127 728
ediciones
Cambios
sin resumen de edición
Heriotzaren ondoren hilaren familiak bereganatzen dituen kanpoko adierazpenen multzoari deritzo lutoa, eta adierazpen horien iraupenak, dirudienez, elizako hilobiko argiak piztuta edukitzearekin izan du zerikusia. Hala egiaztatu da Berganzon, Salcedon, Durruma Donemiliagan (A) eta Getarian (G); leku horietan, lutoaren iraupena bat zetorren hilobiko argiak piztuta egoten ziren denborarekin. Janzkerako lutoa hori baino aski luzeagoa izaten zen sarritan.
== Lutoak dirauen arteko Luto-garaiko murrizpenak ==
=== Dantzaldietara Dantzaldie eta jaietara joatea ===
Hilaren familiako kide gertukoenek dantzaldi, jai eta erromerietara joateko duten debekua aho batekoa da inkesta egindako herri guztietan, baina haren iraupena aldatu egiten da herri batzuetatik besteetara.
Batzuetan, hilaren senitartekoei ez ezik, harekin ahaidetasunik ez izan arren etxeko taldeko kide direnei ere eragiten die. Obanosen (N), adibidez, etxe aberatsetan zerbitzariak lutoz janzten ziren.
== Doluaren Lutoaren adierazpenak etxearen kanpoaldean ==
=== Zintzilikarioak ===
Janzkerako luto adierazpenak leuntzen joan dira azken hogeita hamar urteetan, hirurogeiko hamarkadatik aurrera. Gaur egun, oraindik ere pertsona batzuk guztiz beltzez janzten dira maite duten pertsona bat hiltzen denean, baina kasu horiek bakan samarrak dira. Bestalde, jantzietan kolore beltza erabiltzea galtzen ari da lehen zeukan dolu konnotazioa.
{{DISPLAYTITLE: XX. LUTOA. DOLUA}} {{#bookTitle:Heriotz Ohikuneak Euskal Herrian|Ritos_funerarios_en_vasconia/eu}}