127 728
ediciones
Cambios
sin resumen de edición
_LABAYRU_LANDING_
<languages></languages>
==[landing]==
===[juegos|Haur Jolasak Euskal Herrian|/atlas/juegos.png|Los juegos''Haurrak, la sociedad infantil y la capacidad de los niños para imitar a los adultoshaurlan.'' <br />Haur-jolasen deskribapena, haur-mundua eta haurrek helduen gizartea antzeratzeko duten ahalmena kontuan izanik.]===
====[Juegos_infantiles_en_vasconia | Haur Jolasak Euskal Herrian]====
====[/atlas/juegos/Columpiandose.jpg|Kulunka. Iturria: Arrien, Gregorio. ''Niños vascos evacuados en 1937''. Bilbo, 1988.|Sirrin-sarran, <br />domini pan, <br />zure semea errotan, <br />errota txiki, <br />errota handi, <br />eragin deutso, <br />pin-pan. <br /><br />''Haur-kanta''|]====
====[/atlas/juegos/A-tabas-Zeanuri-1993.jpg|Tortolosetan. Zeanuri (B), 1993. Iturria: Ander Manterola, Etniker Euskalerria Taldeak.|Kristalezko eta buztinezko kanikak sartu aurretik, landare-elementuak, kuku-sagarrak eta muxurka-hezurrak erabili zituzten, besteak beste.|]====
====[/atlas/juegos/Zeanuriko_umetxoak_bat_txirrintolarekin_1913.png|Zeanuriko (B) haurrak, 1913. Iturria: Labayru Fundazioaren Argazki Artxiboa: Felipe Manterola Funtsa.|''Txirringolan''<br />Metalezko edo egurrezko uztai bat pirritan eramaten da, muturrean kakoa duen alanbrezko hagaxka batekin, kako horrekin zuzenduz eta bultzatuz.|]====
====[/atlas/juegos/A-chorro-morro.jpg|Astoka. Iturria: Iñigo Irigoyen, José. Folklore Alavés. Gasteiz: Arabako Foru Aldundia, 1949.|Parte-hartzaile bat edo batzuk makurtu egiten dira, “astoa” esan ohi zaion jarrera hartuta, eta gainerakoek haien gainetik jauzi egin edo pasa behar dute.||]====
====[/atlas/juegos/A-chorro-morroVestidos_y_adornos_vegetales_Egozkue_1967.jpgpng|AstokaLandareez egindako jantziak eta apaingarriak. Egozkue (N), 1967. Iturria: Iñigo Irigoyen, José. Folklore Alavés. Gasteiz: Arabako Foru AldundiaZufiaurre, 1949Etniker Euskalerria Taldeak.|Parte-hartzaile bat edo batzuk makurtu egiten diraAkerrak adarrak okerrak ditu, “astoa” esan ohi zaion jarrera hartuta<br />adarrak okerrak akerrak ditu, eta gainerakoek haien gainetik jauzi egin edo pasa behar dute<br />okerrak adarrak akerrak ditu.<br /><br />''Aho-korapiloa''||ENLACE]====
====[/atlas/juegos/A-chorroenfermeras-morroGetxo-1993.jpg|Landareez egindako jantziak eta apaingarriakMediku-erizainetan. Egozkue Getxo (NB), 19671993. Iturria: José ZufiaurreJon Elorriaga, Etniker Euskalerria Taldeak.|Akerrak adarrak okerrak dituTxikia banintzen, <br />adarrak okerrak akerrak dituhandia banintzen, <br />okerrak adarrak akerrak ditumaiatzerako burutu nintzen. <br /><br />''Aho-korapiloaIgarkizuna''||ENLACE]====
====[/atlas/juegos/AUmetxo-enfermeras-Getxo-1993taldea_Zeanurin_aurrekoa_parrantolarekin_Zeanuri_1920.jpg|MedikuHaurtxo-erizainetantaldea. Getxo Zeanuri (B), 19931920. Iturria: Jon ElorriagaLabayru Fundazioaren Argazki Artxiboa: Felipe Manterola Funtsa.|Gizarte tradizionaleko haurrek, hirikoek zein landa-eremuetakoek, Etniker Euskalerria Taldeakez zuten ia jostailurik ezagutzen, eurek egindakoak kenduta.|Txikia banintzenJolasa nagusitzen zen jostailuaren gainetik, eta, handia banintzennolanahi ere, maiatzerako burutu nintzenjostailua jolasaren euskarria izaten zen. <br />''Igarkizuna''||ENLACE]====
====[/atlas/juegos/ANinos-chorrocon-morropatinetes-y-triciclos-en-la-Florida.jpg|Haurtxo-taldea. Zeanuri (B), 1920Haurrak Florida parkean patinete eta trizikloekin. Iturria: Labayru Fundazioaren Argazki Gasteizko Udal Artxiboa: Felipe Manterola FuntsaCeferino Yanguas.|Gizarte tradizionaleko haurrek, hirikoek zein landa-eremuetakoek, ez zuten ia jostailurik ezagutzen, eurek egindakoak kenduta. Jolasa nagusitzen zen jostailuaren gainetikJolasak bizitza osoan laguntzen dio gizakiari; hala ere, jarduera horrek oso funtzio desberdinak betetzen ditu haurrengan eta, nolanahi ere, jostailua jolasaren euskarria izaten zenhelduengan.||ENLACE]====
====[/atlas/juegos/NinosPin-conpin-patineteszarramacatin-yCarranza-triciclos-en-la-Florida1993.jpg|Haurrak Florida parkean patinete eta trizikloekinPin, pin, zarramacatín. Karrantza (B), 1993. Iturria: Gasteizko Udal Artxiboa: Ceferino YanguasLuis Manuel Peña, Etniker Euskalerria Taldeak.|Jolasak bizitza osoan laguntzen dio gizakiari; hala ereHonek arrautza ekarri, <br />honek erreten ipini, jarduera horrek oso funtzio desberdinak betetzen ditu haurrengan eta helduengan.<br />honek gatza eman, <br />honek pixka bat probatu, <br />honek dena jan! <br /><br />''Atzamar-jokoa''||ENLACE]====
====[/atlas/juegos/PinBeasaingo-pinhaurrak-zarramacatinEgozkuen-Carranza-19931967.jpg|Pin, pin, zarramacatín. Karrantza Beasaingo haurrak Egozkuen (BN), 19931967. Iturria: Luis Manuel PeñaJosé Zufiaurre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Honek arrautza ekarri, ''Txori-ikasten'' <br />honek erreten ipiniHegaztien habien bila joaten jolasten zen, <br />honek gatza emaneta, horretara, haien ohiturak, kantuak, eraikuntza-teknikak eta abar ikasten ziren.||]==== <br ====[/>honek pixka bat probatu, <br atlas/>honek dena jan! <br juegos/><br />''AtzamarLanzando-la-trompa-Getxo-jokoa''1993.jpg|Ziba jaurtitzen. Getxo (B), 1993. Iturria: Jon Elorriaga, Etniker Euskalerria Taldeak.|Helduen munduan izaten diren aldaketak haurren munduan ere islatzen dira. Ez dugu ahaztu behar aldaketa horiek eragina dutela joko tradizional askoren azpian dauden sinesmenen, usteen eta errituen unibertsoan; joko horietako asko esanahiz hustuko dira, batzuk ez dira gehiago erabiliko, eta beste batzuek iraungo dute eta egoera berrietara egokituko dira.||ENLACE]====
====[/atlas/juegos/BeasaingoJugando-haurrakal-Egozkuencorro-1967Larraul.jpg|Beasaingo haurrak Egozkuen Korruka. Larraul (NG), 1967. Iturria: José ZufiaurreAntxon Aguirre, Etniker Euskalerria Taldeak.|''Txori-ikasten'' Korruka Al corro de las patatas, <br /> Hegaztien habien bila joaten jolasten zennaranjas y limones, eta<br /> como comen los señores, horretara<br /> alupé, haien ohiturakalupé, kantuak, eraikuntza-teknikak eta abar ikasten ziren<br /> sentadito me quedé.||ENLACE]====
====[/atlas/juegos/LanzandoAsto-laastoka-trompaZeanuri-Getxo-19931920.jpg|Ziba jaurtitzenArre-arreka. Getxo Zeanuri (B), 19931920. Iturria: Jon Elorriaga, Etniker Euskalerria TaldeakLabayru Fundazioaren Argazki Artxiboa: Felipe Manterola Funtsa.|Helduen munduan izaten diren aldaketak haurren munduan ere islatzen dira. Ez dugu ahaztu behar aldaketa horiek eragina dutela joko tradizional askoren azpian dauden sinesmenen—Arre, arre, usteen eta errituen unibertsoan; joko horietako asko esanahiz hustuko diramandako, batzuk ez dira gehiago erabiliko<br />bihar Tolosarako, eta beste batzuek iraungo dute eta egoera berrietara egokituko dira<br />etzi Panplonarako. <br /> —Handik zer ekarriko? <br /> —Zapata ta garriko.||ENLACE]====
====[/atlas/juegos/Jugando-al-corro-LarraulZotzetara_Zeanuri_1993.jpg|KorrukaZotzetara. Larraul Zeanuri (GB), 1993. Iturria: Antxon AguirreAnder Manterola, Etniker Euskalerria Taldeak.|Korruka Al corro de las patatasTxirristi-mirristi, <br />naranjas y limonesgerrena, plat, <br /> como comen los señoresolio-zopa, kikili-salda, <br /> alupé, alupéurrup edan edo klik, <br /> sentadito me quedéikimilikiliklik.<br /><br />''Zozketa-formula''||ENLACE]====
====[/atlas/juegos/Asto-astoka-Zeanuri-1920Velando_el_sueno_1914.jpgpng|Arre-arreka. Zeanuri (B), 1920Loa zaintzen. Iturria: Labayru Fundazioaren Argazki Artxiboa: Felipe Manterola FuntsaNovedades. Donostia, 1914.|—Arre, arre, mandakoObabatxua lo ta lo, <br/>bihar Tolosarako, zuk orain eta nik gero; <br/>etzi Panplonarako. zeuk gura dozun orduren baten, <br/> —Handik zer ekarriko? biok egingo dogu lo ta lo. <br/> —Zapata ta garriko.''Lo-kanta''||ENLACE]====