127 728
ediciones
Cambios
sin resumen de edición
Euskal gizarte tradizionalean, ia mekanikoki egiten dira egin beharrekoak. Gaixo zena dagoeneko gorpu dela egiaztatzen da, eta aurrean daudenetako batek, emakumea eskuarki, haren begiak ixten ditu «beste bati dei egin diezaion eragozteko».
== Garbiketa eta meztitzea beztitzea ==
Euskal gizartean, auzokideak arduratu dira heriotza bat gertatzen zaion familia artatzeaz. Gaur egun beren burua eskaintzen dute egoera horretan, baina herabeki, «errespetuz eta ez molestatzeko». Norbaiti presentzia eskatzen zaionean, inork ez du ezetz esaten.
Eskuarki hila meztitzea beztitzea emakumeen lana izan da. Lehen, emakume auzokideak gizonen baten edo auzoko beste emakume batzuen laguntza behar izaten zuen askotan gorpua mugitzeko eta egoki atontzeko.
Gaur egun esan daiteke familiak osasun eta hileta arloetako profesionalengana jota arduratzen direla hilak meztitzeko beztitzeko lanez, eta auzokideek ez diotela uko egiten laguntzeari hala eskatzen baldin bazaie.
=== Gorpua Gorpu-garbitzeko moduak. Gorpu-garbitzea ===
Oro har, gorpuaren garbiketa azalekoa izan da eta hala izaten jarraitzen du; hilzoriaren eraginak nabarmenen izandako gorputz atalak garbitzea da kontua: aurpegia, eskuak eta oinak. Gorpua ez da osorik garbitzen, urez eta xaboiz eskuarki, gaixotasun motaren ondorioz edo beste zerbaitengatik azken orduan gaixoa "zikindu" denean baino, ''libratzen danian'' (Azkaine-L).
Eskuarki eskuoihal edo zapi garbiak erabili izan dira garbiketarako. Lan hori zoruan egin ohi zen, izara baten gainean, eta gizonek, bitartean, ohean ohol bat kokatzen zuten, edo ohea desmuntatzen, hil kapera ezartzeko beharrezkoa izanez gero.
Hori guztia, hila meztitzea beztitzea bezala, "bero-beroan" egin behar zen, bestela oso zaila bihurtzen zelako.
== Gorpuaren ondoko objektuak ==
{{DISPLAYTITLE: VII. HILA MEZTITZEAHILAREN BEZTITZEA}} {{#bookTitle:Heriotz Ohikuneak Euskal Herrian|Ritos_funerarios_en_vasconia/eu}}
