Cambios

Saltar a: navegación, buscar

Preambulo Casa y familia en vasconia/eu

69 bytes eliminados, 09:17 20 nov 2017
Página creada con «Landa-munduan eguzkiaren argia baliaturik egin izan da lan, argi naturalaz goizetik gaue­ra eta atsedenik hartu gabe. Eguneroko eta urteroko nekazari nahiz abeltzainen lan...»
Ura herrietara, lehenengo, eta etxeetara, ondoren, eramateak berebiziko garrantzia izan du. Antzina, etxe batzuetan ur-putzu edo patinak egoten ziren. Gorputza harrian edo ur-balde handietan garbitzen zuten. Konketak eramangarriak ziren, eta gela nagusian edo nagusietan baino ez ziren egoten. Komuna ez zen kortako ongarri-piloaren gaineko zuloa baino. Gaur egun ezagutzen ditugun bainuge­la eta komuna aurrerakuntza garrantzitsuak izan dira, garbitasunari dagokionez, batik bat. Gobada egiteko, emakumeak errekara edo garbileku publikoetara joaten ziren. Bertan egiten zituzten, bide batez, herriko bizimodu eta eguneroko gertaeren gaineko solasaldiak. Gizarteratze-faktore garrantzitsua zen, duda­rik gabe. Horiek eta beste egiteko batzuk ere­mu pribatura murrizturik geratu dira.
En el mundo rural se ha trabajado aprovechando la luz solarLanda-munduan eguzkiaren argia baliaturik egin izan da lan, con luz natural desde el orto hasta el ocasoargi naturalaz goizetik gaue­ra eta atsedenik hartu gabe. Eguneroko eta urteroko nekazari nahiz abeltzainen lan-erritmoa urtaroei eta eguzkiaren argi naturalari lotuta egon dira. Etxe barruko argiztapena eskasa zen lehen. Oso antzina, sin descansosuaren argia baino ez zen egoten. El ritmo diario y anual de los trabajos de los campesinos y ganaderos ha estado ajustado a las estaciones y a la luz naturalGerora agertu ziren kan­delak eramateko objektuak, karburoa eta petrolioa. El alumbrado en el interior de la casa era escaso en tiempos pasados. Muy antiguamente sólo la luz que daba la lumbreKontu handiz erabili behar izaten ziren, kortan, luego vinieron distintos artilugios que soportaban velas o candelasganbaran eta lastategian, el carburo y el petróleobatez ere, utilizados siempre tomando grandes precauciones por el riesgo de incendiosuteak sortzeko aukerak asko baitziren. Argindarra asmakuntza berria samarra da, principalmente en la cuadraeta aurrerakuntza nabarmena ekarri zuen: etxeko lanetarako lagungarri izateaz gain, el camarote y el pajaretxetresna elektrikoak etxera-sartzea ere ahalbidetu zuen. La luz eléctrica es un invento relativamente reciente que supuso un avance considerable tanto para las labores domésticas como por la introducción paulatina de los electrodomésticosLehenengo argindar-sareak ur-saltoetan kokaturiko jabetza pribatuko sistemen bidez­koak ziren. Argia, baina, eskasa zen orduan. Los inicios de la electricidad fueron con saltos de agua locales de titularidad privada que proporcionaban una luz mortecina hasta que se impusieron las grandes compañías en régimen de monopolioOndoren etorri ziren argindar-konpainia han­dien monopolioak.
=== Casa y familia ===
127 728
ediciones