Cambios

Hilkutxa hobira jaitsi eta gero eta lur eman aurretik, erritual bat ospatzen da: lur eskukada bat jaso, musu eman eta hilkutxaren gainera jaurtitzea. Oso ohitura zabaldua da hala espazioan nola denboran, eta ez ditu aldaera asko erakusten. José Iñigo Irigoyenek horri buruz dioenez, «bada ohitura hau tumuluak hilotzak harriekin estaliz egiten ziren garaietatik datorrela dioenik. Harri horiek ''hilek beste hil batzuk eskatzen dituztela'' dioen sinesmenari erantzuten zioten [...] hiletara joaten zen pertsona bakoitzak harri bat uzten zuen eta hari sakrifizio-esanahia ematen zitzaion, biziaren espirituaren irudikapenarena, eta hark modu horretan hilari laguntzen zion»<ref>José IÑIGO IRIGOYEN. ''Folklore alavés. ''Gasteiz: 38-39. or.</ref>.

Gaztelaniaz ehorzketa izendatzeko hitzik erabiliena da ''«dar tierra»'' hilotzari; euskaraz gisa berean erabiltzen da, ''lur eman ''edo'' lurperatu; ''Arberatze-Zilhekoan (BN), ''lurrez kukutu.''