Diferencia entre revisiones de «Main Page/eu»
De Atlas Etnográfico de Vasconia
| Línea 187: | Línea 187: | ||
====[/atlas/ritos/Portadores-del-feretro-jasotzaileak-Amezketa.jpg|Jasotzaileak. Amezketa (G). Iturria: Antxon Aguirre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Heriotza auzokoen esparruan gertatu ohi zen, eta horrek protagonismo handia ematen zion hileta-etxeari.|]==== | ====[/atlas/ritos/Portadores-del-feretro-jasotzaileak-Amezketa.jpg|Jasotzaileak. Amezketa (G). Iturria: Antxon Aguirre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Heriotza auzokoen esparruan gertatu ohi zen, eta horrek protagonismo handia ematen zion hileta-etxeari.|]==== | ||
| − | ====[/atlas/ritos/Adornando-las-sepulturas-para-el-dia-de-Todos-los-Santos-Bilbao-1990.jpg|Elizako hilobi sinbolikoak. Amezketa (G), 1990. Iturria: Antxon Aguirre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Hil-iragarpenen artean, besteak beste, etxeko animalia batzuen ohiz kanpoko portaerak nabarmentzen dira, batez ere zakurrenak eta oilarrenak.|| | + | ====[/atlas/ritos/Adornando-las-sepulturas-para-el-dia-de-Todos-los-Santos-Bilbao-1990.jpg|Elizako hilobi sinbolikoak. Amezketa (G), 1990. Iturria: Antxon Aguirre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Hil-iragarpenen artean, besteak beste, etxeko animalia batzuen ohiz kanpoko portaerak nabarmentzen dira, batez ere zakurrenak eta oilarrenak.||]==== |
| − | ====[/atlas/ritos/Santa-Grazi.jpg|Santa-Grazi (Z). Iturria: Boissel, W. Le Pays Basque. Sites, Arts et Coutumes. Paris, A. Calavas edit.|Cuando el cárabo canta, la muerte levanta. <br />''Urubia uluka, herioa dantzan.''|| | + | ====[/atlas/ritos/Santa-Grazi.jpg|Santa-Grazi (Z). Iturria: Boissel, W. Le Pays Basque. Sites, Arts et Coutumes. Paris, A. Calavas edit.|Cuando el cárabo canta, la muerte levanta. <br />''Urubia uluka, herioa dantzan.''||]==== |
| − | ====[/atlas/ritos/Sepulturas-en-la-nave-de-la-iglesia-Amezketa-1990.jpg|Sepulturas en la nave de la iglesia. Amezketa (G), 1990. Fuente: Antxon Aguirre, Grupos Etniker Euskalerria.|Antzina, etxe bakoitzak ehorzketa-lekua zeukan esleitua elizaren barruan. Ehorzketak hilerrietan egiten hasi zirenean, elizako hilobi zaharra hilobi sinboliko bihurtu zen, eta familiako defuntuak gurtu eta beren aldeko eskaintzak egiten ziren bertan.|| | + | ====[/atlas/ritos/Sepulturas-en-la-nave-de-la-iglesia-Amezketa-1990.jpg|Sepulturas en la nave de la iglesia. Amezketa (G), 1990. Fuente: Antxon Aguirre, Grupos Etniker Euskalerria.|Antzina, etxe bakoitzak ehorzketa-lekua zeukan esleitua elizaren barruan. Ehorzketak hilerrietan egiten hasi zirenean, elizako hilobi zaharra hilobi sinboliko bihurtu zen, eta familiako defuntuak gurtu eta beren aldeko eskaintzak egiten ziren bertan.||]==== |
| − | ====[/atlas/ritos/Toque-de-campana-anunciando-la-muerte-Beasain.jpg|Hil-kanpaiak. Beasain (G). Iturria: José Zufiaurre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Landa-eremuetan, kanpai-hotsak oso modu eraginkorra izan dira heriotzaren berri emateko.|| | + | ====[/atlas/ritos/Toque-de-campana-anunciando-la-muerte-Beasain.jpg|Hil-kanpaiak. Beasain (G). Iturria: José Zufiaurre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Landa-eremuetan, kanpai-hotsak oso modu eraginkorra izan dira heriotzaren berri emateko.||]==== |
| − | ====[/atlas/ritos/Cortejo-funebre-1925.jpg|Segizioa, c. 1925. Iturria: Antxon Aguirre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Berariazko bideak zeuden hildakoaren gorpua hileta-etxetik elizaraino eta hilerriraino eramateko.|| | + | ====[/atlas/ritos/Cortejo-funebre-1925.jpg|Segizioa, c. 1925. Iturria: Antxon Aguirre, Etniker Euskalerria Taldeak.|Berariazko bideak zeuden hildakoaren gorpua hileta-etxetik elizaraino eta hilerriraino eramateko.||]==== |
| − | ====[/atlas/ritos/Mujeres-con-ofrendas-Otxagabia-1920.jpg|Eskaintzen eramaileak. Otsagabia (N), c. 1920. Iturria: Fco. Javier Zubiaurren eta M.ª Amor Beguiristainen artxibo partikularra: Roldán eta Calle argazkilariak.|Hileta-elizkizunean parte hartzen zutenek, bai hildakoaren senideek bai bizilagunek, normalean ogi- eta argi-eskaintzak eramaten zituzten.|| | + | ====[/atlas/ritos/Mujeres-con-ofrendas-Otxagabia-1920.jpg|Eskaintzen eramaileak. Otsagabia (N), c. 1920. Iturria: Fco. Javier Zubiaurren eta M.ª Amor Beguiristainen artxibo partikularra: Roldán eta Calle argazkilariak.|Hileta-elizkizunean parte hartzen zutenek, bai hildakoaren senideek bai bizilagunek, normalean ogi- eta argi-eskaintzak eramaten zituzten.||]==== |
| − | ====[/atlas/ritos/Ofrenda-de-luces-Amezketa.jpg|Argi-eskaintza. Amezketa (G). Iturria: Garmendia Larrañaga, Juan. Neguko Festak. Donostia, 1993, J. Juanes argazki estudioa.|Eskaintzen ziren argiekin argi egiten zioten hildakoaren arimari. Eta ogiak jateko baliatu ahal zituen.|| | + | ====[/atlas/ritos/Ofrenda-de-luces-Amezketa.jpg|Argi-eskaintza. Amezketa (G). Iturria: Garmendia Larrañaga, Juan. Neguko Festak. Donostia, 1993, J. Juanes argazki estudioa.|Eskaintzen ziren argiekin argi egiten zioten hildakoaren arimari. Eta ogiak jateko baliatu ahal zituen.||]==== |
| − | ====[/atlas/ritos/Duelo-femenino-Sara.jpg|Andreen dolua. Sara (L). Iturria: Veyrin, Philippe. Pays Basques de France et d’Espagne. Paris-Grenoble, 1951.|Doluaren agerpenik nabariena luto-jantzia zen.|| | + | ====[/atlas/ritos/Duelo-femenino-Sara.jpg|Andreen dolua. Sara (L). Iturria: Veyrin, Philippe. Pays Basques de France et d’Espagne. Paris-Grenoble, 1951.|Doluaren agerpenik nabariena luto-jantzia zen.||]==== |
| − | ====[/atlas/ritos/Anuncio-de-la-muerte-a-las-abejas.jpg|Erleei esaten. Iturria: Gure Herria.|Erletxuak, erletxuak, <br />egizute argizaria, <br />nagusia hil da-ta, <br />behar da elizan argia.|| | + | ====[/atlas/ritos/Anuncio-de-la-muerte-a-las-abejas.jpg|Erleei esaten. Iturria: Gure Herria.|Erletxuak, erletxuak, <br />egizute argizaria, <br />nagusia hil da-ta, <br />behar da elizan argia.||]==== |
| − | ====[/atlas/ritos/Amortajamiento-de-un-nino-Durango.jpg|Hildako haurraren janzkera. Durango (B). Iturria: Gerediaga Elkartearen Artxiboa: Germán argazki estudioa.|Jaiotzetik heriotza zor.|| | + | ====[/atlas/ritos/Amortajamiento-de-un-nino-Durango.jpg|Hildako haurraren janzkera. Durango (B). Iturria: Gerediaga Elkartearen Artxiboa: Germán argazki estudioa.|Jaiotzetik heriotza zor.||]==== |
| − | ====[/atlas/ritos/Pipaon-1990.jpg|Pipaon (A), 1990. Iturria: Pilar Alonso, Etniker Euskalerria Taldeak.|Hildakoari hobia eta biziari ogia.|| | + | ====[/atlas/ritos/Pipaon-1990.jpg|Pipaon (A), 1990. Iturria: Pilar Alonso, Etniker Euskalerria Taldeak.|Hildakoari hobia eta biziari ogia.||]==== |
| − | ====[/atlas/ritos/Hilarriak-Irulegi.jpg|Hilarriak. Irulegi (NB). Iturria: Michel Duvert, Etniker Euskalerria Taldeak.|Oilarrak gauez kukurruku jotzen badu, laster izango da gorpuren bat etxe hartan.|| | + | ====[/atlas/ritos/Hilarriak-Irulegi.jpg|Hilarriak. Irulegi (NB). Iturria: Michel Duvert, Etniker Euskalerria Taldeak.|Oilarrak gauez kukurruku jotzen badu, laster izango da gorpuren bat etxe hartan.||]==== |
Revisión del 15:08 10 feb 2020
Etxea eta Familia Euskal Herrian
Etxea eta Familia Euskal Herrian
Euskal familia tradizionalaren ezaugarrietako bat argi zehaztutako feminismo moduko bat da, eta horren adierazgarri dira, besteak beste, oinordekotza-eskubidea sexu-bereizketarik gabe aplikatzea, senar-emazteek ezkontzara ekarritako ondasunen jabekidetza, senar-emazteek arlo zibilean duten berdintasuna, eta emakumeen buruzagitza etxeko erlijio-bizitzan, eta etxeko, elizako eta familia-hilobiko kultura-errituetan.
Etxeko Elikadura Euskal Herrian
Etxeko Elikadura Euskal Herrian
Odolosteak ordeaz. </br></br>Auzokideei eta ahaideei odolosteak eta txerriaren beste zati batzuk oparitzen zaizkie. Kortesiazko ekintza hori hurbiltasun fisikoaz haratago doan loturaren eta harremanaren adierazle da.
Haur Jolasak Euskal Herrian
Haur Jolasak Euskal Herrian
Sirrin-sarran, domini pan, zure semea errotan, errota txiki, errota handi, eragin deutso, pin-pan. Haur-kanta
Herri Medikuntza Euskal Herrian
Herri Medikuntza Euskal Herrian
endagaietatik haratago doan herri-jakituria ezkutatzen du herri-medikuntzak. Jasotako datuen arabera, osasuna eta gaixotasuna —giza gorputza azken batean— ulertzeko bestelako pentsaera zuten gure arbasoek, gaur egungotik urrunekoa.
Euskal Herriko Ohikuneak Jaiotzatik Ezkontzara
Euskal Herriko Ohikuneak Jaiotzatik Ezkontzara
Igandeetako pasierak, dantzak eta erromeriak izaten ziren mutilek eta neskek elkarrekin egoteko zituzten aukerak.
Heriotza Ohikuneak Euskal Herrian
Heriotza Ohikuneak Euskal Herrian
Jaiotzetik heriotza zor.
Abeltzaintza eta Artzaintza Euskal Herrian
Abeltzaintza eta Artzaintza Euskal Herrian
Nolako artzaina, halako artaldea.
Nekazaritza Euskal Herrian
Nekazaritza Euskal Herrian
Uzta garaian lokartzen, miserian irazartzen.
