Diferencia entre revisiones de «Main Page/eu»
De Atlas Etnográfico de Vasconia
Línea 187: | Línea 187: | ||
====[/atlas/ritos/Portadores-del-feretro-jasotzaileak-Amezketa.jpg|Jasotzaileak. Amezketa (G). Iturria: Antxon Aguirre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Heriotza auzokoen esparruan gertatu ohi zen, eta horrek protagonismo handia ematen zion hileta-etxeari.|]==== | ====[/atlas/ritos/Portadores-del-feretro-jasotzaileak-Amezketa.jpg|Jasotzaileak. Amezketa (G). Iturria: Antxon Aguirre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Heriotza auzokoen esparruan gertatu ohi zen, eta horrek protagonismo handia ematen zion hileta-etxeari.|]==== | ||
− | ====[/atlas/ritos/Adornando-las-sepulturas-para-el-dia-de-Todos-los-Santos-Bilbao-1990.jpg|Elizako hilobi sinbolikoak. Amezketa (G), 1990. Iturria: Antxon Aguirre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Hil-iragarpenen artean, besteak beste, etxeko animalia batzuen ohiz kanpoko portaerak nabarmentzen dira, batez ere zakurrenak eta oilarrenak.|| | + | ====[/atlas/ritos/Adornando-las-sepulturas-para-el-dia-de-Todos-los-Santos-Bilbao-1990.jpg|Elizako hilobi sinbolikoak. Amezketa (G), 1990. Iturria: Antxon Aguirre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Hil-iragarpenen artean, besteak beste, etxeko animalia batzuen ohiz kanpoko portaerak nabarmentzen dira, batez ere zakurrenak eta oilarrenak.||]==== |
− | ====[/atlas/ritos/Santa-Grazi.jpg|Santa-Grazi (Z). Iturria: Boissel, W. Le Pays Basque. Sites, Arts et Coutumes. Paris, A. Calavas edit.|Cuando el cárabo canta, la muerte levanta. <br />''Urubia uluka, herioa dantzan.''|| | + | ====[/atlas/ritos/Santa-Grazi.jpg|Santa-Grazi (Z). Iturria: Boissel, W. Le Pays Basque. Sites, Arts et Coutumes. Paris, A. Calavas edit.|Cuando el cárabo canta, la muerte levanta. <br />''Urubia uluka, herioa dantzan.''||]==== |
− | ====[/atlas/ritos/Sepulturas-en-la-nave-de-la-iglesia-Amezketa-1990.jpg|Sepulturas en la nave de la iglesia. Amezketa (G), 1990. Fuente: Antxon Aguirre, Grupos Etniker Euskalerria.|Antzina, etxe bakoitzak ehorzketa-lekua zeukan esleitua elizaren barruan. Ehorzketak hilerrietan egiten hasi zirenean, elizako hilobi zaharra hilobi sinboliko bihurtu zen, eta familiako defuntuak gurtu eta beren aldeko eskaintzak egiten ziren bertan.|| | + | ====[/atlas/ritos/Sepulturas-en-la-nave-de-la-iglesia-Amezketa-1990.jpg|Sepulturas en la nave de la iglesia. Amezketa (G), 1990. Fuente: Antxon Aguirre, Grupos Etniker Euskalerria.|Antzina, etxe bakoitzak ehorzketa-lekua zeukan esleitua elizaren barruan. Ehorzketak hilerrietan egiten hasi zirenean, elizako hilobi zaharra hilobi sinboliko bihurtu zen, eta familiako defuntuak gurtu eta beren aldeko eskaintzak egiten ziren bertan.||]==== |
− | ====[/atlas/ritos/Toque-de-campana-anunciando-la-muerte-Beasain.jpg|Hil-kanpaiak. Beasain (G). Iturria: José Zufiaurre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Landa-eremuetan, kanpai-hotsak oso modu eraginkorra izan dira heriotzaren berri emateko.|| | + | ====[/atlas/ritos/Toque-de-campana-anunciando-la-muerte-Beasain.jpg|Hil-kanpaiak. Beasain (G). Iturria: José Zufiaurre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Landa-eremuetan, kanpai-hotsak oso modu eraginkorra izan dira heriotzaren berri emateko.||]==== |
− | ====[/atlas/ritos/Cortejo-funebre-1925.jpg|Segizioa, c. 1925. Iturria: Antxon Aguirre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Berariazko bideak zeuden hildakoaren gorpua hileta-etxetik elizaraino eta hilerriraino eramateko.|| | + | ====[/atlas/ritos/Cortejo-funebre-1925.jpg|Segizioa, c. 1925. Iturria: Antxon Aguirre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Berariazko bideak zeuden hildakoaren gorpua hileta-etxetik elizaraino eta hilerriraino eramateko.||]==== |
− | ====[/atlas/ritos/Mujeres-con-ofrendas-Otxagabia-1920.jpg|Eskaintzen eramaileak. Otsagabia (N), c. 1920. Iturria: Fco. Javier Zubiaurren eta M.ª Amor Beguiristainen artxibo partikularra: Roldán eta Calle argazkilariak.|Hileta-elizkizunean parte hartzen zutenek, bai hildakoaren senideek bai bizilagunek, normalean ogi- eta argi-eskaintzak eramaten zituzten.|| | + | ====[/atlas/ritos/Mujeres-con-ofrendas-Otxagabia-1920.jpg|Eskaintzen eramaileak. Otsagabia (N), c. 1920. Iturria: Fco. Javier Zubiaurren eta M.ª Amor Beguiristainen artxibo partikularra: Roldán eta Calle argazkilariak.|Hileta-elizkizunean parte hartzen zutenek, bai hildakoaren senideek bai bizilagunek, normalean ogi- eta argi-eskaintzak eramaten zituzten.||]==== |
− | ====[/atlas/ritos/Ofrenda-de-luces-Amezketa.jpg|Argi-eskaintza. Amezketa (G). Iturria: Garmendia Larrañaga, Juan. Neguko Festak. Donostia, 1993, J. Juanes argazki estudioa.|Eskaintzen ziren argiekin argi egiten zioten hildakoaren arimari. Eta ogiak jateko baliatu ahal zituen.|| | + | ====[/atlas/ritos/Ofrenda-de-luces-Amezketa.jpg|Argi-eskaintza. Amezketa (G). Iturria: Garmendia Larrañaga, Juan. Neguko Festak. Donostia, 1993, J. Juanes argazki estudioa.|Eskaintzen ziren argiekin argi egiten zioten hildakoaren arimari. Eta ogiak jateko baliatu ahal zituen.||]==== |
− | ====[/atlas/ritos/Duelo-femenino-Sara.jpg|Andreen dolua. Sara (L). Iturria: Veyrin, Philippe. Pays Basques de France et d’Espagne. Paris-Grenoble, 1951.|Doluaren agerpenik nabariena luto-jantzia zen.|| | + | ====[/atlas/ritos/Duelo-femenino-Sara.jpg|Andreen dolua. Sara (L). Iturria: Veyrin, Philippe. Pays Basques de France et d’Espagne. Paris-Grenoble, 1951.|Doluaren agerpenik nabariena luto-jantzia zen.||]==== |
− | ====[/atlas/ritos/Anuncio-de-la-muerte-a-las-abejas.jpg|Erleei esaten. Iturria: Gure Herria.|Erletxuak, erletxuak, <br />egizute argizaria, <br />nagusia hil da-ta, <br />behar da elizan argia.|| | + | ====[/atlas/ritos/Anuncio-de-la-muerte-a-las-abejas.jpg|Erleei esaten. Iturria: Gure Herria.|Erletxuak, erletxuak, <br />egizute argizaria, <br />nagusia hil da-ta, <br />behar da elizan argia.||]==== |
− | ====[/atlas/ritos/Amortajamiento-de-un-nino-Durango.jpg|Hildako haurraren janzkera. Durango (B). Iturria: Gerediaga Elkartearen Artxiboa: Germán argazki estudioa.|Jaiotzetik heriotza zor.|| | + | ====[/atlas/ritos/Amortajamiento-de-un-nino-Durango.jpg|Hildako haurraren janzkera. Durango (B). Iturria: Gerediaga Elkartearen Artxiboa: Germán argazki estudioa.|Jaiotzetik heriotza zor.||]==== |
− | ====[/atlas/ritos/Pipaon-1990.jpg|Pipaon (A), 1990. Iturria: Pilar Alonso, Etniker Euskalerria Taldeak.|Hildakoari hobia eta biziari ogia.|| | + | ====[/atlas/ritos/Pipaon-1990.jpg|Pipaon (A), 1990. Iturria: Pilar Alonso, Etniker Euskalerria Taldeak.|Hildakoari hobia eta biziari ogia.||]==== |
− | ====[/atlas/ritos/Hilarriak-Irulegi.jpg|Hilarriak. Irulegi (NB). Iturria: Michel Duvert, Etniker Euskalerria Taldeak.|Oilarrak gauez kukurruku jotzen badu, laster izango da gorpuren bat etxe hartan.|| | + | ====[/atlas/ritos/Hilarriak-Irulegi.jpg|Hilarriak. Irulegi (NB). Iturria: Michel Duvert, Etniker Euskalerria Taldeak.|Oilarrak gauez kukurruku jotzen badu, laster izango da gorpuren bat etxe hartan.||]==== |
Revisión del 15:08 10 feb 2020
Andre-gizonak elkarlanean. Zeanuri (B), c. 1915. Iturria: Labayru Fundazioaren Argazki Artxiboa: Felipe Manterola Funtsa.
Etxea eta Familia Euskal Herrian
Etxea eta Familia Euskal Herrian
Landa-etxea eraikinak, bertako lurrek, bizilagunek eta tradizioak osatutako erakundea izan da, hau da, gaur egungo belaunaldia iraganekoekin estu lotzen zuen harreman-multzo horrek.
Etxeko Elikadura Euskal Herrian
Etxeko Elikadura Euskal Herrian
Elikagaiak familiako nekazaritza-ustiategian lortzen ziren, edo inguruko merkatuetan erosten ziren, horiek, aldi berean, eskualdean ekoitzitako elikagaiekin hornitzen baitziren. Etxeko edo eskualdeko autohornikuntza hori produktu gutxi batzuekin osatzen zen, eta horiek ia beti ohiz kanpokoak izaten ziren.
Haurrak Florida parkean patinete eta trizikloekin. Iturria: Gasteizko Udal Artxiboa: Ceferino Yanguas.
Haur Jolasak Euskal Herrian
Haur Jolasak Euskal Herrian
Jolasak bizitza osoan laguntzen dio gizakiari; hala ere, jarduera horrek oso funtzio desberdinak betetzen ditu haurrengan eta helduengan.
Herri Medikuntza Euskal Herrian
Herri Medikuntza Euskal Herrian
Osasuna, munduko ondasuna.
Euskal Herriko Ohikuneak Jaiotzatik Ezkontzara
Euskal Herriko Ohikuneak Jaiotzatik Ezkontzara
Haurren arropan kutunak itsasten ziren, begizkotik babesteko.
Heriotza Ohikuneak Euskal Herrian
Heriotza Ohikuneak Euskal Herrian
Hil-iragarpenen artean, besteak beste, etxeko animalia batzuen ohiz kanpoko portaerak nabarmentzen dira, batez ere zakurrenak eta oilarrenak.
Abeltzaintza eta Artzaintza Euskal Herrian
Abeltzaintza eta Artzaintza Euskal Herrian
Euskal mendietako abeltzaintzak mendeak iraun ditu, eta horregatik azal dezakegu ganadu-espezie batzuen zein tresneriaren izenak berta-bertakoak izatea eta ez indoeuropar hizkuntzetatik hartutakoak.
Nekazaritza Euskal Herrian
Nekazaritza Euskal Herrian
1950eko hamarkadara arte, irin-errota ezinbestekoa izan zen gure herrietako nekazaritzako eta abeltzaintzako ekonomian.