Diferencia entre revisiones de «Resumen Ganaderia y pastoreo en vasconia/eu»

De Atlas Etnográfico de Vasconia
Saltar a: navegación, buscar
(Página creada con «Tokian tokiko lana Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Nafarroa, Nafarroa Beherea, Lapurdi eta Zuberoako herri eta mendietan egin da. Inkesta egiteko herriak hautatzean, lurraldeko e...»)
m (FuzzyBot trasladó la página Ganaderia y pastoreo en vasconia RESUMEN/eu a Resumen Ganaderia y pastoreo en vasconia/eu sin dejar una redirección: Parte de la página traducible «Ganaderia y pastoreo en vasconia RESUMEN»)
 
(No se muestran 17 ediciones intermedias de 2 usuarios)
Línea 1: Línea 1:
 
<languages></languages>
 
<languages></languages>
−
''Ganadería y Pastoreo en Vasconia (Abeltzaintza eta Artzaintza Euskal Herrian) ''ikerketa etnografikoaren esparruko lana da, ''Etniker Euskalerria Taldeek ''egina eta Ander Manterolak zuzendua. On Joxemiel Barandiaranek aspaldi atondu zuen Euskal Herriko Atlas Etnografikoaren atal bat da, plazaratutako bosgarrena, lau hauen ostean: ''La Alimentación Doméstica (Etxeko Elikadura), ''1990an argitaratu zena eta 1999.ean berrargitaratua; ''Juegos Infantiles (Haur Jolasak), ''1993an, ''Ritos Funerarios (Heriotz Ohikuneak), ''1995ean eta ''Ritos del Nacimiento al Matrimonio (Jaiotzatik Ezkon- tzarako Ohikuneak), ''1998an.
+
''Ganadería y Pastoreo en Vasconia (Abeltzaintza eta Artzaintza Euskal Herrian) ''ikerketa etnografikoaren esparruko lana da, ''Etniker Euskalerria Taldeek ''egina eta Ander Manterolak zuzendua. On Joxemiel Barandiaranek aspaldi atondu zuen Euskal Herriko Atlas Etnografikoaren atal bat da, plazaratutako bosgarrena, lau hauen ostean: ''La Alimentación Doméstica (Etxeko Elikadura), ''1990an argitaratu zena eta 1999.ean berrargitaratua; ''Juegos Infantiles (Haur Jolasak), ''1993an, ''Ritos Funerarios (Heriotz Ohikuneak), ''1995ean eta ''Ritos del Nacimiento al Matrimonio (Jaiotzatik Ezkontzarako Ohikuneak), ''1998an.
  
−
Ikerketa Euskal Herriko mugen barruan egin da, hau da, Europako mendebaldean, iparraldean Adour ibaia eta hegoaldean Ebro ibaia daukan lur eremuan. Estatu Espainiarraren barruan dauden bi administrazio politiko ditu (Euskal Autonomia Erkidegoa eta Nafarroako Foru Erkidegoa) eta Pyrénées Atlantiques departamentu frantsesaren zati bat. 20.531 km2-ko azalera dauka eta 2.910.276 biztanle (1999. urtean).
+
Ikerketa Euskal Herriko mugen barruan egin da, hau da, Europako mendebaldean, iparraldean Adour ibaia eta hegoaldean Ebro ibaia daukan lur eremuan. Estatu Espainiarraren barruan dauden bi administrazio politiko ditu (Euskal Autonomia Erkidegoa eta Nafarroako Foru Erkidegoa) eta Pyrénées Atlantiques departamentu frantsesaren zati bat. 20.531 km<sup>2</sup>-ko azalera dauka eta 2.910.276 biztanle (1999. urtean).
  
 
Tokian tokiko lana Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Nafarroa, Nafarroa Beherea, Lapurdi eta Zuberoako herri eta mendietan egin da. Inkesta egiteko herriak hautatzean, lurraldeko eskualde-aniztasunari erreparatu zaio. Erabilitako galdetegi etnografikoa On Joxemiel Barandiaranen ''Guía para una encuesta etnográfica ''(III. kapitulua, “Grupos de actividad”) lanean agertzen da, hain zuzen ere, ''Abeltzaintzaz ''eta ''Artzaintzaz ''egiten diren galderen artean (1-55 galderak).
 
Tokian tokiko lana Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Nafarroa, Nafarroa Beherea, Lapurdi eta Zuberoako herri eta mendietan egin da. Inkesta egiteko herriak hautatzean, lurraldeko eskualde-aniztasunari erreparatu zaio. Erabilitako galdetegi etnografikoa On Joxemiel Barandiaranen ''Guía para una encuesta etnográfica ''(III. kapitulua, “Grupos de actividad”) lanean agertzen da, hain zuzen ere, ''Abeltzaintzaz ''eta ''Artzaintzaz ''egiten diren galderen artean (1-55 galderak).
  
−
La elaboración de esta obra, así como su redacción, ha sido llevada a cabo en el Departamento de Etnografía del Instituto Labayru.
+
Obra hau Labayru Ikastegiko Etnografia arloak ondu eta erredaktatu du.
  
−
Su contenido está referido al estudio de la ganadería tradicional y al pastoreo que se ha ejercitado en los montes y campos de Vasconia. Los primeros capítulos (I-IV) están dedicados al estudio de la crianza de animales, de sus tipos y razas, y al trato que reciben de quienes los cuidan. Cabe destacar la diferencia existente entre las vertientes atlántica y mediterránea, tanto en los animales que se crían como en su hábitat.
+
Bertan, Euskal Herriko mendi eta larreetako usadiozko abeltzaintza eta artzaintza ikertu da. Lehenengo kapituluak (I-IV) abelazkuntzari, abere moeta zein arrazei eta zaintzaileek emandako tratuari buruzkoak dira. Azpimarratzeko modukoa da Bizkaiko itsasoaren isurialdearen eta Mediterraneoko isurialdearen artean dagoen aldea, bai hazten diren abereei, baita habitatari begira ere.
  
−
Los capítulos siguientes (V-VII) están referidos a la ubicación del ganado mayor y menor en establos y corrales, a su alimentación y a su reproducción. En la vertiente cantábrica el establo ha formado parte de la casa, al tiempo que en la zona mediterránea el corral se sitúa independiente de ella.
+
Hurrengo kapituluetan (V-VII) azienda larri eta xeheak gordetzeko lekuak (kortak eta eskortak), elikadura eta ugalketa azaltzen dira. Bizkaiko golkoko isurialdean korta etxearen zatia da; mediterranearrean, ordea, bereiz daude korta eta etxea.
  
−
Los capítulos centrales (VIII-XIV) estudian el ganado de monte, bien en estado libre o bien conducido en pastoreo. Aquí se describen extensamente el acceso a los pasturajes de altura, los establecimientos pastoriles en la montaña y sus características, las marcas de identificación que se imprimen a los animales y los diversos tipos de trashumancia en busca de pastos.
+
Erdiko kapituluetan (VIII-XIV) mendiko azienda ikertzen da, bai basoak dabilena, baita abeltzainek gobernatua ere. Bertan, herri-larreetarako joan-etorriak, mendiko artzainen lekuak eta ezaugarriak, abereak bereizteko egiten dizkieten markak eta larre bila joateko dauden trashumantzia erak aztertzen dira.
  
−
Los capítulos que siguen (XV-XVIII) se centran en la figura del pastor: sus diferentes clases según el régimen de pastoreo, la indumentaria necesaria para soportar la intemperie, el ajuar de su choza o refugio, sus actividades artesanales y la caza de animales dañinos para el rebaño. Un extenso apartado que abarca los capítulos XIX-XXIII está dedicado a los productos del pastoreo: la leche y sus derivados, la lana, y el sacrificio de los animales y su venta; termina con una descripción de las ferias donde se compra el ganado y se renuevan los rebaños. El capítulo siguiente (XXIV) aborda la apicultura; hemos de tener en cuenta que esta actividad, en el mundo tradicional, se encuadra dentro de la ganadería.
+
Artzaina da hurrengo kapituluetako (XV-XVIII) ardatza: artzaintza moetaz moeta eta mailaka, estalperik gabe bizitzeko erabili behar den arropa, etxoletako edo aterpeetako elementuak, artisautza eta pizti txarren ehiza. Atal zabal batek (XIX-XXIII. kapituluak) artzaintzako produktuak ikertzen ditu: esnea eta esnekiak, artilea, abereak nola hiltzen diren eta hauek saldu eta erosteko moduak; azoken deskripzioa egiten da azkenean, bertan erosten baita ganadu berria eta bertan berritu artaldeak. Hurrengo kapituluan (XXIV) erlazaintza aztertzen da; kontuan izan behar dugu jarduera hori, mundu tradizionalean, abeltzaintzaren barruko arloa dela.
  
−
Por último, los capítulos finales (XXV-XXVI) versan sobre las creencias y símbolos relacionados con la protección de los animales domésticos; se termina con una corta incursión en el mundo lúdico de los pastores (XXVII).
+
Azkenik, amaierako kapituluetan (XXV-XXVI) abereak babesteko dauden sinesmen eta sinboloez hitz egiten da; artzainen mundu ludikorako sartu-irten bat egiten da amaitzeko (XXVII).
  
−
Tanto los cuatro volúmenes anteriores, como este dedicado a la ganadería y el pastoreo y los posteriores que completarán el Atlas Etnográfico estudian el grupo humano de Vasconia en sus diversas manifestaciones. Para ello se ha tenido en cuenta la cultura tradicional tal como ha sido registrada a lo largo del siglo XX y las transformaciones contemporáneas operadas.
+
Atlas Etnografikoaren aurreko lau liburukiek, abeltzaintzari eta artzaintzari buruzko lan honek zein etortzeko direnek Euskal Herriko giza taldearen alderdi guztiak aztertzen dituzte. Horretarako, kultura tradizionala hartu izan da kontuan, XX. mendean zehar erregistratu den moduan eta jasan izan dituen aldaketei erreparatuta.
−
{{DISPLAYTITLE: Resumen}} {{#bookTitle:Ganadería y pastoreo en Vasconia|Ganaderia_y_pastoreo_en_vasconia}}
+
{{DISPLAYTITLE: Laburpena}} {{#bookTitle:Abeltzaintza eta Artzaintza Euskal Herrian | Ganaderia_y_pastoreo_en_vasconia/eu}}

Revisión actual del 08:33 19 jul 2019

Otros idiomas:
Inglés • ‎Español • ‎Euskera • ‎Francés

Ganadería y Pastoreo en Vasconia (Abeltzaintza eta Artzaintza Euskal Herrian) ikerketa etnografikoaren esparruko lana da, Etniker Euskalerria Taldeek egina eta Ander Manterolak zuzendua. On Joxemiel Barandiaranek aspaldi atondu zuen Euskal Herriko Atlas Etnografikoaren atal bat da, plazaratutako bosgarrena, lau hauen ostean: La Alimentación Doméstica (Etxeko Elikadura), 1990an argitaratu zena eta 1999.ean berrargitaratua; Juegos Infantiles (Haur Jolasak), 1993an, Ritos Funerarios (Heriotz Ohikuneak), 1995ean eta Ritos del Nacimiento al Matrimonio (Jaiotzatik Ezkontzarako Ohikuneak), 1998an.

Ikerketa Euskal Herriko mugen barruan egin da, hau da, Europako mendebaldean, iparraldean Adour ibaia eta hegoaldean Ebro ibaia daukan lur eremuan. Estatu Espainiarraren barruan dauden bi administrazio politiko ditu (Euskal Autonomia Erkidegoa eta Nafarroako Foru Erkidegoa) eta Pyrénées Atlantiques departamentu frantsesaren zati bat. 20.531 km2-ko azalera dauka eta 2.910.276 biztanle (1999. urtean).

Tokian tokiko lana Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Nafarroa, Nafarroa Beherea, Lapurdi eta Zuberoako herri eta mendietan egin da. Inkesta egiteko herriak hautatzean, lurraldeko eskualde-aniztasunari erreparatu zaio. Erabilitako galdetegi etnografikoa On Joxemiel Barandiaranen Guía para una encuesta etnográfica (III. kapitulua, “Grupos de actividad”) lanean agertzen da, hain zuzen ere, Abeltzaintzaz eta Artzaintzaz egiten diren galderen artean (1-55 galderak).

Obra hau Labayru Ikastegiko Etnografia arloak ondu eta erredaktatu du.

Bertan, Euskal Herriko mendi eta larreetako usadiozko abeltzaintza eta artzaintza ikertu da. Lehenengo kapituluak (I-IV) abelazkuntzari, abere moeta zein arrazei eta zaintzaileek emandako tratuari buruzkoak dira. Azpimarratzeko modukoa da Bizkaiko itsasoaren isurialdearen eta Mediterraneoko isurialdearen artean dagoen aldea, bai hazten diren abereei, baita habitatari begira ere.

Hurrengo kapituluetan (V-VII) azienda larri eta xeheak gordetzeko lekuak (kortak eta eskortak), elikadura eta ugalketa azaltzen dira. Bizkaiko golkoko isurialdean korta etxearen zatia da; mediterranearrean, ordea, bereiz daude korta eta etxea.

Erdiko kapituluetan (VIII-XIV) mendiko azienda ikertzen da, bai basoak dabilena, baita abeltzainek gobernatua ere. Bertan, herri-larreetarako joan-etorriak, mendiko artzainen lekuak eta ezaugarriak, abereak bereizteko egiten dizkieten markak eta larre bila joateko dauden trashumantzia erak aztertzen dira.

Artzaina da hurrengo kapituluetako (XV-XVIII) ardatza: artzaintza moetaz moeta eta mailaka, estalperik gabe bizitzeko erabili behar den arropa, etxoletako edo aterpeetako elementuak, artisautza eta pizti txarren ehiza. Atal zabal batek (XIX-XXIII. kapituluak) artzaintzako produktuak ikertzen ditu: esnea eta esnekiak, artilea, abereak nola hiltzen diren eta hauek saldu eta erosteko moduak; azoken deskripzioa egiten da azkenean, bertan erosten baita ganadu berria eta bertan berritu artaldeak. Hurrengo kapituluan (XXIV) erlazaintza aztertzen da; kontuan izan behar dugu jarduera hori, mundu tradizionalean, abeltzaintzaren barruko arloa dela.

Azkenik, amaierako kapituluetan (XXV-XXVI) abereak babesteko dauden sinesmen eta sinboloez hitz egiten da; artzainen mundu ludikorako sartu-irten bat egiten da amaitzeko (XXVII).

Atlas Etnografikoaren aurreko lau liburukiek, abeltzaintzari eta artzaintzari buruzko lan honek zein etortzeko direnek Euskal Herriko giza taldearen alderdi guztiak aztertzen dituzte. Horretarako, kultura tradizionala hartu izan da kontuan, XX. mendean zehar erregistratu den moduan eta jasan izan dituen aldaketei erreparatuta.

Obtenido de «https://atlasetnografico.labayru.eus/index.php?title=Resumen_Ganaderia_y_pastoreo_en_vasconia/eu&oldid=137392»