Garai berean, nekazari batzuk eta industrian, zerbitzuetan, merkataritzan eta beste arlo batzuetan lan egiten zuten hiriguneetako biztanle gehienek hiru otordu nagusi egiten zituzten egunero, funtsean ''gosaria'', ''bazkaria'' eta ''afaria'' deitutakoekin bat zetozenak.
En el Goiherri guipuzcoano y en otras comarcas del país=== Otorduen banaketa === Tradizionalki, tenían lugarbi otordu nagusiei ''gosaria'' eta ''bazkaria'' deitu izan zaie.'' ''Bi otordu horiei eutsi zaie, respectivamenteberrogei-berrogeita hamarretako hamarkadak arte, artzainen, arrantzaleen eta beren jarduera etxetik urrun egitea eskatzen duten lanbideetako langileen artean soilik, aurrerago ikusiko dugun bezala. Oinarrizko bi otordu horiek egitetik, populazio ia osoa hiru otordu nagusi egitera pasatu da: gosaria, otordu nagusia eta afaria. Horien ondoan, beste bi garatu dira: askaria, arratsaldearen erdialdean, eta jaiki orduko egindako gosariaren osagarri bat, eguerdi artean. === Otordu bakoitzaren osagaiak === Kolaziorik ugariena eta ondoen egindakoa eguerdikoa da, eta haren ondoren afarikoa eta goizaldeko janariarena; azkeneko hori ez da aldi bakarrean egiten, goizetik eguerdira bitartean egindako hainbat saiotan baizik, ordutegia eta osagaiak aldatuta urtaroaren, lanaren eta eskualdearen arabera. Umeek ia urte osoan eta nagusiek udako arratsalde luzeetan, gosea arintzen dute arratsaldeetan askariarekin; leku eta egoera batzuetan, neguan, askariak bat egiten du afariarekin, sobre las diez de la mañana y las cuatroafari-seis de la tardemerienda osatuta, eguneko otorduen azken kapitulu gisa. === Bazkaria === Eguerdiko otorduari ''bazkaria'' deritzo, eskuarki. Lekaleak eta animalia-proteinak izan ohi dira eguneko otordu nagusiaren oinarria. Egoskaria, lapikokoa, babarrunez, patataz eta urdaia, lukainka, saiheskia eta gisako txerrikiz osatua eskuarki, izan da bazkarien oinarria Bizkaian, Gipuzkoan, Araban eta herrialdeko beste eskualde batzuetan. Zerbitzatzeko modua aldatzen zen: plater bakar gisa arestian aipatutako osagai guztiekin, edo, bestela, osagaiak bereizita: salda, babarrunak eta, amaitzeko, arestian aipatutako txerrikiak. === Askaria === Umeek egunero jaten dute urte osoan; gehienetan, ogi zati bat txokolatearekin, gaztarekin, lukainkarekin, urdaiazpikoarekin edo antzeko zerbaitekin, gailetak eta fruta. Lan astunak egiten dituzten gizonek ere askaldu egiten dute, ogitarteko bat edo ''hamaiketakoaren'' antzeko beste elikagairen bat. Emakume askok kafesnea hartzen dute, eta, gutxiagotan, txokolatea, gailetekin edo opilekin. === Afaria === Eguneko lanak amaitu eta gero hartzen den azken kolazioa. Tradizionalki, familia elkartu egiten zen afaltzeko, baina, azken urteetan, izandako aldaketa sozialen ondorioz eta telebistaren eraginagatik, etxe askotan bananduta afaltzen dute, ordutegia, menua eta are afaltokia ere telebistaren programaziora egokituta. Menua aldatu egiten da urtaroaren, eskualdearen eta familia bakoitzaren ohituren arabera. Afari oso arinak (tortilla eta esnea, adibidez) zein astunagoak egiten dira, bi platerez eta postrez osatutakoetara, baina beti bazkaria baino arinagoak izaten dira.
== ETXETIK KANPOKO JATORDUAK: ARTZAINAK, ARRANTZALEAK ETA BESTE BATZUK ==
