_Ostiense|San Gregorio Ostiense]]====
*==== [[#San_Isidro_labrador|San Isidro labradorlaboraria]]====
*==== [[#San_Fausto_labrador|San Fausto labradorlaboraria]]====
=== [[#Accion_de_gracias_por_las_cosechas|Acción de gracias por las cosechasUztengatiko esker-ematea]] === {{#bookTitle:Nekazaritza Euskal Herrian | Agricultura_en_vasconia/eu}} {{DISPLAYTITLE: Edukien Eduki-taula}}
127 728
ediciones