Aurkezpena
Lurraldean XX. mendean zehar praktikatu diren zortziehun jolas baino gehiago deskribatzen dira, horietako asko belaunaldietan zehar transmitituak. Halaber, telebista, bideo-jokoak eta abar sartu ondoren izandako aldaketak ere jasotzen dira.
Duela gutxira arte agerikoa zen sexuen arteko bereizketa jolasetan, jolas batzuk mistoak baziren ere. Antzina, gainera, jolasak urtaroaren araberakoak ziren. Jostailu gehienak eskulangintzatik zetozen, eta urteroko zikloaren arabera egiten ziren.
Obraren edukiari dagokionez, lehen adineko jolasekin eta kantuekin hasten da, haurrak jolasteko baino gehiago helduek haurrak entretenitzeko pentsatuak. Hurrengo taldea haurrek naturarekin eta animalien munduarekin duten harremanaz arduratzen da; euren artean duten tratuaz eta jolasten hasteko erabiltzen dituzten zozketa formulez.
Lasterketa jolasak ere jasotzen dira, ezkutaketakoak eta jauzikoak, hiru sail handitan banatuta: astora jauzia, soka saltoa eta truequemé edo rayuela. Beste jolas batzuk dira kulunkakoak, jaurtiketakoak edo trebetasunekoak, eta azken horien artean tortolosak, ziba eta kinkina nabarmentzen dira. Eskuak eta atzamarrak erabiltzeko trebetasunekoak; horien artean «kumak egitera» nabarmentzen da, zeinean atzamarrek, harien eta listariekin batera, figura harrigarriak sortzen dituzten. Jolas erritmikoak, besteak beste, korroan edo katean praktikatzen direnak, imitazio, eszenaratze eta mimikakoak. Igarkizunak, hizkuntz jolasak eta mahai jolasak, egokiak eguraldi txarra dagoenerako. Haurren bildumazaletasuna, eskulangintzako jostailuak eta herrietako jaietan antolatzen diren jolasak.
79 herritan egindako landa lana (Araba: 21; Bizkaia: 19; Gipuzkoa: 10; Nafarroa: 19; Euskal Herri kontinentala: 10). 1989an egindako ikerketa kanpaina. Liburukiaren argitalpena: 1993, berrargitalpena: 2005.
