Lehengo gizartean, jaiotza berriaren ospakizuna amaren erditze osteko aldia amaitzean egiten zen. Amak etxetik irten gabe egon behar izaten zuen. Egonaldi hori elizan sartzea izeneko ohikunearekin eta jai giroko otordu batez bukatzen zen, martopilak. Horixe izaten zen erditzen laguntzen zutenei, eta erditu ostean opariekin (ermakeriak) ikustera joandakoei eskerrak emateko modua.
Numerosas creencias relacionadas con el nacimiento dan a entender la inquietud y las precauciones con que se esperaba este acontecimiento: había que satisfacer los deseos de la gestante y estar atentos a la aparición de señales en su rostroJaiotzaren inguruko sineste ugarik umea jaio aurretik bizi izaten zen irrikaren eta artegatasunaren berri ematen digute. La forma del vientre de la madre venía a indicar el sexo que tendría la nueva criatura y para adivinarlo se recurría a las fases lunaresHorrela, bada, umedunaren gogo jakin batzuk bete behar izaten ziren, sabelaren itxurak jaio behar zuen umearen sexua zehazten zuela uste zuten; era berean, kontuan hartzekoak izaten ziren amaren aurpegian ager zitezkeen seinaleak, haurdunaldiaren bilakaera eta ilargiaren aldiak. Para lograr un parto feliz se solicitaba la mediación de los santosErditze ona izateko santuen bitartekaritza eskatzen zitzaion, entre los que tuvo gran predicamento nork bere debozioko santuari. Ezagunenetarikoa San Ramón Ramon Nonato cuya imagen fue estampa de cama en muchas casaszen, etxe askotako ohaburuko irudia izan ere. También se practicaron prevenciones ante-bautismales como no besar al recién nacido hasta que no hubiera recibido las aguas bautismales yEra berean, bataiatu aurretik neurri batzuk hartzen ziren, sobre todoesaterako, colocarle pequeños amuletosbataiatu arte jaioberriari musurik ez ematea, ''eta batez ere kutunak, ''o símbolos religiosos para protegerle de los peligrosedo irudi erlijiosoak jartzea.
=== Infancia ===
