Cambios

Ritos funerarios en vasconia/eu

529 bytes añadidos, 08:46 25 feb 2020
Página creada con «{{DISPLAYTITLE: Heriotz Ohikuneak Euskal Herrian}} {{#bookTitle:Heriotz Ohikuneak Euskal Herrian | Ritos_funerarios_en_vasconia/eu}}»
_LABAYRU_LANDING_
<languages></languages>
[[File:RITOS_FUNERARIOS_PORTADA.jpg|center|650px|Segizioa elizan sartzen, 1965. Zerain (G). Fuente: Karmele Goñi.]]
_LABAYRU_LANDING_{{DISPLAYTITLE: Heriotz Ohikuneak Euskal Herrian}} {{#bookTitle:Heriotz Ohikuneak Euskal Herrian | Ritos_funerarios_en_vasconia/eu}}
==[landing]==
===[ritos|Ritos funerarios en VasconiaHeriotza Ohikuneak Euskal Herrian|/atlas/ritos.png|La muerte en el ámbito doméstico y vecinal, desde los presagios de muerte y la agonía hasta las celebraciones de carácter religioso posteriores al fallecimiento.]=======[Ritos_funerarios_en_vasconia | Ritos Funerarios en Vasconia]========[/atlas/ritos/Camino-al-cementerioEtxe-1950auzoetako heriotza-Izurdiaga.jpg|Camino al cementerio, c. 1950. Izurdiaga (N). Fuente: Carmen Jusué, Grupos Etniker Euskalerria.|Morir en día de lluvias o que llueva después del óbito es señal que indica la salvación del almaohikuneak: gorputz onaheriotzaren zantzuak, euritsuhiltamua eta heriotzaren ondoko ospakizun erlijiosoak.|]========[/atlas/ritos/Amortajamiento-con-traje-festivo-Amezketa-1959.jpg|Amortajamiento con traje festivo. Amezketa (G), 1959. Fuente: Antxon Aguirre, Grupos Etniker Euskalerria.|Un grupo reducido de vecinos velaba por turnos el cadáver durante las horas nocturnas cuidando de que no se apagara la lámpara que ardía junto a él.|]========[/atlas/ritos/Portadores-del-feretro-jasotzaileak-Amezketa.jpg|Portadores del féretro, jasotzaileak. Amezketa (G). Fuente: Antxon Aguirre, Grupos Etniker Euskalerria.|La muerte era un acontecimiento que normalmente tenía lugar en el ámbito de la vecindad, hecho que otorgaba a la casa mortuoria un intenso protagonismo.Ritos_funerarios_en_vasconia |Heriotza Ohikuneak Euskal Herrian]====
====[/atlas/ritos/Camino-al-cementerio-1950-Izurdiaga.jpg|Hilerrirako bidean, c. 1950. Izurdiaga (N). Iturria: Carmen Jusué, Etniker Euskalerria Taldeak.|Eurite-egunean hiltzea edo hil ondoren euria egitea arimaren salbazioaren seinale da: gorputz ona, euritsu.|]====
====[/atlas/ritos/AdornandoAmortajamiento-las-sepulturas-para-el-dia-de-Todoscon-lostraje-Santosfestivo-BilbaoAmezketa-19901959.jpg|Adornando las sepulturas para el día de Todos los SantosHildakoa trajez jantzia. Bilbao Amezketa (BG), 19901959. FuenteIturria: Archivo Fotográfico Labayru Fundazioa: José Ignacio García MuñozAntxon Aguirre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Entre otros presagios de muerte destacan los asociados con los comportamientos anómalos de algunos animales domésticosBizilagun talde txiki batek txandaka zaintzen zuen hilotza gaueko orduetan, arretaz, fundamentalmente perros y gallosondoan piztuta zuen lanpara itzal ez zedin.||ENLACE]====
====[/atlas/ritos/SantaPortadores-Grazidel-feretro-jasotzaileak-Amezketa.jpg|Santa-Grazi Jasotzaileak. Amezketa (ZG). FuenteIturria: BoisselAntxon Aguirre, W. Le Pays Basque. Sites, Arts et Coutumes. Paris, A. Calavas editEtniker Euskalerria Taldeak.|Cuando el cárabo cantaHeriotza auzokoen esparruan gertatu ohi zen, la muerte levantaeta horrek protagonismo handia ematen zion hileta-etxeari.||ENLACE]====
====[/atlas/ritos/SepulturasAdornando-enlas-lasepulturas-navepara-el-dia-de-laTodos-iglesialos-AmezketaSantos-Bilbao-1990.jpg|Sepulturas en la nave de la iglesiaElizako hilobi sinbolikoak. Amezketa (G), 1990. FuenteIturria: Antxon Aguirre, Grupos Etniker EuskalerriaTaldeak.|Cada casa tenía asignada en la nave del templo un lugar de enterramientoHil-iragarpenen artean, una sepultura. Cuando los enterramientos pasaron a hacerse en cementeriosbesteak beste, esta sepultura pasó a ser simbólicaetxeko animalia batzuen ohiz kanpoko portaerak nabarmentzen dira, convirtiéndose en un altar funerario donde se ejercía el culto a los difuntos de la familiabatez ere zakurrenak eta oilarrenak.||ENLACE]====
====[/atlas/ritos/ToqueSanta-de-campana-anunciando-la-muerte-BeasainGrazi.jpg|Toque de campana anunciando la muerte. Beasain Santa-Grazi (GZ). FuenteIturria: José ZufiaurreBoissel, W. Le Pays Basque. Sites, Arts et Coutumes. Paris, Grupos Etniker EuskalerriaA. Calavas edit.|Los toques de campana han constituido una forma de comunicar Cuando el cárabo canta, la muerte muy efectiva en poblaciones ruraleslevanta. <br />''Urubia uluka, herioa dantzan.''||ENLACE]====
====[/atlas/ritos/CortejoSepulturas-funebreen-1925la-nave-de-la-iglesia-Amezketa-1990.jpg|Cortejo fúnebreSepulturas en la nave de la iglesia. Amezketa (G), c. 19251990. Fuente: Antxon Aguirre, Grupos Etniker Euskalerria.|Existían caminos específicos por los que se llevaba el cuerpo del difunto desde la casa mortuoria hasta la iglesia y el cementerioAntzina, etxe bakoitzak ehorzketa-lekua zeukan esleitua elizaren barruan. Ehorzketak hilerrietan egiten hasi zirenean, elizako hilobi zaharra hilobi sinboliko bihurtu zen, eta familiako defuntuak gurtu eta beren aldeko eskaintzak egiten ziren bertan.||ENLACE]====
====[/atlas/ritos/MujeresToque-conde-campana-anunciando-ofrendasla-Otxagabiamuerte-1920Beasain.jpg|Mujeres con ofrendasHil-kanpaiak. Otsagabia Beasain (NG), c. 1920. FuenteIturria: Archivo particular Fco. Javier Zubiaur y M.ª Amor Beguiristain: Foto Roldán y Foto CalleJosé Zufiaurre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Fue común que los participantes en el cortejo fúnebreLanda-eremuetan, tanto familiares del difunto como vecinos, llevaran ofrendas de pan y de luzkanpai-hotsak oso modu eraginkorra izan dira heriotzaren berri emateko.||ENLACE]====
====[/atlas/ritos/OfrendaCortejo-defunebre-luces-Amezketa1925.jpg|Ofrenda de lucesSegizioa, c. Amezketa (G)1925. FuenteIturria: Garmendia LarrañagaAntxon Aguirre, Juan. Neguko Festak. Donostia, 1993, Foto J. JuanesEtniker Euskalerria Taldeak.|Con las luces que se ofrendaban se alumbraba al alma del difunto. Y los panes le servían de alimentoBerariazko bideak zeuden hildakoaren gorpua hileta-etxetik elizaraino eta hilerriraino eramateko.||ENLACE]====
====[/atlas/ritos/DueloMujeres-femeninocon-Saraofrendas-Otxagabia-1920.jpg|Duelo femeninoEskaintzen eramaileak. Sara Otsagabia (LN), c. Fuente1920. Iturria: Veyrin, PhilippeFco. Pays Basques de France et d’EspagneJavier Zubiaurren eta M. Parisª Amor Beguiristainen artxibo partikularra: Roldán eta Calle argazkilariak.|Hileta-Grenobleelizkizunean parte hartzen zutenek, 1951.|La manifestación de duelo más evidente era el luto en la ropabai hildakoaren senideek bai bizilagunek, normalean ogi- eta argi-eskaintzak eramaten zituzten.||ENLACE]====
====[/atlas/ritos/AnuncioOfrenda-de-laluces-muerte-a-las-abejasAmezketa.jpg|Anuncio de la muerte a las abejasArgi-eskaintza. Amezketa (G). FuenteIturria: Gure HerriaGarmendia Larrañaga, Juan. Neguko Festak.|ErletxuakDonostia, erletxuak1993, egizute argizaria, nagusia hil da-ta, behar da elizan argiaJ. Juanes argazki estudioa.|Eskaintzen ziren argiekin argi egiten zioten hildakoaren arimari. Eta ogiak jateko baliatu ahal zituen. Fórmula ritual para la comunicación de la muerte a las abejas||ENLACE]====
====[/atlas/ritos/AmortajamientoDuelo-de-un-ninofemenino-DurangoSara.jpg|Amortajamiento de un niñoAndreen dolua. Durango Sara (BL). FuenteIturria: Archivo Asociación Gerediaga: Foto GermánVeyrin, Philippe.|Jaiotzetik heriotza zorPays Basques de France et d’Espagne. Cuando empezaste a vivirParis-Grenoble, empezaste a morir1951.|Doluaren agerpenik nabariena luto-jantzia zen.||ENLACE]====
====[/atlas/ritos/PipaonAnuncio-1990de-la-muerte-a-las-abejas.jpg|Pipaón (A), 1990Erleei esaten. FuenteIturria: Pilar Alonso, Grupos Etniker EuskalerriaGure Herria.|Hildakoari hobia eta biziari ogia. El muerto al hoyo y el vivo al bolloErletxuak, erletxuak, <br />egizute argizaria, <br />nagusia hil da-ta, <br />behar da elizan argia.||ENLACE]====
====[/atlas/ritos/HilarriakAmortajamiento-Irulegide-un-nino-Durango.jpg|Estelas funerariasHildako haurraren janzkera. Irulegi Durango (NBB). FuenteIturria: Michel Duvert, Grupos Etniker EuskalerriaGerediaga Elkartearen Artxiboa: Germán argazki estudioa.|Oilarrak gauez kukurruku jotzen badu, laster izango da gorpuren bat etxe hartan. Gallo que canta al sol puesto, señal de muertoJaiotzetik heriotza zor.||ENLACE]====
====[/atlas/ritos/Pipaon-1990.jpg|Pipaon (A), 1990. Iturria: Pilar Alonso, Etniker Euskalerria Taldeak.|Hildakoari hobia eta biziari ogia.||]====
{{DISPLAYTITLE====[/atlas/ritos/Hilarriak-Irulegi.jpg|Hilarriak. Irulegi (NB). Iturria: Heriotz Michel Duvert, Etniker Euskalerria Taldeak.|Oilarrak gauez kukurruku jotzen badu, laster izango da gorpuren bat etxe hartan.||]====  ==[related]== ===Eduki aipagarriak=======[/images/thumb/8/89/7.86_Salida_de_la_casa_mortuoria._Bera_(N)_1995.jpg/1200px-7.86_Salida_de_la_casa_mortuoria._Bera_(N)_1995.jpg|Ritos funerarios en Vasconia|Heriotza Ohikuneak Euskal Herria|Heriotzaren zantzuak|[[PRESAGIOS_DE_MUERTE._HERIOTZAREN_ZANTZUAK/eu]]]========[/images/thumb/a/ad/7.33_La_muerte_del_justo._Litografia_belga_del_s._XIX_procedente_de_un_caserio_de_Ibarruri_(B).jpg/1200px-7.33_La_muerte_del_justo._Litografia_belga_del_s._XIX_procedente_de_un_caserio_de_Ibarruri_(B).jpg|Heriotza Ohikuneak Euskal Herria|Arimaren patuari buruzko sinesmenak|[[CREENCIAS_SOBRE_EL_DESTINO_DEL_ALMA/eu]]]========[/images/thumb/a/a5/7.84_Conduccion_del_cadaver_por_el_camino_mortuorio_gorpuzbidea._Orexa_(G)._(Representacion).jpg/1200px-7.84_Conduccion_del_cadaver_por_el_camino_mortuorio_gorpuzbidea._Orexa_(G)._(Representacion).jpg|Heriotza Ohikuneak Euskal Herrian}} {{#bookTitle:Heriotz Herria|Hilbideak|[[CAMINOS_MORTUORIOS._HILBIDEAK/eu]]]========[/images/thumb/b/bf/7.259_Antiguo_cementerio_de_Jatsu_(L).jpg/1068px-7.259_Antiguo_cementerio_de_Jatsu_(L).jpg|Heriotza Ohikuneak Euskal Herrian Herria|Mamuak eta arima herratuak| Ritos_funerarios_en_vasconia[[APARECIDOS_Y_ANIMAS_ERRANTES._ARIMA_HERRATUAK/eu}}]]]====
127 728
ediciones