Cambios

Saltar a: navegación, buscar

Presentacion Ganaderia y pastoreo en vasconia/eu

3734 bytes eliminados, 07:30 21 nov 2018
Actualizando para coincidir con nueva versión de la página fuente
<languages></languages>
On Joxemiel Barandiaranek egin nahi izan zuen Euskal Herriko Atlas Etnografikoak jite berria hartzen du abeltzaintza eta artzaintzari buruzko liburuki berri honekinEsta obra empieza analizando las razas, obra osoa bere luzezabaletan aurrez ikusteko aukera sumatzen hasia baita. Orain arte honako ikerketa etnografiko zorrotzak genituen: ''La Alimentación Doméstica'' (I)haciendo especial hincapié en las vacas y las ovejas, ''Juegos Infantiles'' (II)y la crianza tradicional de los animales, ''Ritos Funerarios'' (III) eta ''Ritos del Nacimiento al Matrimonio'' (IV)distinguiendo entre la vertiente atlántica y la mediterránea. Horretara, norbanakoaren eta familiaren bizitza, Euskal Herriko biztanleen etxe-barrua alegiaA continuación se abordan los nombres que reciben los animales según especie, ongi jasota geratu zen gure ondare etnografikoaren bilduma izan nahi duen lan erraldoi honetanedad y sexo.
Gaur argitara ematen dugun liburukiak, ''Ganadería Otro apartado se dedica a la alimentación y Pastoreo a los establos. Se describen además los diversos procedimientos empleados para controlar a los animales cuando están en Vasconia'' izenekoak, etxearen esparrutik ateratzen gaitu, bizitokiaren lau hormetatik, artekoen harreman estuetatik, eta ekoizpenaren arlo zabalera aterael campo. Ibilbide historikoa luzeagoa da arlo honetanSe analiza el ciclo reproductor: el celo y la cubrición, eta ohiturak iraunkorragoak. Izan erela gravidez y el parto, lehen baskoiek mota bateko edo besteko abeltzain edo artzain bizimodua egiteko modurik egokiena aurkitu zutela begitantzen zaigu. Honekin batera, gaur egun ere indarrean dagoen jarduera horren usadio eta ohituretan, antzinatearen oihartzuna barrunta daiteke oraindik, ederki antzemateko moduan entzun ere. Horrela, bada, Atlasaren aurreko liburukietan modernitatearen eta globalizazioaren erruz etengabe galduz doazen elementuak ikusten bagenituen –elikadura, haur jokoak eta dagoeneko indargetuz doazen ohitura erlijiosoei lotutako ohikuneak–, abeltzaintza eta artzaintzari buruzko liburuki honetan, mendeetan eta mendeetan, behar bada milurtekoetan, belaunaldiz belaunaldi iraun duten egiteko modu eta bizimodu batzuen jarraipena egiaztatzeko aukera daukagulas paradas y la inseminación artificial.
Hori kontuan izandaEl grueso de la obra se centra en el estudio del ganado de monte en los distintos territorios. Se abordan las marcas de propiedad. La subida con el rebaño al monte es objeto de detenido estudio y en ella se describe la comitiva animal, Atlas Etnografiko honetan argitaratzen diren ikerketak sustatuz, Legebiltzarrak 1990ean Ondarearen Legean agindutako mandatua hitzez hitz betetzen ari dela uste du Kultura Sailaklos pastos veraniegos e invernales y el ciclo anual del pastor. También se abordan los pastos comunales: «Gauzazkoez besteko etnografi ondasunak, hona nolalos comunales en Bizkaia, ekandulas hermandades y comunidades de pastos de Álava, ohituralas parzonerías guipuzcoanas y alavesas, sorkuntza edo jokaeraklas uniones y los comunales de Navarra, hauek aurkitu daitezkeeneko gauzazko aztarnak baino garrantzitsuago direnaklas peculiaridades pirenaicas, lege honen arabera gaitasunaren jabe den Administrazioak zainduko ditulas corralizas navarras,... horretarakolas facerías, horien ikerketa eta bilketa zehatza horiek etorkizuneko belaunaldienganaino ailegatzea bermatuko duten gauzazko euskarrietan egitea suztatuz» (53los sindicatos territoriales y el kaiolar del País Vasco norpirenaico. artTambién se tratan los antiguos seles en Vasconia.)Se describen los establecimientos pastoriles en los montes y sierras.
Mila eskerLa detallan asuntos relativos a la trashumancia y la trasterminancia. La itinerancia a los pastos invernales y al contrario, beraz, lan honetan parte hartu duten guztiei etaa los pastos veraniegos en época estival. También se estudian las clases de pastores según sean ellos dueños del rebaño, berezikipastores asalariados de grandes rebaños o pastores concejiles, Euskalerriko Etniker Taldeetako taldekide sutsuei, Labayru Ikastegiari eta Euskal Herriko Atlas Etnografikoaren ekimen honen zuzendariari, Ander Manterola jaunariy sus condiciones de vida y de trabajo. Euren lanaLas diferentes clases de perro que ayudan al pastor en el cuidado del ganado, arduratsua eta zorrotzala indumentaria, gure ondare etnografikoa gordetzeko ekarpen txalogarria izateaz gain, zerbitzu ordainezina delako ikerlarientzat eta jakin-nahia duten guztientzat.<p style="text-align: right;"><span style="font-size:smaller;">'''Mel ajuar y la artesanía que han desarrollado y la caza de los animales depredadores de los rebaños. Carmen Garmendia Lasa'''<br/>Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailburua</span></p> &emsp;
Hona hemen antzinakoak gogora dakartzan liburua. Artzaintzaren mundura ohituegi ez dagoen baten eskuetara heltzen deneanSe estudia el ordeño, gure herriaren aspaldiko denborak, mitiko samarrak, gogorarazten dizkion liburuala elaboración del queso y otros productos lácteos y su mercado; el esquileo y la venta de lana; abereen izenez eta aziendei emaniko tratuez diharduen liburuala matanza doméstica de los animales; abereon ustiaketan oinarrituriko bizimoduez eta gaur egun nagusitu den hiri-girotik oso urruti dauden gertaerezla importancia de las ferias ganaderas y la compraventa de ganado. Badirudi iragandako denborei buruzko liburua delaLas abejas y todo lo relacionado con la apicultura, el mundo de las creencias y las costumbres y los juegos que han practicado los pastores mientras guardan el ganado.
Sarritan, dena den, itxurek ziria sartzen digute, hau ez baita izan ginenari edo izan genuenari buruzko liburua, gaur-gaurko liburua baizik.<div align="center"><nowiki>* * *</nowiki></div>&nbsp;
Artzaintza eta etnografia kontzeptuak iraganarekin lotzen ditugunean, oker gabiltza. Ezagutzen ez duguna galdutzat edo desagertutzat jotzeko joera izan ohi dugu, batzuetanTrabajo de campo llevado a cabo en 61 poblaciones (Álava: 13; hori dela-eta, batek baino gehiagok pentsa dezake “gure arbasoen ohitura bitxien” bilduma baten aurrean gaudela. Ezta hurrik eman ere! Abeltzaintza eta artzaintza gure herriko jarduera biziak dira. Bizirik diraute eta bilakatuz doaz, baina badute halako tankera urrutiko bat, oso jarduera gutxitan aurki daitekeena. Zorionez, ez da dena galdu. Lan honetan erakusten eta aurkezten zaigun artzaintzaren kultura-arrastoaren zati handi bat aspaldi-aspaldiko jardueren jarraipen zuzena da. Egungo artzaintzaren jarduera askotan, oraindik, gure iraganarekin lotzen gaituen soka luze-sendoa ikus daiteke. Zorionez, berriz diot, lotura hori ez da galdu, gure abeltzaintzak egungo egoera markatu dioten aldaketei aurre egin behar izan badie ere, gizartearen ikuspuntutik eta ekoizpen-moduen aldetik. Gaurko abeltzaintza nazioarteko prozesuen mende dago, orain dela hamarkada batzuk asmatu ere ezin zitekeen neurrian. Abeltzaintzak asko galdu du eskulanetik edo artisautzatik, sarritan abeltzaina enpresaburu bihurtu duten beharrizan ekonomikoen aurrean. Eta bilakaera hori beharrezkoa da, hain zuzen ere, Euskal Herrian artzainik eta abeltzainik izango bada, lanari etekin duina atera beharko dio, lanbidea erakargarri egiteko modukoa. Baina etekinak, errentagarritasun ekonomikoak, ez du kulturizazioaren aurka zertan egonBizkaia: 12; hobeto esan, akulturazioaren aurka egon behar luke. Izan ere, ekoizpen-metodo berriek ekar lezaketen ''kultura'' galtzeak guztioi eragingo liguke, eta ez bakarrik artzainei edo abeltzainei. Hortaz bada, hiri-giroa nagusi duen gizartean —eta euskal gizartea hala du, gaur egun—, halako etsipen bat ere ematen du ikusteak gure lurraldean oraindik bizirik dirauten errealitateak arrotz direla, bazter batean ahaztuta daudela. Hori gertatu baino lehen, aurrea hartu behar diogu egoerari. Herri-ezaguerok indarrean ditugunez oraindik, gorde eta balio handiagoa eman behar diegu. Eta horretarako, oinarrizkoa da jakitea, ezagutzea, eta etnologiak sistematizatu eta zaindu egiten digu oraindik bizirik dirauen jakin tza hori. Geure burua artzaintzaren eta abeltzaintzaren mundutik hurbil dugunoi edo gertu sentitzen dugunoi, artzaintza-abeltzaintzei eutsi ahal izateko bide ematen digu etnologiak, horien iragana ezagutaraziz, bere baitan duten kulturari uko egin gabe. Inoiz eskertuko ahal diegu lan hau egin duten Etniker Taldeetako etnologoei eta euren jakintzen berri eman dieten artzain eta abeltzainei, kultura honen transmisioarekin gure izana sendotzen lagundu izana! ''Eskerrik asko''.<p style="text-alignGipuzkoa: right11;"><span style="font-sizeNavarra:smaller16;">'''Iñaki Gerenabarrena Martinez Vasconia continental: 9). Además de Lahidalga'''<br/>Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza eta Arrantza Sailburua</span></p> {{DISPLAYTITLE26 sierras y montes de todo el territorio. Campaña de investigación realizada en 1989. Publicación del tomo: Aurkezpena}}&emsp; Contenidos de la Presentación1993, reedición:2005.
<div class="subindice">
=== [[Introduccion_Ganaderia_y_pastoreo_en_vasconia|Introducción]] ===
=== [[Preambulo_Ganaderia_y_pastoreo_en_vasconia|Preámbulo]] ===
</div>
{{DISPLAYTITLE: Presentación}} {{#bookTitle:Ganadería y pastoreo en Vasconia|Ganaderia_y_pastoreo_en_vasconia}}
9794
ediciones