Diferencia entre revisiones de «Main Page/eu»

De Atlas Etnográfico de Vasconia
Saltar a: navegación, buscar
(Página creada con «===[agricultura|Nekazaritza Euskal Herrian|/atlas/agricultura.png|Nekazaritza tradizionalaren ezaugarriak eta XX. mendeko azken hamarkadetan izan ziren eraldaketa sakonak,...»)
(Página creada con «====[/atlas/agricultura/Andreak-asto-gainean-astotzarekin.jpg|Andreak asto gainean astotzarekin. Iturria: Bizkaiko Elizaren Histori Artxiboa: Urkiolako Santutegia Funtsa.|G...»)
Línea 246: Línea 246:
 
====[ Agricultura_en_vasconia | Nekazaritza Euskal Herrian]====
 
====[ Agricultura_en_vasconia | Nekazaritza Euskal Herrian]====
  
−
====[/atlas/agricultura/Andreak-asto-gainean-astotzarekin.jpg|Andreak asto gainean astotzarekin. Fuente: Archivo Histórico Eclesiástico de Bizkaia: Fondo Santuario de Urkiola.|Nuestros antepasados conocieron y practicaron una agricultura cuya escala era más humana y con una visión más holística, donde no solo se tenía en cuenta el rendimiento sino también la compleja red de factores físicos y seres vivos implicados en una actividad que en definitiva se basa en cultivar la vida que nos da alimento.||ENLACE]====
+
====[/atlas/agricultura/Andreak-asto-gainean-astotzarekin.jpg|Andreak asto gainean astotzarekin. Iturria: Bizkaiko Elizaren Histori Artxiboa: Urkiolako Santutegia Funtsa.|Gure arbasoek ezagutu zuten nekazaritza gizatiarragoa zen, ikuspegi holistikoagotik garatutakoa. Azken batean, etekina ez ezik, jaten ematen digun bizia lantzeko prozesuan oinarritutako jardueran inplikatuta dauden izaki bizidunen eta faktore fisikoen sare konplexua ere hartzen zen kontuan.||ENLACE]====
−
====[/atlas/agricultura/Acarreando-hierba-verde-Carranza-1977.jpg|Acarreando hierba verde. Carranza (B), 1977. Fuente: Miguel Sabino Díaz, Grupos Etniker Euskalerria.|Este saber [agrícola tradicional] nacía del profundo vínculo que se establecía con la tierra, y es que en una economía basada en el autoabastecimiento no cabía más posibilidad que ser respetuoso con la misma.||ENLACE]====
+
====[/atlas/agricultura/Acarreando-hierba-verde-Carranza-1977.jpg|Belarretan. Karrantza (B), 1977. Iturria: Miguel Sabino Díaz, Etniker Euskalerria Taldeak.|Lurrarekiko lotura sakonaren ondorioz sortzen zen [nekazaritza tradizionalari buruzko] herri-jakituria hori, autohornikuntzan oinarritutako ekonomian, lurra errespetatu behar zen ezinbestean, biziraupena bera haren menpean zegoen-eta.||ENLACE]====
−
====[/atlas/agricultura/Vinedo-de-Obanos-2011.jpg|Viñedo de Obanos (N), 2011. Fuente: M.ª Amor Beguiristain, Grupos Etniker Euskalerria.|Tente nublo, tente en ti,<br />no te caigas sobre mí,<br />guarda el pan, guarda el vino,<br />guarda los campos que están floridos.<br />Conjuro contra nublados||ENLACE]====
+
====[/atlas/agricultura/Vinedo-de-Obanos-2011.jpg|Mahastia. Obanos (N), 2011. Iturria: M.ª Amor Beguiristain, Etniker Euskalerria Taldeak.|Tente nublo, tente en ti,<br />no te caigas sobre mí,<br />guarda el pan, guarda el vino,<br />guarda los campos que están floridos.<br />Trumoi-hodeien kontrako konjurua||ENLACE]====
−
====[/atlas/agricultura/Siega-de-trigo-Gesaltza-1950.jpg|Siega de trigo. Gesaltza (G), c. 1950. Fuente: Archivo Municipal de Vitoria-Gasteiz: Enrique Guinea.|Satsitu ta jorratu ta garia hartu. Estercolar y escardar y recoger trigo.||ENLACE]====
+
 
−
====[/atlas/agricultura/Desgranando-semilla-Zerain-1961.jpg|Desgranando semilla. Zerain (G), 1961. Fuente: Karmele Goñi, Grupos Etniker Euskalerria.|La selección de semillas ha sido de siempre una actividad fundamental. De cada cosecha se elegía la mejor semilla, para conservarla y utilizarla en la siguiente siembra.||ENLACE]====
+
====[/atlas/agricultura/Siega-de-trigo-Gesaltza-1950.jpg|Gari-igitatzea. Gesaltza (G), c. 1950. Iturria: Gasteizko Udal Artxiboa: Enrique Guinea Funtsa.|Satsitu ta jorratu ta garia hartu.||ENLACE]====
−
====[/atlas/agricultura/Laietan-Zeanurin-1920.jpg|Laietan Zeanurin (B), 1920. Fuente: Archivo Fotográfico Labayru Fundazioa: Fondo Felipe Manterola.|Las layas, los arados, las rastras, las hoces, las guadañas y los trillos eran los útiles imprescindibles para los trabajos agrícolas.||ENLACE]====
+
 
−
====[/atlas/agricultura/Acarreo-de-los-haces-de-trigo-1940.jpg|Acarreo de los haces de trigo. Álava, c. 1940. Fuente: Archivo Municipal de Vitoria-Gasteiz: Enrique Guinea.|Tanto la fuerza humana como la animal, hasta la introducción de la maquinaria moderna, han tenido una influencia decisiva en la forma de trabajar y en los cultivos.||ENLACE]====
+
====[/atlas/agricultura/Desgranando-semilla-Zerain-1961.jpg|Hazia aletzen. Zerain (G), 1961. Iturria: Karmele Goñi, Etniker Euskalerria Taldeak.|Hazien aukeraketa funtsezko jarduera izan da betidanik. Uzta bakoitzetik hazirik onena aukeratzen zen, gorde, eta hurrengo ereintzan erabiltzeko.||ENLACE]====
−
====[/atlas/agricultura/Recoleccion-de-oliva-a-ordeno-Moreda-2015.jpg|Recoleccion de oliva a ordeño. Moreda (A), 2015. Fuente: José Ángel Chasco, Grupos Etniker Euskalerria.|Uzta garaian lokartzen, miserian irazartzen. El que duerme en tiempo de cosecha se despierta en la miseria.||ENLACE]====
+
 
−
====[/atlas/agricultura/Utillaje-para-trabajar-el-lino-Zeanuri-1931.jpg|Utillaje para trabajar el lino. Zeanuri (B), 1931. Fuente: Archivo Fotográfico Labayru Fundazioa: Fondo Felipe Manterola.|Linoaren atsekabeak, amaigabeak. El trabajo del lino no es fino.||ENLACE]====
+
====[/atlas/agricultura/Laietan-Zeanurin-1920.jpg|Laietan Zeanurin (B), 1920. Iturria: Labayru Fundazioaren Argazki Artxiboa: Felipe Manterola Funtsa.|Laiak, goldeak, eskuareak, igitaiak, segak eta narrak ezinbesteko lanabesak ziren nekazaritzako lanetarako.||ENLACE]====
−
====[/atlas/agricultura/Maizal.-Carranza--2016.jpg|Maizal. Carranza (B), 2016. Fuente: Luis Manuel Peña, Grupos Etniker Euskalerria.|San Jurgi, artoak ereiteko goizegi; San Markos, artoak ereinda balegoz. Para sembrar el maíz, el día de San Jorge es temprano, y el día de San Marcos es ya tarde.||ENLACE]====
+
 
−
====[/atlas/agricultura/Trilladora-y-costales-de-trigo-Navarra-1960.jpg|Trilladora y costales de trigo. Navarra, c. 1960. Fuente: Archivo Museo de Navarra: Fondo Nicolás Ardanaz.|Maiatz luzea, gosea; garagarrilak ekarriko du asea. Mayo hortelano, mucha paja y poco grano.||ENLACE]====
+
====[/atlas/agricultura/Acarreo-de-los-haces-de-trigo-1940.jpg|Garia garraiatzen. Araba, c. 1940. Iturria: Gasteizko Udal Artxiboa: Enrique Guinea Funtsa.|Makineria modernoa sartu arte, gizakien indarrak eta animalienak eragin erabakigarria izan dute lan egiteko moduan eta laboreetan.||ENLACE]====
−
====[/atlas/agricultura/Vecinos-trabajando-en-las-eras-Alegria-Dulantzi-1940.jpg|Vecinos trabajando en las eras. Alegría-Dulantzi (A), c. 1940. Fuente: Archivo Municipal de Vitoria-Gasteiz: Enrique Guinea.|Elur asko den urtean, garia; eta erle asko dugunean, eztia. Año de nieves, año de bienes.||ENLACE]====
+
 
−
====[/atlas/agricultura/Sembrando-patata-a-azada-Abadino-2009.jpg|Sembrando patata a azada. Abadiño (B), 2009. Fuente: Rosa M.ª Ardanza, Grupos Etniker Euskalerria.|Tanto los linares como los huertos constituían las piezas más delicadas del espacio agrícola, las más entrañables en la concepción de la propiedad particular del agricultor, las más incorporadas a su patrimonio familiar.||ENLACE]====
+
====[/atlas/agricultura/Recoleccion-de-oliva-a-ordeno-Moreda-2015.jpg|Olibondoen jeztea. Moreda (A), 2015. Iturria: José Ángel Chasco, Etniker Euskalerria Taldeak.|Uzta garaian lokartzen, miserian irazartzen.||ENLACE]====
−
====[/atlas/agricultura/Molino-de-Carranza-1977.jpg|Molino de Carranza (B), 1977. Fuente: Miguel Sabino Díaz, Grupos Etniker Euskalerria.|Hasta la década de los años 1950 el molino harinero era un elemento indispensable en la economía grícola-ganadera de nuestros pueblos.||ENLACE]====
+
 
−
====[/atlas/agricultura/Descargando-el-grano-en-el-remolque-Argandona-2003.jpg|Descargando el grano en el remolque. Argandoña (A), 2003. Fuente: Juan José Galdos, Grupos Etniker Euskalerria.|Ezkur urte, labor urte. Año de bellota, año de bienes.||ENLACE]====
+
====[/atlas/agricultura/Utillaje-para-trabajar-el-lino-Zeanuri-1931.jpg|Liho eta harigintzarako tresneria. Zeanuri (B), 1931. Iturria: Labayru Fundazioaren Argazki Artxiboa: Felipe Manterola Funtsa.|Linoaren atsekabeak, amaigabeak.||ENLACE]====
 +
 
 +
====[/atlas/agricultura/Maizal.-Carranza--2016.jpg|Artasoroa. Karrantza (B), 2016. Iturria: Luis Manuel Peña, Etniker Euskalerria Taldeak.|San Jurgi, artoak ereiteko goizegi; San Markos, artoak ereinda balegoz.||ENLACE]====
 +
 
 +
====[/atlas/agricultura/Trilladora-y-costales-de-trigo-Navarra-1960.jpg|Gari-jotzea. Nafarroa, c. 1960. Iturria: Nafarroako Museoaren Artxiboa: Nicolás Ardanaz Funtsa.|Maiatz luzea, gosea; garagarrilak ekarriko du asea.||ENLACE]====
 +
 
 +
====[/atlas/agricultura/Vecinos-trabajando-en-las-eras-Alegria-Dulantzi-1940.jpg|Larrainetan auzolanean. Alegría-Dulantzi (A), c. 1940. Iturria: Gasteizko Udal Artxiboa: Enrique Guinea Funtsa.|Elur asko den urtean, garia; eta erle asko dugunean, eztia.||ENLACE]====
 +
 
 +
====[/atlas/agricultura/Sembrando-patata-a-azada-Abadino-2009.jpg|Patata aitzurrez ereiten. Abadiño (B), 2009. Iturria: Rosa M.ª Ardanza, Etniker Euskalerria Taldeak.|Liho-sailak eta baratzeak ziren nekazaritza-guneko piezarik delikatuenak, kutunenak nekazariaren jabetza partikularraren ikuskeran, haren familia-ondarean gehien sartuta zeudenak.||ENLACE]====
 +
 
 +
====[/atlas/agricultura/Molino-de-Carranza-1977.jpg|Karrantzako (B) errota, 1977. Iturria: Miguel Sabino Díaz, Etniker Euskalerria Taldeak.|1950eko hamarkadara arte, irin-errota ezinbestekoa izan zen gure herrietako nekazaritzako eta abeltzaintzako ekonomian.||ENLACE]====
 +
 
 +
====[/atlas/agricultura/Descargando-el-grano-en-el-remolque-Argandona-2003.jpg|Gari-garau atoian deskargatzen. Argandoña (A), 2003. Iturria: Juan José Galdos, Etniker Euskalerria Taldeak.|Ezkur urte, labor urte.||ENLACE]====

Revisión del 12:27 27 ene 2020

Ikerketa etnografikoa helburutzat harturik, XX. mendetik gaur arteko euskal kulturaren eta Euskal Herriko bizimodu tradizionalen ikuspegi orokorra eskaintzen du egitasmo honek.

Arreoa erakusten. Bidegoian (G), 1957. Iturria: Ana Larrarte, Etniker Euskalerria Taldeak.
Janaria behekosuan prestatzen. Apinaiz (A), 1981. Iturria: López de Guereñu, Gerardo. “Apellániz. Pasado y presente de un pueblo alavés” in Ohitura 0, Gasteiz: Arabako Foru Aldundia, 1981.
Etxea eta Familia Euskal Herrian

Etxea eta Familia Euskal Herrian

Baserrietan, ohiko biltokia zen sukaldea, bertan biltzen baitzen familiaren bizitza.
Etxea eta Familia Euskal Herrian
Etxeko Elikadura Euskal Herrian

Etxeko Elikadura Euskal Herrian

Goseak dagonarentzat, ogi gogorrik ez.
Etxeko Elikadura Euskal Herrian
Askaria, XX. mendearen hasiera. Iturria: Gipuzkoako Foru Aldundiaren Artxiboa: Indalecio Ojanguren Funtsa.
Kulunka. Iturria: Arrien, Gregorio. Niños vascos evacuados en 1937. Bilbo, 1988.
Haur Jolasak Euskal Herrian

Haur Jolasak Euskal Herrian

Sirrin-sarran, domini pan, zure semea errotan, errota txiki, errota handi, eragin deutso, pin-pan. Haur-kanta
Haur Jolasak Euskal Herrian
Herri Medikuntza Euskal Herrian

Herri Medikuntza Euskal Herrian

Nolako gaitza, halako erremedioa.
Herri Medikuntza Euskal Herrian
Sarnapotzu, Madalen Arantzadiko ermita. Berriatua (B), 1983. Iturria: Ander Manterola, Etniker Euskalerria Taldeak.
Despedida de soltera. Durango (B), 1960. Iturria: Gurutzi Arregi, Etniker Euskalerria Taldeak.
Euskal Herriko Ohikuneak Jaiotzatik Ezkontzara

Euskal Herriko Ohikuneak Jaiotzatik Ezkontzara

Apaingarriak lekuz aldatzea erritu garrantzitsua zen, era horretan, ezkontide berria etxean sartzen baitzen, etxe-sartzea eginez.
Euskal Herriko Ohikuneak Jaiotzatik Ezkontzara
Heriotza Ohikuneak Euskal Herrian

Heriotza Ohikuneak Euskal Herrian

Antzina, etxe bakoitzak ehorzketa-lekua zeukan esleitua elizaren barruan. Ehorzketak hilerrietan egiten hasi zirenean, elizako hilobi zaharra hilobi sinboliko bihurtu zen, eta familiako defuntuak gurtu eta beren aldeko eskaintzak egiten ziren bertan.
Heriotza Ohikuneak Euskal Herrian
Sepulturas en la nave de la iglesia. Amezketa (G), 1990. Fuente: Antxon Aguirre, Grupos Etniker Euskalerria.
Behiak herri-lurretan bazkatzen. Karrantza (B), 2007. Iturria: Luis Manuel Peña, Etniker Euskalerria Taldeak.
Abeltzaintza eta Artzaintza Euskal Herrian

Abeltzaintza eta Artzaintza Euskal Herrian

Abeltzaintza bizimoduaren funtsezko oinarria izan den lekuetan finkatutako populazioen arabera, san Antonio Abad animalien osasunaren eta ugalkortasunaren babesle nagusia zen.
Abeltzaintza eta Artzaintza Euskal Herrian
Nekazaritza Euskal Herrian

Nekazaritza Euskal Herrian

Uzta garaian lokartzen, miserian irazartzen.
Nekazaritza Euskal Herrian
Olibondoen jeztea. Moreda (A), 2015. Iturria: José Ángel Chasco, Etniker Euskalerria Taldeak.
Obtenido de «https://atlasetnografico.labayru.eus/index.php?title=Main_Page/eu&oldid=152486»