Cambios

Saltar a: navegación, buscar

MATANZA DOMESTICA DE ANIMALES/eu

182 bytes eliminados, 07:34 2 sep 2019
sin resumen de edición
Etxean sakrifikatutako abereak txerria, arkumea eta ardia, ahuntza, eskortako hegaztiak eta untxiak izan dira. Gutxiagotan, abere handiagoak, hala nola txahalak, behiak eta zaldiak.
 
== Txerri-hiltzea ==
 
Tradizionalki, etxeko hiltze ohikoena txerriena izan da Baskoniako eskualde guztietan.
 
Duela hogeita bost urte arte, txerri-hiltzea Baskoniako landa-eremuetako etxe eta familia gehienetako jarduera komuna izan da, halako moldez non herri askotan txerririk hiltzen ez zuten etxeak ''pobreak'' zirela esaten zen, eta, alderantziz, zenbat eta txerri gehiago sakrifikatu, orduan eta aberats-ospe handiagoa zuten etxeek:
=== Gizentzea ===
== Ardiak eta arkumeak. Ardikiak ==
Ardiaren okelari ''ardikia ''(Zeanuri-B) deitzen zaio, eta ahariarenari ''zikirokia ''(LuzaideNLuzaide-N). Oso ohikoa izan da horren kontsumoa lurraldeko eskualde askotan duela berrogei edo hirurogei urte arte, baina gaur egun kontsumo hori urrituta dago.
=== Sakrifizioa ===
Ardia hiltzea etxeko gizonaren lana da; hestebeteak egiteaz eta okelaren kontserbazioaz, aldiz, emakumea arduratzen da.
Abuztuan, ardi antzu bat erosten zitzaien artzainei, ''antzue, ''errape ihartua duena, ''errape-galdue, '', edo hausnar ahuldua duena, ''ausnerrea gelditu. ''. Urrira arte gizendu egiten zituzten, eta urriaren amaieran hil. Abere osoa aprobetxatzen zen: hesteekin odolkiak egiten ziren, okela zezinatan gordetzen zen, eta larruazala, ''ardi-narru ''(Zeanuri-B), saldu egin ohi zitzaien traperoei.
== Untxiak ==
Etxeko hegaztiak oso antzinatik baliatu izan dira; batez ere, oilo, kapoi, ahate eta usoak, eta, neurri txikiagoan, barnealdeko eremuetan, indioilarrak. Hala ere, horien okelaren kontsumoa ez da ohikoa, apartekoa baizik, gehienetan jai eta gertakari jakin batzuei lotutakoa.
Actualmente=== Oiloak, el ganado vacuno se sacrifica por lo general en mataderos municipales o comarcales y su carne es luego vendida en carnicerías.oilaskoak, kapoiak eta oilarrak ===
A primeros de siglo, y aún en décadas posteriores era común, sobre todo en el área atlántica de Vasconia, el sacrificio doméstico de novillos o vacas. Esta matanza tenía lugar en el otoño; sus carnes magras, Oiloa ''arakie, (oilo/ollo)''eran conservadas en sal y servían de condimento a los caldos y cocidos(arrunta) arrautzak erruteari uzten dionean sakrifikatzen da. Gaur egun, oiloaren kontsumoa landa-eremuetan baino ez da neurri handi samarrekoa, durante todo el añoharen okelaren komertzializazioa ez baita oilaskoena bezain intentsiboa.
Así mismoOiloaren okelak eta harekin egindako saldak, con ocasión de los grandes acontecimientos familiares como bodas y otras fiestas colectivas''oilosalda ''edo ''oilozopa ''(arrunta), eran frecuentes las matanzas domésticas de animales vacunos; su carne fresca constituía la base principal de estas comidas festivasestimazio handia zuten antzina, eta jaiegunetako aparteko jakia ziren.{{DISPLAYTITLE: IV. MATANZA DOMÉSTICA DE ANIMALESETXEKO ABEREEN HILTZEA}} {{#bookTitle:Alimentación doméstica en vasconia Etxeko Elikadura Euskal Herrian | Alimentacion_domestica_en_vasconia/eu}}<div class="subindice">Apartados:=== [[Matanza_del_cerdo|Matanza del cerdo]] ====== [[Ovejas_y_corderos_Ardikia|Ovejas y corderos. Ardikia]] ====== [[Cabras_y_cabritos|Cabras y cabritos]] ====== [[Ganado_mayor|Ganado mayor]] ====== [[Conejos|Conejos]] ====== [[Aves_domesticas|Aves domésticas]] ====== [[Carnes_de_caza|Carnes de caza]] ===</div>
127 728
ediciones