127 728
ediciones
Cambios
Página creada con «===[medicina|Herri Medikuntza Euskal Herrian|/atlas/medicina.png|Sendagai tradizionalak eta indarreko paradigma zientifikotik urrun diren gaixotasunari, osasunari eta gorpu...»
==[landing]==
===[medicina|Medicina popular en VasconiaHerri Medikuntza Euskal Herrian|/atlas/medicina.png|Remedios medicinales tradicionales y conocimientos populares sobre la enfermedad, la salud y el cuerpo humano, alejados del Sendagai tradizionalak eta indarreko paradigma científico vigente.]=======[Medicina_popular_en_vasconia | Medicina Popular en Vasconia]========[/atlas/medicina/Zantiratu-en-Zeanuri-1921.jpg|Zantiratu en Zeanuri (B)zientifikotik urrun diren gaixotasunari, 1921. Fuente: Archivo Fotográfico Labayru Fundazioa: Fondo Felipe Manterola.|Zantiratu, zan urrutu, zana bere lekuan sartu.Fórmula para la curación de torceduras|]========[/atlas/medicina/Dominak-kutunak-osasunari etagorputzari buruzko herri-ebanjelioak-medallas-y-amuletos-religiosos.jpg|Medallas y amuletos religiosos. Fuente: Patxo Fernández de Jauregui, Grupos Etniker Euskalerria.|En la mentalidad tradicional no se establecían distinciones entre los remedios empíricos y los creencialesezaguerak.|]========[/atlas/medicina/Ereinotza.jpg|Ereinotza. Fuente: Luis Manuel Peña, Grupos Etniker Euskalerria.|Kirkila bat eta kirkila bi, kirkilak dira hamabi: hamabitik hamaikara, hamaikatik hamarrera, hamarretik bederatzira, bederatzitik zortzira, zortzitik zazpira, zazpitik seira, seitik bostera, bostetik laura, lautik hirura, hirutik bira, bitik batera, batetik bapezera. Fórmula para la curación de escrófulasMedicina_popular_en_vasconia |Herri Medikuntza Euskal Herrian]====
====[/atlas/medicina/VacunacionZantiratu-antituberculosaen-Zeanuri-1921.jpg|Vacunación antituberculosaZantiratua Zeanurin (B), 1921. FuenteIturria: Archivo Municipal de Vitoria-GasteizLabayru Fundazioaren Argazki Artxiboa: Ceferino YanguasFelipe Manterola Funtsa.|Poco a poco los preparados farmacéuticos han ido desplazando a los remedios tradicionalesZantiratu, zan urrutu, zana bere lekuan sartu.||ENLACE]====
====[/atlas/medicina/BelarrakDominak-ganbarankutunak-hierbaseta-medicinalesebanjelioak-guardadasmedallas-Elosuay-amuletos-1983religiosos.jpg|Hierbas medicinales guardadas. Elosua (G)Dominak, 1983kutunak eta ebanjelioak. FuenteIturria: Miren GoñiPatxo Fernández de Jauregui, Grupos Etniker EuskalerriaTaldeak.|Baratxuria, hamalau gaitzen kontraPentsaera tradizionalean ez zen bereizketarik egiten erremedio enpirikoen eta sinesmenezkoen artean. Los ajos curan a altos y bajos.||ENLACE]====
====[/atlas/medicina/Ogi-salutadoreaEreinotza.jpg|Ogi salutadoreaEreinotza. FuenteIturria: Akaitze KamiruagaLuis Manuel Peña, Grupos Etniker EuskalerriaTaldeak.|Pan de NochebuenaKirkila bat eta kirkila bi, ogi salutadoreakirkilak dira hamabi: hamabitik hamaikara, hamaikatik hamarrera, hamarretik bederatzira, bederatzitik zortzira, zortzitik zazpira, zazpitik seira, seitik bostera, bostetik laura, lautik hirura, hirutik bira, tiene la virtud de no encanecerse y de prevenir la aparición de la rabia en perros y otros animales domésticosbitik batera, batetik bapezera.||ENLACE]====
====[/atlas/medicina/SarnapotzuVacunacion-ermita-de-la-Magdalena-de-Arantzadi-Berriatua-1983antituberculosa.jpg|Sarnapotzu, ermita de la Magdalena de ArantzadiTuberkulosiaren kontrako txertaketa. Berriatua (B), 1983. FuenteIturria: Gasteizko Udal Artxiboa: Ander Manterola, Grupos Etniker EuskalerriaCeferino Yanguas.|Nolako gaitzaPixkanaka-pixkanaka, halako erremedioa. Cada mal tiene su remediofarmaziako prestakinek sendabide tradizionalen tokia hartu dute.||ENLACE]====
====[/atlas/medicina/CapillaBelarrak-delganbaran-Arcangelhierbas-Santuariomedicinales-deguardadas-AralarElosua-Festividad-de-San-Miguel-19841983.jpg|Capilla del Arcángel, santuario de Aralar Belarrak ganbaran. Elosua (NG). Festividad de San Miguel, 19841983. FuenteIturria: Anton ErkorekaMiren Goñi, Grupos Etniker EuskalerriaTaldeak.|Osasun ona eukiteko, oiloekin ohera eta txoriekin jaiki. Acostarse y levantarse temprano hacen al hombre sabioBaratxuria, rico y sanohamalau gaitzen kontra.||ENLACE]====
====[/atlas/medicina/NeveraOgi-de-Astikurutz-Otxandianosalutadorea.jpg|Nevera de Astikurutz, Otxandio (B)Ogi salutadorea. FuenteIturria: Archivo Fotográfico Labayru Fundazioa: José Ignacio García MuñozAkaitze Kamiruaga, Etniker Euskalerria Taldeak.|Osasuna galtzen duenak dena galtzen du. Quien salud no tieneGabon gaueko ogi salutadorea ez da lizuntzen, de todo bien careceeta ona da zakurrengan eta etxeko bestelako animaliengan amorrua agertzea saihesteko.||ENLACE]====
====[/atlas/medicina/FiestaSarnapotzu-de-San-Guillermo-Juevesermita-de-Pascuala-bendicionMagdalena-de-aguaArantzadi-yBerriatua-vino-Obanos1983.jpg|Fiesta de San GuillermoSarnapotzu, bendición de agua y vinoMadalen Arantzadiko ermita. Obanos Berriatua (NB), 1983. FuenteIturria: M.ª Amor BeguiristainAnder Manterola, Grupos Etniker EuskalerriaTaldeak.|Ona da ardaoa, kentzeko burutik beherakoa. Al catarroNolako gaitza, con el jarrohalako erremedioa.||ENLACE]====
====[/atlas/medicina/VacunacionCapilla-antipoliomieliticadel-1964Arcangel-Santuario-de-Aralar-Festividad-de-San-Miguel-1984.jpg|Vacunación antipoliomielíticaGoiangeruaren kapera, 1964Aralarko santutegia (N). FuenteSan Mikel eguna, 1984. Iturria: Archivo Municipal de Vitoria-Gasteiz: Fondo ArquéAnton Erkoreka, Etniker Euskalerria Taldeak.|Osasuna, munduko ondasuna. Entre salud y dineroOsasun ona eukiteko, salud primerooiloekin ohera eta txoriekin jaiki.||ENLACE]====
====[/atlas/medicina/Recogiendo-tomillo-en-Viernes-Santo-SalinillasNevera-de-BuradonAstikurutz-1998Otxandiano.jpg|Recogiendo tomillo en Viernes Santo. Salinillas de Buradón Astikurutzeko elur-zuloa, Otxandio (AB), 1998. FuenteIturria: Labayru Fundazioaren Argazki Artxiboa: Isidro Sáenz de Urturi, Grupos Etniker EuskalerriaJosé Ignacio García Muñoz.|La medicina popular oculta una sabiduría que va más allá del remedio en sí. Una serie de datos nos permiten vislumbrar una forma de entender la salud y la enfermedad —en definitiva el cuerpo humano— diferente a la percepción actualOsasuna galtzen duenak dena galtzen du.||ENLACE]====
====[/atlas/medicina/IkoakFiesta-de-San-Guillermo-Jueves-de-Pascua-bendicion-de-agua-y-vino-Obanos.jpg|Higos verdesOgiaren eta ardoaren bedeinkazioa San Guilen egunean. FuenteObanos (N). Iturria: Akaitze KamiruagaM.ª Amor Beguiristain, Grupos Etniker EuskalerriaTaldeak.|Verrugas tengoOna da ardaoa, verrugas vendo, aquí las dejo y me voy corriendokentzeko burutik beherakoa.||ENLACE]====
====[/atlas/medicina/ErmitaVacunacion-deantipoliomielitica-Santa-Engracia-Segura1964.jpg|Ermita de Santa EngraciaPoliomielitisaren kontrako txertaketa, 1964. Segura (G). FuenteIturria: Gasteizko Udal Artxiboa: Antxon Aguirre, Grupos Etniker EuskalerriaArqué Funtsa.|Ez da gaitzik aldiak ez daroanik. El tiempo todo lo curaOsasuna, munduko ondasuna.||ENLACE]====
====[/atlas/medicina/ManzanillaRecogiendo-tomillo-en-Viernes-Santo-Salinillas-de-Buradon-1998.jpg|ManzanillaElarra batzen Ostiral Santuan. Burandon Gatzaga (A), 1998. FuenteIturria: Luis Manuel PeñaIsidro Sáenz de Urturi, Grupos Etniker EuskalerriaTaldeak.|Eros ogi endagaietatik haratago doan herri-jakituria ezkutatzen du herri-medikuntzak. Jasotako datuen arabera, osasuna eta gaztagaixotasuna —giza gorputza azken batean— ulertzeko bestelako pentsaera zuten gure arbasoek, erremediotan ez gasta. Mejor gastar en comida que en curar heridagaur egungotik urrunekoa.||ENLACE]====
====[/atlas/medicina/Ikoak.jpg|Ikoak. Iturria: Akaitze Kamiruaga, Etniker Euskalerria Taldeak.|Verrugas tengo,<br /> verrugas vendo, <br /> aquí las dejo y me voy corriendo. <br /><br />''Garien kontrako formula''||]====
====[/atlas/medicina/Ermita-de-Santa-Engracia-Segura.jpg|Santa Engrazia ermita. Segura (G). Iturria: Antxon Aguirre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Ez da gaitzik aldiak ez daroanik.||]====