Etxeko nagusia edo etxekoanderea hiltzean, hildakoak zaindutako etxeko abereei ere aditzera ematen zitzaien heriotza; erleei ere bai, era berezian gainera, argizari gehiago egin zezaten eskatuz, elizako sepulturan argia pizteko.
Al amortajamiento del cadáver precede un lavado que evoca un baño Hildakoa jantzi baino lehen garbitu egin behar da, eta garbiketa honek gogora dakarkigu bainu ritualbat: en el agua utilizada para este menester se habrán hervido plantas de laurel o de romero bendecidas el Domingo de Ramos o hierbas del ramo de San Juan Bautista en ''el ''solsticio de veranohorretarako erabiliko den uretan Erramu egunean bedeinkatutako ereinotzaren hostoak irakingo dira aurretik, edo Doniane eguneko belarrak, udako solstizioan batzen zirenak. Antes de la comercialización de los servicios funerarios esta tarea estaba encomendada a las mujeres de la vecindad o era propia de las que lo ejercían por oficio en la comunidad local como la amortajaHileta-dorazerbitzuak gaurko eran antolatu baino lehen, auzoko emakumeak ziren ardura hau hartzen zutenak, edo auzoan horretan lan egiten zutenak, ''hil-bestitzalea, ''o la parterabestitzailea edo emagina, ''emaginaesaterako.''
El cadáver es vestido con sus mejores trajes como para «salir de casa», ''etxetik urten, ''como para «ir de viaje», o revestido con hábitos y símbolos religiosos para obtener más fácilmente la piedad de Dios.
