127 728
ediciones
Cambios
sin resumen de edición
Bertan nekazaritzak garrantzi handiagoa izan duenez, lanerako animaliak nahitaezkoak izan dira. Abereen artean antzinatik bereiztu izan dira lanerako direnak eta lanerako ez direnak; lehenengo horiei herritik hur zegoen herri-lurra uzten zitzaien bazkatzeko, behar zenean uztartzeko prest egon zitezen.
Galtzua, uzta jaso ondoren barreiatutako aleak, lugorriak eta soroen landu gabeko ertzak bazkaleku garrantzitsuak izan dira ganaduarentzatganaduarentzat. Landutako lurren aprobetxamendua aprobetxamendua abeltzainen eskubidea izan da, ez nekazarien nekazarien kontsezioa; trantsizioa izango litzateke, hortaz, abeltzaintza libretik nekazarien jabetza-erregimenera.
Herrigune kontzentratuak abeltzaintza komunitatean egitera bultzatu du. Etxeetako abelburu kopurua txikia zenez, ez zituzten jabeek eurek gobernatzen; auzoko guztien abereak bildu eta ofizioko abeltzaina kontratatzen zuten (artzaina, unaia, ahuntzaina...), goizetik larreetara ateratzeko eta iluntzean ekartzeko. Jarduera horrek ''dula ''(edo ''almaje'') izena zeukan gaztelaniaz, eta abere moeta guztiei ematen zitzaien. Abeltzain ''dulero ''jakin batek gobernatzen zuen abere mota bakoitza eta, hori dela-eta, izen desberdinak gorde izan dira, euskaraz zein gaztelaniaz: ''machero, boyero, yegüacero, cabrero/ahuntzaina, azeia, bizalero, bizela; vaquero/unaia.''
