Diferencia entre revisiones de «Main Page/eu»

De Atlas Etnográfico de Vasconia
Saltar a: navegación, buscar
(Página creada con «===[ritos|Heriotza Ohikuneak Euskal Herrian|/atlas/ritos.png|Etxe-auzoetako heriotza-ohikuneak: heriotzaren zantzuak, hiltamua eta heriotzaren ondoko ospakizun erlijiosoak....»)
(Página creada con «====[/atlas/ritos/Adornando-las-sepulturas-para-el-dia-de-Todos-los-Santos-Bilbao-1990.jpg|Elizako hilobi sinbolikoak. Amezketa (G), 1990. Iturria: Antxon Aguirre, Etniker...»)
Línea 187: Línea 187:
 
====[/atlas/ritos/Portadores-del-feretro-jasotzaileak-Amezketa.jpg|Jasotzaileak. Amezketa (G). Iturria: Antxon Aguirre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Heriotza auzokoen esparruan gertatu ohi zen, eta horrek protagonismo handia ematen zion hileta-etxeari.|]====
 
====[/atlas/ritos/Portadores-del-feretro-jasotzaileak-Amezketa.jpg|Jasotzaileak. Amezketa (G). Iturria: Antxon Aguirre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Heriotza auzokoen esparruan gertatu ohi zen, eta horrek protagonismo handia ematen zion hileta-etxeari.|]====
  
−
====[/atlas/ritos/Adornando-las-sepulturas-para-el-dia-de-Todos-los-Santos-Bilbao-1990.jpg|Adornando las sepulturas para el día de Todos los Santos. Bilbao (B), 1990. Fuente: Archivo Fotográfico Labayru Fundazioa: José Ignacio García.|Entre otros presagios de muerte destacan los asociados con los comportamientos anómalos de algunos animales domésticos, fundamentalmente perros y gallos.||ENLACE]====
+
====[/atlas/ritos/Adornando-las-sepulturas-para-el-dia-de-Todos-los-Santos-Bilbao-1990.jpg|Elizako hilobi sinbolikoak. Amezketa (G), 1990. Iturria: Antxon Aguirre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Hil-iragarpenen artean, besteak beste, etxeko animalia batzuen ohiz kanpoko portaerak nabarmentzen dira, batez ere zakurrenak eta oilarrenak.||ENLACE]====
−
====[/atlas/ritos/Santa-Grazi.jpg|Santa-Grazi (Z). Fuente: Boissel, W. Le Pays Basque. Sites, Arts et Coutumes. Paris, A. Calavas edit.|Cuando el cárabo canta, la muerte levanta.||ENLACE]====
+
 
−
====[/atlas/ritos/Sepulturas-en-la-nave-de-la-iglesia-Amezketa-1990.jpg|Sepulturas en la nave de la iglesia. Amezketa (G), 1990. Fuente: Antxon Aguirre, Grupos Etniker Euskalerria.|Cada casa tenía asignada en la nave del templo un lugar de enterramiento, una sepultura. Cuando los enterramientos pasaron a hacerse en cementerios, esta sepultura pasó a ser simbólica, convirtiéndose en un altar funerario donde se ejercía el culto a los difuntos de la familia.||ENLACE]====
+
====[/atlas/ritos/Santa-Grazi.jpg|Santa-Grazi (Z). Iturria: Boissel, W. Le Pays Basque. Sites, Arts et Coutumes. Paris, A. Calavas edit.|Cuando el cárabo canta, la muerte levanta. <br />''Urubia uluka, herioa dantzan.''||ENLACE]====
−
====[/atlas/ritos/Toque-de-campana-anunciando-la-muerte-Beasain.jpg|Toque de campana anunciando la muerte. Beasain (G). Fuente: José Zufiaurre, Grupos Etniker Euskalerria.|Los toques de campana han constituido una forma de comunicar la muerte muy efectiva en poblaciones rurales.||ENLACE]====
+
 
−
====[/atlas/ritos/Cortejo-funebre-1925.jpg|Cortejo fúnebre, c. 1925. Fuente: Antxon Aguirre, Grupos Etniker Euskalerria.|Existían caminos específicos por los que se llevaba el cuerpo del difunto desde la casa mortuoria hasta la iglesia y el cementerio.||ENLACE]====
+
====[/atlas/ritos/Sepulturas-en-la-nave-de-la-iglesia-Amezketa-1990.jpg|Sepulturas en la nave de la iglesia. Amezketa (G), 1990. Fuente: Antxon Aguirre, Grupos Etniker Euskalerria.|Antzina, etxe bakoitzak ehorzketa-lekua zeukan esleitua elizaren barruan. Ehorzketak hilerrietan egiten hasi zirenean, elizako hilobi zaharra hilobi sinboliko bihurtu zen, eta familiako defuntuak gurtu eta beren aldeko eskaintzak egiten ziren bertan.||ENLACE]====
−
====[/atlas/ritos/Mujeres-con-ofrendas-Otxagabia-1920.jpg|Mujeres con ofrendas. Otxagabia (N), c. 1920. Fuente: Archivo particular Fco. Javier Zubiaur y M.ª Amor Beguiristain: Foto Roldán y Foto Calle.|Fue común que los participantes en el cortejo fúnebre, tanto familiares del difunto como vecinos, llevaran ofrendas de pan y de luz.||ENLACE]====
+
 
−
====[/atlas/ritos/Ofrenda-de-luces-Amezketa.jpg|Ofrenda de luces. Amezketa (G). Fuente: Garmendia Larrañaga, Juan. Neguko Festak. Donostia, 1993, Foto J. Juanes.|Con las luces que se ofrendaban se alumbraba al alma del difunto. Y los panes le servían de alimento.||ENLACE]====
+
====[/atlas/ritos/Toque-de-campana-anunciando-la-muerte-Beasain.jpg|Hil-kanpaiak. Beasain (G). Iturria: José Zufiaurre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Landa-eremuetan, kanpai-hotsak oso modu eraginkorra izan dira heriotzaren berri emateko.||ENLACE]====
−
====[/atlas/ritos/Duelo-femenino-Sara.jpg|Duelo femenino. Sara (L). Fuente. Veyrin, Philippe. Pays Basques de France et d’Espagne. Paris-Grenoble, 1951.|La manifestación de duelo más evidente era el luto en la ropa.||ENLACE]====
+
 
−
====[/atlas/ritos/Anuncio-de-la-muerte-a-las-abejas.jpg|Anuncio de la muerte a las abejas. Fuente: Lhande, Pierre. Le Pays Basque à vol d’oiseau. Paris, G. Beauchesne édit., 1925. Foto Gure Herria.|Erletxuak, erletxuak, egizute argizaria, nagusia hil da-ta, behar da elizan argia. Fórmula ritual para la comunicación de la muerte a las abejas.||ENLACE]====
+
====[/atlas/ritos/Cortejo-funebre-1925.jpg|Segizioa, c. 1925. Iturria: Antxon Aguirre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Berariazko bideak zeuden hildakoaren gorpua hileta-etxetik elizaraino eta hilerriraino eramateko.||ENLACE]====
−
====[/atlas/ritos/Amortajamiento-de-un-nino-Durango.jpg|Amortajamiento de un niño. Durango (B). Fuente: Archivo Asociación Gerediaga: Foto Germán.|Jaiotzetik eriotza zor. Cuando empezaste a vivir, empezaste a morir.||ENLACE]====
+
 
−
====[/atlas/ritos/Pipaon-1990.jpg|Pipaón (A), 1990. Fuente: Pilar Alonso, Grupos Etniker Euskalerria.|Hildakoari hobia eta biziari ogia. El muerto al hoyo y el vivo al bollo.||ENLACE]====
+
====[/atlas/ritos/Mujeres-con-ofrendas-Otxagabia-1920.jpg|Eskaintzen eramaileak. Otsagabia (N), c. 1920. Iturria: Fco. Javier Zubiaurren eta M.ª Amor Beguiristainen artxibo partikularra: Roldán eta Calle argazkilariak.|Hileta-elizkizunean parte hartzen zutenek, bai hildakoaren senideek bai bizilagunek, normalean ogi- eta argi-eskaintzak eramaten zituzten.||ENLACE]====
−
====[/atlas/ritos/Hilarriak-Irulegi.jpg|Hilarriak. Irulegi (NB). Fuente: Michel Duvert, Grupos Etniker Euskalerria.|Oilarrak gauez kukurruku jotzen badu, laister izango da gorpuren bat etxe hartan. Gallo que canta al sol puesto, señal de muerto.||ENLACE]====
+
 
 +
====[/atlas/ritos/Ofrenda-de-luces-Amezketa.jpg|Argi-eskaintza. Amezketa (G). Iturria: Garmendia Larrañaga, Juan. Neguko Festak. Donostia, 1993, J. Juanes argazki estudioa.|Eskaintzen ziren argiekin argi egiten zioten hildakoaren arimari. Eta ogiak jateko baliatu ahal zituen.||ENLACE]====
 +
 
 +
====[/atlas/ritos/Duelo-femenino-Sara.jpg|Andreen dolua. Sara (L). Iturria: Veyrin, Philippe. Pays Basques de France et d’Espagne. Paris-Grenoble, 1951.|Doluaren agerpenik nabariena luto-jantzia zen.||ENLACE]====
 +
 
 +
====[/atlas/ritos/Anuncio-de-la-muerte-a-las-abejas.jpg|Erleei esaten. Iturria: Gure Herria.|Erletxuak, erletxuak, <br />egizute argizaria, <br />nagusia hil da-ta, <br />behar da elizan argia.||ENLACE]====
 +
 
 +
====[/atlas/ritos/Amortajamiento-de-un-nino-Durango.jpg|Hildako haurraren janzkera. Durango (B). Iturria: Gerediaga Elkartearen Artxiboa: Germán argazki estudioa.|Jaiotzetik heriotza zor.||ENLACE]====
 +
 
 +
====[/atlas/ritos/Pipaon-1990.jpg|Pipaon (A), 1990. Iturria: Pilar Alonso, Etniker Euskalerria Taldeak.|Hildakoari hobia eta biziari ogia.||ENLACE]====
 +
 
 +
====[/atlas/ritos/Hilarriak-Irulegi.jpg|Hilarriak. Irulegi (NB). Iturria: Michel Duvert, Etniker Euskalerria Taldeak.|Oilarrak gauez kukurruku jotzen badu, laster izango da gorpuren bat etxe hartan.||ENLACE]====
  
  

Revisión del 12:24 27 ene 2020

Ikerketa etnografikoa helburutzat harturik, XX. mendetik gaur arteko euskal kulturaren eta Euskal Herriko bizimodu tradizionalen ikuspegi orokorra eskaintzen du egitasmo honek.

Arreoa erakusten. Bidegoian (G), 1957. Iturria: Ana Larrarte, Etniker Euskalerria Taldeak.
Familia bereko lau belaunaldi. Ajangiz (B), 1977. Iturria: Segundo Oar-Arteta, Etniker Euskalerria Taldeak.
Etxea eta Familia Euskal Herrian

Etxea eta Familia Euskal Herrian

Familia da etxea egituratzen duen muina; etxeek eta haietan bizi diren familiek sendotzen eta egituratzen dituzte auzotasuna eta gizartea.
Etxea eta Familia Euskal Herrian
Etxeko Elikadura Euskal Herrian

Etxeko Elikadura Euskal Herrian

Ezkonduko urtea eta txarria hildako astea, onenak.
Etxeko Elikadura Euskal Herrian
Txorizoak zintzilik. Izpura (NB). Iturria: Peio Goïty, Etniker Euskalerria Taldeak.
Haurrak Florida parkean patinete eta trizikloekin. Iturria: Gasteizko Udal Artxiboa: Ceferino Yanguas.
Haur Jolasak Euskal Herrian

Haur Jolasak Euskal Herrian

Jolasak bizitza osoan laguntzen dio gizakiari; hala ere, jarduera horrek oso funtzio desberdinak betetzen ditu haurrengan eta helduengan.
Haur Jolasak Euskal Herrian
Herri Medikuntza Euskal Herrian

Herri Medikuntza Euskal Herrian

endagaietatik haratago doan herri-jakituria ezkutatzen du herri-medikuntzak. Jasotako datuen arabera, osasuna eta gaixotasuna —giza gorputza azken batean— ulertzeko bestelako pentsaera zuten gure arbasoek, gaur egungotik urrunekoa.
Herri Medikuntza Euskal Herrian
Elarra batzen Ostiral Santuan. Burandon Gatzaga (A), 1998. Iturria: Isidro Sáenz de Urturi, Etniker Euskalerria Taldeak.
Bilbo, 1995. Iturria: Asier Astigarragaren artxibo partikularra.
Euskal Herriko Ohikuneak Jaiotzatik Ezkontzara

Euskal Herriko Ohikuneak Jaiotzatik Ezkontzara

Haurren arropan kutunak itsasten ziren, begizkotik babesteko.
Euskal Herriko Ohikuneak Jaiotzatik Ezkontzara
Heriotza Ohikuneak Euskal Herrian

Heriotza Ohikuneak Euskal Herrian

Bizilagun talde txiki batek txandaka zaintzen zuen hilotza gaueko orduetan, arretaz, ondoan piztuta zuen lanpara itzal ez zedin.
Heriotza Ohikuneak Euskal Herrian
Hildakoa trajez jantzia. Amezketa (G), 1959. Iturria: Antxon Aguirre, Etniker Euskalerria Taldeak.
Oveja negra en el rebaño. Meaga, Getaria (G). Fuente: Archivo Fotográfico Labayru Fundazioa: José Ignacio García.
Ganaderia y pastoreo en Vasconia

Ganaderia y pastoreo en Vasconia

El animal de color negro y sobre todo el macho cabrío es considerado en toda la zona encuestada protector del rebaño o del establo.
Ganaderia y pastoreo en Vasconia
Agricultura en Vasconia

Agricultura en Vasconia

Maiatz luzea, gosea; garagarrilak ekarriko du asea. Mayo hortelano, mucha paja y poco grano.
Agricultura en Vasconia
Trilladora y costales de trigo. Navarra, c. 1960. Fuente: Archivo Museo de Navarra: Fondo Nicolás Ardanaz.
Obtenido de «https://atlasetnografico.labayru.eus/index.php?title=Main_Page/eu&oldid=152478»