Cambios

Saltar a: navegación, buscar

PRACTICAS Y RITOS DE PROTECCION EN LA AGRICULTURA/eu

2743 bytes añadidos, 20:50 16 nov 2019
sin resumen de edición
<div style="margin-left:0cm;"></div>
Los apartados siguientes tienen una característica distintaKapitulu honetan, gure herrietako nekazariek oso antzinatik eutsitako eta praktikatutako errituak, ohiturak eta sinesmenak jasotzen dira. En ellos se recogen ritosPraktika horietako batzuk antzinako moldekoak dira, usos y creencias retenidas y practicadas desde tiempo inmemorial por los labradores de nuestros puebloseta ekintza magikoen eitea daukate. Algunas de estas prácticas son de cuño antiguo y tienen el sesgo de actos mágicosBeste batzuk kristauen egutegiaren eta liturgiaren bermea izan dute, eta mende askoan zehar nahitaez kultura ondaretzat jo behar dugun kultura bateko parte izan dira. Otras han estado avaladas por el calendario y la liturgia cristianos y han formado parte, durante siglosSinesmen eta praktika horietako asko galtzen ari dira, de una cultura a la que no podemos menos que darle la consideración de patrimonio cultural. Muchas de estas creencias y prácticas se están desvaneciendo pero podemos constatar que fueron registradas cuandobaina egiazta dezakegu erregistratu egin zirela, hace pocas décadasduela hamarkada gutxi, estaban todavía en plena vigenciaartean ere indar betean zeudenean<ref>En esta materia muchos de los datos aquí consignados están tomados de dos obras de investigación llevadas a cabo por la coordinadora de este Atlas Etnográfico: Gurutzi ARREGI. ''Ermitas de Bizkaia. ''Bilbao. Bilbo: 1987, 3 tomos y liburuki eta ''Origen y significación de las ermitas de Bizkaia. ''Bilbao. Bilbo: 1999.</ref>.<div class=="subindice">ApartadosErrituak eta praktika sinbolikoak:solstizioetako suak == Oso antzinatik praktikatzen dira San Joan ''Batailatzailearen'' eguneko ospakizunaren inguruan, udako solstizioarekin bat etorriz, antzinako moldeko hainbat erritu. Erritu horien artean, suak garrantzi nabarmena dauka. Bezperan, ekainaren 23an, arratsean, suak pizten dira haren izenpeko ermiten ondoko landetan, bai eta soroetan ere. Gaur egun, praktika hau hiriguneetako kaleetara eta plazetara zabaldu da. San Joan ''Batailatzailearen'' jaiotzaren ospakizunak bat egiten du eguzkia bere punturik gorenera iritsi den unearekin. Antzinako bizitzan, ekoizpen jardueren antolakuntzaren ardatza zen eguzkia. Neguko solstizioak eguzkiaren berragerpena adierazten zuen, eta udako solstizioan haren betetasunak laboreak umotasunera iristen ari zirela adierazten zuen. = [[Proteccion_de_los_sembrados_y_plantas|Protección de los sembrados y plantas]] =Landen eta hazien bedeinkapena == Gurutze Santuaren Asmakizunaren jaieguna, maiatzaren 3a, zen datarik seinalatuena udaberriko ereintzen bedeinkapenen egutegian, eta landetan gurutze bedeinkatuak ezartzen ziren<ref>ETNIKER EUSKALERRIA. ''Casa y Familia en Vasconia''. Atlas Etnográfico de Vasconia =Euskalerriko Atlas Etnografikoa == Atlas Ethnographique du Pays Basque. I eta II. liburukiak. Bilbo: Etniker Euskalerria; [Gasteiz]: Eusko Jaurlaritza; [Ritos_y_practicas_simbolicas_fuegos_solsticiales|Ritos y prácticas simbólicasIruñea]: Nafarroako Gobernua-Bilbo: fuegos solsticiales]] ===Labayru Ikastegia, 2011, 735-754. or.</ref>. === [[Bendicion_de_los_campos_y_las_semillas|Bendición de los campos y las semillas]] =Ekaitzen aurkako kanpai-joaldiak eta araoak. Santuen irudien leku-aldaketak ===== [[Toques_de_campanas_y_conjuros_contras_las_tormentas1950-1960 urteen inguruan, gure ermita eta parrokia askotan, harriabarraren eta tximistaren edo ekaitzak eragiten zituzten espiritu gaiztoen aurkako araoak egiten ziren. Landa-eremuko eskualde batzuetan arao horiek egunero egiten ziren Maiatzeko Gurutze Santutik Iraileko Gurutze Santura arte, eta egunsentiko angelusari araoari zegokion kanpai-joaldi bat gehitzen zioten. Beste eskualde batzuetan, udaberriko igande guztietan eta udako batzuetan, ekaitzak harriabarraren bidez kalte egin zezakeen aldietan, araoari zegokion kanpaia jotzen zuten ermitetan eta elizetan. Erabilitako otoitz eta madarikazio formulak erromatar erritualetik hartzen ziren._Traslado_de_imagenes_de_santos|Toques de campanas y conjuros contras las tormentasApaizik ez zegoenean eta mehatxua gertu zegoenean, sakristauak edo ermitauak konjuratzen zuen ekaitza. Traslado de imágenes de santos]] === === [[Rogativas_letaniak|RogativasErrogatibak, letaniak]] ====== [[Santos_protectores_de_las_cosechas|Santos protectores de las cosechas]] ====== [[Accion_de_gracias_por_las_cosechas|Acción de gracias por las cosechas]] ===Landak eguraldi txarretik babesteko ez zegoen neurri zehatzik. Nekazaria beti zeruari begira bizi zen, eta ez zeukan elurte handiak, izozteak, harri edo kazkabar ekaitzak eta lehorteak saihesteko erremediorik. Landak babesteko antzina hartzen ziren neurri bakarrak erlijiosoak ziren. Euria eskatzeko errogatibekin ermitetara eta santutegietara egindako prozesioak oso praktika zabaldua izan dira Euskal Herriko landa-eremuetan duela gutxira arte. Herriaren erlijiozaletasunak ereindako soroen babesera, ereintzen kontserbaziora eta landareen loratzera ere zabaldu ditu erregu kolektibo horiek; landareak samur eta ahul egoten dira udaberrian, eta fruitu ugari eman dezaten erregutzen da. Errogatibek oso antzeko ezaugarriak izan dituzte landa eremuko herrietan. Herri askotan, etxe eta familia bakoitzeko pertsona batek joan behar zuen, gutxienez, haietara; eta garai are urrunago baina oraindik ere gogoratuetan, ordezkaritza bidaltzeko erantzukizunari muzin egiten zion herritarrari isuna jartzen zitzaion. Iraganeko udalbatzek edo udalek akordioak egiten zituzten elizako kabildoekin errogatibak egin zitzaten, eta herritarrak joatera behartzen zituzten, joaten ez zirenei zigorrak ezarrita (Bernedo-A). Errogatiba publikoak hainbat abagunetan egiten ziren: * Egutegi liturgikoak ezarritako errogatibak: San Markoren errogatibak (apirilak 25) eta Igokunde aurreko hiru egunetako errogatibak. * Aldizkako errogatibak lehorte edo izurri garaian. </div>* Urteroko errogatibak santutegietarako erromesaldietan.<br/>{{DISPLAYTITLE: XIX. PRÁCTICAS Y RITOS DE PROTECCIÓN EN LA AGRICULTURABABESERAKO PRAKTIKAK ETA ERRITUAK NEKAZARITZAN}} {{#bookTitle:Agricultura en Vasconia Nekazaritza Euskal Herrian| Agricultura_en_vasconia/eu}}&nbsp;
127 728
ediciones