Ohizko gizartean, indarra eskatzen zuten jokoak mutikoenak bakarrik ziren, baita zelan edo halako bortxa beharrezko zutenak ere: lasterketetako dendaketak, jauziak, jaurtiketak, borroken itxurak egitea, animalia txikien ehiza, eta abar. Horren parean neskek olgeta geldiak egiten zituzten batipat, imitaziozkoak eta antzezpenekoak, panpinetara eta sukaldetara esaterako; abileziazko jokoak ere, sakak edo tortoloxak, eskuz hariekin, diaboloak eta antzeko jostailuekin; jauzi erritmikoak, sokan, eta abar. Neskak izan dira batez ere jokoak kantuen laguntasunarekin egin izan dituztenak.
Hasta la década de los años sesentaHirurogeigarren hamarkadan, a partir de la Primera ComuniónLehenengo Jaunartzearen ostean, que se recibía con siete añoszazpi bat urtekin edo, se imponía de forma natural la separación de sexos en la mayoría de los juegos infantilesberez berez ezartzen zen sexuen banaketa haur jokorik gehienetan. Cuando una niña participaba en juegos propios de niños se le motejaba como Neska batek mutikoentzako jokoetan parte hartzen zuenean ''mari-mutil ''esaten zitzaion euskaraz, eta ''chicazo, mari-chico, mari-muete ''o edo ''mari-macho ''o su equivalente erdaraz. Mutiko batek nesken jokoak egiten bazituen, ordea, ''mari-mutil, maritxu ''en las zonas vascoparlantes. A la vez, al niño que frecuentaba los juegos de las niñas se le apodaba esaten zitzaion euskaraz eta ''mari-chica, mariquita ''o ''maritxu ''en euskeraeta antzekoak erdaraz. Algunas cantinelas infantiles recogidas en las encuestas aluden a esta separación obligadaGure inkestak bildu izan diren tokiren batzuetako kantuek derrigorrezko banaketa honen berri ematen dute. Por ejemplo en Obanos Obanosen (N) y en , esaterako, eta San Román de San Millán Millanen (A) cuando se transgredía la norma de separación se cantaba a modo de recriminación, banaketa-legea hausten zenean hauxe kantatzen zen mehatxu gisa: «Chicos con chicas, van a pecar. El Diablo se ríe, Dios va a llorar». De manera similar se decía en Durango Modu beretsuan Durangon (B)ohi zenez: «Chicos con chicas, van al infierno. La Virgen llorando y el Demonio riendo».
Aun existiendo esta diferenciación en un buen número de juegos, en algunos de ellos resultaba necesaria la intervención conjunta de niños y niñas. Esta separación entre sexos se ha visto atenuada también en los pueblos con una escasa población infantil. Cuanto menor era el número de niños y niñas, más forzados se veían éstos a participar juntos en aquellos juegos en los que fuese necesario un grupo.