Diferencia entre revisiones de «Indice Agricultura en vasconia/eu»

De Atlas Etnográfico de Vasconia
Saltar a: navegación, buscar
(Página creada con «=== Gipuzkoako nekazaritza paisaia ===»)
 
Línea 2: Línea 2:
 
= PAISAIA =
 
= PAISAIA =
  
== I. [[EL_PAISAJE_AGRARIO|NEKAZARITZAKO PAISAIA]] ==
+
== I. [[EL_PAISAJE_AGRARIO/eu|NEKAZARITZA PAISAIA]] ==
  
=== [[Paisaje_agrario_de_Alava_|Arabako nekazaritza paisaia]] ===
+
=== [[#Paisaje_agrario_de_Alava_|Arabako nekazaritza paisaia]] ===
  
=== [[Paisaje_agrario_de_Navarra|Nafarroako nekazaritza paisaia]] ===
+
=== [[#Paisaje_agrario_de_Navarra|Nafarroako nekazaritza paisaia]] ===
  
=== [[Paisaje_agrario_de_Bizkaia|Bizkaiko nekazaritza paisaia]] ===
+
=== [[#Paisaje_agrario_de_Bizkaia|Bizkaiko nekazaritza paisaia]] ===
  
=== [[Paisaje_agrario_de_Gipuzkoa|Gipuzkoako nekazaritza paisaia]] ===
+
=== [[#Paisaje_agrario_de_Gipuzkoa|Gipuzkoako nekazaritza paisaia]] ===
  
=== [[Paysages_d_Iparralde_trois_regards|Paysages d'Iparralde: trois regards]] ===
+
=== [[#Paysages_d_Iparralde_trois_regards|Ipar Euskal Herriko paisaiak: hiru begirada]] ===
 
+
 
  
== II. [[TERRENOS_CULTIVADOS|TERRENOS CULTIVADOS]] ==
+
== II. [[TERRENOS_CULTIVADOS/eu|LABORANTZAKO LURRAK]] ==
  
=== [[Clases_calidad_y_cultivos_de_las_tierras|Clases, calidad y cultivos de las tierras]] ===
+
=== [[#Clases_calidad_y_cultivos_de_las_tierras|Lurren motak, kalitatea eta laboreak]] ===
  
*[[Consideraciones_generales1|Consideraciones generales]]
+
==== [[#Consideraciones_generales1|Oro har kontuan hartzekoak]] ====
  
*[[Clases_de_tierra_lur_motak|Clases de tierra, lur motak]]
+
==== [[#Clases_de_tierra_lur_motak|Lur motak]] ====
  
*[[Roturacion_de_la_tierra|Roturación de la tierra]]
+
==== [[#Roturacion_de_la_tierra|Luberritzea]] ====
  
*[[Primera_roturacion|Primera roturación]]
+
==== [[#Primera_roturacion|Lehen luberriketa-lanak]] ====
  
**En terreno comunal
+
**Lursail komunalean
**En propiedad particular
+
**Jabetza partikularrean
  
*[[Cultivos|Cultivos]]
+
==== [[#Cultivos|Laboreak]] ====
  
*[[Regadio|Regadío]]
+
==== [[#Regadio|Ureztatzea]] ====
  
=== [[Denominaciones_y_descripcion_de_las_tierras_explotadas|Denominaciones y descripción de las tierras explotadas]] ===
+
=== [[#Denominaciones_y_descripcion_de_las_tierras_explotadas|Ustiatutako lurren izendapena eta deskribapena]] ===
  
*[[Denominaciones_castellanas_y_descripciones|Denominaciones castellanas y descripciones]]
+
==== [[#Denominaciones_castellanas_y_descripciones|Gaztelaniazko izendapenak eta deskribapenak]] ====
  
*[[Denominaciones_euskericas_y_descripciones|Denominaciones euskéricas y descripciones]]
+
==== [[#Denominaciones_euskericas_y_descripciones|Euskarazko izendapenak eta deskribapenak]] ====
  
=== [[Dimensiones_de_las_parcelas|Dimensiones de las parcelas]] ===
+
=== [[#Dimensiones_de_las_parcelas|Lursailen neurriak]] ===
  
*[[La_concentracion_parcelaria|La concentración parcelaria]]
+
==== [[#La_concentracion_parcelaria|Lursail-zatiketa]] ====
  
=== [[Situacion_y_separacion_entre_heredades|Situación y separación entre heredades]] ===
+
=== [[#Situacion_y_separacion_entre_heredades|Lursailen kokapena eta bereizketa]] ===
  
*[[Cerramientos_de_muros_de_piedra._Itxiturak|Cerramientos de muros de piedra. Itxiturak]]
+
==== [[#Cerramientos_de_muros_de_piedra._Itxiturak|Harresien bidezko itxiturak]] ====
  
*[[Heredades_predominantemente_abiertas|Heredades predominantemente abiertas]]
+
==== [[#Heredades_predominantemente_abiertas|Lursail batez ere irekiak]] ====
  
*[[Cerramientos_actuales|Cerramientos actuales]]
+
==== [[#Cerramientos_actuales|Gaur egungo itxiturak]] ====
  
*[[Amojonamiento._Mugarriak|Amojonamiento. Mugarriak]]
+
==== [[#Amojonamiento._Mugarriak|Mugarritzea. Mugarriak]] ====
  
*[[Lindes_naturales|Lindes naturales]]
+
==== [[#Lindes_naturales|Muga naturalak]] ====
  
=== [[Caminos_vecinales_auzobideak|Caminos vecinales, auzobideak]] ===
+
=== [[#Caminos_vecinales_auzobideak|Auzo-bideak]] ===
  
=== [[Lugares_de_reunion._Areas_de_contactos_sociales|Lugares de reunión. Áreas de contactos sociales]] ===
+
=== [[#Lugares_de_reunion._Areas_de_contactos_sociales|Biltzeko guneak. Kontaktu sozialetarako espazioak]] ===
  
=== [[Apendice_Mojones_de_jurisdiccion_herri_arteko_mugarriak|Apéndice: Mojones de jurisdicción, herri arteko mugarriak]] ===
+
=== [[#Apendice_Mojones_de_jurisdiccion_herri_arteko_mugarriak|Eranskina: Eskumen-mugarriak, herri arteko mugarriak]] ===
 
+
 
  
= CULTIVOS =
+
= LABOREAK =
  
== III. [[DISTRIBUCION_Y_ROTACION_DE_CULTIVOS._CALENDARIO_AGRICOLA|DISTRIBUCIÓN Y ROTACIÓN DE CULTIVOS. CALENDARIO AGRÍCOLA]] ==
+
== III. [[DISTRIBUCION_Y_ROTACION_DE_CULTIVOS._CALENDARIO_AGRICOLA/eu|LABOREEN BANAKETA ETA TXANDAKATZEA. NEKAZARITZAKO EGUTEGIA]] ==
  
=== [[Consideraciones_generales2|Consideraciones generales]] ===
+
=== [[#Consideraciones_generales2|Oro har kontuan hartu beharrekoak]] ===
  
*[[Dias_y_periodos_de_cultivo|Días y períodos de cultivo]]
+
==== [[#Dias_y_periodos_de_cultivo|Laborantzako egunak eta aroak]] ====
  
*[[Influencia_de_la_luna|Influencia de la luna]]
+
==== [[#Influencia_de_la_luna|Ilargiaren eragina]] ====
  
=== [[Distribucion_de_los_cultivos_en_los_distintos_tipos_de_heredades|Distribución de los cultivos en los distintos tipos de heredades]] ===
+
=== [[#Distribucion_de_los_cultivos_en_los_distintos_tipos_de_heredades|Laboreen banaketa lursail moten arabera]] ===
  
=== [[Rotacion_de_cultivos|Rotación de cultivos]] ===
+
=== [[#Rotacion_de_cultivos|Laboreen txandakatzea]] ===
  
=== [[Calendario_agricola|Calendario agrícola]] ===
+
=== [[#Calendario_agricola|Nekazaritzako egutegia]] ===
  
*[[Vertiente_mediterranea_de_Alava|Vertiente mediterránea de Álava]]
+
==== [[#Vertiente_mediterranea_de_Alava|Arabako isurialde mediterraneoa]] ====
  
*[[Vertiente_mediterranea_de_Navarra|Vertiente mediterránea de Navarra]]
+
==== [[#Vertiente_mediterranea_de_Navarra|Nafarroako isurialde mediterraneoa]] ====
  
*[[Vertiente_atlantica|Vertiente atlántica]]
+
==== [[#Vertiente_atlantica|Isurialde atlantikoa]] ====
  
*[[Ciclo_de_cada_cultivo|Ciclo de cada cultivo]]
+
==== [[#Ciclo_de_cada_cultivo|Labore bakoitzaren zikloa]] ====
  
=== [[Las_semillas_haziak|Las semillas, haziak]] ===
+
=== [[#Las_semillas_haziak|Haziak]] ===
  
*[[Seleccion_de_semillas|Selección de semillas]]
+
==== [[#Seleccion_de_semillas|Hazien hautaketa]] ====
  
*[[Obtencion_y_conservacion_de_semillas|Obtención y conservación de semillas]]
+
==== [[#Obtencion_y_conservacion_de_semillas|Haziak lortzea eta kontserbazioa]] ====
  
*[[Preparacion_de_semillas_para_la_siembra|Preparación de semillas para la siembra]]
+
==== [[#Preparacion_de_semillas_para_la_siembra|Haziak ereintzarako prestatzea]] ====
  
*[[Preparacion_de_semilleros_o_sementeras|Preparación de semilleros o sementeras]]
+
==== [[#Preparacion_de_semilleros_o_sementeras|Hazitegien eta ereindako lurren prestaketa]] ====
  
=== [[Apendice_Refranes_relacionados_con_la_agricultura._Esaerak|Apéndice: Refranes relacionados con la agricultura. Esaerak]] ===
+
=== [[#Apendice_Refranes_relacionados_con_la_agricultura._Esaerak|Eranskina: Nekazaritzarekin lotutako esaerak]] ===
 
+
 
  
== IV. [[PREPARACION_DE_LA_TIERRA_DE_CULTIVO|PREPARACIÓN DE LA TIERRA DE CULTIVO]] ==
+
== IV. [[PREPARACION_DE_LA_TIERRA_DE_CULTIVO/eu|LABORANTZAKO LURRAREN PRESTAKETA]] ==
  
=== [[Primera_roturacion_de_un_terreno|Primera roturación de un terreno]] ===
+
=== [[#Primera_roturacion_de_un_terreno|Lursail baten lehen luberritzea]] ===
  
*[[Roturacion_de_monte_bajo_o_con_arbolado|Roturación de monte bajo o con arbolado]]
+
==== [[#Roturacion_de_monte_bajo_o_con_arbolado|Basoberaren eta arboladia duen lurraren luberritzea]] ====
  
*[[Roturacion_de_terrenos_de_pasto|Roturación de terrenos de pasto]]
+
==== [[#Roturacion_de_terrenos_de_pasto|Larreen luberritzea]] ====
  
*[[Tecnicas_modernas|Técnicas modernas]]
+
==== [[#Tecnicas_modernas|Teknika modernoak]] ====
  
=== [[La_tierra_de_labor|La tierra de labor]] ===
+
=== [[#La_tierra_de_labor|Laborantzako lurra]] ===
  
*[[Preparacion_de_tierras_en_barbecho|Preparación de tierras en barbecho]]
+
==== [[#Preparacion_de_tierras_en_barbecho|Lugorriko lurren prestaketa]] ====
  
*[[Preparacion_de_las_tierras_de_cultivo|Preparación de las tierras de cultivo]]
+
==== [[#Preparacion_de_las_tierras_de_cultivo|Laborantzako lurren prestaketa]] ====
  
**El área mediterránea
+
**Alderdi mediterraneoa
**El área atlántica
+
**Alderdi atlantikoa
  
=== [[El_abonado|El abonado]] ===
+
=== [[#El_abonado|Ongarritzea]] ===
  
*[[Estiercol|Estiércol]]
+
==== [[#Estiercol|Simaurra]] ====
  
**Vertiente mediterránea
+
**Isurialde mediterraneoa
**Vertiente atlántica
+
**Isurialde atlantikoa
  
*[[Abonos_minerales_y_de_sintesis|Abonos minerales y de síntesis]]
+
==== [[#Abonos_minerales_y_de_sintesis|Ongarri mineralak eta sintetikoak]] ====
  
**Vertiente mediterránea
+
**Isurialde mediterraneoa
**Vertiente atlántica
+
**Isurialde atlantikoa
  
*[[Compost_y_abonos_verdes|Compost y abonos verdes]]
+
==== [[#Compost_y_abonos_verdes|Konposta eta ongarri berdeak]] ====
  
=== [[El_uso_de_la_ceniza_errautsa|El uso de la ceniza, errautsa]] ===
+
=== [[#El_uso_de_la_ceniza_errautsa|Errautsaren erabilera]] ===
  
=== [[El_encalado|El encalado]] ===
+
=== [[#El_encalado|Kareztatzea]] ===
  
*[[Produccion_de_cal._Kareharria|Producción de cal. Kareharria]]
+
==== [[#Produccion_de_cal._Kareharria|Karearen ekoizpena. Kareharria]] ====
  
*[[Uso_agricola_de_la_cal|Uso agrícola de la cal]]
+
==== [[#Uso_agricola_de_la_cal|Karearen erabilera nekazaritzan]] ====
 
+
 
  
== V. [[SIEMBRA_Y_CUIDADOS_DE_LOS_CULTIVOS|SIEMBRA Y CUIDADOS DE LOS CULTIVOS]] ==
+
== V. [[SIEMBRA_Y_CUIDADOS_DE_LOS_CULTIVOS/eu|EREITEA ETA LABOREEN ZAINTZA]] ==
  
=== [[Siembra_y_plantacion_ereitea_eta_landatzea|Siembra y plantación, ereitea eta landatzea]] ===
+
=== [[#Siembra_y_plantacion_ereitea_eta_landatzea|Ereitea eta landatzea]] ===
  
=== [[Diversidad_de_cultivos|Diversidad de cultivos]] ===
+
=== [[#Diversidad_de_cultivos|Laboreen dibertsitatea]] ===
  
=== [[Cultivos_para_consumo_humano|Cultivos para consumo humano]] ===
+
=== [[#Cultivos_para_consumo_humano|Giza kontsumorako laboreak]] ===
  
*[[Cereales|Cereales]]
+
==== [[#Cereales|Zerealak]] ====
  
**Trigo, garia
+
**Garia
  
***Vertiente mediterránea
+
***Isurialde mediterraneoa
***Vertiente atlántica
+
***Isurialde atlantikoa
  
**Maíz, artoa
+
**Artoa
  
*[[Legumbres_ortuariak|Legumbres, ortuariak]]
+
==== [[#Legumbres_ortuariak|Ortuariak]] ====
  
**Alubia, indaba, babarruna
+
**Indaba, babarruna
**Haba, baba
+
**Baba
**Guisante, ilarra
+
**Ilarra
**Garbanzo, txitxirioa; lenteja, dilista; y aizkol
+
**Txitxirioa, dilista eta aizkola
  
*[[Hortalizas_subterraneas|Hortalizas subterráneas]]
+
==== [[#Hortalizas_subterraneas|Lur azpiko barazkiak]] ====
  
**Raíces: zanahoria, azenarioa; chirivía y remolacha de mesa
+
**Sustraiak: azenarioa; txiribia eta erremolatxa gorria
**Tallos
+
**Zurtoinak
  
 
***Patata
 
***Patata
***Espárrago, zainzuria
+
***Zainzuria
  
**Hojas
+
**Hostoak
  
***Puerro, porrua
+
***Porrua
***Cebolla, tipula
+
***Tipula
***Ajo, baratxuria, berakatza
+
***Baratxuria, berakatza
  
*[[Hortalizas_aereas|Hortalizas aéreas]]
+
==== [[#Hortalizas_aereas|Aireko barazkiak]] ====
  
**Hojas
+
**Hostoak
  
***Lechuga
+
***Letxuga
***Berza, aza
+
***Aza
***Acelga
+
***Zerba
***Escarola, endibia, espinaca, apio, cardo y borraja
+
***Eskarola, endibia, ziazerba, apioa, kardua eta borraja
***Perejil
+
***Perrexila
  
**Flores: coliflor y alcachofa
+
**Loreak: azalorea eta orburua
**Frutos
+
**Fruituak
  
***Pimiento, piperra, y guindilla, pipermina
+
***Piperra eta pipermina
***Tomate
+
***Tomatea
***Pepino, calabaza y calabacín
+
***Pepinoa, kuia eta kuiatxoa
***Melón y sandía
+
***Meloia eta sandia
***Berenjena
+
***Alberjinia
  
*[[Plantas_medicinales|Plantas medicinales]]
+
==== [[#Plantas_medicinales|Sendabelarrak]] ====
  
*[[Drogas|Drogas]]
+
==== [[#Drogas|Drogak]] ====
  
**Tabaco
+
**Tabakoa
  
***El cultivo de tabaco en Gipuzkoa
+
***Tabakoaren laborantza Gipuzkoan
***Los semilleros
+
***Hazitegiak
***Los cultivadores
+
***Laborariak
***El cultivo del tabaco en Navarra
+
***Tabakoaren laborantza Nafarroan
  
 
**Marihuana
 
**Marihuana
  
=== [[Cultivos_para_el_ganado|Cultivos para el ganado]] ===
+
=== [[#Cultivos_para_el_ganado|Aziendarentzako laboreak]] ===
  
*[[Cereales2|Cereales]]
+
==== [[#Cereales2|Zerealak]] ====
  
**Avena, oloa
+
**Oloa
**Cebada, garagarra
+
**Garagarra
**Centeno, zekalea
+
**Zekalea
**Maíz, artaberdea
+
**Artoa, artaberdea
  
*[[Leguminosas|Leguminosas]]
+
==== [[#Leguminosas|Lekadunak]] ====
  
*[[Menucias|Menucias]]
+
==== [[#Menucias|Txikiak]] ====
  
*[[Hortalizas_forrajeras|Hortalizas forrajeras]]
+
==== [[#Hortalizas_forrajeras|Bazka-barazkiak]] ====
  
**Nabo, arbia
+
**Arbia
**Remolacha
+
**Erremolatxa
**Calabaza
+
**Kuia
**Zanahoria
+
**Azenarioa
  
=== [[Cultivos_industriales|Cultivos industriales]] ===
+
=== [[#Cultivos_industriales|Labore industrialak]] ===
  
*[[Remolacha_azucarera|Remolacha azucarera]]
+
==== [[#Remolacha_azucarera|Azukre-erremolatxa]] ====
  
*[[Patata|Patata]]
+
==== [[#Patata|Patata]] ====
  
*[[Hortalizas2|Hortalizas]]
+
==== [[#Hortalizas2|Barazkiak]] ====
  
*[[Otros_cultivos|Otros cultivos]]
+
==== [[#Otros_cultivos|Beste labore batzuk]] ====
  
*[[Setas2|Setas]]
+
==== [[#Setas2|Perretxikoak]] ====
  
=== [[Cultivo_de_plantas_ornamentales|Cultivo de plantas ornamentales]] ===
+
=== [[#Cultivo_de_plantas_ornamentales|Landare apaingarrien landaketa]] ===
  
=== [[Cuidados_de_los_cultivos|Cuidados de los cultivos]] ===
+
=== [[#Cuidados_de_los_cultivos|Laboreen zaintza]] ===
  
*[[Escarda_jorra|Escarda, jorra]]
+
==== [[#Escarda_jorra|Jorraketa]] ====
  
**Cereales
+
**Zerealak
**Legumbres
+
**Lekaleak
**Patatas
+
**Patatak
**Hortalizas
+
**Barazkiak
  
*[[Uso_de_plaguicidas|Uso de plaguicidas]]
+
==== [[#Uso_de_plaguicidas|Pestiziden erabilera]] ====
  
*[[Abonado_del_cereal|Abonado del cereal]]
+
==== [[#Abonado_del_cereal|Zerealaren ongarritzea]] ====
  
*[[Riego|Riego]]
+
==== [[#Riego|Ureztatzea]] ====
 
+
 
  
== VI. [[RECOLECCION_DE_LOS_CULTIVOS_Y_CONSERVACION|RECOLECCIÓN DE LOS CULTIVOS Y CONSERVACIÓN]] ==
+
== VI. [[RECOLECCION_DE_LOS_CULTIVOS_Y_CONSERVACION/eu|UZTEN BILKETA ETA KONTSERBAZIOA]] ==
  
=== [[Recoleccion_de_cultivos_para_consumo_humano|Recolección de cultivos para consumo humano]] ===
+
=== [[#Recoleccion_de_cultivos_para_consumo_humano|Giza kontsumorako uzten bilketa]] ===
  
*[[Evolucion_de_la_siega_y_trilla_de_cereales|Evolución de la siega y trilla de cereales]]
+
==== [[#Evolucion_de_la_siega_y_trilla_de_cereales|Zerealen segatzearen eta eultzitzearen bilakaera]] ====
  
**Vertiente mediterránea de Álava: siega, acarreo, trilla, aventado, almacenaje del grano y la paja; cosechado actual y enfardado
+
**Arabako isurialde mediterraneoa: segatzea, garraiatzea, eultzitzea, haizatzea, alearen eta lastoaren biltegiratzea; gaur egungo uzta-biltzea eta fardo-egitea
**Vertiente mediterránea de Navarra: siega, acarreo, trilla, aventado, almacenaje del grano y la paja; cosechado actual y enfardado
+
**Nafarroako isurialde mediterraneoa: segatzea, garraiatzea, eultzitzea, haizatzea, alearen eta lastoaren biltegiratzea; gaur egungo uzta-biltzea eta fardo-egitea
**Vertiente atlántica: siega; trilla, gari-jotzea; aventado, gari-garbitzea; almacenaje
+
**Isurialde atlantikoa: segatzea; eultzitzea, gari-jotzea; haizatzea, gari-garbitzea; biltegiratzea
**Recolección actual del cereal
+
**Zerealaren gaur egungo uzta-bilketa
  
*[[Maiz_artoa|Maíz, artoa]]
+
==== [[#Maiz_artoa|Artoa]] ====
  
*[[Legumbres_ortuariak_rec|Legumbres, ortuariak]]
+
==== [[#Legumbres_ortuariak_rec|Barazkiak, ortuariak]] ====
  
**Alubia, indaba, babarruna, y vaina
+
**Indaba, babarruna eta baina
**Haba, baba
+
**Baba
**Guisante, ilarra
+
**Ilarra
**Garbanzo y lenteja
+
**Txitxirioa eta dilista
  
*[[Hortalizas_subterraneas_rec|Hortalizas subterráneas]]
+
==== [[#Hortalizas_subterraneas_rec|Lur azpiko barazkiak]] ====
  
 
**Patata
 
**Patata
**Espárrago
+
**Zainzuria
**Puerro, porrua; cebolla, kipula; y ajo, baratxuria  
+
**Porrua, tipula eta baratxuria
  
* [[Hortalizas_aereas_rec|Hortalizas aéreas]]
+
==== [[Hortalizas_aereas_rec|Aireko barazkiak]] ====
  
=== [[Recoleccion_de_cultivos_para_el_ganado|Recolección de cultivos para el ganado]] ===
+
=== [[#Recoleccion_de_cultivos_para_el_ganado|Aziendarentzako laboreak]] ===
  
* [[Cereales_rec_ganado|Cereales]]  
+
==== [[Cereales_rec_ganado|Zerealak]] ====
  
*[[Hortalizas_forrajeras_rec_ganado|Hortalizas forrajeras]]
+
==== [[#Hortalizas_forrajeras_rec_ganado|Bazka-barazkiak]] ====
  
**Nabo, arbia
+
**Arbia
**Remolacha
+
**Erremolatxa
**Calabaza
+
**Kuia
 
**Patata
 
**Patata
  
=== [[Conservacion|Conservación]] ===
+
=== [[#Conservacion|Kontserbazioa]] ===
  
=== [[Molinos_harineros_errotak|Molinos harineros, errotak]] ===
+
=== [[#Molinos_harineros_errotak|Irin-errotak]] ===
  
*[[Introduccion|Introducción]]
+
==== [[#Introduccion|Sarrera]] ====
  
*[[Tipos_de_molino_errota_motak|Tipos de molino, errota motak]]
+
==== [[#Tipos_de_molino_errota_motak|Errota motak]] ====
  
*[[Molinos_en_las_poblaciones_encuestadas|Molinos en las poblaciones encuestadas]]
+
==== [[#Molinos_en_las_poblaciones_encuestadas|Errotak inkesta egindako herrietan]] ====
  
**Álava
+
**Araba
 
**Bizkaia
 
**Bizkaia
 
**Gipuzkoa
 
**Gipuzkoa
**Navarra
+
**Nafarroa
  
*[[Decadencia_de_los_molinos|Decadencia de los molinos]]
+
==== [[#Decadencia_de_los_molinos|Erroten gainbehera]] ====
  
*[[Los_componentes_de_un_molino_harinero|Los componentes de un molino harinero]]
+
==== [[#Los_componentes_de_un_molino_harinero|Irin-errota baten osagaiak]] ====
  
*[[La_molienda_ehotzea|La molienda, ehotzea]]
+
==== [[#La_molienda_ehotzea|Ehotzea]] ====
  
*[[Calendario_del_molino|Calendario del molino]]
+
==== [[#Calendario_del_molino|Errotaren egutegia]] ====
  
*[[Molinos_vecinales_o_comunales|Molinos vecinales o comunales]]
+
==== [[#Molinos_vecinales_o_comunales|Auzoko edo herriko errotak]] ====
 
+
 
  
== VII. [[LA_HIERBA_Y_OTROS_FORRAJES|LA HIERBA Y OTROS FORRAJES]] ==
+
== VII. [[LA_HIERBA_Y_OTROS_FORRAJES/eu|BELARRA ETA BESTE BAZKA BATZUK]] ==
  
=== [[La_hierba_en_la_cultura_tradicional|La hierba en la cultura tradicional]] ===
+
=== [[#La_hierba_en_la_cultura_tradicional|Belarra kultura tradizionalean]] ===
  
*[[Creacion_y_mantenimiento_de_prados|Creación y mantenimiento de prados]]
+
==== [[#Creacion_y_mantenimiento_de_prados|Belardien sorrera eta mantentzea]] ====
  
**Cierre, roturación y cultivo
+
**Ixtea, luberritzea eta landatzea
**Mantenimiento
+
**Mantentzea
  
*[[Aprovechamiento|Aprovechamiento]]
+
==== [[#Aprovechamiento|Aprobetxamendua]] ====
  
**Pastoreo
+
**Artzaintza
**Siega en verde
+
**Segatzea berdean
**Henificación
+
**Belar-ontzea
  
***Siega
+
***Segatzea
***Secado
+
***Lehortzea
***Recogida y acarreo
+
***Biltzea eta garraiatzea
***Almacenamiento
+
***Biltegiratzea
***Consumo
+
***Kontsumoa
***Almiares, belar-metak
+
***Belar-metak
  
=== [[El_inicio_de_los_cambios|El inicio de los cambios]] ===
+
=== [[#El_inicio_de_los_cambios|Aldaketen hasiera]] ===
  
=== [[La_transformacion_de_los_años_1960|La transformación de los años 1960]] ===
+
=== [[#La_transformacion_de_los_años_1960|1960ko hamarkadako eraldaketa]] ===
  
*[[Ensilado|Ensilado]]
+
==== [[#Ensilado|Siloratzea]] ====
  
*[[Siega_mecanica|Siega mecánica]]
+
==== [[#Siega_mecanica|Segatze mekanikoa]] ====
  
*[[Los_primeros_tractores|Los primeros tractores]]
+
==== [[#Los_primeros_tractores|Lehen traktoreak]] ====
  
*[[Enfardado|Enfardado]]
+
==== [[#Enfardado|Fardo-egitea]] ====
  
=== [[Mecanizacion_progresiva|Mecanización progresiva]] ===
+
=== [[#Mecanizacion_progresiva|Mekanizazio progresiboa]] ===
  
*[[Mecanizacion_de_la_recoleccion_de_la_hierba|Mecanización de la recolección de la hierba]]
+
==== [[#Mecanizacion_de_la_recoleccion_de_la_hierba|Belar-biltzearen mekanizazioa]] ====
  
*[[Cambios_en_la_ganaderia_asociados_a_la_mecanizacion|Cambios en la ganadería asociados a la mecanización]]
+
==== [[#Cambios_en_la_ganaderia_asociados_a_la_mecanizacion|Mekanizazioari lotutako abeltzaintzako aldaketak]] ====
  
*[[Incremento_de_la_produccion_de_hierba|Incremento de la producción de hierba]]
+
==== [[#Incremento_de_la_produccion_de_hierba|Belar ekoizpenaren hazkundea]] ====
  
*[[Ultimas_modificaciones_en_la_alimentacion_de_las_vacas|Últimas modificaciones en la alimentación de las vacas]]
+
==== [[#Ultimas_modificaciones_en_la_alimentacion_de_las_vacas|Azken aldaketak behien elikaduran]] ====
  
*[[Transformaciones_vinculadas_a_la_crisis_ganadera|Transformaciones vinculadas a la crisis ganadera]]
+
==== [[#Transformaciones_vinculadas_a_la_crisis_ganadera|Abeltzaintzaren krisiarekin lotutako eraldaketak]] ====
  
=== [[Cultivo_de_hierba_en_el_area_mediterranea|Cultivo de hierba en el área mediterránea]] ===
+
=== [[#Cultivo_de_hierba_en_el_area_mediterranea|Belarraren laborantza alderdi mediterraneoan]] ===
  
=== [[Otros_forrajes|Otros forrajes]] ===
+
=== [[#Otros_forrajes|Beste bazka batzuk]] ===
  
*[[Area_atlantica|Área atlántica]]
+
==== [[#Area_atlantica|Alderdi atlantikoa]] ====
  
*[[Area_mediterranea|Área mediterránea]]
+
==== [[#Area_mediterranea|Alderdi mediterraneoa]] ====
 
+
 
  
== VIII. [[CULTIVO_DE_LINO_Y_CAÑAMO|CULTIVO DE LINO Y CÁÑAMO]] ==
+
== VIII. [[CULTIVO_DE_LINO_Y_CAÑAMO/eu|LIHOAREN ETA KALAMUAREN LABORANTZA]] ==
  
=== [[El_antiguo_cultivo_del_lino|El antiguo cultivo del lino]] ===
+
=== [[#El_antiguo_cultivo_del_lino|Lihoaren antzinako laborantza]] ===
  
=== [[El_lino_en_el_paisaje_agrario|El lino en el paisaje agrario]] ===
+
=== [[#El_lino_en_el_paisaje_agrario|Lihoa nekazaritza paisaian]] ===
  
=== [[Terrenos_de_cultivo|Terrenos de cultivo]] ===
+
=== [[#Terrenos_de_cultivo|Laborantzako lursailak]] ===
  
*[[Clases_de_lino_y_epoca_de_siembra_ereitea|Clases de lino y época de siembra, ereitea]]
+
==== [[#Clases_de_lino_y_epoca_de_siembra_ereitea|Liho motak eta ereiteko aroa]] ====
  
=== [[Proceso_de_elaboracion|Proceso de elaboración]] ===
+
=== [[#Proceso_de_elaboracion|Lantze-prozesua]] ===
  
*[[Arranque_y_ablandamiento_ateratzea_eta_beratzea|Arranque y ablandamiento, ateratzea eta beratzea]]
+
==== [[#Arranque_y_ablandamiento_ateratzea_eta_beratzea|Ateratzea eta beratzea]] ====
  
*[[Desespigar_garramatu_azkarbaketa|Desespigar, garramatu, azkarbaketa]]
+
==== [[#Desespigar_garramatu_azkarbaketa|Garramaketa, azkarbaketa]] ====
  
*[[El_empozado_del_lino_lihoa_urtaratu|El empozado del lino, lihoa urtaratu]]
+
==== [[#El_empozado_del_lino_lihoa_urtaratu|Lihoa uretaratzea]] ====
  
=== [[Tratamiento_de_las_hebras_linugintza|Tratamiento de las hebras, linugintza]] ===
+
=== [[#Tratamiento_de_las_hebras_linugintza|Albainuen tratamendua, lihogintza]] ===
  
*[[Mazado_linarriketa|Mazado, linarriketa]]
+
==== [[#Mazado_linarriketa|Linarriketa]] ====
  
*[[Golpeo_en_la_agramadera_trankaketa|Golpeo en la agramadera, trankaketa]]
+
==== [[#Golpeo_en_la_agramadera_trankaketa|Garban jotzea, trankaketa]] ====
  
*[[Raido_suasketa|Raído, suasketa]]
+
==== [[#Raido_suasketa|Saretzea, suasketa]] ====
  
*[[Espadeo_ezpataz_jo|Espadeo, ezpataz jo]]
+
==== [[#Espadeo_ezpataz_jo|Ezpataz jotzea]] ====
  
*[[La_carda_txarrasketa|La carda, txarrasketa]]
+
==== [[#La_carda_txarrasketa|Kardatzea, txarrasketa]] ====
  
=== [[Hilado_harigintza|Hilado, harigintza]] ===
+
=== [[#Hilado_harigintza|Irutea, harigintza]] ===
  
*[[La_rueca._Goruetan|La rueca. Goruetan]]
+
==== [[#La_rueca._Goruetan|Gorua. Goruetan]] ====
  
*[[El_huso_ardatza|El huso, ardatza]]
+
==== [[#El_huso_ardatza|Ardatza]] ====
  
*[[Madejado_matazak_egitea|Madejado, matazak egitea]]
+
==== [[#Madejado_matazak_egitea|Matazak egitea]] ====
  
=== [[Blanqueo._Egozketa|Blanqueo. Egozketa]] ===
+
=== [[#Blanqueo._Egozketa|Egozketa]] ===
  
=== [[El_ovillado_harilketa|El ovillado, harilketa]] ===
+
=== [[#El_ovillado_harilketa|Harilketa]] ===
  
=== [[Elaboracion_del_tejido_ehungintza|Elaboración del tejido, ehungintza]] ===
+
=== [[#Elaboracion_del_tejido_ehungintza|Ehungintza]] ===
  
=== [[El_cañamo|El cáñamo]] ===
+
=== [[#El_cañamo|Kalamua]] ===
  
=== [[El_esparto|El esparto]] ===
+
=== [[#El_esparto|Espartzua]] ===
 
+
 
  
= FRUTALES. OLIVO Y VID =
+
= FRUTA ARBOLAK. OLIBONDOA ETA MAHATSONDOA =
  
== IX. [[CULTIVO_DE_ARBOLES_FRUTALES|CULTIVO DE ÁRBOLES FRUTALES]] ==
+
== IX. [[CULTIVO_DE_ARBOLES_FRUTALES/eu|FRUTA ARBOLEN LABORANTZA]] ==
  
=== [[Introduccion|Introducción]] ===
+
=== [[#Introduccion1|Sarrera]] ===
  
=== [[Cultivo_de_arboles_frutales|Cultivo de árboles frutales]] ===
+
=== [[#Cultivo_de_arboles_frutales|Fruta arbolen laborantza]] ===
  
*[[Vertiente_mediterranea|Vertiente mediterránea]]
+
==== [[#Vertiente_mediterranea1|Isurialde mediterraneoa]] ====
  
*[[Vertiente_atlantica|Vertiente atlántica]]
+
==== [[#Vertiente_atlantica1|Isurialde atlantikoa]] ====
  
=== [[Plantacion_y_adquisicion_de_arboles|Plantación y adquisición de árboles]] ===
+
=== [[#Plantacion_y_adquisicion_de_arboles|Arbolak landatzea eta erostea]] ===
  
=== [[Injertado_txertatzea_eztitzea|Injertado, txertatzea, eztitzea]] ===
+
=== [[#Injertado_txertatzea_eztitzea|Txertatzea, eztitzea]] ===
  
=== [[Cuidados|Cuidados]] ===
+
=== [[#Cuidados|Ardurak]] ===
  
=== [[Recoleccion_conservacion_y_aprovechamiento_de_la_fruta|Recolección, conservación y aprovechamiento de la fruta]] ===
+
=== [[#Recoleccion_conservacion_y_aprovechamiento_de_la_fruta|Frutaren bilketa, kontserbazioa eta aprobetxamendua]] ===
 
+
 
  
== X. [[CULTIVO_DEL_OLIVO_Y_LA_VID|CULTIVO DEL OLIVO Y LA VID]] ==
+
== X. [[CULTIVO_DEL_OLIVO_Y_LA_VID/eu|OLIBONDOAREN ETA MAHATSONDOAREN LABORANTZA]] ==
  
=== [[El_olivo_olibondoa|El olivo, olibondoa]] ===
+
=== [[#El_olivo_olibondoa|Olibondoa]] ===
  
*[[Zonas_olivareras|Zonas olivareras]]
+
==== [[#Zonas_olivareras|Oliba-eremuak]] ====
  
*[[Plantacion|Plantación]]
+
==== [[#Plantacion|Landaketak]] ====
  
*[[Variedades_que_se_plantan|Variedades que se plantan]]
+
==== [[#Variedades_que_se_plantan|Landatzen diren aldaerak]] ====
  
*[[Cuidados|Cuidados]]
+
==== [[#Cuidados1|Ardurak]] ====
  
**Poda
+
**Inausketa
  
***Época
+
***Aroa
***Herramientas
+
***Tresnak
  
**Forma de podar
+
**Inausteko modua
**Uso y destino de las oliveñas
+
**Olibondoen fruituen erabilera eta destinoa
**Labra y cava
+
**Lanketa eta aitzurketa
  
***Época
+
***Aroa
***Trabajo manual y caballar
+
***Esku lana eta zamari lana
***Trabajo mecanizado
+
***Lan mekanizatua
  
**Abonado y riego
+
**Ongarritzea eta ureztatzea
  
***Época de abono
+
***Ongarritzeko aroa
***Clases de abonos
+
***Ongarri motak
***Formas de abonar
+
***Ongarritzeko moduak
***Riego
+
***Ureztatzea
  
**Plagas y tratamientos
+
**Izurriak eta tratamenduak
  
***De invierno
+
***Negukoak
***De primavera
+
***Udaberrikoak
***De verano
+
***Udakoak
  
*[[Trasplante|Trasplante]]
+
==== [[#Trasplante|Birlandaketak]] ====
  
=== [[La_vid_mahatsondoa|La vid, mahatsondoa]] ===
+
=== [[#La_vid_mahatsondoa|Mahatsondoa]] ===
  
*[[Antecedentes_historicos|Antecedentes históricos]]
+
==== [[#Antecedentes_historicos1|Aurrekari historikoak]] ====
  
*[[Cultivo_tradicional_de_la_vid_en_la_vertiente_mediterranea|Cultivo tradicional de la vid en la vertiente mediterránea]]
+
==== [[#Cultivo_tradicional_de_la_vid_en_la_vertiente_mediterranea|Mahatsondoaren laborantza tradizionala isurialde mediterraneoan]] ====
  
**Variedades
+
**Aldaerak
**Labrado
+
**Goldaketa
**Plantación
+
**Landaketa
**Poda
+
**Inausketa
**Injerto
+
**Txertaketa
**Desporrocinado
+
**Lehenengo kimaketa
**Abonado
+
**Ongarritzea
**Deshijuelado
+
**Bigarren kimaketa
**Ligación
+
**Fruituaren eraketa
**Plagas
+
**Izurriak
**Otras tareas
+
**Beste lan batzuk
  
*[[Cultivo_actual_de_la_vid_en_la_vertiente_mediterranea|Cultivo actual de la vid en la vertiente mediterránea]]
+
==== [[#Cultivo_actual_de_la_vid_en_la_vertiente_mediterranea|Mahatsondoaren gaur egungo laborantza isurialde mediterraneoan]] ====
  
**Preparación del terreno
+
**Lursailaren prestaketa
**Análisis de tierras
+
**Lurren analisia
**Arranque de viñedo viejo y replantación
+
**Mahatsondo zaharra erauztea eta birlandatzea
**Variedades de vides
+
**Mahatsondo motak
**Labores de plantación
+
**Landatzeko lanak
**Procedimientos seguidos para plantar
+
**Landatzeko prozedurak
**Cuidados de la plantación
+
**Landatzeko ardurak
  
***Injerto
+
***Txertoa
***Poda
+
***Inausketa
***Abonado y riego
+
***Ongarritzea eta ureztatzea
***Labra y cava
+
***Lanketa eta aitzurketa
***Empleo de herbicidas
+
***Belar-hiltzaileen erabilera
***Tratamientos
+
***Tratamenduak
***Plagas
+
***Izurriak
  
*[[Cultivo_de_la_vid_en_la_vertiente_atlantica._Txakolina|Cultivo de la vid en la vertiente atlántica. Txakolina]]
+
==== [[#Cultivo_de_la_vid_en_la_vertiente_atlantica._Txakolina|Mahatsondoaren laborantza isurialde atlantikoan. Txakolina]] ====
  
**El cultivo tradicional de la vid
+
**Mahatsondoren laborantza tradizionala
**Vid emparrada, mahats-parra
+
**Mahats-parra
**Labores en el cuidado de la vid
+
**Mahatsondoa zaintzeko lanak
 
+
 
  
== XI. [[PRODUCCION_DE_ACEITE_VINO_TXAKOLI_Y_SIDRA|PRODUCCIÓN DE ACEITE, VINO, TXAKOLI Y SIDRA]] ==
+
== XI. [[PRODUCCION_DE_ACEITE_VINO_TXAKOLI_Y_SIDRA/eu|OLIOAREN, ARDOAREN, TXAKOLINAREN ETA SAGARDOAREN EKOIZPENA]] ==
  
=== [[Aceite_olioa|Aceite, olioa]] ===
+
=== [[#Aceite_olioa|Olioa]] ===
  
*[[Recoleccion_de_la_oliva|Recolección de la oliva]]
+
==== [[#Recoleccion_de_la_oliva|Oliba-bilketa]] ====
  
**Época
+
**Aroa
**Forma
+
**Modua
  
*[[Limpieza_de_la_oliva|Limpieza de la oliva]]
+
==== [[#Limpieza_de_la_oliva|Olibaren garbiketa]] ====
  
*[[Elaboracion_del_aceite_de_oliva|Elaboración del aceite de oliva]]
+
==== [[#Elaboracion_del_aceite_de_oliva|Oliba-olioa egitea]] ====
  
**Época
+
**Aroa
**Entrega y pesada de la oliva. Su almacenaje
+
**Olibak entregatzea eta pisatzea. Biltegiratzea
**Molienda
+
**Ehotzea
**La tolva
+
**Tobera
 
**El sinfín
 
**El sinfín
**El molino
+
**Errota
 
**Las batidoras
 
**Las batidoras
**El arca
+
**Kutxa
**La prensa
+
**Prentsa
 
**El cuarto del huesillo
 
**El cuarto del huesillo
**Las tinas de aceite
+
**Oliba-terreinak
 
**Los infiernillos
 
**Los infiernillos
**Reparto del aceite
+
**Olioaren banaketa
**Otras aplicaciones: jabón y cerato
+
**Beste erabilera batzuk: xaboia eta cerato
  
*[[Reforma_del_trujal_La_Equidad_Moreda_(A)|Reforma del trujal La Equidad, Moreda (A)]]
+
==== [[#Reforma_del_trujal_La_Equidad_Moreda_(A)|La Equidad errotaren zaharberritzea, Moreda (A)]] ====
  
*[[Clasificacion_de_los_trujales|Clasificación de los trujales]]
+
==== [[#Clasificacion_de_los_trujales|Oliba-erroten sailkapena]] ====
  
**Trujales a sangre
+
**Odol oliba-errotak
**Trujales hidráulicos
+
**Oliba-errota hidraulikoak
**Trujales con motor de gasolina
+
**Gasolina-motorra duten oliba-errotak
**Trujales electrificados
+
**Oliba-errota elektrifikatuak
  
=== [[Apendices_Trujales_antiguos_de_Moreda_(A)|Apéndices: Trujales antiguos de Moreda (A)]] ===
+
=== [[#Apendices_Trujales_antiguos_de_Moreda_(A)|Eranskina: Moredako (A) antzinako oliba-errotak]] ===
  
*[[Trujal_del_Reten_de_la_Iglesia|Trujal del Retén de la Iglesia]]
+
==== [[#Trujal_del_Reten_de_la_Iglesia|Retén de la Iglesiako oliba-errota]] ====
  
*[[Trujal_de_Tomas_Laguardia|Trujal de Tomás Laguardia]]
+
==== [[#Trujal_de_Tomas_Laguardia|Tomás Laguardiako oliba-errota]] ====
  
=== [[Vino_ardoa|Vino, ardoa]] ===
+
=== [[#Vino_ardoa|Ardoa]] ===
  
*[[Vendimia_tradicional_en_la_vertiente_mediterranea|Vendimia tradicional en la vertiente mediterránea]]
+
==== [[#Vendimia_tradicional_en_la_vertiente_mediterranea|Mahats-biltze tradizionala isurialde mediterraneoan]] ====
  
**Elaboración del vino
+
**Ardoa egitea
  
***Elaboración doméstica tradicional
+
***Etxean egiteko modu tradizionala
***Nuevos procedimientos
+
***Prozedura berriak
***Elaboracion del vino en cueva-bodega
+
***Ardoa egitea leize-upategietan
  
**Alteraciones en los vinos
+
**Eraldaketak ardoetan
  
**Garapitero
+
**Garapiteroa
  
*[[Vendimia_actual_en_la_vertiente_mediterranea|Vendimia actual en la vertiente mediterránea]]
+
==== [[#Vendimia_actual_en_la_vertiente_mediterranea|Gaur egungo mahats-biltzea isurialde mediterraneoan]] ====
  
**Producción de vino en bodegas industriales
+
**Ardoa egitea upategi industrialetan
**Clases de tintos
+
**Ardo beltz motak
  
***Sistema de maceración carbónica o uva entera
+
***Mazerazio karbonikoko sistema edo mahats-ale osoa
***Sistema bordelés. Método estrujado, despalillado y desgranado
+
***Sistema bordelesa. Metodo estutua, despalillado eta aletua
  
*[[Otras_bebidas|Otras bebidas]]
+
==== [[#Otras_bebidas|Beste edari batzuk]] ====
  
=== [[Txakoli|Txakoli]] ===
+
=== [[#Txakoli|Txakolina]] ===
  
*[[Vendimia_mahats-biltzea_mahats-batzea|Vendimia, mahats-biltzea, mahats-batzea]]
+
==== [[#Vendimia_mahats-biltzea_mahats-batzea|Mahats-biltzea, mahats-batzea]] ====
  
*[[Prensado_lagar_dolarea|Prensado: lagar, dolarea]]
+
==== [[#Prensado_lagar_dolarea|Prentsatzea: dolarea]] ====
  
*[[Transformaciones_contemporaneas|Transformaciones contemporáneas]]
+
==== [[#Transformaciones_contemporaneas|Gaur egungo eraldaketak]] ====
  
*[[Consejos_reguladores_y_denominaciones_de_origen._Jatorri_izenak|Consejos reguladores y denominaciones de origen. Jatorri izenak]]
+
==== [[#Consejos_reguladores_y_denominaciones_de_origen._Jatorri_izenak|Kontseilu arautzaileak eta sor-markak. Jatorri-izenak]] ====
  
=== [[Sidra_sagardoa|Sidra, sagardoa]] ===
+
=== [[#Sidra_sagardoa|Sagardoa]] ===
  
*[[Antecedentes_historicos|Antecedentes históricos]]
+
==== [[#Antecedentes_historicos2|Aurrekari historikoak]] ====
  
*[[La_manzana_y_su_cultivo|La manzana y su cultivo]]
+
==== [[#La_manzana_y_su_cultivo|Sagarra eta haren laborantza]] ====
  
*[[Plagas_y_enfermedades_del_manzano|Plagas y enfermedades del manzano]]
+
==== [[#Plagas_y_enfermedades_del_manzano|Sagarrondoaren izurriak eta gaitzak]] ====
  
*[[Elaboracion_de_la_sidra._Sagardogintza|Elaboración de la sidra. Sagardogintza]]
+
==== [[#Elaboracion_de_la_sidra._Sagardogintza|Sagardoa egitea. Sagardogintza]] ====
  
**Cuidados previos
+
**Aldez aurreko ardurak
**Trituración
+
**Xehatzea
**Maceración
+
**Mazerazioa
**Prensado
+
**Prentsatzea
**Fermentación y almacenamiento
+
**Hartzitzea eta biltegiratzea
**Embotellado
+
**Botilaratzea
  
*[[Alteraciones_de_la_sidra|Alteraciones de la sidra]]
+
==== [[#Alteraciones_de_la_sidra|Sagardoaren eraldaketak]] ====
  
**Acidez
+
**Azidotasuna
**Enturbiamiento
+
**Uhertzea
**Ahilamiento
+
**Mehetzea
**Decoloración o ennegrecimiento
+
**Koloregabetzea edo margultzea
**Otras alteraciones de la sidra
+
**Sagardoaren beste eraldaketa batzuk
  
*[[Manifestaciones_festivas_y_culturales_asociadas_a_la_sidra._Sagardotegiak|Manifestaciones festivas y culturales asociadas a la sidra. Sagardotegiak]]
+
==== [[#Manifestaciones_festivas_y_culturales_asociadas_a_la_sidra._Sagardotegiak|Sagardoari lotutako jaiak eta adierazpen kulturalak. Sagardotegiak]] ====
  
*[[Bebidas_derivadas_de_la_sidra|Bebidas derivadas de la sidra]]
+
==== [[#Bebidas_derivadas_de_la_sidra|Sagardotik eratorritako edariak]] ====
  
=== [[Apendice_1_Regulacion_de_una_bodega_cooperativa|Apéndice 1: Regulación de una bodega cooperativa]] ===
+
=== [[#Apendice_1_Regulacion_de_una_bodega_cooperativa|1. eranskina: Upategi kooperatibo baten arautzea]] ===
  
=== [[Apendice_2_Fabricacion_de_toneles|Apéndice 2: Fabricación de toneles]] ===
+
=== [[#Apendice_2_Fabricacion_de_toneles|2. eranskina: Upelen fabrikazioa]] ===
 
+
 
  
= HERRAMIENTAS Y APEROS =
+
= TRESNAK ETA LANABESAK =
  
== XII. [[MOBILIARIO_AGRICOLA_TRADICIONAL|MOBILIARIO AGRÍCOLA TRADICIONAL]] ==
+
== XII. [[MOBILIARIO_AGRICOLA_TRADICIONAL/eu|NEKAZARITZAKO ALTZARI TRADIZIONALAK]] ==
  
=== [[Aperos_para_trabajar_la_tierra|Aperos para trabajar la tierra]] ===
+
=== [[#Aperos_para_trabajar_la_tierra|Lurra lantzeko lanabesak]] ===
  
*[[Layas_laiak|Layas, laiak]]
+
==== [[#Layas_laiak|Laiak]] ====
  
*[[Azada_aitzurra_y_sus_clases|Azada, aitzurra, y sus clases]]
+
==== [[#Azada_aitzurra_y_sus_clases|Aitzurra eta aitzur motak]] ====
  
**Arpón. Horzbikoa
+
**Horzbikoa
**Azadilla. Zarcillo
+
**Jorraia
**Azadón
+
**Aitzur luzea
  
=== [[Aperos_de_arrastre_para_trabajar_la_tierra|Aperos de arrastre para trabajar la tierra]] ===
+
=== [[#Aperos_de_arrastre_para_trabajar_la_tierra|Lurra lantzeko herrestatze-lanabesak]] ===
  
*[[El_arado_goldea|El arado, goldea]]
+
==== [[#El_arado_goldea|Goldea]] ====
  
*[[El_arado_en_Vasconia_continental|El arado en Vasconia continental]]
+
==== [[#El_arado_en_Vasconia_continental|Goldaketa Baskonia kontinentalean]] ====
  
 
**Nabarra
 
**Nabarra
Línea 672: Línea 672:
 
**Urdamuturra
 
**Urdamuturra
 
**Golde itzulkorra
 
**Golde itzulkorra
**Brabán
+
**Golde nagusia
  
*[[El_arado_en_Vasconia_peninsular|El arado en Vasconia peninsular]]
+
==== [[#El_arado_en_Vasconia_peninsular|Goldaketa Baskonia penintsularrean]] ====
  
**Gipuzkoa y Bizkaia
+
**Gipuzkoa eta Bizkaia
  
***Nabarra o cuchilla para cortar la tierra
+
***Nabarra edo lurra ebakitzeko hortza
 
***Exa
 
***Exa
***Golde txikia. Golde nagusia o brabán
+
***Golde txikia. Golde nagusia
  
**Álava y Navarra
+
**Araba eta Nafarroa
  
=== [[Herramientas_para_romper_terrones|Herramientas para romper terrones]] ===
+
=== [[#Herramientas_para_romper_terrones|Zokorrak puskatzeko lanabesak]] ===
  
=== [[Aperos_para_desmenuzar_y_alisar_la_tierra|Aperos para desmenuzar y alisar la tierra]] ===
+
=== [[#Aperos_para_desmenuzar_y_alisar_la_tierra|Lurra xehatzeko eta berdintzeko lanabesak]] ===
  
*[[Rastras._Zaranda|Rastras. Zaranda]]
+
==== [[#Rastras._Zaranda|Arrasteluak. Bahea]] ====
  
*[[Area_are_handia|Area, are handia]]
+
==== [[#Area_are_handia|Area, are handia]] ====
  
*[[Arralda._Hesia._Trapa._Narria|Arralda. Hesia. Trapa. Narria]]
+
==== [[#Arralda._Hesia._Trapa._Narria|Arralda. Hesia. Trapa. Narra]] ====
  
*[[Alperra_rodillo|Alperra, rodillo]]
+
==== [[#Alperra_rodillo|Alperra, arrabola]] ====
  
=== [[Aperos_para_hacer_surcos|Aperos para hacer surcos]] ===
+
=== [[#Aperos_para_hacer_surcos|Ildoak irekitzeko lanabesak]] ===
  
*[[Cultivador|Cultivador]]
+
==== [[#Cultivador|Kultibadorea, lurra lantzeko makina]] ====
  
*[[Markoa_marcador|Markoa, marcador]]
+
==== [[#Markoa_marcador|Markoa, markatzailea]] ====
  
=== [[Arados_de_puas|Arados de púas]] ===
+
=== [[#Arados_de_puas|Golde horzdunak]] ===
  
*[[Itailak|Itailak]]
+
==== [[#Itailak|Itailak]] ====
  
*[[Nabasaia._Lauhortza|Nabasaia. Lauhortza]]
+
==== [[#Nabasaia._Lauhortza|Nabasaia. Lauhortza]] ====
  
*[[Tragaz|Tragaz]]
+
==== [[#Tragaz|Tragaza]] ====
  
*[[Plane|Plané]]
+
==== [[#Plane|Plane]] ====
  
*[[Makatza|Makatza]]
+
==== [[#Makatza|Makatza]] ====
  
*[[Grada|Grada]]
+
==== [[#Grada|Grada]] ====
  
=== [[Instrumentos_para_la_siega|Instrumentos para la siega]] ===
+
=== [[#Instrumentos_para_la_siega|Segatzeko lanabesak]] ===
  
*[[Hoz_igitaia_zerra|Hoz, igitaia, zerra]]
+
==== [[#Hoz_igitaia_zerra|Igitaia, zerra]] ====
  
**Denominaciones
+
**Izenak
 
**Zoquetas
 
**Zoquetas
  
*[[Guadaña_dallo_sega_kodaina|Guadaña, dallo, sega, kodaina]]
+
==== [[#Guadaña_dallo_sega_kodaina|Dailua, sega, kodaina]] ====
  
**Denominaciones
+
**Izenak
  
*[[Instrumentos_para_afilar_guadañas_y_hoces|Instrumentos para afilar guadañas y hoces]]
+
==== [[#Instrumentos_para_afilar_guadañas_y_hoces|Segak eta igitaiak zorrozteko lanabesak]] ====
  
*[[Piedra_de_afilar._Zorrotzarria.|Piedra de afilar. Zorrotzarria.]]
+
==== [[#Piedra_de_afilar._Zorrotzarria.|Zorroztarria]] ====
  
*[[Instrumentos_para_afilar_diversos_aperos_geztera|Instrumentos para afilar diversos aperos: geztera]]
+
==== [[#Instrumentos_para_afilar_diversos_aperos_geztera|Zenbait tresna zorrozteko lanabesa: geztera]] ====
  
=== [[Instrumentos_para_la_recogida_de_la_mies_y_la_hierba|Instrumentos para la recogida de la mies y la hierba]] ===
+
=== [[#Instrumentos_para_la_recogida_de_la_mies_y_la_hierba|Laborea eta belarra biltzeko lanabesak]] ===
  
*[[Horca_sardea|Horca, sardea]]
+
==== [[#Horca_sardea|Sardea]] ====
  
*[[Horcon._Bieldo|Horcón. Bieldo]]
+
==== [[#Horcon._Bieldo|Bieldoa]] ====
  
*[[Horca_de_hierro|Horca de hierro]]
+
==== [[#Horca_de_hierro|Burdinazko sardea]] ====
  
*[[Horca_metalica_de_puas_curvas._Sarde-aitzurra|Horca metálica de púas curvas. Sarde-aitzurra]]
+
==== [[#Horca_metalica_de_puas_curvas._Sarde-aitzurra|Hortz okerreko sarde metalikoa. Sarde-aitzurra]] ====
  
*[[Arpa|Arpa]]
+
==== [[#Arpa|Arpa]] ====
  
*[[Rastrillo_arrastelua_eskubera._Rastro|Rastrillo, arrastelua, eskubera. Rastro]]
+
==== [[#Rastrillo_arrastelua_eskubera._Rastro|Arrastelua, eskubera]] ====
  
*[[Enfardadora_manual|Enfardadora manual]]
+
==== [[#Enfardadora_manual|Eskuzko ardogilea]] ====
  
*[[Gancho._Makoa|Gancho. Makoa]]
+
==== [[#Gancho._Makoa|Makoa]] ====
  
=== [[Instrumentos_para_desbrozar|Instrumentos para desbrozar]] ===
+
=== [[#Instrumentos_para_desbrozar|Sastrakak garbitzeko lanabesak]] ===
  
*[[Aihotza_podadera|Aihotza, podadera]]
+
==== [[#Aihotza_podadera|Aihotza]] ====
  
*[[Rozon|Rozón]]
+
==== [[#Rozon|Otasega]] ====
  
*[[Belagoia|Belagoia]]
+
==== [[#Belagoia|Belagoia]] ====
  
=== [[Instrumentos_para_trabajar_con_el_estiercol|Instrumentos para trabajar con el estiércol]] ===
+
=== [[#Instrumentos_para_trabajar_con_el_estiercol|Simaurrarekin lan egiteko lanabesak]] ===
  
=== [[Instrumentos_para_desgranar_el_trigo_y_el_maiz|Instrumentos para desgranar el trigo y el maíz]] ===
+
=== [[#Instrumentos_para_desgranar_el_trigo_y_el_maiz|Garia eta artoa aletzeko lanabesak]] ===
  
*[[Mayal_trailua_txibita|Mayal, trailua, txibita]]
+
==== [[#Mayal_trailua_txibita|Trailua, txibita]] ====
  
*[[Piedra_de_trillar_trigo_ogia_jotzeko_harria|Piedra de trillar trigo, ogia jotzeko harria]]
+
==== [[#Piedra_de_trillar_trigo_ogia_jotzeko_harria|Ogia jotzeko harria]] ====
  
*[[Trillos|Trillos]]
+
==== [[#Trillos|Narrak]] ====
  
=== [[Instrumentos_para_aventar_el_trigo|Instrumentos para aventar el trigo]] ===
+
=== [[#Instrumentos_para_aventar_el_trigo|Garia haizatzeko lanabesak]] ===
  
*[[Allegadera|Allegadera]]
+
==== [[#Allegadera|Allegadera]] ====
  
*[[Pala_para_aventar|Pala para aventar]]
+
==== [[#Pala_para_aventar|Haizatzeko pala]] ====
  
*[[Criba_cedazo_galbahea|Criba, cedazo, galbahea]]
+
==== [[#Criba_cedazo_galbahea|Galbahea]] ====
  
*[[Maquina_de_beldar|Máquina de beldar]]
+
==== [[#Maquina_de_beldar|Haizatzeko makina]] ====
  
=== [[Desgranadora_de_maiz._Artoa_jotzeko_astoa|Desgranadora de maíz. Artoa jotzeko astoa]] ===
+
=== [[#Desgranadora_de_maiz._Artoa_jotzeko_astoa|Arto-aletzailea. Artoa jotzeko astoa]] ===
  
=== [[Desgrane_de_leguminosas|Desgrane de leguminosas]] ===
+
=== [[#Desgrane_de_leguminosas|Lekadunen aletzea]] ===
  
=== [[Instrumentos_para_cortar_madera|Instrumentos para cortar madera]] ===
+
=== [[#Instrumentos_para_cortar_madera|Egurra mozteko lanabesak]] ===
  
*[[Hacha_aizkora|Hacha, aizkora]]
+
==== [[#Hacha_aizkora|Aizkora]] ====
  
**Hacha de dos bocas, aho biko aizkora
+
**Aho biko aizkora
**Afilamiento
+
**Zorroztea
**Cuña. Ziria
+
**Ziria
  
*[[Sierra_zerra._Serrucho|Sierra, zerra. Serrucho]]
+
==== [[#Sierra_zerra._Serrucho|Zerra. Zerrotea]] ====
  
**Tronzador, trontza(-zerra)
+
**Trontza(-zerra)
**Tala de árboles con tronzador
+
**Arbola-moztea trontzaz
**Arpana. Sierra para serrar la madera
+
**Arpana. Egurra zerratzeko zerra
**Burro, astoa
+
**Astoa
  
=== [[Utiles_para_la_recogida_de_frutas|Útiles para la recogida de frutas]] ===
+
=== [[#Utiles_para_la_recogida_de_frutas|Frutak biltzeko lanabesak]] ===
  
*[[Vara_haga_kakoa|Vara, haga, kakoa]]
+
==== [[#Vara_haga_kakoa|Haga, kakoa]] ====
  
*[[Pinzas|Pinzas]]
+
==== [[#Pinzas|Matxardak]] ====
  
=== [[Utiles_para_trabajar_las_vides|Útiles para trabajar las vides]] ===
+
=== [[#Utiles_para_trabajar_las_vides|Mahatsondoak lantzeko lanabesak]] ===
  
*[[Rejon_herron|Rejón, herrón]]
+
==== [[#Rejon_herron|Rejón, herrón]] ====
  
*[[Podon._Tajamatas|Podón. Tajamatas]]
+
==== [[#Podon._Tajamatas|Aihotz handia. Tajamatas]] ====
  
*[[Gancho._Corquete|Gancho. Corquete]]
+
==== [[#Gancho._Corquete|Kakoa. Corquete]] ====
  
*[[Tijeras_de_podar_y_de_vendimiar|Tijeras de podar y de vendimiar]]
+
==== [[#Tijeras_de_podar_y_de_vendimiar|Kimatzeko eta mahatsa biltzeko guraizeak]] ====
  
=== [[Utiles_de_transporte|Utiles de transporte]] ===
+
=== [[#Útiles_de_transporte|Garraiorako lanabesak]] ===
  
*[[Transporte_a_hombros|Transporte a hombros]]
+
==== [[#Transporte_a_hombros|Garraioa bizkar gainean]] ====
  
 
**Antzadila. Velorto
 
**Antzadila. Velorto
Línea 822: Línea 822:
 
**Sábanos. Maniriak
 
**Sábanos. Maniriak
  
*[[Instrumentos_de_transporte|Instrumentos de transporte]]
+
==== [[#Instrumentos_de_transporte|Garraiorako lanabesak]] ====
  
**Cestos: saskia, zarea, zarana. Carpancho, cunacho. Espuertas y esportillos. Otarria, otzarea
+
**Otarrreak: saskia, zarea, zarana. Carpancho, cunacho. Espuertas, esportillos. Otarria, otzarea
**Angarillas de mano, angailak
+
**Eskuzko angailak, angailak
**Carretilla, orgatxoa
+
**Orgatxoa
  
=== [[Apendice_Almadias|Apéndice: Almadías]] ===
+
=== [[#Apendice_Almadias|Eranskina: Almadiak]] ===
 
+
 
  
== XIII. [[UNIDADES_DE_MEDIDA|UNIDADES DE MEDIDA]] ==
+
== XIII. [[UNIDADES_DE_MEDIDA/eu|NEURRI-UNITATEAK]] ==
  
=== [[Introduccion|Introducción]] ===
+
=== [[#Introduccion2|Sarrera]] ===
  
=== [[El_cuerpo_humano_patron_de_medida|El cuerpo humano, patrón de medida]] ===
+
=== [[#El_cuerpo_humano_patron_de_medida|Giza gorputza, neurri-patroi]] ===
  
=== [[Medidas_de_longitud|Medidas de longitud]] ===
+
=== [[#Medidas_de_longitud|Luzera-neurriak]] ===
  
*[[Utensilios_de_medidas_de_longitud|Utensilios de medidas de longitud]]
+
==== [[#Utensilios_de_medidas_de_longitud|Luzera neurtzeko lanabesak]] ====
  
=== [[Medidas_de_superficie|Medidas de superficie]] ===
+
=== [[#Medidas_de_superficie|Azalera-neurriak]] ===
  
=== [[Medidas_ponderales|Medidas ponderales]] ===
+
=== [[#Medidas_ponderales|Pisu-neurriak]] ===
  
*[[Utensilios_de_pesaje|Utensilios de pesaje]]
+
==== [[#Utensilios_de_pesaje|Pisatzeko lanabesak]] ====
  
=== [[Medidas_de_capacidad_y_utensilios_para_aridos|Medidas de capacidad y utensilios para áridos]] ===
+
=== [[#Medidas_de_capacidad_y_utensilios_para_aridos|Edukierako neurriak eta aleetarako lanabesak]] ===
  
=== [[Medidas_de_capacidad_para_liquidos|Medidas de capacidad para líquidos]] ===
+
=== [[#Medidas_de_capacidad_para_liquidos|Likidoen edukierako neurriak]] ===
  
=== [[Medidas_relacionadas_con_la_venta_de_madera_y_el_acarreo_de_hierba|Medidas relacionadas con la venta de madera y el acarreo de hierba]] ===
+
=== [[#Medidas_relacionadas_con_la_venta_de_madera_y_el_acarreo_de_hierba|Egurraren salmentarekin eta belarraren garraioarekin lotutako neurriak]] ===
  
=== [[Transformaciones|Transformaciones]] ===
+
=== [[#Transformaciones1|Eraldaketak]] ===
  
=== [[Equivalencias|Equivalencias]] ===
+
=== [[#Equivalencias|Ekibalentziak]] ===
 
+
 
  
= FUERZA DE TRABAJO =
+
= LAN INDARRA =
  
== XIV. [[MANO_DE_OBRA_Y_FUERZA_EMPLEADA_EN_LA_AGRICULTURA|MANO DE OBRA Y FUERZA EMPLEADA EN LA AGRICULTURA]] ==
+
== XIV. [[MANO_DE_OBRA_Y_FUERZA_EMPLEADA_EN_LA_AGRICULTURA/eu|NEKAZARITZAN ERABILITAKO ESKULANA ETA INDARRA]] ==
  
=== [[Fuerza_humana|Fuerza humana]] ===
+
=== [[#Fuerza_humana|Giza indarra]] ===
  
*[[El_trabajo_en_comun_de_la_familia|El trabajo en común de la familia]]
+
==== [[#El_trabajo_en_comun_de_la_familia|Familiaren lan bateratua]] ====
  
*[[Labores_mas_propias_del_hombre|Labores más propias del hombre]]
+
==== [[#Labores_mas_propias_del_hombre|Gizonak berezkoak dituen lanak]] ====
  
*[[Participacion_de_la_mujer|Participación de la mujer]]
+
==== [[#Participacion_de_la_mujer|Emakumearen parte-hartzea]] ====
  
*[[Tareas_de_las_personas_mayores|Tareas de las personas mayores]]
+
==== [[#Tareas_de_las_personas_mayores|Adin handiko pertsonen lanak]] ====
  
*[[Criado_morroia|Criado, morroia]]
+
==== [[#Criado_morroia|Morroia]] ====
  
*[[El_trabajo_infantil|El trabajo infantil]]
+
==== [[#El_trabajo_infantil|Haurren lana]] ====
  
=== [[Mutua_asistencia_vecinal|Mutua asistencia vecinal]] ===
+
=== [[#Mutua_asistencia_vecinal|Auzokoen arteko elkarlaguntza]] ===
  
=== [[Contratacion_de_obreros_temporales|Contratación de obreros temporales]] ===
+
=== [[#Contratacion_de_obreros_temporales|Sasoikako langileen kontratazioa]] ===
  
*[[Ajuste_de_criado_jornalero_en_la_plaza_publica|Ajuste de criado jornalero en la plaza pública]]
+
==== [[#Ajuste_de_criado_jornalero_en_la_plaza_publica|Soldatapeko morroiaren doikuntza plaza publikoan]] ====
  
*[[Temporeros_jornaletorak|Temporeros, jornaletorak]]
+
==== [[#Temporeros_jornaletorak|Sasoikako langileak, jornalariak]] ====
  
*[[Transiciones|Transiciones]]
+
==== [[#Transiciones|Trantsizioak]] ====
  
=== [[Prendas_de_trabajo._Jnzkerak|Prendas de trabajo. Jnzkerak]] ===
+
=== [[#Prendas_de_trabajo._Janzkerak|Lan-jantziak. Janzkerak]] ===
  
*[[Indumentaria_masculina|Indumentaria masculina]]
+
==== [[#Indumentaria_masculina|Gizonezkoen janzkera]] ====
  
*[[Indumentaria_femenina|Indumentaria femenina]]
+
==== [[#Indumentaria_femenina|Emakumeen janzkera]] ====
  
*[[Calzado|Calzado]]
+
==== [[#Calzado|Oinetakoak]] ====
  
=== [[Fuerza_animal|Fuerza animal]] ===
+
=== [[#Fuerza_animal|Animalien indarra]] ===
  
*[[Ganado_vacuno._Uztartu|Ganado vacuno. Uztartu]]
+
==== [[#Ganado_vacuno._Uztartu|Behi-azienda. Uztartu]] ====
  
*[[Ganado_caballar|Ganado caballar]]
+
==== [[#Ganado_caballar1|Zaldi-azienda]] ====
  
*[[Ganado_asnal|Ganado asnal]]
+
==== [[#Ganado_asnal1|Asto-azienda]] ====
  
*[[Hoy_dia|Hoy día]]
+
==== [[#Hoy_dia|Gaur egun]] ====
  
=== [[Apendice_Condiciones_de_trabajo_de_los_jornaleros_y_precio_de_los_jornales_en_siglos_pasados_en_Viana_(N)|Apéndice: Condiciones de trabajo de los jornaleros y precio de los jornales en siglos pasados en Viana (N)]] ===
+
=== [[#Apendice_Condiciones_de_trabajo_de_los_jornaleros_y_precio_de_los_jornales_en_siglos_pasados_en_Viana_(N)|Eranskina: Jornalarien lan-baldintzak eta jornalen prezioa aurreko mendeetan Vianan (N)]] ===
 
+
 
  
== XV. [[TRANSPORTE_ANIMAL._EL_CARRO_GURDIA|TRANSPORTE ANIMAL. EL CARRO, GURDIA]] ==
+
== XV. [[TRANSPORTE_ANIMAL._EL_CARRO_GURDIA/eu|ANIMALIEN BIDEZKO GARRAIOA. GURDIA]] ==
  
=== [[El_carro_gurdia._La_galera|El carro, gurdia. La galera]] ===
+
=== [[#El_carro_gurdia._La_galera|Gurdia. Orga]] ===
  
*[[Iparralde_Sara_Donoztiri_Uhartehiri_Garazi_Liginaga|Iparralde: Sara, Donoztiri, Uhartehiri, Garazi, Liginaga]]
+
==== [[#Iparralde_Sara_Donoztiri_Uhartehiri_Garazi_Liginaga|Iparraldea: Sara, Donoztiri, Uhartehiri, Garazi, Liginaga]] ====
  
*[[Navarra_Bera_Urdiain_Amescoa_Aoiz_Valle_de_Arce_y_Oroz-Betelu_Viana_San_Martin_de_Unx_Obanos_Muez_y_Ugar_Valle_de_Roncal_Valtierra_Carcar|Navarra: Bera, Urdiain, Améscoa, Aoiz, Valle de Arce y Oroz-Betelu, Viana, San Martín de Unx, Obanos, Muez y Ugar, Valle de Roncal, Valtierra, Cárcar]]
+
==== [[#Navarra_Bera_Urdiain_Amescoa_Aoiz_Valle_de_Arce_y_Oroz-Betelu_Viana_San_Martin_de_Unx_Obanos_Muez_y_Ugar_Valle_de_Roncal_Valtierra_Carcar|Nafarroa: Bera, Urdiain, Ameskoa, Agoitz, Artzibar eta Oroz-Betelu, Viana, San Martin Unx, Obanos, Muetz eta Ugar, Erronkaribar, Valtierra, Cárcar]] ====
  
*[[Alava_Valderejo_Bernedo_Moreda_Abezia_Apodaka_Treviño_y_La_Puebla_de_Arganzon_Berganzo_Pipaon_y_Ribera_Alta_Argandoña|Álava: Valderejo, Bernedo, Moreda, Abezia, Apodaka, Treviño y La Puebla de Arganzón, Berganzo, Pipaón y Ribera Alta, Argandoña]]
+
==== [[#Alava_Valderejo_Bernedo_Moreda_Abezia_Apodaka_Treviño_y_La_Puebla_de_Arganzon_Berganzo_Pipaon_y_Ribera_Alta_Argandoña|Araba: Valderejo, Bernedo, Moreda, Abezia, Apodaka, Trebiñu eta Argantzon, Berganzo, Pipaón eta Erriberagoitia, Argandoña]] ====
  
*[[Gipuzkoa_Berastegi_Beasain_Hondarribia_Elgoibar_Telleriarte_Zerain|Gipuzkoa: Berastegi, Beasain, Hondarribia, Elgoibar, Telleriarte, Zerain]]
+
==== [[#Gipuzkoa_Berastegi_Beasain_Hondarribia_Elgoibar_Telleriarte_Zerain|Gipuzkoa: Berastegi, Beasain, Hondarribia, Elgoibar, Telleriarte, Zerain]] ====
  
*[[Bizkaia_Gautegiz_Arteaga_Abadiño_Amorebieta-Etxano_Bedarona_Urduliz_Valle_de_Carranza|Bizkaia: Gautegiz Arteaga, Abadiño, Amorebieta-Etxano, Bedarona, Urduliz, Valle de Carranza]]
+
==== [[#Bizkaia_Gautegiz_Arteaga_Abadiño_Amorebieta-Etxano_Bedarona_Urduliz_Valle_de_Carranza|Bizkaia: Gautegiz Arteaga, Abadiño, Zornotza, Bedaroa, Urduliz, Karrantza]] ====
  
=== [[La_narria_lera|La narria, lera]] ===
+
=== [[#La_narria_lera|Narra, lera]] ===
  
*[[Iparralde|Iparralde]]
+
==== [[#Iparralde|Iparraldea]] ====
  
*[[Navarra|Navarra]]
+
==== [[#Navarra1|Nafarroa]] ====
  
*[[Alava|Álava]]
+
==== [[#Alava1|Araba]] ====
  
*[[Gipuzkoa|Gipuzkoa]]
+
==== [[#Gipuzkoa1|Gipuzkoa]] ====
  
*[[Bizkaia|Bizkaia]]
+
==== [[#Bizkaia1|Bizkaia]] ====
  
=== [[El_yugo_uztarria|El yugo, uztarria]] ===
+
=== [[#El_yugo_uztarria|Uztarria]] ===
  
*[[Modo_de_uncir_los_bueyes|Modo de uncir los bueyes]]
+
==== [[#Modo_de_uncir_los_bueyes|Idiak uztartzeko modua]] ====
  
*[[Complementos_del_yugo|Complementos del yugo]]
+
==== [[#Complementos_del_yugo|Uztarriaren osagarriak]] ====
  
**Sogueo, gurtedea
+
**Gurtedea
**Cubierta, uztar-estalkia
+
**Uztar-estalkia
**Fronteras, zapak
+
**Zapak
**Coyunda, hedeak
+
**Hedeak
  
*[[Yugos_de_las_caballerias|Yugos de las caballerías]]
+
==== [[#Yugos_de_las_caballerias|Zamarien uztarriak]] ====
  
*[[Arneses_y_aparejos_de_los_ganados_caballar_y_asnal|Arneses y aparejos de los ganados caballar y asnal]]
+
==== [[#Arneses_y_aparejos_de_los_ganados_caballar_y_asnal|Zaldi- eta asto-azienden uhalak eta tresnak]] ====
  
**Albarda, baste, txalma, y manta
+
**Albarda, bastea, txalma eta manta
**Cabezada y anteojeras
+
**Muturgainekoa eta begietakoak
 
**Collerón, koilarra. Torrollo
 
**Collerón, koilarra. Torrollo
**Balancín
+
**''Balancín''
  
*[[Aparejos_de_transporte|Aparejos de transporte]]
+
==== [[#Aparejos_de_transporte|Garraiorako tresnak]] ====
  
**Ganchos, makoak
+
**Makoak
**Anganillas o angarillas
+
**Angailak, andak
**Alforjas. Astotzarak
+
**Anekak. Zakutoak. Astotzarak
**Otros elementos
+
**Beste elementu batzuk
 
+
 
  
== XVI. [[LA_MECANIZACION_DE_LA_AGRICULTURA|LA MECANIZACIÓN DE LA AGRICULTURA]] ==
+
== XVI. [[LA_MECANIZACION_DE_LA_AGRICULTURA/eu|NEKAZARITZAREN MEKANIZAZIOA]] ==
  
=== [[Introduccion|Introducción]] ===
+
=== [[#Introduccion3|Sarrera]] ===
  
=== [[La_mecanizacion_en_una_localidad_alavesa|La mecanización en una localidad alavesa]] ===
+
=== [[#La_mecanizacion_en_una_localidad_alavesa|Mekanizazioa Arabako herri batean]] ===
  
*[[El_arado_y_su_evolucion|El arado y su evolución]]
+
==== [[#El_arado_y_su_evolucion|Goldaketa eta haren bilakaera]] ====
  
*[[Industrializacion_de_los_aperos_de_labranza|Industrialización de los aperos de labranza]]
+
==== [[#Industrializacion_de_los_aperos_de_labranza|Nekazaritzako lanabesen industrializazioa]] ====
  
*[[La_aparicion_del_tractor|La aparición del tractor]]
+
==== [[#La_aparicion_del_tractor|Traktorearen agerpena]] ====
  
=== [[Aperos_utilizados_durante_el_ciclo_agricola|Aperos utilizados durante el ciclo agrícola]] ===
+
=== [[#Aperos_utilizados_durante_el_ciclo_agricola|Nekazaritzako zikloan erabilitako lanabesak]] ===
  
*[[Preparacion_de_la_tierra|Preparación de la tierra]]
+
==== [[#Preparacion_de_la_tierra|Lurraren prestaketa]] ====
  
*[[La_siembra|La siembra]]
+
==== [[#La_siembra|Ereintza]] ====
  
*[[Mantenimiento_de_los_cultivos|Mantenimiento de los cultivos]]
+
==== [[#Mantenimiento_de_los_cultivos|Laboreen mantentzea]] ====
  
*[[La_cosecha|La cosecha]]
+
==== [[#La_cosecha|Uzta]] ====
  
=== [[Vertiente_mediterranea|Vertiente mediterránea]] ===
+
=== [[#Vertiente_mediterranea2|Isurialde mediterraneoa]] ===
  
=== [[Vertiente_atlantica|Vertiente atlántica]] ===
+
=== [[#Vertiente_atlantica2|Isurialde atlantikoa]] ===
  
=== [[La_mecanizacion_hoy_dia|La mecanización hoy día]] ===
+
=== [[#La_mecanizacion_hoy_dia|Mekanizazioa gaur egun]] ===
  
*[[Vertiente_mediterranea|Vertiente mediterránea]]
+
==== [[#Vertiente_mediterranea3|Isurialde mediterraneoa]] ====
  
*[[Vertiente_atlantica|Vertiente atlántica]]
+
==== [[#Vertiente_atlantica3|Isurialde atlantikoa]] ====
  
=== [[Maquinas_en_sociedad_y_de_propiedad_colectiva|Máquinas en sociedad y de propiedad colectiva]] ===
+
=== [[#Maquinas_en_sociedad_y_de_propiedad_colectiva|Makinak bazkidetzan eta jabetza kolektiboan]] ===
 
+
 
  
= COMERCIO Y PROPIEDAD =
+
= MERKATARITZA ETA JABETZA =
  
== XVII. [[APROVECHAMIENTO_PROPIO_Y_COMERCIO_AGRICOLA|APROVECHAMIENTO PROPIO Y COMERCIO AGRÍCOLA]] ==
+
== XVII. [[APROVECHAMIENTO_PROPIO_Y_COMERCIO_AGRICOLA/eu|NORBERARENTZAKO APROBETXAMENDUA ETA NEKAZARITZAKO MERKATARITZA]] ==
  
=== [[Compra_de_semillas_y_plantas._Haziak_eta_landareak|Compra de semillas y plantas. Haziak eta landareak]] ===
+
=== [[#Compra_de_semillas_y_plantas._Haziak_eta_landareak|Hazien eta landareen erosketa. Haziak eta landareak]] ===
  
*[[Hoy_dia|Hoy día]]
+
==== [[#Hoy_dia1|Gaur egun]] ====
  
=== [[Compra_de_abonos._Ongarriak|Compra de abonos. Ongarriak]] ===
+
=== [[#Compra_de_abonos._Ongarriak|Ongarrien erosketa. Ongarriak]] ===
  
=== [[Fabricacion_propia_de_aperos|Fabricación propia de aperos]] ===
+
=== [[#Fabricacion_propia_de_aperos|Lanabesak norberak egitea]] ===
  
=== [[Compra_de_aperos|Compra de aperos]] ===
+
=== [[#Compra_de_aperos|Lanabesen erosketa]] ===
  
=== [[Reparacion_de_aperos|Reparación de aperos]] ===
+
=== [[#Reparacion_de_aperos|Lanabesen konponketa]] ===
  
=== [[Mercados_y_ferias_agricolas._Plaza._Azokak|Mercados y ferias agrícolas. Plaza. Azokak]] ===
+
=== [[#Mercados_y_ferias_agricolas._Plaza._Azokak|Nekazaritzako azokak eta feriak]] ===
  
=== [[Venta_directa._Salmentak|Venta directa. Salmentak]] ===
+
=== [[#Venta_directa._Salmentak|Salmentak]] ===
  
=== [[Ferias_extraordinarias._Feriak|Ferias extraordinarias. Feriak]] ===
+
=== [[#Ferias_extraordinarias._Feriak|Aparteko feriak]] ===
  
=== [[Servicios_prestados_por_vendedores_ambulantes|Servicios prestados por vendedores ambulantes]] ===
+
=== [[#Servicios_prestados_por_vendedores_ambulantes|Saltzaile ibiltarien zerbitzuak]] ===
  
*[[Servicios_de_carniceria|Servicios de carnicería]]
+
==== [[#Servicios_de_carniceria|Harategiko zerbitzuak]] ====
  
=== [[Ferias_ganaderas|Ferias ganaderas]] ===
+
=== [[#Ferias_ganaderas|Ganadu feriak]] ===
  
=== [[Preparacion_de_los_productos_contratos_y_condiciones_de_pago|Preparación de los productos, contratos y condiciones de pago]] ===
+
=== [[#Preparacion_de_los_productos_contratos_y_condiciones_de_pago|Produktuen, kontratuen eta ordaintzeko baldintzen prestaketa]] ===
 
+
 
  
== XVIII. [[REGIMEN_DE_PROPIEDAD._PROPIEDAD_COMUNAL_Y_PROPIEDAD_PRIVADA|RÉGIMEN DE PROPIEDAD. PROPIEDAD COMUNAL Y PROPIEDAD PRIVADA]] ==
+
== XVIII. [[REGIMEN_DE_PROPIEDAD._PROPIEDAD_COMUNAL_Y_PROPIEDAD_PRIVADA/eu|JABETZA-ERREGIMENA. JABETZA KOMUNALA ETA JABETZA PRIBATUA]] ==
  
=== [[Propiedad_comunal_y_su_aprovechamiento|Propiedad comunal y su aprovechamiento]] ===
+
=== [[#Propiedad_comunal_y_su_aprovechamiento|Jabetza komunala eta haren aprobetxamendua]] ===
  
*[[Arrendamiento_de_comunales|Arrendamiento de comunales]]
+
==== [[#Arrendamiento_de_comunales|Komunalen alokatzea]] ====
  
*[[Otros_usos_del_monte_comunal|Otros usos del monte comunal]]
+
==== [[#Otros_usos_del_monte_comunal|Mendi komunalaren beste erabilera batzuk]] ====
  
=== [[Tierras_de_Misericordia_y_Arca_de_Misericordia|Tierras de Misericordia y Arca de Misericordia]] ===
+
=== [[#Tierras_de_Misericordia_y_Arca_de_Misericordia|Erruki Lurrak eta Erruki Kutxa]] ===
  
=== [[Propietarios_que_explotan_directamente_sus_tierras|Propietarios que explotan directamente sus tierras]] ===
+
=== [[#Propietarios_que_explotan_directamente_sus_tierras|Beren lurrak zuzenean ustiatzen dituzten jabeak]] ===
  
=== [[Propietarios_que_explotan_mediante_inquilinos|Propietarios que explotan mediante inquilinos]] ===
+
=== [[#Propietarios_que_explotan_mediante_inquilinos|Beren lurrak maizterren bidez ustiatzen dituzten jabeak]] ===
  
*[[Precio_de_la_renta_y_su_fijacion|Precio de la renta y su fijación]]
+
==== [[#Precio_de_la_renta_y_su_fijacion|Errentaren prezioa eta hura finkatzea]] ====
  
*[[Pago_en_especie_o_en_metalico|Pago en especie o en metálico]]
+
==== [[#Pago_en_especie_o_en_metalico|Espeziean edo diruz ordaintzea]] ====
  
**Forma de pago
+
**Ordain-modua
**Época de pago
+
**Ordain-aroa
  
=== [[Situacion_hoy_dia|Situación hoy día]] ===
+
=== [[#Situacion_hoy_dia|Egoera gaur egun]] ===
  
=== [[Imbricacion_de_propiedad_comunal_y_propiedad_privada|Imbricación de propiedad comunal y propiedad privada]] ===
+
=== [[#Imbricacion_de_propiedad_comunal_y_propiedad_privada|Jabetza komunalaren eta jabetza pribatuaren teilakatzea]] ===
  
*[[Tiempo_de_derrota|Tiempo de derrota]]
+
==== [[#Tiempo_de_derrota|Tiempo de derrota]] ====
  
*[[Arboles_de_propiedad_privada_en_terreno_comunal|Árboles de propiedad privada en terreno comunal]]
+
==== [[#Arboles_de_propiedad_privada_en_terreno_comunal|Jabetza pribatuko arbolak lur komunalean]] ====
 
+
 
  
= CREENCIAS Y RITOS =
+
= SINESMENAK ETA ERRITUAK =
  
== XIX. [[PRACTICAS_Y_RITOS_DE_PROTECCION_EN_LA_AGRICULTURA_|PRÁCTICAS Y RITOS DE PROTECCIÓN EN LA AGRICULTURA ]] ==
+
== XIX. [[PRACTICAS_Y_RITOS_DE_PROTECCION_EN_LA_AGRICULTURA/eu|BABESERAKO PRAKTIKAK ETA ERRITUAK NEKAZARITZAN]] ==
  
=== [[Proteccion_de_los_sembrados_y_plantas|Protección de los sembrados y plantas]] ===
+
=== [[#Proteccion_de_los_sembrados_y_plantas|Soroen eta landareen babesa]] ===
  
*[[Proteccion_contra_plagas|Protección contra plagas]]
+
==== [[#Proteccion_contra_plagas|Izurrien aurkako babesa]] ====
  
*[[Proteccion_contra_jabalies_basurdeak_y_tejones_azkonarrak|Protección contra jabalíes, basurdeak, y tejones, azkonarrak]]
+
==== [[#Proteccion_contra_jabalies_basurdeak_y_tejones_azkonarrak|Basurdeen eta azkonarren aurkako babesa]] ====
  
*[[Proteccion_contra_los_conejos|Protección contra los conejos]]
+
==== [[#Proteccion_contra_los_conejos|Untxien aurkako babesa]] ====
  
*[[Proteccion_contra_los_pajaros._Espantapajaros_txorimaloa_txori-jabolea|Protección contra los pájaros. Espantapájaros, txorimaloa, txori-jabolea]]
+
==== [[#Proteccion_contra_los_pajaros._Espantapajaros_txorimaloa_txori-jabolea|Txorien aurkako babesa. Txorimaloa, txori-jagolea]] ====
  
=== [[Ritos_y_practicas_simbolicas_fuegos_solsticiales|Ritos y prácticas simbólicas: fuegos solsticiales]] ===
+
=== [[#Ritos_y_practicas_simbolicas_fuegos_solsticiales|Errituak eta praktika sinbolikoak: solstizioetako suak]] ===
  
*[[Practicas_en_torno_a_la_fiesta_de_san_Juan_Bautista|Prácticas en torno a la fiesta de san Juan Bautista]]
+
==== [[#Practicas_en_torno_a_la_fiesta_de_san_Juan_Bautista|San Joan Batailatzailearen festaren inguruko praktikak]] ====
  
*[[Antiguas_creencias_relacionadas_con_la_fertilidad_de_la_tierra|Antiguas creencias relacionadas con la fertilidad de la tierra]]
+
==== [[#Antiguas_creencias_relacionadas_con_la_fertilidad_de_la_tierra|Lurraren emankortasunarekin lotutako praktika batzuk]] ====
  
*[[Imagenes_de_santos_y_practicas_magicas|Imágenes de santos y prácticas mágicas]]
+
==== [[#Imagenes_de_santos_y_practicas_magicas|Santuen irudiak eta praktika magikoak]] ====
  
*[[La_implantacion_de_El_mayo._Donilatxa|La implantación de El mayo. Donilatxa]]
+
==== [[#La_implantacion_de_El_mayo._Donilatxa|Maiatzeko zuhaitzaren ezarpena. Donilatxa]] ====
  
=== [[Bendicion_de_los_campos_y_las_semillas|Bendición de los campos y las semillas]] ===
+
=== [[#Bendicion_de_los_campos_y_las_semillas|Landen eta hazien bedeinkapena]] ===
  
*[[Bendicion_e_implantacion_de_cruces|Bendición e implantación de cruces]]
+
==== [[#Bendicion_e_implantacion_de_cruces|Gurutzeak bedeinkatu eta jartzea]] ====
  
*[[Ramos_bendecidos|Ramos bendecidos]]
+
==== [[#Ramos_bendecidos|Erramu bedeinkatuak]] ====
  
*[[Ritos_de_bendicion_de_los_campos|Ritos de bendición de los campos]]
+
==== [[#Ritos_de_bendicion_de_los_campos|Landak bedeinkatzeko errituak]] ====
  
*[[Bendicion_de_semillas|Bendición de semillas]]
+
==== [[#Bendicion_de_semillas|Haziak bedeinkatzea]] ====
  
=== [[Toques_de_campanas_y_conjuros_contras_las_tormentas._Traslado_de_imagenes_de_santos|Toques de campanas y conjuros contras las tormentas. Traslado de imágenes de santos]] ===
+
=== [[#Toques_de_campanas_y_conjuros_contras_las_tormentas._Traslado_de_imagenes_de_santos|Ekaitzen aurkako kanpai-joaldiak eta aroak. Santuen irudien leku-aldaketak]] ===
  
*[[Toques_de_campanas|Toques de campanas]]
+
==== [[#Toques_de_campanas|Kanpai-joaldiak]] ====
  
*[[Piedritas_recogidas_en_Pascua|Piedritas recogidas en Pascua]]
+
==== [[#Piedritas_recogidas_en_Pascua|Bazkoz jasotako harritxoak]] ====
  
*[[Conjuros_realizados_desde_la_iglesia_o_ermita._Konjuruak|Conjuros realizados desde la iglesia o ermita. Konjuruak]]
+
==== [[#Conjuros_realizados_desde_la_iglesia_o_ermita._Konjuruak|Elizatik edo ermitatik egindako aroak. Konjuruak]] ====
  
*[[Invocaciones_a_santa_Barbara|Invocaciones a santa Bárbara]]
+
==== [[#Invocaciones_a_santa_Barbara|Santa Barbarari laguntza-eskeak]] ====
  
*[[Imagenes_de_santos|Imágenes de santos]]
+
==== [[#Imagenes_de_santos|Santuen irudiak]] ====
  
=== [[Rogativas_letaniak|Rogativas, letaniak]] ===
+
=== [[#Rogativas_letaniak|Errogatibak, letaniak]] ===
  
*[[Letanias_de_san_Marcos|Letanías de san Marcos]]
+
==== [[#Letanias_de_san_Marcos|San Markosen letaniak]] ====
  
*[[Rogativas_de_la_Ascension_Asentzio_errogatibak|Rogativas de la Ascensión, Asentzio errogatibak]]
+
==== [[#Rogativas_de_la_Ascension_Asentzio_errogatibak|Asentzioko errogatibak]] ====
  
*[[Rogativas_ocasionales|Rogativas ocasionales]]
+
==== [[#Rogativas_ocasionales|Noizbehinkako errogatibak]] ====
  
*[[Rogativas_a_santuarios|Rogativas a santuarios]]
+
==== [[#Rogativas_a_santuarios|Errogatibak santutegiei]] ====
  
*[[Traslacion_procesional_de_imagenes|Traslación procesional de imágenes]]
+
==== [[#Traslacion_procesional_de_imagenes|Irudien leku-aldaketa prozesioan]] ====
  
=== [[Santos_protectores_de_las_cosechas|Santos protectores de las cosechas]] ===
+
=== [[#Santos_protectores_de_las_cosechas|Uztak babesten dituzten santuak]] ===
  
*[[San_Gregorio_Ostiense|San Gregorio Ostiense]]
+
==== [[#San_Gregorio_Ostiense|San Gregorio Ostiense]] ====
  
*[[San_Isidro_labrador|San Isidro labrador]]
+
==== [[#San_Isidro_labrador|San Isidro laboraria]] ====
  
*[[San_Fausto_labrador|San Fausto labrador]]
+
==== [[#San_Fausto_labrador|San Fausto laboraria]] ====
  
=== [[Accion_de_gracias_por_las_cosechas|Acción de gracias por las cosechas]] ===
+
=== [[#Accion_de_gracias_por_las_cosechas|Uztengatiko esker-ematea]] ===
{{#bookTitle:Nekazaritza Euskal Herrian | Agricultura_en_vasconia/eu}} {{DISPLAYTITLE: Edukien taula}}
+
 
 +
{{#bookTitle:Nekazaritza Euskal Herrian|Agricultura_en_vasconia/eu}} {{DISPLAYTITLE: Eduki-taula}}

Revisión actual del 01:21 18 nov 2019

Otros idiomas:
Inglés • ‎Español • ‎Euskera • ‎Francés

Contenido de esta página

PAISAIA

I. NEKAZARITZA PAISAIA

Arabako nekazaritza paisaia

Nafarroako nekazaritza paisaia

Bizkaiko nekazaritza paisaia

Gipuzkoako nekazaritza paisaia

Ipar Euskal Herriko paisaiak: hiru begirada

II. LABORANTZAKO LURRAK

Lurren motak, kalitatea eta laboreak

Oro har kontuan hartzekoak

Lur motak

Luberritzea

Lehen luberriketa-lanak

    • Lursail komunalean
    • Jabetza partikularrean

Laboreak

Ureztatzea

Ustiatutako lurren izendapena eta deskribapena

Gaztelaniazko izendapenak eta deskribapenak

Euskarazko izendapenak eta deskribapenak

Lursailen neurriak

Lursail-zatiketa

Lursailen kokapena eta bereizketa

Harresien bidezko itxiturak

Lursail batez ere irekiak

Gaur egungo itxiturak

Mugarritzea. Mugarriak

Muga naturalak

Auzo-bideak

Biltzeko guneak. Kontaktu sozialetarako espazioak

Eranskina: Eskumen-mugarriak, herri arteko mugarriak

LABOREAK

III. LABOREEN BANAKETA ETA TXANDAKATZEA. NEKAZARITZAKO EGUTEGIA

Oro har kontuan hartu beharrekoak

Laborantzako egunak eta aroak

Ilargiaren eragina

Laboreen banaketa lursail moten arabera

Laboreen txandakatzea

Nekazaritzako egutegia

Arabako isurialde mediterraneoa

Nafarroako isurialde mediterraneoa

Isurialde atlantikoa

Labore bakoitzaren zikloa

Haziak

Hazien hautaketa

Haziak lortzea eta kontserbazioa

Haziak ereintzarako prestatzea

Hazitegien eta ereindako lurren prestaketa

Eranskina: Nekazaritzarekin lotutako esaerak

IV. LABORANTZAKO LURRAREN PRESTAKETA

Lursail baten lehen luberritzea

Basoberaren eta arboladia duen lurraren luberritzea

Larreen luberritzea

Teknika modernoak

Laborantzako lurra

Lugorriko lurren prestaketa

Laborantzako lurren prestaketa

    • Alderdi mediterraneoa
    • Alderdi atlantikoa

Ongarritzea

Simaurra

    • Isurialde mediterraneoa
    • Isurialde atlantikoa

Ongarri mineralak eta sintetikoak

    • Isurialde mediterraneoa
    • Isurialde atlantikoa

Konposta eta ongarri berdeak

Errautsaren erabilera

Kareztatzea

Karearen ekoizpena. Kareharria

Karearen erabilera nekazaritzan

V. EREITEA ETA LABOREEN ZAINTZA

Ereitea eta landatzea

Laboreen dibertsitatea

Giza kontsumorako laboreak

Zerealak

    • Garia
      • Isurialde mediterraneoa
      • Isurialde atlantikoa
    • Artoa

Ortuariak

    • Indaba, babarruna
    • Baba
    • Ilarra
    • Txitxirioa, dilista eta aizkola

Lur azpiko barazkiak

    • Sustraiak: azenarioa; txiribia eta erremolatxa gorria
    • Zurtoinak
      • Patata
      • Zainzuria
    • Hostoak
      • Porrua
      • Tipula
      • Baratxuria, berakatza

Aireko barazkiak

    • Hostoak
      • Letxuga
      • Aza
      • Zerba
      • Eskarola, endibia, ziazerba, apioa, kardua eta borraja
      • Perrexila
    • Loreak: azalorea eta orburua
    • Fruituak
      • Piperra eta pipermina
      • Tomatea
      • Pepinoa, kuia eta kuiatxoa
      • Meloia eta sandia
      • Alberjinia

Sendabelarrak

Drogak

    • Tabakoa
      • Tabakoaren laborantza Gipuzkoan
      • Hazitegiak
      • Laborariak
      • Tabakoaren laborantza Nafarroan
    • Marihuana

Aziendarentzako laboreak

Zerealak

    • Oloa
    • Garagarra
    • Zekalea
    • Artoa, artaberdea

Lekadunak

Txikiak

Bazka-barazkiak

    • Arbia
    • Erremolatxa
    • Kuia
    • Azenarioa

Labore industrialak

Azukre-erremolatxa

Patata

Barazkiak

Beste labore batzuk

Perretxikoak

Landare apaingarrien landaketa

Laboreen zaintza

Jorraketa

    • Zerealak
    • Lekaleak
    • Patatak
    • Barazkiak

Pestiziden erabilera

Zerealaren ongarritzea

Ureztatzea

VI. UZTEN BILKETA ETA KONTSERBAZIOA

Giza kontsumorako uzten bilketa

Zerealen segatzearen eta eultzitzearen bilakaera

    • Arabako isurialde mediterraneoa: segatzea, garraiatzea, eultzitzea, haizatzea, alearen eta lastoaren biltegiratzea; gaur egungo uzta-biltzea eta fardo-egitea
    • Nafarroako isurialde mediterraneoa: segatzea, garraiatzea, eultzitzea, haizatzea, alearen eta lastoaren biltegiratzea; gaur egungo uzta-biltzea eta fardo-egitea
    • Isurialde atlantikoa: segatzea; eultzitzea, gari-jotzea; haizatzea, gari-garbitzea; biltegiratzea
    • Zerealaren gaur egungo uzta-bilketa

Artoa

Barazkiak, ortuariak

    • Indaba, babarruna eta baina
    • Baba
    • Ilarra
    • Txitxirioa eta dilista

Lur azpiko barazkiak

    • Patata
    • Zainzuria
    • Porrua, tipula eta baratxuria

Aireko barazkiak

Aziendarentzako laboreak

Zerealak

Bazka-barazkiak

    • Arbia
    • Erremolatxa
    • Kuia
    • Patata

Kontserbazioa

Irin-errotak

Sarrera

Errota motak

Errotak inkesta egindako herrietan

    • Araba
    • Bizkaia
    • Gipuzkoa
    • Nafarroa

Erroten gainbehera

Irin-errota baten osagaiak

Ehotzea

Errotaren egutegia

Auzoko edo herriko errotak

VII. BELARRA ETA BESTE BAZKA BATZUK

Belarra kultura tradizionalean

Belardien sorrera eta mantentzea

    • Ixtea, luberritzea eta landatzea
    • Mantentzea

Aprobetxamendua

    • Artzaintza
    • Segatzea berdean
    • Belar-ontzea
      • Segatzea
      • Lehortzea
      • Biltzea eta garraiatzea
      • Biltegiratzea
      • Kontsumoa
      • Belar-metak

Aldaketen hasiera

1960ko hamarkadako eraldaketa

Siloratzea

Segatze mekanikoa

Lehen traktoreak

Fardo-egitea

Mekanizazio progresiboa

Belar-biltzearen mekanizazioa

Mekanizazioari lotutako abeltzaintzako aldaketak

Belar ekoizpenaren hazkundea

Azken aldaketak behien elikaduran

Abeltzaintzaren krisiarekin lotutako eraldaketak

Belarraren laborantza alderdi mediterraneoan

Beste bazka batzuk

Alderdi atlantikoa

Alderdi mediterraneoa

VIII. LIHOAREN ETA KALAMUAREN LABORANTZA

Lihoaren antzinako laborantza

Lihoa nekazaritza paisaian

Laborantzako lursailak

Liho motak eta ereiteko aroa

Lantze-prozesua

Ateratzea eta beratzea

Garramaketa, azkarbaketa

Lihoa uretaratzea

Albainuen tratamendua, lihogintza

Linarriketa

Garban jotzea, trankaketa

Saretzea, suasketa

Ezpataz jotzea

Kardatzea, txarrasketa

Irutea, harigintza

Gorua. Goruetan

Ardatza

Matazak egitea

Egozketa

Harilketa

Ehungintza

Kalamua

Espartzua

FRUTA ARBOLAK. OLIBONDOA ETA MAHATSONDOA

IX. FRUTA ARBOLEN LABORANTZA

Sarrera

Fruta arbolen laborantza

Isurialde mediterraneoa

Isurialde atlantikoa

Arbolak landatzea eta erostea

Txertatzea, eztitzea

Ardurak

Frutaren bilketa, kontserbazioa eta aprobetxamendua

X. OLIBONDOAREN ETA MAHATSONDOAREN LABORANTZA

Olibondoa

Oliba-eremuak

Landaketak

Landatzen diren aldaerak

Ardurak

    • Inausketa
      • Aroa
      • Tresnak
    • Inausteko modua
    • Olibondoen fruituen erabilera eta destinoa
    • Lanketa eta aitzurketa
      • Aroa
      • Esku lana eta zamari lana
      • Lan mekanizatua
    • Ongarritzea eta ureztatzea
      • Ongarritzeko aroa
      • Ongarri motak
      • Ongarritzeko moduak
      • Ureztatzea
    • Izurriak eta tratamenduak
      • Negukoak
      • Udaberrikoak
      • Udakoak

Birlandaketak

Mahatsondoa

Aurrekari historikoak

Mahatsondoaren laborantza tradizionala isurialde mediterraneoan

    • Aldaerak
    • Goldaketa
    • Landaketa
    • Inausketa
    • Txertaketa
    • Lehenengo kimaketa
    • Ongarritzea
    • Bigarren kimaketa
    • Fruituaren eraketa
    • Izurriak
    • Beste lan batzuk

Mahatsondoaren gaur egungo laborantza isurialde mediterraneoan

    • Lursailaren prestaketa
    • Lurren analisia
    • Mahatsondo zaharra erauztea eta birlandatzea
    • Mahatsondo motak
    • Landatzeko lanak
    • Landatzeko prozedurak
    • Landatzeko ardurak
      • Txertoa
      • Inausketa
      • Ongarritzea eta ureztatzea
      • Lanketa eta aitzurketa
      • Belar-hiltzaileen erabilera
      • Tratamenduak
      • Izurriak

Mahatsondoaren laborantza isurialde atlantikoan. Txakolina

    • Mahatsondoren laborantza tradizionala
    • Mahats-parra
    • Mahatsondoa zaintzeko lanak

XI. OLIOAREN, ARDOAREN, TXAKOLINAREN ETA SAGARDOAREN EKOIZPENA

Olioa

Oliba-bilketa

    • Aroa
    • Modua

Olibaren garbiketa

Oliba-olioa egitea

    • Aroa
    • Olibak entregatzea eta pisatzea. Biltegiratzea
    • Ehotzea
    • Tobera
    • El sinfín
    • Errota
    • Las batidoras
    • Kutxa
    • Prentsa
    • El cuarto del huesillo
    • Oliba-terreinak
    • Los infiernillos
    • Olioaren banaketa
    • Beste erabilera batzuk: xaboia eta cerato

La Equidad errotaren zaharberritzea, Moreda (A)

Oliba-erroten sailkapena

    • Odol oliba-errotak
    • Oliba-errota hidraulikoak
    • Gasolina-motorra duten oliba-errotak
    • Oliba-errota elektrifikatuak

Eranskina: Moredako (A) antzinako oliba-errotak

Retén de la Iglesiako oliba-errota

Tomás Laguardiako oliba-errota

Ardoa

Mahats-biltze tradizionala isurialde mediterraneoan

    • Ardoa egitea
      • Etxean egiteko modu tradizionala
      • Prozedura berriak
      • Ardoa egitea leize-upategietan
    • Eraldaketak ardoetan
    • Garapiteroa

Gaur egungo mahats-biltzea isurialde mediterraneoan

    • Ardoa egitea upategi industrialetan
    • Ardo beltz motak
      • Mazerazio karbonikoko sistema edo mahats-ale osoa
      • Sistema bordelesa. Metodo estutua, despalillado eta aletua

Beste edari batzuk

Txakolina

Mahats-biltzea, mahats-batzea

Prentsatzea: dolarea

Gaur egungo eraldaketak

Kontseilu arautzaileak eta sor-markak. Jatorri-izenak

Sagardoa

Aurrekari historikoak

Sagarra eta haren laborantza

Sagarrondoaren izurriak eta gaitzak

Sagardoa egitea. Sagardogintza

    • Aldez aurreko ardurak
    • Xehatzea
    • Mazerazioa
    • Prentsatzea
    • Hartzitzea eta biltegiratzea
    • Botilaratzea

Sagardoaren eraldaketak

    • Azidotasuna
    • Uhertzea
    • Mehetzea
    • Koloregabetzea edo margultzea
    • Sagardoaren beste eraldaketa batzuk

Sagardoari lotutako jaiak eta adierazpen kulturalak. Sagardotegiak

Sagardotik eratorritako edariak

1. eranskina: Upategi kooperatibo baten arautzea

2. eranskina: Upelen fabrikazioa

TRESNAK ETA LANABESAK

XII. NEKAZARITZAKO ALTZARI TRADIZIONALAK

Lurra lantzeko lanabesak

Laiak

Aitzurra eta aitzur motak

    • Horzbikoa
    • Jorraia
    • Aitzur luzea

Lurra lantzeko herrestatze-lanabesak

Goldea

Goldaketa Baskonia kontinentalean

    • Nabarra
    • Goldea
    • Goldenabarra
    • Adareta
    • Urdamuturra
    • Golde itzulkorra
    • Golde nagusia

Goldaketa Baskonia penintsularrean

    • Gipuzkoa eta Bizkaia
      • Nabarra edo lurra ebakitzeko hortza
      • Exa
      • Golde txikia. Golde nagusia
    • Araba eta Nafarroa

Zokorrak puskatzeko lanabesak

Lurra xehatzeko eta berdintzeko lanabesak

Arrasteluak. Bahea

Area, are handia

Arralda. Hesia. Trapa. Narra

Alperra, arrabola

Ildoak irekitzeko lanabesak

Kultibadorea, lurra lantzeko makina

Markoa, markatzailea

Golde horzdunak

Itailak

Nabasaia. Lauhortza

Tragaza

Plane

Makatza

Grada

Segatzeko lanabesak

Igitaia, zerra

    • Izenak
    • Zoquetas

Dailua, sega, kodaina

    • Izenak

Segak eta igitaiak zorrozteko lanabesak

Zorroztarria

Zenbait tresna zorrozteko lanabesa: geztera

Laborea eta belarra biltzeko lanabesak

Sardea

Bieldoa

Burdinazko sardea

Hortz okerreko sarde metalikoa. Sarde-aitzurra

Arpa

Arrastelua, eskubera

Eskuzko ardogilea

Makoa

Sastrakak garbitzeko lanabesak

Aihotza

Otasega

Belagoia

Simaurrarekin lan egiteko lanabesak

Garia eta artoa aletzeko lanabesak

Trailua, txibita

Ogia jotzeko harria

Narrak

Garia haizatzeko lanabesak

Allegadera

Haizatzeko pala

Galbahea

Haizatzeko makina

Arto-aletzailea. Artoa jotzeko astoa

Lekadunen aletzea

Egurra mozteko lanabesak

Aizkora

    • Aho biko aizkora
    • Zorroztea
    • Ziria

Zerra. Zerrotea

    • Trontza(-zerra)
    • Arbola-moztea trontzaz
    • Arpana. Egurra zerratzeko zerra
    • Astoa

Frutak biltzeko lanabesak

Haga, kakoa

Matxardak

Mahatsondoak lantzeko lanabesak

Rejón, herrón

Aihotz handia. Tajamatas

Kakoa. Corquete

Kimatzeko eta mahatsa biltzeko guraizeak

Garraiorako lanabesak

Garraioa bizkar gainean

    • Antzadila. Velorto
    • Kakola
    • Sábanos. Maniriak

Garraiorako lanabesak

    • Otarrreak: saskia, zarea, zarana. Carpancho, cunacho. Espuertas, esportillos. Otarria, otzarea
    • Eskuzko angailak, angailak
    • Orgatxoa

Eranskina: Almadiak

XIII. NEURRI-UNITATEAK

Sarrera

Giza gorputza, neurri-patroi

Luzera-neurriak

Luzera neurtzeko lanabesak

Azalera-neurriak

Pisu-neurriak

Pisatzeko lanabesak

Edukierako neurriak eta aleetarako lanabesak

Likidoen edukierako neurriak

Egurraren salmentarekin eta belarraren garraioarekin lotutako neurriak

Eraldaketak

Ekibalentziak

LAN INDARRA

XIV. NEKAZARITZAN ERABILITAKO ESKULANA ETA INDARRA

Giza indarra

Familiaren lan bateratua

Gizonak berezkoak dituen lanak

Emakumearen parte-hartzea

Adin handiko pertsonen lanak

Morroia

Haurren lana

Auzokoen arteko elkarlaguntza

Sasoikako langileen kontratazioa

Soldatapeko morroiaren doikuntza plaza publikoan

Sasoikako langileak, jornalariak

Trantsizioak

Lan-jantziak. Janzkerak

Gizonezkoen janzkera

Emakumeen janzkera

Oinetakoak

Animalien indarra

Behi-azienda. Uztartu

Zaldi-azienda

Asto-azienda

Gaur egun

Eranskina: Jornalarien lan-baldintzak eta jornalen prezioa aurreko mendeetan Vianan (N)

XV. ANIMALIEN BIDEZKO GARRAIOA. GURDIA

Gurdia. Orga

Iparraldea: Sara, Donoztiri, Uhartehiri, Garazi, Liginaga

Nafarroa: Bera, Urdiain, Ameskoa, Agoitz, Artzibar eta Oroz-Betelu, Viana, San Martin Unx, Obanos, Muetz eta Ugar, Erronkaribar, Valtierra, Cárcar

Araba: Valderejo, Bernedo, Moreda, Abezia, Apodaka, Trebiñu eta Argantzon, Berganzo, Pipaón eta Erriberagoitia, Argandoña

Gipuzkoa: Berastegi, Beasain, Hondarribia, Elgoibar, Telleriarte, Zerain

Bizkaia: Gautegiz Arteaga, Abadiño, Zornotza, Bedaroa, Urduliz, Karrantza

Narra, lera

Iparraldea

Nafarroa

Araba

Gipuzkoa

Bizkaia

Uztarria

Idiak uztartzeko modua

Uztarriaren osagarriak

    • Gurtedea
    • Uztar-estalkia
    • Zapak
    • Hedeak

Zamarien uztarriak

Zaldi- eta asto-azienden uhalak eta tresnak

    • Albarda, bastea, txalma eta manta
    • Muturgainekoa eta begietakoak
    • Collerón, koilarra. Torrollo
    • Balancín

Garraiorako tresnak

    • Makoak
    • Angailak, andak
    • Anekak. Zakutoak. Astotzarak
    • Beste elementu batzuk

XVI. NEKAZARITZAREN MEKANIZAZIOA

Sarrera

Mekanizazioa Arabako herri batean

Goldaketa eta haren bilakaera

Nekazaritzako lanabesen industrializazioa

Traktorearen agerpena

Nekazaritzako zikloan erabilitako lanabesak

Lurraren prestaketa

Ereintza

Laboreen mantentzea

Uzta

Isurialde mediterraneoa

Isurialde atlantikoa

Mekanizazioa gaur egun

Isurialde mediterraneoa

Isurialde atlantikoa

Makinak bazkidetzan eta jabetza kolektiboan

MERKATARITZA ETA JABETZA

XVII. NORBERARENTZAKO APROBETXAMENDUA ETA NEKAZARITZAKO MERKATARITZA

Hazien eta landareen erosketa. Haziak eta landareak

Gaur egun

Ongarrien erosketa. Ongarriak

Lanabesak norberak egitea

Lanabesen erosketa

Lanabesen konponketa

Nekazaritzako azokak eta feriak

Salmentak

Aparteko feriak

Saltzaile ibiltarien zerbitzuak

Harategiko zerbitzuak

Ganadu feriak

Produktuen, kontratuen eta ordaintzeko baldintzen prestaketa

XVIII. JABETZA-ERREGIMENA. JABETZA KOMUNALA ETA JABETZA PRIBATUA

Jabetza komunala eta haren aprobetxamendua

Komunalen alokatzea

Mendi komunalaren beste erabilera batzuk

Erruki Lurrak eta Erruki Kutxa

Beren lurrak zuzenean ustiatzen dituzten jabeak

Beren lurrak maizterren bidez ustiatzen dituzten jabeak

Errentaren prezioa eta hura finkatzea

Espeziean edo diruz ordaintzea

    • Ordain-modua
    • Ordain-aroa

Egoera gaur egun

Jabetza komunalaren eta jabetza pribatuaren teilakatzea

Tiempo de derrota

Jabetza pribatuko arbolak lur komunalean

SINESMENAK ETA ERRITUAK

XIX. BABESERAKO PRAKTIKAK ETA ERRITUAK NEKAZARITZAN

Soroen eta landareen babesa

Izurrien aurkako babesa

Basurdeen eta azkonarren aurkako babesa

Untxien aurkako babesa

Txorien aurkako babesa. Txorimaloa, txori-jagolea

Errituak eta praktika sinbolikoak: solstizioetako suak

San Joan Batailatzailearen festaren inguruko praktikak

Lurraren emankortasunarekin lotutako praktika batzuk

Santuen irudiak eta praktika magikoak

Maiatzeko zuhaitzaren ezarpena. Donilatxa

Landen eta hazien bedeinkapena

Gurutzeak bedeinkatu eta jartzea

Erramu bedeinkatuak

Landak bedeinkatzeko errituak

Haziak bedeinkatzea

Ekaitzen aurkako kanpai-joaldiak eta aroak. Santuen irudien leku-aldaketak

Kanpai-joaldiak

Bazkoz jasotako harritxoak

Elizatik edo ermitatik egindako aroak. Konjuruak

Santa Barbarari laguntza-eskeak

Santuen irudiak

Errogatibak, letaniak

San Markosen letaniak

Asentzioko errogatibak

Noizbehinkako errogatibak

Errogatibak santutegiei

Irudien leku-aldaketa prozesioan

Uztak babesten dituzten santuak

San Gregorio Ostiense

San Isidro laboraria

San Fausto laboraria

Uztengatiko esker-ematea