Diferencia entre revisiones de «Indice Ritos funerarios en vasconia/eu»

- Erlauntzaren iraupena
- Egin ezazue argizari gehiago. Egizute argizaria
- Argizaria eskatzea eta erleen heriotza eragoztea
- Nagusiaren heriotza. Nagusia hil da
- Nagusi berria. Nagusia ezagutu
- Dolu-markak. Lutoa jantzi

Berria ematea ukuiluko abereei

VII. HILAREN BEZTITZEA

Hiltzea eta begiak ixteko ekintza

Garbiketa eta beztitzea

Gorpua garbitzeko moduak. Gorpu-garbitzea

Hilaren gorpua txukuntzea

Eskuak eta oinak atontzea

Gatza gorpuaren gainean

Hil-jantzia eta hil-jantzi motak

- Gorpu-izara
- Arropa erlijiosoak
- Jaietarako arropa

Hilotzaren ondoko objektuak

Errukizko sinboloak

Hilen buldak

Objektu profanoak

Belar-erretzeak

VIII. GAUBEILA

Gaubeila

Eguneko bijilia

Arrosarioa errezatzea iluntzean

Gaueko bijilia. Hilbeilagaba

- Izenak
- Gaubeila Baskonia kontinentalean. Gaubeila
- Gaubeila Baskonia penintsularrean. Begiria
- Lanpararen zaintza. Lanpiona
- Gaubeilako mokaduak

Gaubeilaren iraupena gaur egun

Hilaren gela

Gurutzea

Argia. Argia lagun

Ur bedeinkatua

Gorpua atontzea

Gorpua hil-ohean

Gorpua areto nagusian

Hil-ganberan. Hil-ohea

Hilkutxa

Izenak

Hilkutxaren fabrikazioa

Hilkutxen mailak eta motak

Arotzaren zereginak

Andak eta kolportak

Lastaira erretzea

IX. HILBIDEAK

Izenak

Hilbideak populaketa sakabanatuko herrietan

Baskonia penintsularra. Andabideak

Baskonia kontinentala. Eleizbideak

Hilbideak landa-eremuko hiribilduetan

Hilbideak populaketa kontzentratuko herrietan

Parrokiko gurutzearen eta Biatikoaren bideak

Hilbideen konponketa

Hilbideen esanahi juridikoa

X. GORPUA ELIZARA ERAMATEA

Hil-ohezaleak

Izenak

Hil-ohezale auzokideak

- Baskonia kontinentala. Hilketariak
- Baskonia penintsularra. Andariak

Mutil andariak Araban

Andari auzokideak eta ahaideak

Andari ahaideak eta lagunak

Hil-hurrenak izendatutako andariak

Gorpuaren orientazioa

Gorpua garraiatzeko moduen bilakaera

Txandak garraioan

Gorpua altxatzea

Baskonia penintsularra

Baskonia kontinentala

Harrera-etxeak. Gorpuetxeak

Etxe matrizea edo patroiarena

XI. HILETA-SEGIZIOA

Hileta-segizioaren osaketa

Izenak

Segizioaren burua. Kurutzeketaria

Hileta-segizioa Araban

Hileta-segizioa Bizkaian

Hileta-segizioa Gipuzkoan

Hileta-segizioa Nafarroan

Hileta-segizioa Baskonia kontinentalean

Kofradiak eta elkarteak segizioan

Otoitzak eta kantuak gorpua eraman bitartean

Hileta-segizioaren geldialdiak

Hileta-segizioa gaur egun

Umeen ehorzketa

Izenak

Baskonia kontinentala

Baskonia penintsularra

Umeen ehorzketako aitapontekoak

Gazteen ehorzketa

Erostariak

Dokumentazio historikoa

Iturri etnografikoak

Negarrak eta deitoreak

XII. JANZKERA HILETA-SEGIZIOAN

Doluko antzinako janzkera

Longaina

Mantua

Gizonezkoen janzkera tradizionala

Emakumeen janzkera tradizionala

Ahaideen eta auzoen janzkera tradizionala

Segizioko kideen janzkera gaur egun

XIII. ESKAINTZEN ERAMAILEAK SEGIZIOAN

Eskaintzaren eramaile emakumezkoa. Izenak

Aurrogia

Argien eskaintza. Ezkoanderea

Abereen antzinako eskaintzak segizioan

Erramuak eta lore-koroak segizioan

Loreak mendearen hasieran

Loreak eta koroa artifizialak

Koroak eta artisau-gurutzeak

Erramu eta koroen zabalkundea

Emandako esanahiak

Kokapena segizioan

XIV. HILETAK

Hilotza hiletetan

Hilkutxa eliz atarian

Hileta aurreko ehorzketa

Katafalkoa

Hileta, gorpua bertan dela

Familiaren doluaren atontzea elizan

Gizonezkoen dolua

Emakumeen dolua

Familia-dolua gaur egun

Hileta-meza

Izenak

Hileta motak

Hileta motei buruzko satirak

Hiletaren kategoria soziala

Ehorzketako meza eta ondra-mezak

Aldi bereko mezak

Aingeru-meza

Eranskina: Hiletak, Erromatar Erritualaren arabera

XV. HILETA EGUNAK

Bederatziurrena

Izenak

Bederatziurrena hogeiko hamarkadan

Bederatziurrenaren iraupena gaur egun eta bilakaera

Bederatziurrena Euskal Herri kontinentalean

Arrosarioa errezatzea bederatziurrenean

Ondrak

Arimen hileroko funtzioa eta Ogerrena

Urteburuko meza

Izenak

Euskal Herri penintsularra

Euskal Herri kontinentala

Meza-sariak

Izenak

Euskal Herri kontinentala

Euskal Herri penintsularra

San Gregorioren mezak

Eranskina: Ehorzketaren gastuak

XVI. HILOBIAK ELIZETAN. JARLEKUAK. FUESAK

Izenak

Hilobi sinbolikoen iraupena

Etxeko hilobia

Hilobi kolektiboa

Hilobiak kentzea

Hilobiratze-hatuak

Oihala edo zamaua

Argien euskarriak

- Argimutila
- Sepultura. Fuesa
- Argizaiola
- Candelero

Ezkoa

Kandelen apaindurak

Kandelen eta ezkoen artisau-fabrikazioa

Ezkozarea

Kadira

Gauzen zaintza

Hilobiaren aktibazioa. Ezkoen piztea

Etxeko nagusi emakumezkoaren lehentasuna

Seroraren prestaketa

Seroraren funtzioak hileta-egunean

Hilobia hartzea

Doluaren iraupena hilobian. Ogi-hastea eta ogi-uztea

XVII. ESKAINTZAK ETA ESKARIAK HILOBIAN. ARGIAK, OLATAK, HIL-OTOITZAK

Argien eskaintza. Argi egitea

Sinesmenak

Argien eskaintza hiletetan

- Gipuzkoa
- Nafarroa
- Araba
- Bizkaia
- Euskal Herri kontinentala

Argien eskaintza dolu-garaian

- Gipuzkoa
- Nafarroa
- Araba
- Bizkaia
- Euskal Herri kontinentala

Ogien eskaintza. Ogien eskaintza

Ogien eskaintzaren zabalkundea eta gaur egungo iraupena

Ogi motak, kopurua eta pisua

Izenak

Eskaintzaileak eta hartzaileak

Eskaintzen erritua hiletetan

Ogiaren eskaintza bederatziurrenean

Eskaintza dolu-urtean

Eskaintzak urteburuko mezan

Eskaintza egun seinalatuetan

Eskaintzako ogiaren banaketa

Diruaren eskaintzak hilobian. Errespontsuak

Izenak

Ehorzketaren eguneko errespontsuak

Dolu-garaiko errespontsuak

- Jaiegunetan
- Azoka-egunetan

Errespontsuak urteko egun jakin batzuetan

Errespontsuetako sariaren bilakaera

Animalien antzinako eskaintzak

Iturri historikoak

Iturri etnografikoak

XVIII. EHORZKETA

Ehorzketara joatea

Ofizioko parte-hartzaileak

Emakumeen absentzia

Doluaren presentzia ehorzketaren ondoren

Segizioa limeseraino

Segizioa zuzenean hilerrira

Segizio jendetsua

Ehorzketa gaur egun

Errituak hilerrian

Sinbolo erlijiosoen berreskurapena

Lur eskukada bat botatzea

Lur ematea

Hilobiaren orientazioa

Elizan eta haren inguruan

Hilerrian

- Eguzkiarekiko orientazioa
- Elizarekiko orientazioa
- Hilerriaren planoarekiko orientazioa
- Ausazko banaketa

XIX. HILAREN ETXERAKO ITZULERA ETA HILETA-OTORDUAK

Segizioa hildakoaren etxera itzultzea

Baskonia kontinentala

Baskonia penintsularra

Otorduak eta mokaduak bildutakoei

Karitatea Araban

Karidadea Gipuzkoan

Beste mokadu batzuk

Hiletetan izandakoei emandako opariak

Apaizei

Hilkutxaren eramaileei

Umeei

Auroroei

Limosna pobreei

Entierro-bazkaria

Izenak

Bazkariaren lekua

- Hildakoaren etxean
- Taberna eta ostatuetan
- Gelaren eta janariaren prestaketa

Jankideak

- Ahaideak
- Auzokideak
- Mezakoak
- Beste gonbidatu batzuk
- Mahaiburua
- Otoitzak

Janariaren osaketa

Entierro-bazkaria zenbait herritan

- Beskoitze (L)
- Izpura (BN)
- Ezpeize-Ündüreine (Z)
- Basabürüa (Z)
- Aria (N)
- Allo (N)
- Mezkiritz (N)
- Berastegi (G)
- Elosua (G)
- Abadiño (B)
- Zeanuri (B)
- Erriberagoitia (A)
- Agurain (A)

Ondra-bazkariak eta urteburuak

Gaur egungo balorazioak

Eranskina: Hil-banketeei buruzko antzinako legezko murrizketak

XX. LUTOA. DOLUA

Izenak

Lutoaren iraupena

Luto-garaiko murrizketak

Dantzaldi eta festetara joatea

Taberna eta leku publikoetan egotea

Etxeko ospakizunak

Jarduera zaratatsuak

Lutoa janzkeran. Doluko arropa

Emakumeen lutoa

- Lutozko mantelina
- Mantalina
- Soingainekoa
- Mantaleta
- Kaputxina

Gizonezkoen lutoa

- Kapa
- Kapa ttipia eta taulerra

Umeen lutoa

Luto ez hain zorrotzak

Janzkien etxeko tindatzea lutorako

Luto-zeinuak etxearen kanpoaldean

Zintzilikariak

Ezkutuak estaltzea

Lutoa etxeko abereengana zabaltzea

Beste luto-adierazpen batzuk

Lutoan izandako aldaketak

XXI. HILEN OROITZAPENA

Azaroak 1. Domuru Santu

Eskaintzak elizan

Hilerrira joatea

- Euskal Herri penintsularra
- Euskal Herri kontinentala

Azaroak 2. Hildako Fidelen eguna edo Arimen Eguna

Eskaintzak elizan

Hilerrira bisitak

Purgatorioko Arimen aldeko bederatziurrena

Eskaintzen banaketa umeei

Induljentziak hilengatik

Hilen aldeko ospakizunak urtean zehar

Hilobien zaintza

XXII. HERIOTZAREN INGURUKO ELKARTEAK

Kofradia erlijiosoen ezaugarri nagusiak

Vera Cruzeko Kofradia

Arrosario Santuaren Kofradia

Arimen Kofradia

Beste izen batzuk dituzten kofradia erlijiosoak (San Blas, San Nikolas, Arrantzaleak eta Mareatzaileak, Santiago Apostolua, San Frantzisko Xabier, San Roke, San Sebastian, Santa Ana, San Jose, Sakramentu Santua, Santa Fe, Zuziak, Kobazuloetako Ama)

Santutegiei lotutako kofradiak

Auzo-kofradiak Bizkaian

San Migel Altzustakoaren Kofradia, Zeanurin

San Adrian Argiñetakoaren Kofradia, Elorrion

Zangotzako Hirutasunaren Kofradia (Nafarroa)

Aramaioko Apaizen Kofradia (Araba)

Ermandadeak eta elkarri laguntzeko hileta-elkarteak

Eranskina

Gaubeako Santa Vera Cruz Ermandadearen estatutuak

Durruma herriko Santo Rosario Kofradiaren liburua

Arimen Kofradiako araua eta estatutuak. Laudio

Senpereko parrokiako Amotze auzoko Saint-Blaise Kofradiaren estatutua edo arautegia, 1779ko otsailaren 14koa

Aramaio haraneko Apaiz Agurgarrien Amaren Natibitatea Kofradiako arautegi erreformatua, Araba herrialdea, Gasteizko elizbarrutia

Bakartasuna Hilen Ermandadea. Zeanuri

Vera Cruz ermandadearen arautegia, 1882an sortua Alonsotegin

XXIII. EHORZKETARAKO LEKUAK ETA MODUAK

Ehorzketa etxean. Etxekanderearen baratzea

Ehorzketa elizaren ondoan

Ehorzketa elizaren barruan

Elizetan ehorzteko legezko debekuak

Hilerria

Izenak

Hilerriaren kokapena

- Tenpluaren ondoan
- Hilerriak ermiten ondoan
- Hilerriak aldirietan

Hilerriko espazioaren banaketa

Hilobian ehorzteko eskubidea

Ehorzketa moduak

- Tumulua
- Hilobia lurrean lauza batekin
- Panteoia
- Nitxoa

Hilobiaren goiburua

- Gurutzeak
- Hilarriak

Bedeinkatu gabeko lurra

- Linboa
- Beren burua hil dutenentzako eta fedegabeentzako espazioa
- Kasu partikularrak
- Ehorzketa zibilak

@@ Línea 265: / Línea 265: @@
 ==== [[#Vigencia_del_velatorio|Gaubeilaren iraupena gaur egun]] ====
-=== [[#La_estancia_mortuoria|Hildakoaren gela]] ===
+=== [[#La_estancia_mortuoria|Hilaren gela]] ===
 ==== [[#La_cruz|Gurutzea]] ====
@@ Línea 273: / Línea 273: @@
 ==== [[#Agua_bendita1|Ur bedeinkatua]] ====
-=== [[#Disposicion_del_cadaver|Hilotzaren atontzea]] ===
+=== [[#Disposicion_del_cadaver|Gorpua atontzea]] ===
-==== [[#El_cadaver_en_el_lecho_mortuorio|Hilotza hil-ohean]] ====
+==== [[#El_cadaver_en_el_lecho_mortuorio|Gorpua hil-ohean]] ====
-==== [[#El_cadaver_en_la_estancia_principal|Hilotza areto nagusian]] ====
+==== [[#El_cadaver_en_la_estancia_principal|Gorpua areto nagusian]] ====
 ==== [[#En_la_camara_mortuoria._Hil-ohea|Hil-ganberan. Hil-ohea]] ====
@@ Línea 317: / Línea 317: @@
 &emsp;
-== X. [[LA_CONDUCCION_DEL_CADAVER_A_LA_IGLESIA/eu|HILOTZA ELIZARA ERAMATEA]] ==
+== X. [[LA_CONDUCCION_DEL_CADAVER_A_LA_IGLESIA/eu|GORPUA ELIZARA ERAMATEA]] ==
 === [[#Los_anderos._Hil-ohezaleak|Hil-ohezaleak]] ===
@@ Línea 361: / Línea 361: @@
 ==== [[#Encabezamiento_de_la_comitiva._Kurutzeketaria|Segizioaren burua. Kurutzeketaria]] ====
-==== [[#El_cortejo_funebre_en_Alava|Segizioa Araban]] ====
+==== [[#El_cortejo_funebre_en_Alava|Hileta-segizioa Araban]] ====
-==== [[#El_cortejo_funebre_en_Bizkaia|Segizioa Bizkaian]] ====
+==== [[#El_cortejo_funebre_en_Bizkaia|Hileta-segizioa Bizkaian]] ====
-==== [[#El_cortejo_funebre_en_Gipuzkoa|Segizioa Gipuzkoan]] ====
+==== [[#El_cortejo_funebre_en_Gipuzkoa|Hileta-segizioa Gipuzkoan]] ====
-==== [[#El_cortejo_funebre_en_Navarra|Segizioa Nafarroan]] ====
+==== [[#El_cortejo_funebre_en_Navarra|Hileta-segizioa Nafarroan]] ====
-==== [[#El_cortejo_funebre_en_Vasconia_continental|Segizioa Baskonia kontinentalean]] ====
+==== [[#El_cortejo_funebre_en_Vasconia_continental|Hileta-segizioa Baskonia kontinentalean]] ====
 === [[#Cofradias_y_Asociaciones_en_el_cortejo|Kofradiak eta elkarteak segizioan]] ===
@@ Línea 375: / Línea 375: @@
 === [[#Rezos_y_cantos_durante_la_conduccion_del_cadaver|Otoitzak eta kantuak gorpua eraman bitartean]] ===
-=== [[#Paradas_del_cortejo_funebre._Itxoinaldiak|Segizioaren geldialdiak]] ===
+=== [[#Paradas_del_cortejo_funebre._Itxoinaldiak|Hileta-segizioaren geldialdiak]] ===
-=== [[#El_cortejo_funebre_hoy|Segizioa gaur egun]] ===
+=== [[#El_cortejo_funebre_hoy|Hileta-segizioa gaur egun]] ===
 === [[#Entierro_de_niño|Umeen ehorzketa]] ===
@@ Línea 746: / Línea 746: @@
 &emsp;
-== XX. [[EL_LUTO._DOLUA/eu|DOLUA]] ==
+== XX. [[EL_LUTO._DOLUA/eu|LUTOA. DOLUA]] ==
 === [[#Denominaciones49|Izenak]] ===
-=== [[#Duracion_del_luto|Doluaren iraupena]] ===
+=== [[#Duracion_del_luto|Lutoaren iraupena]] ===
-=== [[#Restricciones_durante_el_luto|Dolu-garaiko murrizketak]] ===
+=== [[#Restricciones_durante_el_luto|Luto-garaiko murrizketak]] ===
 ==== [[#Asistencia_a_bailes_y_fiestas|Dantzaldi eta festetara joatea]] ====
@@ Línea 762: / Línea 762: @@
 ==== [[#Actividades_ruidosas|Jarduera zaratatsuak]] ====
-=== [[#El_luto_en_la_indumentaria._Doluko_arropa|Doluko arropa]] ===
+=== [[#El_luto_en_la_indumentaria._Doluko_arropa|Lutoa janzkeran. Doluko arropa]] ===
-==== [[#Luto_de_las_mujeres|Emakumeen dolua]] ====
+==== [[#Luto_de_las_mujeres|Emakumeen lutoa]] ====
-**Doluzko mantelina
+**Lutozko mantelina
 **Mantalina
 **Soingainekoa
@@ Línea 772: / Línea 772: @@
 **Kaputxina
-==== [[#Luto_de_los_hombres|Gizonezkoen dolua]] ====
+==== [[#Luto_de_los_hombres|Gizonezkoen lutoa]] ====
 **Kapa
 **Kapa ttipia eta taulerra
-==== [[#Luto_de_los_niños|Umeen dolua]] ====
+==== [[#Luto_de_los_niños|Umeen lutoa]] ====
-==== [[#Lutos_menos_rigurosos|Dolu ez hain zorrotzak]] ====
+==== [[#Lutos_menos_rigurosos|Luto ez hain zorrotzak]] ====
-==== [[#Teñido_casero_de_prendas_para_el_luto|Janzkien etxeko tindatzea dolurako]] ====
+==== [[#Teñido_casero_de_prendas_para_el_luto|Janzkien etxeko tindatzea lutorako]] ====
-=== [[#Marcas_de_duelo_en_el_exterior_de_la_casa|Dolu-zeinuak etxearen kanpoaldean]] ===
+=== [[#Marcas_de_duelo_en_el_exterior_de_la_casa|Luto-zeinuak etxearen kanpoaldean]] ===
 ==== [[#Colgaduras|Zintzilikariak]] ====
-==== [[#Ocultacion_de_los_escudos|Ezkutuak ezkutatzea]] ====
+==== [[#Ocultacion_de_los_escudos|Ezkutuak estaltzea]] ====
-=== [[#Extension_del_duelo_a_los_animales_domesticos|Dolua etxeko abereengana zabaltzea]] ===
+=== [[#Extension_del_duelo_a_los_animales_domesticos|Lutoa etxeko abereengana zabaltzea]] ===
-=== [[#Otras_manifestaciones_de_luto|Beste dolu-adierazpen batzuk]] ===
+=== [[#Otras_manifestaciones_de_luto|Beste luto-adierazpen batzuk]] ===
-=== [[#Cambios_operados_en_el_luto|Doluan egindako aldaketak]] ===
+=== [[#Cambios_operados_en_el_luto|Lutoan izandako aldaketak]] ===
 &emsp;
-== XXI. [[CONMEMORACION_DE_LOS_DIFUNTOS/eu|DOMURU SANTUKO OSPAKIZUNA]] ==
+== XXI. [[CONMEMORACION_DE_LOS_DIFUNTOS/eu|HILEN OROITZAPENA]] ==
 === [[#1_de_noviembre._Festividad_de_Todos_los_Santos._Domuru_Santu|Azaroak 1. Domuru Santu]] ===
@@ Línea 807: / Línea 807: @@
 **Euskal Herri kontinentala
-=== [[#2_de_noviembre._Conmemoracion_de_los_Fieles_Difuntos_o_Dia_de_las_Animas._Arimen_eguna|Azaroak 2. Hildakoen Egunaren edo Arimen Egunaren ospakizuna. Arimen Eguna]] ===
+=== [[#2_de_noviembre._Conmemoracion_de_los_Fieles_Difuntos_o_Dia_de_las_Animas._Arimen_eguna|Azaroak 2. Hildako Fidelen eguna edo Arimen Eguna]] ===
 ==== [[#Ofrendas_en_la_iglesia1|Eskaintzak elizan]] ====
@@ Línea 830: / Línea 830: @@
 === [[#Cofradia_de_la_Vera_Cruz|Vera Cruzeko Kofradia]] ===
-=== [[#Cofradia_del_Santo_Rosario|Santo Rosarioko Kofradia]] ===
+=== [[#Cofradia_del_Santo_Rosario|Arrosario Santuaren Kofradia]] ===
 === [[#Cofradia_de_Animas|Arimen Kofradia]] ===
@@ Línea 848: / Línea 848: @@
 === [[#Cofradia_de_los_Sacerdotes_de_Aramayona_(Alava)|Aramaioko Apaizen Kofradia (Araba)]] ===
-=== [[#Hermandades_y_Asociaciones_mutuas_de_caracter_funerario|Hiletetarako mutualitate-izaera duten ermandade eta elkarteak]] ===
+=== [[#Hermandades_y_Asociaciones_mutuas_de_caracter_funerario|Ermandadeak eta elkarri laguntzeko hileta-elkarteak]] ===
 === [[#Apendice|Eranskina]] ===
@@ Línea 867: / Línea 867: @@
 &emsp;
-== XXIII. [[LUGARES_Y_MODOS_DE_ENTERRAMIENTO/eu|EHORZTEKO LEKUAK ETA MODUAK]] ==
+== XXIII. [[LUGARES_Y_MODOS_DE_ENTERRAMIENTO/eu|EHORZKETARAKO LEKUAK ETA MODUAK]] ==
 === [[#La_inhumacion_en_la_casa._Etxekanderearen_baratzea|Ehorzketa etxean. Etxekanderearen baratzea]] ===