127 728
ediciones
Cambios
sin resumen de edición
Odol bereko senitartekoak etxe berean bizitzea tradiziozko familiaren ezaugarrietako bat izan da. ''Etxeko'' familia-talde horren baitan sartzen diren loturak bereziak dira. Etxeko hitza, kasurako, ''odoleko'' baino lotesleagoa da. Esandakoaren erakusgarri dira, kasurako, dolu-denboran ikusgai ziren erritualak edo lutuaren iraupena.
Antzina, senar-emazteen eginkizun eta lanak gaur egun baino mugatuago eta ezberdinduago ezberdinduago zeuden. ''Etxea'' eta etxea inguratzen zuen ''etxaldea'' ezberdintzen ziren. Bigarren horren barruan alboko eraikuntzak, tresnak, animaliakanimaliak, landak eta basoak zeuden. Aurreko guztiaguztia, nekazaritza- eta abeltzaintza-ustiategi bateanbatean, produkzioari begira egituratuta zegoen. Etxe barruko eremua elikagaien produkzio eta banatzeari, garbitzeari eta atseden hartzeari hartzeari begira antolatuta zegoen.
Tradizioz, gizonak etxetik kanpoko lanak egin izan ditu, hau da, nekazaritza, abeltzaintza, artisautza eta bestelakoak. Etxe barrua emakumearen lekua da, ''baratz'' edo ''ortua'' salbu: bertara ere ateratzen ziren, euren ardura zenez gero. Etxe barruan, aitzitik, gizonezkoak kortara “sartzen” ziren; euren arduren barruan zegoen lana zen, nahiz eta emakumeek ere laguntzen zuten, txerriak edo oiloak bezalako animalia txikiagoekin lotutako lanetan, adibidez. Emakumezkoak ziren, era berean, familiako defuntuen, ''gure aurreko''en, kultuaz arduratzen zirenak. Sepulturako nahiz eliza-kanpoko errituetako burua zen.
