<languages></languages>
Hemengo liburu honekin On Joxemigel Barandiarangoak eratu eta eragin zuen Atlas Etnografikoaren lanak, aurrera darraiEtxeko heriotza ohikuneak ikertzen dira. Honetara gauzatuz doa berak gogo beroz bultzatu zuen egitasmoa, lehenaren ezagutza, nondik gatozen jakitea laguntasuna Heriotza iragartzen duten zantzuekin hasten da gaur egun zer garen ulertzeko uste baitzuen. Gure lehenean sakontzen dugun bitartean bateratu egiten ditugu zientziaren emanak eta ikerketaren bitartez jasotako emaitzak. Lan hori zentzuz egiteko beharrezkoa Horrez gain, hilzoria kontatzen da tokian tokiko ikerlana. Beronekin batera, ohituren bilketa hil-hurrenari emandako arreta eta aukera eginez, denboran zehar guregana heldu izan diren agiri eta idatziekin erkatu behar da. Lan egoera hori da batik bat egiten dihardutena Euskal Herriko Etniker Taldeek Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailaren laguntza eta eraginarekin. Obra honen bateratzaile nagusia eta zuzendaria Ander Manterola dugu, eta haren xede nagusia gure kultura hobeto ezagutarazi, eta Atlasaren argitarapenaren bidez zabaltzea litzateke, lana aldez aurretik erabakitako gaietan eta aleetan banatuzluzatzeko edo eteteko motiboak. Euskal Herriko Atlas Etnografikoaren lehenengo bi atalekOndoren, ''La Alimentación Doméstica'' (Etxeko Elikadura Euskal Herrian) lehenengoa etxea eta ''Juegos Infantiles ''(Haur Jokoak Euskal Herrian) bigarrena, guztiz harrera ona izan zuten eta hanhil-hemen oso eritzi onak jaso. Bi ikerketok gure tradizioen transmisioak, belaunaldiz belaunaldi, duen garrantziaren berri eman dezakete, gure herriaren kultur altxorraren nondik norakoak zehaztuz. Eusko Jaurlaritzaren Kultur Ekintzak, bere xede nagusien artean, gure ondarea berreskuratu eta hedatzea du helburu, eta ''Ritos Funerarios en Vasconia ''(Heriotz Ohikuneak Euskal Herrian) izeneko liburu hau agertzea ibilbide honetako beste urrats bat izango litzatekehurrenaren gela biatikoa jasotzeko prestatzeko errituak deskribatzen dira.
Liburu honek heriotzarekin lotuta dauden ohitura Heriotza gertatu ondoren, etxeko jarduerak gelditu egiten dira, eta hildakoaren etxea dolutan dago. Heriotza komunikatzeko tenorea da. Gorpua meztitzen da, gorpua beilatzen da, hildakoaren gela egokitzen da eta ohikuneak biltzen dituenez hildakoa hilkutxan kokatzen da; gero, Euskal Herria bere luzeandariek elizara eramango dute hileta-bidetik. Hortik aurrera, hileta-zabaletan ezagutzeko bidea ematen diezagukesegizioak, lutoz jantzita abagunerako, ordena jakin bati jarraituko dio, bai bakarkako ekintzetan zein taldeka egiten direnetaneta lehentasuneko lekua izango dute eskaintzak daramatzatenek. Hain da hala ezen herri bat ezagutzeko modurik onena hauxe dela esaten den: herri horrek hilaginean daudenak nola zaintzen dituen eta bere hildakoei azken agurra nola ematen dien, horrek argi adierazten duelako nola ulertzen duten bizia beraIbilgailuen sarrerak aldaketa sakonak eragin ditu ohitura horietan.
Hogeita lau kapitulutan zeharOndoren, obra honek heriotz ohikuneen taldea azaltzen digu: hildakoaren etxean egiten direnakparrokiako gertaerak deskribatzen dira, hala nola, Elizakoak hileta-elizkizunak eta gaubela; hilkutxa elizarainoko segizioan andabideetan zehar eramateari lotzen zaizkionakurteurreneko mezak; hiletak eta jarlekuetan baita elizetako hilobietan egiten diren eskeintzakziren eskaintzak ere. Hileta-mezaren aurreko edo ondorengo hilobiratzea, hildakoaren etxerako itzulera etahileta-oturuntzak eta doluaren janzkera eta iraupena. Hildako fidelengatik egindako oroitza kolektiboak, azkenikherrialdean heriotzaren inguruan sortutako kofradia eta erlijio-elkarte ugariak eta ehorzketa moduak. Azkenik, lur-emateko erabili izan diren tokiak agertuei eta erak arima herratuei buruzko sineskeriak eta hilerriakkondaira herrikoiak.
Arlo guzti hauek Etnikerrek modu bikainean jaso ditu bere ikerlanak egitean herriohiturak bilduz, eskualde euskaldunetan zein erdaldunetan. Gure ustez, aurrekoetan jaso izan den bezela, interesgarri izango da obra hau kontsultagai gisa eta azterketa berrietarako gai bezela, bai arlootan adituentzat bai orokorrean irakurle izan daitekeen edonorentzat.<p style="text-div align: right;"><span style="font-size:smaller;center">'''M. Karmen Garmendia Lasa'''<br/nowiki> Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailburua* * *</spannowiki></pdiv> {{DISPLAYTITLE: Aurkezpena}}&emspnbsp;
Contenidos de la Presentación85 herritan egindako landa lana (Araba:18; Bizkaia: 17; Gipuzkoa: 13; Nafarroa: 18; Euskal Herri kontinentala: 19). 1990ean egindako ikerketa kanpaina. Liburukiaren argitalpena: 1993, berrargitalpena: 2005). Funtsezkoa izan zen Etniker taldeak 1987-89 biurtekoan, Jose Miguel Barandiaran bekaren laguntzaz, Euskal Herri kontinentalean jasotako informazioa, inkesta Pirinioen iparraldeko hiru lurraldeetako 69 herritan aplikatuz bildua; obra horretarako aukeratutako 19 inkestatako materialak hartu ziren batez ere kontuan.
<div class="subindice">
=== [[Introduccion_Ritos_funerarios_en_vasconia|Introducción]] ===
<div style=== [[El_medio_natural_y_humano_Ritos_funerarios_en_vasconia|El medio natural y humano]] ==="margin-left:0cm;"></div>
=== [[Preambulo_Ritos_funerarios_en_vasconia/eu|PreámbuloHeriotz ohikuneak eta euren ibilbidea]] ===
</div>
{{DISPLAYTITLE: Aurkezpena}} {{#bookTitle:Ritos funerarios en Vasconia Heriotz Ohikuneak Euskal Herrian | Ritos_funerarios_en_vasconia/eu}}
