Diferencia entre revisiones de «Main Page/eu»

De Atlas Etnográfico de Vasconia
Saltar a: navegación, buscar
(Página creada con «===[nacimiento|Euskal Herriko Ohikuneak Jaiotzatik Ezkontzara|/atlas/nacimiento.png|Bizialdiak eta horiei dagokien iragate-ohikuneen deskribapena; alegia, jaiotza eta haurt...»)
(Página creada con «====[/atlas/nacimiento/Familia-troncal-Castillo-Elejabeitia-1930.jpg|Familia tronkala. Artea (B), c. 1930. Iturria: Labayru Fundazioaren Argazki Artxiboa: Felipe Manterola...»)
Línea 156: Línea 156:
  
  
====[/atlas/nacimiento/Familia-troncal-Castillo-Elejabeitia-1930.jpg|Familia troncal. Castillo-Elejabeitia (B), c. 1930. Fuente: Archivo Fotográfico Labayru Fundazioa: Fondo Felipe Manterola.|Quien se quedaba soltero, o soltera, continuaba por tradición vinculado a la casa y permanecía incorporado a la familia.||ENLACE]====
+
====[/atlas/nacimiento/Familia-troncal-Castillo-Elejabeitia-1930.jpg|Familia tronkala. Artea (B), c. 1930. Iturria: Labayru Fundazioaren Argazki Artxiboa: Felipe Manterola Funtsa.|Ezkongabe geratzen zenak etxeari lotuta eta familiari atxikita jarraitzen zuen tradizioz.||ENLACE]====
====[/atlas/nacimiento/Seintzaina-Zeanuri-1924.jpg|Seintzaina. Zeanuri (B), 1924. Fuente: Archivo Fotográfico Labayru Fundazioa: Fondo Felipe Manterola.|Hasta mediados de siglo las mujeres parían en casa con ayuda de la partera, de las mujeres de la familia y de las vecinas. El parto, erditzea, era por tanto un acontecimiento doméstico en el que intervenían exclusivamente personas del sexo femenino.||ENLACE]====
+
 
====[/atlas/nacimiento/Mozas-en-el-paseo-Aoiz-1950.jpg|Mozas en el paseo. Aoiz (N), 1950. Fuente: Pilar Sáez de Albéniz, Grupos Etniker Euskalerria.|Neskazaharrak joaten dira Madalenara, santuari eskatzera senar on bana. Cancionero vasco||ENLACE]====
+
====[/atlas/nacimiento/Seintzaina-Zeanuri-1924.jpg|Seintzaina. Zeanuri (B), 1924. Iturria: Labayru Fundazioaren Argazki Artxiboa: Felipe Manterola Funtsa.|XX. mendearen erdialdera arte, haurdun zeuden emakumeek etxean erditzen zuten emaginaren eta familiako zein auzoko emakumeen laguntzaz. Erditzea emakume-kontua zen, beraz.||ENLACE]====
====[/atlas/nacimiento/Despedida-de-soltera-Durango-1960.jpg|Despedida de soltera. Durango (B), 1960. Fuente: Gurutzi Arregi, Grupos Etniker Euskalerria.|El traslado del arreo era un acto ritual que revestía gran importancia, ya que suponía la entrada del nuevo cónyuge en la casa, etxe-sartzea.||ENLACE]====
+
 
====[/atlas/nacimiento/Bautismo-Bilbao.jpg|Bautismo. Bilbao. Fuente: Edurne Romarate, Grupos Etniker Euskalerria.|La puérpera debía permanecer recluida durante un período que concluía con el rito de entrada en la iglesia, elizan sartzea.||ENLACE]====
+
====[/atlas/nacimiento/Mozas-en-el-paseo-Aoiz-1950.jpg|Igandeko paseoa. Aoiz (N), 1950. Iturria: Pilar Sáez de Albéniz, Etniker Euskalerria Taldeak.|Neskazaharrak joaten dira <br />Madalenara, <br />santuari eskatzera <br />senar on bana. <br /><br />''Herri-kanta''||ENLACE]====
====[/atlas/nacimiento/Etxebarri-1968.jpg|Etxebarri (B), 1968. Fuente: Edurne Romarate, Grupos Etniker Euskalerria.|Maritxu teilatuko, gona gorriduna, eutsi hagin zaharra ta ekarzu barria. Recitado popular||ENLACE]====
+
 
====[/atlas/nacimiento/Entrada-en-el-templo-Getxo-1996.jpg|Entrada en el templo. Getxo (B), 1996. Fuente: Archivo Fotográfico Labayru Fundazioa.|Ezkon urte, ero urte En año de casamiento enloquece el pensamiento.||ENLACE]====
+
====[/atlas/nacimiento/Despedida-de-soltera-Durango-1960.jpg|Despedida de soltera. Durango (B), 1960. Iturria: Gurutzi Arregi, Etniker Euskalerria Taldeak.|Apaingarriak lekuz aldatzea erritu garrantzitsua zen, era horretan, ezkontide berria etxean sartzen baitzen, etxe-sartzea eginez.||ENLACE]====
====[/atlas/nacimiento/Mozas-en-el-paseo-Aoiz-1950.jpg|Ofrenda en la tumba familiar. Donostia, 1958. Fuente: Segundo Oar-Arteta, Grupos Etniker Euskalerria.|Ezkonberri, etxe berri. El casado casa quiere.||ENLACE]====
+
 
====[/atlas/nacimiento/Urduliz-1984.jpg|Urduliz (B), 1984. Fuente: Akaitze Kamiruaga, Grupos Etniker Euskalerria.|Haurrak negarrik ez, titirik ez. El que no llora, no mama.||ENLACE]====
+
====[/atlas/nacimiento/Bautismo-Bilbao.jpg|Bataioa. Bilbo. Iturria: Edurne Romarate, Etniker Euskalerria Taldeak.|Erdiberriak gordeta egon behar zuen aldi batez, eta, horri amaiera emateko, elizan sartzeko erritua egiten zen, alegia, elizan sartzea.||ENLACE]====
====[/atlas/nacimiento/Boloak-Zerain-1970.jpg|Boloak. Zerain (G), 1970. Fuente: Karmele Goñi, Grupos Etniker Euskalerria.|Haurraren jaiotza, etxerako poza. Casa sin niños, tiesto sin flores.||ENLACE]====
+
 
====[/atlas/nacimiento/Bilbao-1995.jpg|Bilbao, 1995. Fuente: Archivo particular Asier Astigarraga.|Se prendían amuletos, kutunak, de la ropa de los niños para protegerlos del mal de ojo.||ENLACE]====
+
====[/atlas/nacimiento/Etxebarri-1968.jpg|Etxebarri (B), 1968. Iturria: Edurne Romarate, Etniker Euskalerria Taldeak.|Maritxu-teilatuko, <br />gona gorriduna, <br />eutsi hagin zaharra <br />ta ekarzu barria. <br /><br />''Herriko errezitazioa''||ENLACE]====
====[/atlas/nacimiento/Pasacalles-Sanguesa-1960.jpg|Pasacalles. Sangüesa (N), c. 1960. Fuente: Juan Cruz Labeaga, Grupos Etniker Euskalerria.|Gazteak, badakizue zelan dantzan egin: burua gora-gora ta kaderai eragin. Copla antigua||ENLACE]====
+
 
 +
====[/atlas/nacimiento/Entrada-en-el-templo-Getxo-1996.jpg|Emaztegaia elizan sartzen. Getxo (B), 1996. Iturria: Labayru Fundazioaren Argazki Artxiboa.|Ezkon urte, ero urte.||ENLACE]====
 +
 
 +
====[/atlas/nacimiento/Mozas-en-el-paseo-Aoiz-1950.jpg|Etxeko hildakoei eskainia. Donostia, 1958. Iturria: Segundo Oar-Arteta, Etniker Euskalerria Taldeak.|Ezkonberri, etxe berri.||ENLACE]====
 +
 
 +
====[/atlas/nacimiento/Urduliz-1984.jpg|Urduliz (B), 1984. Iturria: Akaitze Kamiruaga, Etniker Euskalerria Taldeak.|Haurrak negarrik ez, titirik ez.||ENLACE]====
 +
 
 +
====[/atlas/nacimiento/Boloak-Zerain-1970.jpg|Boloak. Zerain (G), 1970. Iturria: Karmele Goñi, Etniker Euskalerria Taldeak.|Haurraren jaiotza, etxerako poza.||ENLACE]====
 +
 
 +
====[/atlas/nacimiento/Bilbao-1995.jpg|Bilbo, 1995. Iturria: Asier Astigarragaren artxibo partikularra.|Haurren arropan kutunak itsasten ziren, begizkotik babesteko.||ENLACE]====
 +
 
 +
====[/atlas/nacimiento/Pasacalles-Sanguesa-1960.jpg|Kalejira. Zangoza (N), c. 1960. Iturria: Juan Cruz Labeaga, Etniker Euskalerria Taldeak.|Gazteak, badakizue <br />zelan dantzan egin: <br />burua gora-gora <br />ta kaderai eragin. <br />''Kopla zaharra''||ENLACE]====
  
  

Revisión del 12:23 27 ene 2020

Amama-bilobak. Urduliz (B), 2011. Iturria: Akaitze Kamiruaga, Etniker Euskalerria Taldeak.
Etxea eta Familia Euskal Herrian

Etxea eta Familia Euskal Herrian

Euskal familia tradizionalaren ezaugarrietako bat argi zehaztutako feminismo moduko bat da, eta horren adierazgarri dira, besteak beste, oinordekotza-eskubidea sexu-bereizketarik gabe aplikatzea, senar-emazteek ezkontzara ekarritako ondasunen jabekidetza, senar-emazteek arlo zibilean duten berdintasuna, eta emakumeen buruzagitza etxeko erlijio-bizitzan, eta etxeko, elizako eta familia-hilobiko kultura-errituetan.
Etxeko Elikadura Euskal Herrian

Etxeko Elikadura Euskal Herrian

Gabon, bon-bon; Natibitate, ase eta bete; San Estebantxe, lehen letxe.
Santo Tomaseko azoka. Bilbo, 1950. Iturria: Sancho el Sabio Fundazioa.
Kulunka. Iturria: Arrien, Gregorio. Niños vascos evacuados en 1937. Bilbo, 1988.
Haur Jolasak Euskal Herrian

Haur Jolasak Euskal Herrian

Sirrin-sarran, domini pan, zure semea errotan, errota txiki, errota handi, eragin deutso, pin-pan. Haur-kanta
Herri Medikuntza Euskal Herrian

Herri Medikuntza Euskal Herrian

Kirkila bat eta kirkila bi, kirkilak dira hamabi: hamabitik hamaikara, hamaikatik hamarrera, hamarretik bederatzira, bederatzitik zortzira, zortzitik zazpira, zazpitik seira, seitik bostera, bostetik laura, lautik hirura, hirutik bira, bitik batera, batetik bapezera.
Ereinotza. Iturria: Luis Manuel Peña, Etniker Euskalerria Taldeak.
Emaztegaia elizan sartzen. Getxo (B), 1996. Iturria: Labayru Fundazioaren Argazki Artxiboa.
Euskal Herriko Ohikuneak Jaiotzatik Ezkontzara

Euskal Herriko Ohikuneak Jaiotzatik Ezkontzara

Ezkon urte, ero urte.
Ritos funerarios en Vasconia

Ritos funerarios en Vasconia

Un grupo reducido de vecinos velaba por turnos el cadáver durante las horas nocturnas cuidando de que no se apagara la lámpara que ardía junto a él.
Amortajamiento con traje festivo. Amezketa (G), 1959. Fuente: Antxon Aguirre, Grupos Etniker Euskalerria.
Pastor de Lanciego subiendo a Toloño (A), 1996. Fuente: José Ángel Chasco, Grupos Etniker Euskalerria.
Ganaderia y pastoreo en Vasconia

Ganaderia y pastoreo en Vasconia

La vertiente mediterránea de Vasconia se ha caracterizado por la importancia de sus comunales, que aún se mantienen en gran medida; su explotación sigue siendo de carácter comunitario mediante uniones y hermandades que comprenden varias localidades.
Agricultura en Vasconia

Agricultura en Vasconia

Maiatz luzea, gosea; garagarrilak ekarriko du asea. Mayo hortelano, mucha paja y poco grano.
Trilladora y costales de trigo. Navarra, c. 1960. Fuente: Archivo Museo de Navarra: Fondo Nicolás Ardanaz.