Diferencia entre revisiones de «Indice Ganaderia y pastoreo en vasconia/eu»

Revisión del 07:34 26 sep 2017 (ver código) Labayru (discusión | contribuciones) (Página creada con «*Abelburuen ikuskapena») ← Edición anterior		Revisión actual del 07:46 4 mar 2019 (ver código) Admin (discusión | contribuciones)
Línea 1:		Línea 1:
	<languages></languages>		<languages></languages>
−	== I. [[CRIANZA_ DE_ANIMALES|ANIMALIEN HAZKUNTZA]] ==	+	== I. [[CRIANZA_ DE_ANIMALES/eu|ANIMALIEN HAZKUNTZA]] ==
−	=== [[Crianza_tradicional_de_animales_ y_transformaciones_contemporaneas|Animalien hazkuntza tradizionala eta gaur egungo aldaketak]] ===	+	=== [[#Crianza_tradicional_de_animales_ y_transformaciones_contemporaneas|Animalien hazkuntza tradizionala eta gaur egungo aldaketak]] ===
−	=== [[Vertiente_atlantica|Isurialde atlantikoa]] ===	+	=== [[#Vertiente_atlantica_crianza|Isurialde atlantikoa]] ===
−	*[[Bizkaia|Bizkaia]]	+	==== [[#Bizkaia|Bizkaia]] ====
−	*[[Gipuzkoa|Gipuzkoa]]	+	==== [[#Gipuzkoa|Gipuzkoa]] ====
−	*[[Vasconia_continental|Baskonia kontinentala]]	+	==== [[#Vasconia_continental|Baskonia kontinentala]] ====
−	=== [[Vertiente_mediterranea|Isurialde mediterraneoa]] ===	+	=== [[#Vertiente_mediterranea|Isurialde mediterraneoa]] ===
−	*[[Alava| Araba]]	+	==== [[#Alava| Araba]] ====
−	*[[Navarra|Nafarroa]]	+	==== [[#Navarra|Nafarroa]] ====
	&emsp;		&emsp;
−	== II. [[RAZAS_DE_ANIMALES|ANIMALIEN ARRAZAK]] ==	+	== II. [[RAZAS_DE_ANIMALES/eu|ANIMALIEN ARRAZAK]] ==
−	=== [[Vacas_y_bueyes|Behiak eta idiak]] ===	+	=== [[#Vacas_y_bueyes|Behiak eta idiak]] ===
−	*[[Betizu|''Betizu'']]	+	==== [[#Betizu|''Betizu'']] ====
−	*[[Monchina| Montxina]]	+	==== [[#Monchina| Montxina]] ====
−	*[[Terreña|Terreña]]	+	==== [[#Terreña|Terreña]] ====
−	*[[Pirenaica|Piriniotarra]]	+	==== [[#Pirenaica|Piriniotarra]] ====
−	*[[Evolucion_de_la_cabaña_bovina|Aziendaren bilakaera‏]]	+	==== [[#Evolucion_de_la_cabaña_bovina|Aziendaren bilakaera‏]] ====
−	*[[Apendice1_Descripcion_de_las_razas_autoctonas|'''Eranskina:'''	+	==== [[#Apendice1_Descripcion_de_las_razas_autoctonas|Eranskina: Arraza autoktonoen deskribapena]] ====
−	Arraza autoktonoen deskribapena]]
−	=== [[Ovejas|Ardiak]] ===	+	=== [[#Ovejas|Ardiak]] ===
−	*[[Razas_de_la_vertiente_atlantica| Isurialde atlantikoko arrazak]]	+	==== [[#Razas_de_la_vertiente_atlantica| Isurialde atlantikoko arrazak]] ====
	**''Latxa'' eta ''manexa''		**''Latxa'' eta ''manexa''
	**Karrantzarra, ''sasi-ardia'' eta eusko-bearnesa		**Karrantzarra, ''sasi-ardia'' eta eusko-bearnesa
−	*[[Razas_de_la_vertiente_mediterranea|Isurialde mediterraneoko arrazak]]	+	==== [[#Razas_de_la_vertiente_mediterranea|Isurialde mediterraneoko arrazak]] ====
	**Latxen, txurren eta merinoen bizikidetza		**Latxen, txurren eta merinoen bizikidetza
		+	**Nafarroako rasa ardia
−	*[[Rasa_navarra|Nafarroako rasa ardia]]	+	==== [[#Apendice2_Descripcion_de_las_razas_autoctonas|Eranskina: Arraza autoktonoen deskribapena]] ====
−	*[[Apendice2_Descripcion_de_las_razas_autoctonas|'''Eranskina:''' Arraza autoktonoen deskribapena]]	+	=== [[#Cabras|Ahuntzak]] ===
−	=== [[Cabras|Ahuntzak]] ===	+	==== [[#Apendice3_Descripcion_de_las_razas_autoctonas|Eranskina: Arraza autoktonoen deskribapena]] ====
−	*[[Apendice3_Descripcion_de_las_razas_autoctonas|'''Eranskina:'''	+	=== [[#Cerdos|Txerriak]] ===
−	Arraza autoktonoen deskribapena]]
−	=== [[Cerdos|Txerriak]] ===	+	==== [[#Apendice4_Descripcion_de_las_razas_autoctonas|Eranskina: Arraza autoktonoen deskribapena]] ====
−	*[[Apendice4_Descripcion_de_las_razas_autoctonas|'''Eranskina:'''	+	=== [[#Yeguas_burros_y_mulos|Behorrak, astoak eta mandoak]] ===
−	Arraza autoktonoen deskribapena]]
−	=== [[Yeguas_burros_y_mulos|Behorrak, astoak eta mandoak]] ===	+	==== [[#Apendice5_Descripcion_de_las_razas_autoctonas|Eranskina: Arraza autoktonoen deskribapena]] ====
−	*[[Apendice5_Descripcion_de_las_razas_autoctonas|'''Eranskina:'''	+	=== [[#Gallinas_palomas_patos_y_otras_aves|Oiloak, usoak, ahateak eta beste hegazti batzuk]] ===
−	Arraza autoktonoen deskribapena]]
−	=== [[Gallinas_palomas_patos_y_otras_aves|Oiloak, usoak, ahateak eta beste hegazti batzuk]] ===	+	=== [[#Otros_animales_menores_conejos_perros_y_gatos|Beste animalia txiki batzuk: untxiak, txakurrak eta katuak]] ===
−	=== [[Otros_animales_menores_conejos_perros_y_gatos|Beste animalia txiki batzuk: untxiak, txakurrak eta katuak]] ===	+	==== [[#Apendice6_Descripcion_de_las_razas_autoctonas|Eranskina: Arraza autoktonoen deskribapena]] ====
−	*[[Apendice6_Descripcion_de_las_razas_autoctonas|'''Eranskina:'''	+	=== [[#Apendice_Betizu_vaca_salvaje|Eranskina: ''Betizu'', behi basatia]] ===
−	Arraza autoktonoen deskribapena]]
−
−	=== [[Apendice_Betizu_vaca_salvaje|'''Eranskina:''' ''Betizu'', behi basatia]] ===
	&emsp;		&emsp;
−	== III. [[NOMBRES_DE_LOS_ANIMALES._ABEREEN_IZENAK|ANIMALIEN IZENAK]] ==	+	== III. [[NOMBRES_DE_LOS_ANIMALES._ABEREEN_IZENAK/eu|ANIMALIEN IZENAK]] ==
−	=== [[Denominaciones_segun_especie_edad_y_sexo|Izenak espeziearen, adinaren eta sexuaren arabera]] ===	+	=== [[#Denominaciones_segun_especie_edad_y_sexo|Izenak espeziearen, adinaren eta sexuaren arabera]] ===
−	*[[Ganado_ovino|Ardi-azienda]]	+	==== [[#Ganado_ovino|Ardi-azienda]] ====
	**Kumeak		**Kumeak
Línea 87:		Línea 81:
	**Beste izen batzuk		**Beste izen batzuk
−	*[[Ganado_vacuno|Behi-azienda]]	+	==== [[#Ganado_vacuno|Behi-azienda]] ====
	**Kumeak		**Kumeak
	**Helduak		**Helduak
−	*[[Ganado_porcino|Txerri-azienda]]	+	==== [[#Ganado_porcino|Txerri-azienda]] ====
	**Kumeak		**Kumeak
	**Helduak		**Helduak
−	*[[Ganado_caprino|Ahuntz-azienda]]	+	==== [[#Ganado_caprino|Ahuntz-azienda]] ====
	**Kumeak		**Kumeak
	**Helduak		**Helduak
−	*[[Ganado_caballar|Zaldi-azienda]]	+	==== [[#Ganado_caballar|Zaldi-azienda]] ====
	**Kumeak		**Kumeak
	**Helduak		**Helduak
−	*[[Ganado_asnal|Asto-azienda]]	+	==== [[#Ganado_asnal|Asto-azienda]] ====
	**Kumeak		**Kumeak
	**Helduak		**Helduak
−	*[[Ganado_mular|Mando-azienda]]	+	==== [[#Ganado_mular|Mando-azienda]] ====
	**Kumeak		**Kumeak
	**Helduak		**Helduak
−	*[[Ganado_aviar|Hegazti-azienda]]	+	==== [[#Ganado_aviar|Hegazti-azienda]] ====
	**Kumeak		**Kumeak
	**Helduak		**Helduak
	**Zenbait animalia		**Zenbait animalia
		+
		+	==== [[#Animales_varios|Bestelako animaliak]] ====
	&emsp;		&emsp;
−	== IV. [[LENGUAJE_Y_TRATO_A_LOS_ANIMALES|ANIMALIEKIKO HIZKUNTZA ETA TRATUA]] ==	+	== IV. [[LENGUAJE_Y_TRATO_A_LOS_ANIMALES/eu|ANIMALIEKIKO HIZKUNTZA ETA TRATUA]] ==
−	=== [[Nombres_impuestos_a_los_animales_domesticos|Etxe abereei jarritako izenak]] ===	+	=== [[#Nombres_impuestos_a_los_animales_domesticos|Etxe abereei jarritako izenak]] ===
−	*[[Ovejas|Ardiak]]	+	==== [[#Ovejas_lenguaje|Ardiak]] ====
	**Ezaugarri fisikoengatik		**Ezaugarri fisikoengatik
Línea 136:		Línea 132:
	**Kateatutako izenak		**Kateatutako izenak
−	*[[Vacas_y_bueyes|Behiak eta idiak]]	+	==== [[#Vacas_y_bueyes_lenguaje|Behiak eta idiak]] ====
	**Ezaugarri fisikoengatik		**Ezaugarri fisikoengatik
Línea 142:		Línea 138:
	**Izaerarengatik		**Izaerarengatik
−	*[[Caballos|Zaldiak]]	+	==== [[#Caballos_lenguaje|Zaldiak]] ====
	**Ilajearen kolorearengatik		**Ilajearen kolorearengatik
	**Itxurarengatik eta izaerarengatik		**Itxurarengatik eta izaerarengatik
−	*[[Perros|Txakurrak]]	+	==== [[#Perros_lenguaje|Txakurrak]] ====
	**Ilajearen kolorearengatik		**Ilajearen kolorearengatik
	**Itxurarengatik, izaerarengatik eta ezaugarri astralengatik		**Itxurarengatik, izaerarengatik eta ezaugarri astralengatik
−	*[[Nombres_de_cabras_burros_gatos_y_cerdos|Ahuntzen, astoen, katuen eta txerrien izenak]]	+	==== [[#Nombres_de_cabras_burros_gatos_y_cerdos_lenguaje|Ahuntzen, astoen, katuen eta txerrien izenak]] ====
−	=== [[Lenguaje_y_modo_de_tratar_a_los_animales|Animaliekiko hizkuntza eta tratatzeko modua]] ===	+	=== [[#Lenguaje_y_modo_de_tratar_a_los_animales|Animaliekiko hizkuntza eta tratatzeko modua]] ===
−	*[[El_trato_con_los_animales|Animaliekiko tratua]]	+	==== [[#El_trato_con_los_animales|Animaliekiko tratua]] ====
	**Laztanak		**Laztanak
−	*[[Lenguaje_empleado_con_los_animales_domesticos|Etxe abereekin erabilitako hizkuntza]]	+	==== [[#Lenguaje_empleado_con_los_animales_domesticos|Etxe abereekin erabilitako hizkuntza]] ====
	**Behiak		**Behiak
Línea 168:		Línea 164:
	**Oiloak, ahateak eta txerriak		**Oiloak, ahateak eta txerriak
−	*[[Silbidos|Txistuak]]	+	==== [[#Silbidos|Txistuak]] ====
	**Ardiak		**Ardiak
	**Beste animalia batzuk		**Beste animalia batzuk
−	*[[Utensilios_para_aguijar_el_ganado|Azienda akuilatzeko tresnak]]	+	==== [[#Utensilios_para_aguijar_el_ganado|Azienda akuilatzeko tresnak]] ====
	**Akuilua. Pertika		**Akuilua. Pertika
Línea 180:		Línea 176:
	&emsp;		&emsp;
−	== V. [[ESTABLOS_Y_RECINTOS_PARA_LA_CRIA_DE_ANIMALES|ANIMALIAK HAZTEKO UKUILUAK ETA BARRUTIAK]] ==	+	== V. [[ESTABLOS_Y_RECINTOS_PARA_LA_CRIA_DE_ANIMALES/eu|ANIMALIAK HAZTEKO UKUILUAK ETA BARRUTIAK]] ==
−	=== [[El_establo_tradicional|Ukuilu tradizionala]] ===	+	=== [[#El_establo_tradicional|Ukuilu tradizionala]] ===
−	*[[Establos_ubicados_en_el_propio_caserio_la_cuadra| Baserri barruko abeletxeak: ukuilua]]	+	==== [[#Establos_ubicados_en_el_propio_caserio_la_cuadra| Baserri barruko abeletxeak: ukuilua]] ====
	**Ukuiluaren ezaugarriak		**Ukuiluaren ezaugarriak
	**Banaketak ukuiluetan		**Banaketak ukuiluetan
−	*[[Establos_exentos_de_la_casa|Etxetik kanpoko abeletxeak]]	+	==== [[#Establos_exentos_de_la_casa|Etxetik kanpoko abeletxeak]] ====
−	*[[Pesebres|Askak]]	+	==== [[#Pesebres|Askak]] ====
	**Animaliak asketara lotzea		**Animaliak asketara lotzea
Línea 197:		Línea 193:
	**Lastategia		**Lastategia
−	*[[El_estiercol|Simaurra]]	+	==== [[#El_estiercol|Simaurra]] ====
−	=== [[Los_modernos_establos._Transformaciones_operadas|Abeletxe modernoak. Egindako aldaketak]] ===	+	=== [[#Los_modernos_establos._Transformaciones_operadas|Abeletxe modernoak. Egindako aldaketak]] ===
−	=== [[Recintos_para_la_cria_de_animales_domesticos|Etxe abereak hazteko barrutiak]] ===	+	=== [[#Recintos_para_la_cria_de_animales_domesticos|Etxe abereak hazteko barrutiak]] ===
−	*[[Cochiquera|Txerrikortak]]	+	==== [[#Cochiqueras|Txerrikortak]] ====
−	*[[Gallineros|Oilategiak]]	+	==== [[#Gallineros|Oilategiak]] ====
	**Lo egiteko makilak		**Lo egiteko makilak
	**Errutegiak		**Errutegiak
−	*[[Conejeras|Untxitegiak]]	+	==== [[#Conejeras|Untxitegiak]] ====
−	*[[Palomares|Usategiak]]	+	==== [[#Palomares|Usategiak]] ====
	&emsp;		&emsp;
−	== VI. [[ALIMENTACION_DEL_GANADO_ESTABULADO|UKUILURATUTAKO AZIENDAREN ELIKADURA ]] ==	+	== VI. [[ALIMENTACION_DEL_GANADO_ESTABULADO/eu|UKUILURATUTAKO AZIENDAREN ELIKADURA ]] ==
−	=== [[Alimentacion_del_ganado_en_la_casa|Aziendaren elikadura etxean]] ===	+	=== [[#Alimentacion_del_ganado_en_la_casa|Aziendaren elikadura etxean]] ===
−	*[[Vacas|Behiak]]	+	==== [[#Vacas|Behiak]] ====
	**Isurialde mediterraneoa		**Isurialde mediterraneoa
	**Ur-hornikuntza		**Ur-hornikuntza
−	*[[Bueyes|Idiak]]	+	==== [[#Bueyes|Idiak]] ====
−	*[[Caballerias|Zamariak]]	+	==== [[#Caballerias|Zamariak]] ====
−	*[[Ovejas_y_cabras|Ardiak eta ahuntzak]]	+	==== [[#Ovejas_y_cabras|Ardiak eta ahuntzak]] ====
−	*[[Cerdos|Txerriak]]	+	==== [[#Cerdos_Alimentacion|Txerriak]] ====
−	*[[Gallinas_y_otras_aves|Oiloak eta beste hegazti batzuk]]	+	==== [[#Gallinas_y_otras_aves|Oiloak eta beste hegazti batzuk]] ====
−	*[[Conejos|Untxiak]]	+	==== [[#Conejos_Alimentacion|Untxiak]] ====
−	*[[Perros_y_gatos|Txakurrak eta katuak]]	+	==== [[#Perros_y_gatos|Txakurrak eta katuak]] ====
−	=== [[Alimentacion_de_las_crias|Kumeen elikadura]] ===	+	=== [[#Alimentacion_de_las_crias|Kumeen elikadura]] ===
−	*[[Terneras|Txahalak]]	+	==== [[#Terneras|Txahalak]] ====
−	*[[Corderas|Bildots emeak]]	+	==== [[#Corderas|Bildots emeak]] ====
−	*[[Cabritas|Axoak]]	+	==== [[#Cabritas|Axoak]] ====
−	*[[Cerdos|Txerriak]]	+	==== [[#Cerdos_crias|Txerriak]] ====
−	*[[Potras_y_burros|Moxalak eta astoak]]	+	==== [[#Potras_y_burros|Moxalak eta astoak]] ====
−	*[[Pollitas|Txitak]]	+	==== [[#Pollitas|Txitak]] ====
−	*[[Conejos|Untxiak]]	+	==== [[#Conejos_crias|Untxiak]] ====
−	*[[Cachorros_y_gatos|Kumeak eta katuak]]	+	==== [[#Cachorros_y_gatos|Kumeak eta katuak]] ====
−	=== [[Alimentacion_del_ganado_en_el_campo|Aziendaren elikadura mendian]] ===	+	=== [[#Alimentacion_del_ganado_en_el_campo|Aziendaren elikadura mendian]] ===
−	*[[Vertiente_mediterranea|Isurialde mediterraneoa]]	+	==== [[#Vertiente_mediterranea_alimentacion|Isurialde mediterraneoa]] ====
−	*[[Vertiente_atlantica| Isurialde atlantikoa]]	+	==== [[#Vertiente_atlantica_alimentacion| Isurialde atlantikoa]] ====
−	*[[Control_de_los_animales_en_los_prados|Animalien kontrola belazeetan]]	+	==== [[#Control_de_los_animales_en_los_prados|Animalien kontrola belazeetan]] ====
	**Hesola bati lotutako soka edo katea		**Hesola bati lotutako soka edo katea
Línea 270:		Línea 266:
	&emsp;		&emsp;
−	== VII. [[REPRODUCCION_Y_CUIDADOS_DE_LOS_ANIMALES|ANIMALIEN UGALTZEA ETA ZAINTZA]] ==	+	== VII. [[REPRODUCCION_Y_CUIDADOS_DE_LOS_ANIMALES/eu|ANIMALIEN UGALTZEA ETA ZAINTZA]] ==
−	=== [[El_ciclo_reproductor_de_los_animales_domesticos|Etxe abereen ugalketa-zikloa]] ===	+	=== [[#El_ciclo_reproductor_de_los_animales_domesticos|Etxe abereen ugalketa-zikloa]] ===
−	*[[Vacas|Behiak]]	+	==== [[#Vacas1|Behiak]] ====
	**Araldia eta estaltzea		**Araldia eta estaltzea
Línea 281:		Línea 277:
	**Erditutako behiaren zaintza		**Erditutako behiaren zaintza
−	*[[Ovejas|Ardiak]]	+	==== [[#Ovejas1|Ardiak]] ====
	**Araldia eta estaltzea		**Araldia eta estaltzea
	**Haurdunaldia eta erditzea		**Haurdunaldia eta erditzea
−	*[[Cabras|Ahuntzak]]	+	==== [[#Cabras1|Ahuntzak]] ====
−	*[[Yeguas|Behorrak]]	+	==== [[#Yeguas|Behorrak]] ====
	**Araldia		**Araldia
	**Haurdunaldia eta erditzea		**Haurdunaldia eta erditzea
−	*[[Burras|Astemeak]]	+	==== [[#Burras|Astemeak]] ====
−	*[[Obtencion_de_mulos|Mandoak lortzea]]	+	==== [[#Obtencion_de_mulos|Mandoak lortzea]] ====
−	*[[Cerdas|Ahardiak]]	+	==== [[#Cerdas|Ahardiak]] ====
−	*[[Conejas|Untxi emeak]]	+	==== [[#Conejas|Untxi emeak]] ====
−	*[[Gallinas_y_palomas|Oiloak eta usoak]]	+	==== [[#Gallinas_y_palomas|Oiloak eta usoak]] ====
	**Sexua finkatzea		**Sexua finkatzea
Línea 309:		Línea 305:
	**Arrautzen jaiotzea		**Arrautzen jaiotzea
−	*[[Perras|Txakur emeak]]	+	==== [[#Perras|Txakur emeak]] ====
−	*[[Gatas| Katemeak]]	+	==== [[#Gatas| Katemeak]] ====
−	*[[Las_paradas_y_la_inseminacion_artificial|Geldialdiak eta ernalkuntza artifiziala]]	+	==== [[#Las_paradas_y_la_inseminacion_artificial|Geldialdiak eta ernalkuntza artifiziala]] ====
−	=== [[Procedimientos_para_calcular_la_edad_del_ganado| Aziendaren adina kalkulatzeko prozedurak]] ===	+	=== [[#Procedimientos_para_calcular_la_edad_del_ganado| Aziendaren adina kalkulatzeko prozedurak]] ===
−	*[[Vacas|Behiak]]	+	==== [[#Vacas2|Behiak]] ====
−	*[[Ovejas|Ardiak]]	+	==== [[#Ovejas2|Ardiak]] ====
−	=== [[Manipulaciones_del_cuerpo_de_los_animales|Animalien gorputzen manipulazioa]] ===	+	=== [[#Manipulaciones_del_cuerpo_de_los_animales|Animalien gorputzen manipulazioa]] ===
−	*[[Corte_del_rabo_a_las_corderas|Bildots emeei buztana moztea]]	+	==== [[#Corte_del_rabo_a_las_corderas|Bildots emeei buztana moztea]] ====
−	*[[Otras_amputaciones_cortes_y_perforaciones|Beste mozketa, anputazio eta zulatze batzuk]]	+	==== [[#Otras_amputaciones_cortes_y_perforaciones|Beste mozketa, anputazio eta zulatze batzuk]] ====
−	*[[Supresion_de_los_cuernos|Adarrak kentzea]]	+	==== [[#Supresion_de_los_cuernos|Adarrak kentzea]] ====
−	*[[Castracion|Irentzea]]	+	==== [[#Castracion|Irentzea]] ====
	**Zezenak		**Zezenak
Línea 337:		Línea 333:
	**Oilaskoak		**Oilaskoak
−	=== [[Herrado|Ferratzea]] ===	+	=== [[#Herrado|Ferratzea]] ===
−	*[[Proceso_de_herrado|Ferratze-prozesua]]	+	==== [[#Proceso_de_herrado|Ferratze-prozesua]] ====
	**Zaldi-azienda		**Zaldi-azienda
	**Behi-azienda		**Behi-azienda
−	*[[Herraduras_y_clavos|Ferrak eta iltzeak]]	+	==== [[#Herraduras_y_clavos|Ferrak eta iltzeak]] ====
−	*[[Otras_operaciones_efectuadas_por_los_herradores| Ferratzaileek egindako beste operazio batzuk]]	+	==== [[#Otras_operaciones_efectuadas_por_los_herradores| Ferratzaileek egindako beste operazio batzuk]] ====
	&emsp;		&emsp;
−	== VIII. [[EL_GANADO_DE_MONTE|MENDIKO AZIENDA]] ==	+	== VIII. [[EL_GANADO_DE_MONTE/eu|MENDIKO AZIENDA]] ==
−	=== [[Bizkaia|Bizkaia]] ===	+	=== [[#Bizkaia2|Bizkaia]] ===
−	=== [[Gipuzkoa|Gipuzkoa]] ===	+	=== [[#Gipuzkoa2|Gipuzkoa]] ===
−	=== [[Vasconia_continental|Baskonia kontinentala]] ===	+	=== [[#Vasconia_continental2|Baskonia kontinentala]] ===
−	=== [[Alava|Araba]] ===	+	=== [[#Alava2|Araba]] ===
−	=== [[Navarra|Nafarroa]] ===	+	=== [[#Navarra2|Nafarroa]] ===
−	=== [[La_captura_del_ganado_de_monte|Azienda mendian harrapatzea]] ===	+	=== [[#La_captura_del_ganado_de_monte|Azienda mendian harrapatzea]] ===
−	*[[El_lazo_urka-bilurra|Lakioa]]	+	==== [[#El_lazo_urka-bilurra|Lakioa]] ====
−	*[[Sal_y_pan|Gatza eta ogia]]	+	==== [[#Sal_y_pan|Gatza eta ogia]] ====
−	*[[Gritos_y_ruidos|Oihuak eta zaratak]]	+	==== [[#Gritos_y_ruidos|Oihuak eta zaratak]] ====
−	*[[Uso_de_perros_de_presa|Heltze-txakurren erabilera]]	+	==== [[#Uso_de_perros_de_presa|Heltze-txakurren erabilera]] ====
−	=== [[Apendice_El_aprovechamiento_de_los_pastos_en_Lezaun_(N)|'''Eranskina:''' Lezaungo (N) bazkalekuen aprobetxamendua ]] ===	+	=== [[#Apendice_El_aprovechamiento_de_los_pastos_en_Lezaun_(N)|Eranskina: Lezaungo (N) bazkalekuen aprobetxamendua ]] ===
	&emsp;		&emsp;
−	== IX. [[LA_SUBIDA_CON_EL_REBAÑO_AL_MONTE|ARTALDEAREKIN MENDIRA IGOTZEA]] ==	+	== IX. [[LA_SUBIDA_CON_EL_REBAÑO_AL_MONTE/eu|ARTALDEAREKIN MENDIRA IGOTZEA]] ==
−	=== [[La_subida_del_rebaño|Artaldearen igoera]] ===	+	=== [[#La_subida_del_rebaño|Artaldearen igoera]] ===
−	*[[Influencia_del_clima_y_de_los_pastos|Klimaren eta bazkalekuen eragina]]	+	==== [[#Influencia_del_clima_y_de_los_pastos|Klimaren eta bazkalekuen eragina]] ====
−	*[[Ascension_al_monte_en_funcion_de_las_caracteristicas_del_ganado|Mendira igotzea aziendaren ezaugarrien arabera]]	+	==== [[#Ascension_al_monte_en_funcion_de_las_caracteristicas_del_ganado|Mendira igotzea aziendaren ezaugarrien arabera]] ====
−	*[[Pastoreo_de_ciclo_diario|Eguneroko zikloa duen artzaintza]]	+	==== [[#Pastoreo_de_ciclo_diario|Eguneroko zikloa duen artzaintza]] ====
−	*[[Reglamentacion_aplicable|Aplikatzeko arautegia]]	+	==== [[#Reglamentacion_aplicable|Aplikatzeko arautegia]] ====
−	*[[El_pastoreo_en_la_actualidad|Artzaintza gaur egun]]	+	==== [[#El_pastoreo_en_la_actualidad|Artzaintza gaur egun]] ====
−	=== [[Ascension_del_pastor_en_solitario_o_acompañado|Artzainaren igoera bakarrik edo lagunduta]] ===	+	=== [[#Ascension_del_pastor_en_solitario_o_acompañado|Artzainaren igoera bakarrik edo lagunduta]] ===
−	=== [[Comitiva_animal_del_pastor|Artzainaren animalia-segizioa]] ===	+	=== [[#Comitiva_animal_del_pastor|Artzainaren animalia-segizioa]] ===
−	=== [[Los_mejores_pastos_para_el_rebaño|Bazkaleku onenak artaldearentzat]] ===	+	=== [[#Los_mejores_pastos_para_el_rebaño|Bazkaleku onenak artaldearentzat]] ===
−	*[[Pastos_veraniegos_o_de_altura|Udako bazkalekuak edo garaiak]]	+	==== [[#Pastos_veraniegos_o_de_altura|Udako bazkalekuak edo garaiak]] ====
−	*[[Pastos_invernales_o_de_valle|Neguko bazkalekuak edo haranekoak]]	+	==== [[#Pastos_invernales_o_de_valle|Neguko bazkalekuak edo haranekoak]] ====
−	*[[Vertiente_mediterranea|Isurialde mediterraneoa]]	+	==== [[#Vertiente_mediterranea4|Isurialde mediterraneoa]] ====
−	*[[Pastos_perjudiciales|Bazkaleku kaltegarriak]]	+	==== [[#Pastos_perjudiciales|Bazkaleku kaltegarriak]] ====
−	=== [[Ciclo_anual_del_pastor_y_estancia_en_la_montaña|Artzainaren urteroko zikloa eta mendiko egonaldia]] ===	+	=== [[#Ciclo_anual_del_pastor_y_estancia_en_la_montaña|Artzainaren urteroko zikloa eta mendiko egonaldia]] ===
−	*[[El_pastor_de_Gorbea_(B)|Gorbeiako (B) artzaina]]	+	==== [[#El_pastor_de_Gorbea_(B)|Gorbeiako (B) artzaina]] ====
−	*[[El_pastor_de_Urbia_y_el_de_Aizkorri_(G)|Urbiako artzaina eta Aizkorrikoa (G)]]	+	==== [[#El_pastor_de_Urbia_y_el_de_Aizkorri_(G)|Urbiako artzaina eta Aizkorrikoa (G)]] ====
−	*[[El_pastor_suletino|Zuberoako artzaina]]	+	==== [[#El_pastor_suletino|Zuberoako artzaina]] ====
−	*[[El_pastor_de_Allo_(N)|Alloko (N) artzaina]]	+	==== [[#El_pastor_de_Allo_(N)|Alloko (N) artzaina]] ====
−	=== [[La_bajada_del_rebaño|Artaldearen jaitsiera]] ===	+	=== [[#La_bajada_del_rebaño|Artaldearen jaitsiera]] ===
	&emsp;		&emsp;
−	== X. [[MARCAS_DE_PROPIEDAD|JABETZA MARKAK]] ==	+	== X. [[MARCAS_DE_PROPIEDAD/eu|JABETZA MARKAK]] ==
−	=== [[Marcas_de_propiedad_del_ganado|Aziendaren jabetza markak]] ===	+	=== [[#Marcas_de_propiedad_del_ganado|Aziendaren jabetza markak]] ===
−	*[[Corte_en_la_oreja._Akatsa|Ebakia belarrian. ''Akatsa'']]	+	==== [[#Corte_en_la_oreja._Akatsa|Ebakia belarrian. ''Akatsa'']] ====
	**Ebakien motak eta izenak		**Ebakien motak eta izenak
	**Azienda larriari egindako ebakiak		**Azienda larriari egindako ebakiak
−	*[[Señales_con_pintura|Pinturarekin egindako seinaleak]]	+	==== [[#Señales_con_pintura|Pinturarekin egindako seinaleak]] ====
−	*[[Marca_de_pez_o_brea._Empego|Bikez edo breaz egindako marka. Biketzea]]	+	==== [[#Marca_de_pez_o_brea._Empego|Bikez edo breaz egindako marka. Biketzea]] ====
−	*[[Marca_de_hierro|Burdinazko marka]]	+	==== [[#Marca_de_hierro|Burdinazko marka]] ====
	**Burdinazko markak adarretan, apatxetan edo muturrean		**Burdinazko markak adarretan, apatxetan edo muturrean
−	*[[Cambios_operados_en_el_marcaje_del_ganado._El_crotal|Aziendaren markatze-lanetan izandako aldaketak. Krotaloa]]	+	==== [[#Cambios_operados_en_el_marcaje_del_ganado._El_crotal|Aziendaren markatze-lanetan izandako aldaketak. Krotaloa]] ====
−	=== [[Cencerros_o_esquilones._Arranak_zintzarriak|Zintzarriak edo dunbak. Arranak, zintzarriak]] ===	+	=== [[#Cencerros_o_esquilones._Arranak_zintzarriak|Zintzarriak edo dunbak. Arranak, zintzarriak]] ===
−	*[[El_sonido_de_los_cencerros|Zintzarrien soinua]]	+	==== [[#El_sonido_de_los_cencerros|Zintzarrien soinua]] ====
−	*[[Clases_de_cencerros_y_esquilas|Zintzarri eta ezkila motak]]	+	==== [[#Clases_de_cencerros_y_esquilas|Zintzarri eta ezkila motak]] ====
	**Ardiak		**Ardiak
Línea 445:		Línea 441:
	**Behiak eta behorrak		**Behiak eta behorrak
−	=== [[Adornos_del_ganado|Aziendaren apaindurak]] ===	+	=== [[#Adornos_del_ganado|Aziendaren apaindurak]] ===
−	*[[Collares_de_campanillas_y_cascabeles|Txilinezko idunekoa eta txintxirrinak]]	+	==== [[#Collares_de_campanillas_y_cascabeles|Txilinezko idunekoa eta txintxirrinak]] ====
	**Uztaren garraioa		**Uztaren garraioa
	**Nekazaritzako beste lan batzuetan		**Nekazaritzako beste lan batzuetan
−	*[[Caballerias_enjaezadas| Zamari apainduak]]	+	==== [[#Caballerias_enjaezadas| Zamari apainduak]] ====
−	*[[Engalanamiento_del_ganado|Aziendaren dotoretzea]]	+	==== [[#Engalanamiento_del_ganado|Aziendaren dotoretzea]] ====
	**Zamariei zurdak apaintzea		**Zamariei zurdak apaintzea
	&emsp;		&emsp;
−	== XI. [[PASTOS_COMUNALES|BAZKALEKU KOMUNALAK]] ==	+	== XI. [[PASTOS_COMUNALES/eu|BAZKALEKU KOMUNALAK]] ==
−	=== [[Caracteristicas_y_evolucion|Ezaugarriak eta bilakaera]] ===	+	=== [[#Caracteristicas_y_evolucion|Ezaugarriak eta bilakaera]] ===
−	*[[Reduccion_y_perdida_de_comunales|Komunalen murrizketa eta galera]]	+	==== [[#Reduccion_y_perdida_de_comunales|Komunalen murrizketa eta galera]] ====
−	*[[Reforestacion_y_cierres|Baso-sartzeak eta ixteak]]	+	==== [[#Reforestacion_y_cierres|Baso-sartzeak eta ixteak]] ====
−	*[[Rastrojeras|Uztondoak]]	+	==== [[#Rastrojeras|Uztondoak]] ====
−	*[[Intervencion_municipal_y_foral|Udalen eta diputazioen esku-hartzea ]]	+	==== [[#Intervencion_municipal_y_foral|Udalen eta diputazioen esku-hartzea ]] ====
−	*[[Condiciones_de_disfrute|Erabiltzeko baldintzak]]	+	==== [[#Condiciones_de_disfrute|Erabiltzeko baldintzak]] ====
−	=== [[APROVECHAMIENTO_DE_LOS_PASTOS_COMUNALES|BAZKALEKU KOMUNALEN APROBETXAMENDUA]] ===	+	<br/>
		+	<span style="font-size:120%;">'''BAZKALEKU KOMUNALEN APROBETXAMENDUA:'''</span>
−	=== [[Comunales_en_Bizkaia|Komunalak Bizkaian]] ===	+	=== [[#Comunales_en_Bizkaia|Komunalak Bizkaian]] ===
−	*[[Sierra_de_Gorbea|Gorbeia mendikatea]]	+	==== [[#Sierra_de_Gorbea|Gorbeia mendikatea]] ====
−	*[[Sierras_de_Anboto_y_Oiz|Anbotoko eta Oiz mendikateak]]	+	==== [[#Sierras_de_Anboto_y_Oiz|Anbotoko eta Oiz mendikateak]] ====
−	*[[Encartaciones|Enkarterriko haranak]]	+	==== [[#Encartaciones|Enkarterriko haranak]] ====
−	*[[Valle_de_Carranza|Karrantza]]	+	==== [[#Valle_de_Carranza|Karrantza]] ====
−	=== [[Hermandades_y_comunidades_de_pastos_en_Alava|Bazkalekuen ermandade eta komunitateak Araban]] ===	+	=== [[#Hermandades_y_comunidades_de_pastos_en_Alava|Bazkalekuen ermandade eta komunitateak Araban]] ===
−	*[[Comunidad_de_Sierra_Salvada|Gorobel mendikateko komunitatea]]	+	==== [[#Comunidad_de_Sierra_Salvada|Gorobel mendikateko komunitatea]] ====
−	*[[Comunidad_de_la_Sierra_Brava_de_Badaia|Badaia mendikateko komunitatea]]	+	==== [[#Comunidad_de_la_Sierra_Brava_de_Badaia|Badaia mendikateko komunitatea]] ====
−	*[[Comunidad_de_Guibijo|Guibijoko komunitatea]]	+	==== [[#Comunidad_de_Guibijo|Guibijoko komunitatea]] ====
−	*[[Comunales_de_Urkabustaiz|Urkabustaizko komunalak]]	+	==== [[#Comunales_de_Urkabustaiz|Urkabustaizko komunalak]] ====
−	*[[Junta_de_la_Sierra_de_Arcamo|Arkamo Mendikateko Elkartea]]	+	==== [[#Junta_de_la_Sierra_de_Arcamo|Arkamo Mendikateko Elkartea]] ====
−	*[[Valle_de_Valdegovia|Gaubea harana]]	+	==== [[#Valle_de_Valdegovia|Gaubea harana]] ====
−	*[[Sierra_de_Valderejo|Valderejo mendikatea]]	+	==== [[#Sierra_de_Valderejo|Valderejo mendikatea]] ====
−	*[[Comunales_de_Berganzo|Berganzoko komunalak]]	+	==== [[#Comunales_de_Berganzo|Berganzoko komunalak]] ====
−	*[[Monte_comunero_en_Toloño|Mendi komuneroa Toloñon]]	+	==== [[#Monte_comunero_en_Toloño|Mendi komuneroa Toloñon]] ====
−	*[[Monte_comunero_La_Isla|La Isla mendi komuneroa]]	+	==== [[#Monte_comunero_La_Isla|La Isla mendi komuneroa]] ====
−	*[[Comunal_del_monte_de_Hernan_Ruiz|Hernán Ruiz mendiko komunala]]	+	==== [[#Comunal_del_monte_de_Hernan_Ruiz|Hernán Ruiz mendiko komunala]] ====
−	*[[Antiguas_comunidades_de_Izki_Alto_e_Izki_Bajo|Izkigoiti eta Izkibeheiti antzinako komunitateak]]	+	==== [[#Antiguas_comunidades_de_Izki_Alto_e_Izki_Bajo|Izkigoiti eta Izkibeheiti antzinako komunitateak]] ====
−	*[[Monte_comunero_de_Laguardia_y_su_Tierra|Guardiako eta haren Lurreko mendi komuneroa]]	+	==== [[#Monte_comunero_de_Laguardia_y_su_Tierra|Guardiako eta haren Lurreko mendi komuneroa]] ====
−	*[[Comuneros_de_Moreda_y_Viana| Moreda eta Vianako komuneroak]]	+	==== [[#Comuneros_de_Moreda_y_Viana| Moreda eta Vianako komuneroak]] ====
−	*[[Sierra_de_Codes|Kodes mendikatea]]	+	==== [[#Sierra_de_Codes|Kodes mendikatea]] ====
−	=== [[Parzonerias_en_Gipuzkoa_y_Alava|Partzuergoak Gipuzkoan eta Araban]] ===	+	=== [[#Parzonerias_en_Gipuzkoa_y_Alava|Partzuergoak Gipuzkoan eta Araban]] ===
−	*[[Parzoneria_General_de_Gipuzkoa_y_Alava|Gipuzkoako eta Arabako Partzuergo Orokorra]]	+	==== [[#Parzoneria_General_de_Gipuzkoa_y_Alava|Gipuzkoako eta Arabako Partzuergo Orokorra]] ====
−	*[[Parzoneria_Menor_o_Komun_Txikia|Partzuergo Txikia edo ''Komun Txikia'']]	+	==== [[#Parzoneria_Menor_o_Komun_Txikia|Partzuergo Txikia edo ''Komun Txikia'']] ====
−	*[[Parzoneria_General_de_Entzia|Entziako Partzuergo Orokorra]]	+	==== [[#Parzoneria_General_de_Entzia|Entziako Partzuergo Orokorra]] ====
−	*[[Parzoneria_de_Iturrieta|Iturrietako Partzuergoa]]	+	==== [[#Parzoneria_de_Iturrieta|Iturrietako Partzuergoa]] ====
−	=== [[Montes_de_Ernio_y_Jaizkibel|Ernio eta Jaizkibelgo Mendiak]] ===	+	=== [[#Montes_de_Ernio_y_Jaizkibel|Ernio eta Jaizkibelgo Mendiak]] ===
−	=== [[Uniones_en_la_Sierra_de_Aralar|Aralar mendikateko elkarteak]] ===	+	=== [[#Uniones_en_la_Sierra_de_Aralar|Aralar mendikateko elkarteak]] ===
−	*[[Mancomunidad_de_Enirio-Aralar|Enirio-Aralarko Mankomunitatea]]	+	==== [[#Mancomunidad_de_Enirio-Aralar|Enirio-Aralarko Mankomunitatea]] ====
−	*[[La_Union_de_Aralar|Aralarko Elkartea]]	+	==== [[#La_Union_de_Aralar|Aralarko Elkartea]] ====
−	=== [[Sierras_de_Urbasa_y_Andia|Urbasa eta Andia mendikateak]] ===	+	=== [[#Sierras_de_Urbasa_y_Andia|Urbasa eta Andia mendikateak]] ===
−	*[[Comunales_de_las_Amescoas|Ameskoetako komunalak]]	+	==== [[#Comunales_de_las_Amescoas|Ameskoetako komunalak]] ====
−	*[[Sierra_de_Lokiz|Lokiz mendikatea]]	+	==== [[#Sierra_de_Lokiz|Lokiz mendikatea]] ====
−	*[[Comunales_de_Lezaun_y_Ultzama|Lezaun eta Ultzamako komunalak]]	+	==== [[#Comunales_de_Lezaun_y_Ultzama|Lezaun eta Ultzamako komunalak]] ====
−	=== [[Pirineo_de_Navarra|Nafarroako Pirinioak]] ===	+	=== [[#Pirineo_de_Navarra|Nafarroako Pirinioak]] ===
−	*[[Valle_de_Baztan|Baztan]]	+	==== [[#Valle_de_Baztan|Baztan]] ====
−	*[[Valle_de_Erro|Erroibar]]	+	==== [[#Valle_de_Erro|Erroibar]] ====
−	*[[Aoiz_y_Valle_de_Longuida|Agoitz eta Longida]]	+	==== [[#Aoiz_y_Valle_de_Longuida|Agoitz eta Longida]] ====
−	*[[Valle_de_Salazar|Zaraitzu]]	+	==== [[#Valle_de_Salazar|Zaraitzu]] ====
−	*[[Valle_de_Roncal|Erronkaribar]]	+	==== [[#Valle_de_Roncal|Erronkaribar]] ====
	**Debekagunea		**Debekagunea
Línea 559:		Línea 556:
	**Mendiko galsoroa, kasalenkoa eta komuna		**Mendiko galsoroa, kasalenkoa eta komuna
−	*[[Los_pastos_de_las_Bardenas_Reales|Bardeako bazkalekuak]]	+	==== [[##Los_pastos_de_las_Bardenas_Reales|Bardeako bazkalekuak]] ====
−	=== [[Corralizas|Eskortak]] ===	+	=== [[#Corralizas|Eskortak]] ===
−	*[[Sanguesa|Zangoza]]	+	==== [[#Sanguesa|Zangoza]] ====
−	*[[San_Martin_de_Unx|San Martin Unx]]	+	==== [[#San_Martin_de_Unx|San Martin Unx]] ====
−	*[[Melida|Mélida]]	+	==== [[#Melida|Mélida]] ====
−	*[[Lodosa|Lodosa]]	+	==== [[#Lodosa|Lodosa]] ====
−	*[[Allo|Allo]]	+	==== [[#Allo|Allo]] ====
−	=== [[Facerias|Partzuergoak]] ===	+	=== [[#Facerias|Partzuergoak]] ===
−	*[[Facerias_interpirenaicas|Pirinioen arteko partzuergoak]]	+	==== [[#Facerias_interpirenaicas|Pirinioen arteko partzuergoak]] ====
−	*[[Tributo_de_las_Tres_Vacas|Hiru Behien Zerga]]	+	==== [[#Tributo_de_las_Tres_Vacas|Hiru Behien Zerga]] ====
−	=== [[Pais_Vasco_continental|Euskal Herri kontinentala]] ===	+	=== [[#Pais_Vasco_continental|Euskal Herri kontinentala]] ===
−	*[[Los_Sindicatos_territoriales|Lurralde-sindikatuak]]	+	==== [[#Los_Sindicatos_territoriales|Lurralde-sindikatuak]] ====
−	*[[El_kaiolar|''Kaiolarra'']]	+	==== [[#El_kaiolar|''Kaiolarra'']] ====
−	=== [[Apendice_Seles_en_Vasconia|'''Eranskina:''' Saroiak Baskonian]] ===	+	=== [[#Apendice_Seles_en_Vasconia|Eranskina: Saroiak Baskonian]] ===
	&emsp;		&emsp;
−	== XII. [[ESTABLECIMIENTOS_PASTORILES_DE_MONTAÑA|ARTZAINEN MENDIKO KOKAPENAK]] ==	+	== XII. [[ESTABLECIMIENTOS_PASTORILES_DE_MONTAÑA/eu|ARTZAINEN MENDIKO KOKAPENAK]] ==
−	=== [[Montes_de_Carranza|Karrantzako mendiak]] ===	+	=== [[#Montes_de_Carranza|Karrantzako mendiak]] ===
−	*[[Cabañas_y_casetas|Txabolak eta kasetak]]	+	==== [[#Cabañas_y_casetas|Txabolak eta kasetak]] ====
−	=== [[Sierra_de_Gorbea|Gorbeia mendikatea]] ===	+	=== [[#Sierra_de_Gorbea1|Gorbeia mendikatea]] ===
−	*[[Zeanuri|Zeanuri]]	+	==== [[#Zeanuri|Zeanuri]] ====
−	*[[Orozko|Orozko]]	+	==== [[#Orozko|Orozko]] ====
−	*[[Valle_de_Zuya|Zuia]]	+	==== [[#Valle_de_Zuya|Zuia]] ====
−	=== [[Sierras_de_Anboto_y_Aramotz|Anbotoko eta Aramotz mendikateak]] ===	+	=== [[#Sierras_de_Anboto_y_Aramotz|Anbotoko eta Aramotz mendikateak]] ===
−	=== [[Monte_Oiz|Oiz mendia]] ===	+	=== [[#Monte_Oiz|Oiz mendia]] ===
−	=== [[Sierra_de_Aizkorri|Aizkorri mendikatea]] ===	+	=== [[#Sierra_de_Aizkorri|Aizkorri mendikatea]] ===
−	*[[Urbia-Oltza|Urbia-Oltza]]	+	==== [[#Urbia-Oltza|Urbia-Oltza]] ====
−	*[[Degurixa-Alabieta|Degurixa-Alabieta]]	+	==== [[#Degurixa-Alabieta|Degurixa-Alabieta]] ====
−	*[[Arriurdin|Arriurdin]]	+	==== [[#Arriurdin|Arriurdin]] ====
−	=== [[Sierra_de_Izarraitz_y_Ernio|Izarraitz eta Ernio mendikateak]] ===	+	=== [[#Sierra_de_Izarraitz_y_Ernio|Izarraitz eta Ernio mendikateak]] ===
−	=== [[Sierra_de_Aralar|Aralar mendikatea]] ===	+	=== [[#Sierra_de_Aralar|Aralar mendikatea]] ===
−	*[[Beasain|Beasain]]	+	==== [[#Beasain|Beasain]] ====
−	*[[Ataun_(1927)|Ataun (1927)]]	+	==== [[#Ataun_(1927)|Ataun (1927)]] ====
−	*[[Ataun_(1955)|Ataun (1955)]]	+	==== [[#Ataun_(1955)|Ataun (1955)]] ====
−	*[[Abaltzisketa_(1955)|Abaltzisketa (1955)]]	+	==== [[#Abaltzisketa_(1955)|Abaltzisketa (1955)]] ====
−	*[[Valle_de_Larraun|Larraun]]	+	==== [[#Valle_de_Larraun|Larraun]] ====
−	*[[Rediles_cupulares._Arkuak| Artegi kupuladunak. ''Arkuak'']]	+	==== [[#Rediles_cupulares._Arkuak| Artegi kupuladunak. ''Arkuak'']] ====
−	=== [[Sierra_de_Urbasa|Urbasa mendikatea]] ===	+	=== [[#Sierra_de_Urbasa|Urbasa mendikatea]] ===
−	=== [[Sierra_de_Andia|Andia mendikatea]] ===	+	=== [[#Sierra_de_Andia|Andia mendikatea]] ===
−	=== [[Sierra_de_Entzia|Entzia mendikatea]] ===	+	=== [[#Sierra_de_Entzia|Entzia mendikatea]] ===
−	=== [[Pirineo_navarro|Nafarroako Pirinioak]] ===	+	=== [[#Pirineo_navarro|Nafarroako Pirinioak]] ===
−	*[[Basaburua_Menor|Basaburu Txikia]]	+	==== [[#Basaburua_Menor|Basaburu Txikia]] ====
−	*[[Valle_de_Baztan|Baztan]]	+	==== [[#Valle_de_Baztan1|Baztan]] ====
−	*[[Valle_de_Esteribar|Esteribar]]	+	==== [[#Valle_de_Esteribar|Esteribar]] ====
−	*[[Valle_de_Aezkoa|Aezkoa]]	+	==== [[#Valle_de_Aezkoa|Aezkoa]] ====
−	*[[Valle_de_Salazar|Zaraitzu]]	+	==== [[#Valle_de_Salazar1|Zaraitzu]] ====
−	*[[Valle_de_Roncal|Erronkaribar]]	+	==== [[#Valle_de_Roncal1|Erronkaribar]] ====
−	=== [[Navarra_Media_y_Bardenas|Erdialdeko Nafarroa eta Bardea]] ===	+	=== [[#Navarra_Media_y_Bardenas|Erdialdeko Nafarroa eta Bardea]] ===
−	*[[Sanguesa|Zangoza]]	+	==== [[#Sanguesa1|Zangoza]] ====
−	*[[San_Martin_de_Unx|San Martin Unx]]	+	==== [[#San_Martin_de_Unx1|San Martin Unx]] ====
−	*[[Allo|Allo]]	+	==== [[#Allo1|Allo]] ====
−	*[[Valle_de_Aoiz|Agoitz]]	+	==== [[#Valle_de_Aoiz|Agoitz]] ====
−	*[[Bardenas|Bardea]]	+	==== [[#Bardenas|Bardea]] ====
−	*[[Melida|Mélida]]	+	==== [[#Melida1|Mélida]] ====
−	=== [[Montes_de_Alava|Arabako Mendiak]] ===	+	=== [[#Montes_de_Alava|Arabako Mendiak]] ===
−	*[[Valderejo|Valderejo]]	+	==== [[#Valderejo|Valderejo]] ====
−	*[[Sierra_de_Arcamo|Arkamo mendikatea]]	+	==== [[#Sierra_de_Arcamo|Arkamo mendikatea]] ====
−	*[[Sierra_Salvada|Gorobel mendikatea]]	+	==== [[#Sierra_Salvada|Gorobel mendikatea]] ====
−	*[[Sierra_de_Guibijo|Guibijo mendikatea]]	+	==== [[#Sierra_de_Guibijo|Guibijo mendikatea]] ====
−	*[[Sierra_Brava_de_Badaia|Badaia mendikatea]]	+	==== [[#Sierra_Brava_de_Badaia|Badaia mendikatea]] ====
−	*[[Treviño|Trebiñu]]	+	==== [[#Treviño|Trebiñu]] ====
−	*[[Sierra_de_Toloño|Toloño mendikatea]]	+	==== [[#Sierra_de_Toloño|Toloño mendikatea]] ====
−	*[[Sierra_de_Izki|Izki mendikatea]]	+	==== [[#Sierra_de_Izki|Izki mendikatea]] ====
−	*[[Rioja_Alavesa._Moreda|Arabako Errioxa. Moreda]]	+	==== [[#Rioja_Alavesa._Moreda|Arabako Errioxa. Moreda]] ====
−	*[[Sierra_de_Codes|Kodes mendikatea]]	+	==== [[#Sierra_de_Codes1|Kodes mendikatea]] ====
−	=== [[Pais_Vasco_continental_La_organizacion_del_espacio_en_la_montaña|Euskal Herri kontinentala Espazioaren antolaketa mendian]] ===	+	=== [[#Pais_Vasco_continental_La_organizacion_del_espacio_en_la_montaña|Euskal Herri kontinentala Espazioaren antolaketa mendian]] ===
−	*[[El_triple_habitat|Habitat hirukoitza]]	+	==== [[#El_triple_habitat|Habitat hirukoitza]] ====
−	*[[Lapurdi|Lapurdi]]	+	==== [[#Lapurdi|Lapurdi]] ====
	**Sara		**Sara
	**Azkaine		**Azkaine
−	*[[Baja_Navarra|Nafarroa Beherea]]	+	==== [[#Baja_Navarra|Nafarroa Beherea]] ====
	**Aldude		**Aldude
Línea 701:		Línea 698:
	**Garazi		**Garazi
−	*[[Zuberoa|Zuberoa]]	+	==== [[#Zuberoa|Zuberoa]] ====
	**Liginaga		**Liginaga
Línea 709:		Línea 706:
	&emsp;		&emsp;
−	== XIII. [[TRASHUMANCIA_Y_TRANSTERMINANCIA|TRANSHUMANTZIA ETA TRANSTERMINANTZIA]] ==	+	== XIII. [[TRASHUMANCIA_Y_TRANSTERMINANCIA/eu|TRANSHUMANTZIA ETA TRANSTERMINANTZIA]] ==
−	=== [[El_pastoreo_itinerante|Artzaintza ibiltaria]] ===	+	=== [[#El_pastoreo_itinerante|Artzaintza ibiltaria]] ===
−	*[[Gran_trashumancia._Trashumancia_menor._Transterminancia| Transhumantzia handia. Transhumantzia txikia. Transterminantzia]]	+	==== [[#Gran_trashumancia._Trashumancia_menor._Transterminancia| Transhumantzia handia. Transhumantzia txikia. Transterminantzia]] ====
−	=== [[Itinerancia_a_los_pastos_de_invierno|Neguko bazkalekuetarako ibiltaritza]] ===	+	=== [[#Itinerancia_a_los_pastos_de_invierno|Neguko bazkalekuetarako ibiltaritza]] ===
−	*[[Trashumancias_invernales_mayores|Neguko transhumantzia handiak]]	+	==== [[#Trashumancias_invernales_mayores|Neguko transhumantzia handiak]] ====
	**Pirinioetako haranetatik Bardeara		**Pirinioetako haranetatik Bardeara
Línea 730:		Línea 727:
	**Transhumantziako mugimendu pirinio-akitaniarrak		**Transhumantziako mugimendu pirinio-akitaniarrak
−	*[[Trashumancia_menor_y_transterminancia_invernales|Neguko transhumantzia txikia eta transterminantzia]]	+	==== [[#Trashumancia_menor_y_transterminancia_invernales|Neguko transhumantzia txikia eta transterminantzia]] ====
	**Transhumantzia Bizkaiko mendietara eta kostaldera		**Transhumantzia Bizkaiko mendietara eta kostaldera
Línea 737:		Línea 734:
	**Nafarroako Erriberako transhumantzia		**Nafarroako Erriberako transhumantzia
−	=== [[Itinerancia_a_los_pastos_de_verano|Udako transhumantzia]] ===	+	=== [[#Itinerancia_a_los_pastos_de_verano|Udako transhumantzia]] ===
−	*[[Trashumancia_estival_a_las_sierras_de_Urbasa_y_Andia|Udako transhumantzia Urbasa eta Andia mendikateetara]]	+	==== [[#Trashumancia_estival_a_las_sierras_de_Urbasa_y_Andia|Udako transhumantzia Urbasa eta Andia mendikateetara]] ====
−	*[[Trashumancia_menor_y_transterminancia_estivales|Udako transhumantzia txikia eta transterminantzia]]	+	==== [[#Trashumancia_menor_y_transterminancia_estivales|Udako transhumantzia txikia eta transterminantzia]] ====
	**Arabako mendiak		**Arabako mendiak
Línea 750:		Línea 747:
	**Baskonia kontinentala		**Baskonia kontinentala
−	=== [[Vida_en_los_pastos_de_invierno|Bizitza neguko bazkalekuetan]] ===	+	=== [[#Vida_en_los_pastos_de_invierno|Bizitza neguko bazkalekuetan]] ===
−	*[[El_pastor_bardenero|Bardeako artzaina]]	+	==== [[#El_pastor_bardenero|Bardeako artzaina]] ====
−	*[[El_pastor_trashumante_en_los_distintos_territorios|Artzain transhumantea lurraldeen arabera]]	+	==== [[#El_pastor_trashumante_en_los_distintos_territorios|Artzain transhumantea lurraldeen arabera]] ====
−	=== [[Vida_en_los_pastos_de_verano|Bizitza udako bazkalekuetan]] ===	+	=== [[#Vida_en_los_pastos_de_verano|Bizitza udako bazkalekuetan]] ===
−	*[[Trashumancia_estival_a_las_sierras_de_Urbasa_y_Andia|Udako transhumantzia Urbasa eta Andia mendikateetara]]	+	==== [[#Trashumancia_estival_a_las_sierras_de_Urbasa_y_Andia1|Udako transhumantzia Urbasa eta Andia mendikateetara]] ====
−	*[[Trashumancia_menor_y_transterminancia| Transhumantzia txikia eta transterminantzia]]	+	==== [[#Trashumancia_menor_y_transterminancia| Transhumantzia txikia eta transterminantzia]] ====
	**Arabako eta Bizkaiko mendiak		**Arabako eta Bizkaiko mendiak
Línea 766:		Línea 763:
	**Urbasa eta Andia mendikateak		**Urbasa eta Andia mendikateak
−	=== [[Disponibilidad_de_los_pastos_invernales|Neguko bazkalekuen erabilgarritasuna]] ===	+	=== [[#Disponibilidad_de_los_pastos_invernales|Neguko bazkalekuen erabilgarritasuna]] ===
−	*[[Alava|Araba]]	+	==== [[#Alava3|Araba]] ====
−	*[[Bizkaia|Bizkaia]]	+	==== [[#Bizkaia3|Bizkaia]] ====
−	*[[Gipuzkoa_y_Lapurdi|Gipuzkoa eta Lapurdi]]	+	==== [[#Gipuzkoa_y_Lapurdi|Gipuzkoa eta Lapurdi]] ====
−	*[[Navarra|Nafarroa]]	+	==== [[#Navarra3|Nafarroa]] ====
−	=== [[Calendario_de_la_itinerancia_pastoril|Artzainen ibiltaritzaren egutegia]] ===	+	=== [[#Calendario_de_la_itinerancia_pastoril|Artzainen ibiltaritzaren egutegia]] ===
−	*[[Pirineos_orientales|Ekialdeko Pirinioak]]	+	==== [[#Pirineos_orientales|Ekialdeko Pirinioak]] ====
−	*[[Pirineos_occidentales|Mendebaldeko Pirinioak]]	+	==== [[#Pirineos_occidentales|Mendebaldeko Pirinioak]] ====
−	*[[Sierras_de_Urbasa_y_Andia|Urbasa eta Andia mendikateak]]	+	==== [[#Sierras_de_Urbasa_y_Andia1|Urbasa eta Andia mendikateak]] ====
−	*[[Sierras_de_Aizkorri_y_Aralar| Aizkorri eta Aralar mendikateak]]	+	==== [[#Sierras_de_Aizkorri_y_Aralar| Aizkorri eta Aralar mendikateak]] ====
−	*[[Montes_de_Bizkaia|Bizkaiko mendiak]]	+	==== [[#Montes_de_Bizkaia|Bizkaiko mendiak]] ====
−	=== [[Las_vias_pecuarias|Abelbideak]] ===	+	=== [[#Las_vias_pecuarias|Abelbideak]] ===
−	*[[Caminos_sendas._Ardibideak|Bideak, bidexkak. ''Ardibideak'']]	+	==== [[#Caminos_sendas._Ardibideak|Bideak, bidexkak. ''Ardibideak'']] ====
−	*[[Cañadas._Altxubideak|Abelbideak. ''Altxubideak'']]	+	==== [[#Cañadas._Altxubideak|Abelbideak. ''Altxubideak'']] ====
	**Abelbideak Araban		**Abelbideak Araban
	**Abelbideak Nafarroan		**Abelbideak Nafarroan
−	=== [[Apendice_Cañadas_de_Navarra_hoy|'''Eranskina:''' Nafarroako abelbideak gaur egun]] ===	+	=== [[#Apendice_Cañadas_de_Navarra_hoy|Eranskina: Nafarroako abelbideak gaur egun]] ===
	&emsp;		&emsp;
−	== XIV. [[EL_PERRO_DE_PASTOR._ARDI-TXAKURRA|ARDI-TXAKURRA. ARDI-TXAKURRA]] ==	+	== XIV. [[EL_PERRO_DE_PASTOR._ARDI-TXAKURRA/eu|ARDI-TXAKURRA. ARDI-TXAKURRA]] ==
−	=== [[El_mastin|Ardi-txakurra]] ===	+	=== [[#El_mastin|Ardi-txakurra]] ===
−	=== [[Introduccion_del_perro_pastor_de_ovejas|Ardi-txakurraren sarbidea]] ===	+	=== [[#Introduccion_del_perro_pastor_de_ovejas|Ardi-txakurraren sarbidea]] ===
−	=== [[Variedades_de_perros_pastores|Ardi-txakur motak]] ===	+	=== [[#Variedades_de_perros_pastores|Ardi-txakur motak]] ===
−	=== [[Usos_del_perro_pastor_de_ovejas|Ardi-txakurraren erabilerak]] ===	+	=== [[#Usos_del_perro_pastor_de_ovejas|Ardi-txakurraren erabilerak]] ===
−	=== [[El_perro_en_el_pastoreo_de_otros_ganados|Txakurra beste animalia batzuen zaintzan]] ===	+	=== [[#El_perro_en_el_pastoreo_de_otros_ganados|Txakurra beste animalia batzuen zaintzan]] ===
−	=== [[Apendice_Concursos_de_perros_pastores|'''Eranskina:''' Ardi-txakurren lehiaketa]] ===	+	=== [[#Apendice_Concursos_de_perros_pastores|Eranskina: Ardi-txakurren lehiaketa]] ===
	&emsp;		&emsp;
−	== XV. [[CLASES_DE_PASTORES|ARTZAIN MOTAK]] ==	+	== XV. [[CLASES_DE_PASTORES/eu|ARTZAIN MOTAK]] ==
−	=== [[Pastores_de_rebaño_propio|Artaldearen jabe diren artzainak]] ===	+	=== [[#Pastores_de_rebaño_propio|Artaldearen jabe diren artzainak]] ===
−	*[[Zagales._Hijos_de_pastores|Artzain-mutilak. Artzainen seme-alabak]]	+	==== [[#Zagales._Hijos_de_pastores|Artzain-mutilak. Artzainen seme-alabak]] ====
−	*[[Asociaciones_pastoriles_partzuerrak|Artzainen elkarteak, ''partzuerrak'']]	+	==== [[#Asociaciones_pastoriles_partzuerrak|Artzainen elkarteak, ''partzuerrak'']] ====
−	=== [[Pastores_de_grandes_rebaños|Artalde handien artzainak]] ===	+	=== [[#Pastores_de_grandes_rebaños|Artalde handien artzainak]] ===
−	*[[Pastores_asalariados|Soldatapeko artzainak]]	+	==== [[#Pastores_asalariados|Soldatapeko artzainak]] ====
−	*[[Criados|Morroiak]]	+	==== [[#Criados|Morroiak]] ====
−	*[[El_mayoral|Morroi-nagusia]]	+	==== [[#El_mayoral|Morroi-nagusia]] ====
−	*[[Consideracion_social|Kontsiderazio soziala]]	+	==== [[#Consideracion_social|Kontsiderazio soziala]] ====
−	=== [[Pastores_concejiles|Kontzeju-artzainak]] ===	+	=== [[#Pastores_concejiles|Kontzeju-artzainak]] ===
−	*[[Labores|Lanak]]	+	==== [[#Labores|Lanak]] ====
	**Araba		**Araba
	**Nafarroa		**Nafarroa
−	*[[Condiciones_contractuales|Kontratu-baldintzak]]	+	==== [[#Condiciones_contractuales|Kontratu-baldintzak]] ====
−	*[[Salario._Alimentacion._Aguinaldos|Soldata. Elikadura. Gabonsariak]]	+	==== [[#Salario._Alimentacion._Aguinaldos|Soldata. Elikadura. Gabonsariak]] ====
−	=== [[Cuidado_del_ganado_a_renque|Aziendaren zaintza txandaka]] ===	+	=== [[#Cuidado_del_ganado_a_renque|Aziendaren zaintza txandaka]] ===
−	=== [[Apendice_1_Hameka_urtetan_Iratin_bordazain_guardian_de_cabaña_ganadera|'''1. eranskina:''' Hameka urtetan Iratin bordazain ]] ===	+	=== [[#Apendice_1_Hameka_urtetan_Iratin_bordazain_guardian_de_cabaña_ganadera|1. eranskina: Hameka urtetan Iratin bordazain ]] ===
−	=== [[Apendice_2_Contrato_de_pastores_de_ganaderia_de_villa._Año_de_1890._Berganzo_(A)|'''2. eranskina:''' Herriko abeltzainen kontratua.  1890.  urtea  Berganzo (A)]] ===	+	=== [[#Apendice_2_Contrato_de_pastores_de_ganaderia_de_villa._Año_de_1890._Berganzo_(A)|2. eranskina: Herriko abeltzainen kontratua.  1890.  urtea  Berganzo (A)]] ===
	&emsp;		&emsp;
−	== XVI. [[INDUMENTARIA_DEL_PASTOR|ARTZAINAREN JANZKERA]] ==	+	== XVI. [[INDUMENTARIA_DEL_PASTOR/eu|ARTZAINAREN JANZKERA]] ==
−	=== [[Prendas_de_abrigo_tradicionales|Beroki tradizionalak]] ===	+	=== [[#Prendas_de_abrigo_tradicionales|Beroki tradizionalak]] ===
−	*[[Kapusaia._Txartesa._Hongarina|''Kapusaia''. ''Txartesa''. Kapilizioa]]	+	==== [[#Kapusaia._Txartesa._Hongarina|''Kapusaia''. ''Txartesa''. Kapilizioa]] ====
−	*[[Espaldero_o_zamarra;_delantero_o_zagon|Bizkar-babes edo zamarra; aurrekoa edo atzekoa]]	+	==== [[#Espaldero_o_zamarra;_delantero_o_zagon|Bizkar-babes edo zamarra; aurrekoa edo atzekoa]] ====
−	*[[Manta._Pasamontañas._Sombreros|Manta. Buru-berokia. Kapeluak]]	+	==== [[#Manta._Pasamontañas._Sombreros|Manta. Buru-berokia. Kapeluak]] ====
−	=== [[Calzados_tradicionales|Oinetako tradizionalak]] ===	+	=== [[#Calzados_tradicionales|Oinetako tradizionalak]] ===
−	*[[Abarkak_abarcas|Abarkak]]	+	==== [[#Abarkak_abarcas|Abarkak]] ====
−	*[[Galtzerdiak_calcetines|Galtzerdiak]]	+	==== [[#Galtzerdiak_calcetines|Galtzerdiak]] ====
−	*[[Piales_mantak|Lazoak, mantak]]	+	==== [[#Piales_mantak|Lazoak, mantak]] ====
−	*[[Polainas_galtzoinak|Polainak, galtzoinak]]	+	==== [[#Polainas_galtzoinak|Polainak, galtzoinak]] ====
−	*[[Zuecos._Chanclos|Eskalapoiak. Kalotxak]]	+	==== [[#Zuecos._Chanclos|Eskalapoiak. Kalotxak]] ====
−	*[[Raquetas|Erraketak]]	+	==== [[#Raquetas|Erraketak]] ====
−	=== [[Indumentaria_actual_del_pastor|Artzainaren gaur egungo janzkera ]] ===	+	=== [[#Indumentaria_actual_del_pastor|Artzainaren gaur egungo janzkera ]] ===
−	=== [[Utiles_y_armas_del_pastor|Artzainaren tresnak eta armak]] ===	+	=== [[#Utiles_y_armas_del_pastor|Artzainaren tresnak eta armak]] ===
−	*[[Morral_o_zurron._Alforjas|Morrala edo bizkar-zorroa. Alportxak]]	+	==== [[#Morral_o_zurron._Alforjas|Morrala edo bizkar-zorroa. Alportxak]] ====
−	*[[Cayado_makila|Artzain-makila]]	+	==== [[#Cayado_makila|Artzain-makila]] ====
−	*[[Honda_y_malote|Habaila eta ''malotea'']]	+	==== [[#Honda_y_malote|Habaila eta ''malotea'']] ====
−	*[[Churra._Cachava._Cachiporra|''Txurra''. Eskumakila. Zurruna]]	+	==== [[#Churra._Cachava._Cachiporra|''Txurra''. Eskumakila. Zurruna]] ====
−	*[[Eltzaorra._Zambomba|''Eltzagorra''. Eltzagorra]]	+	==== [[#Eltzaorra._Zambomba|''Eltzagorra''. Eltzagorra]] ====
−	*[[Burruna._Bramadera|''Burruna''. Eltzagorra]]	+	==== [[#Burruna._Bramadera|''Burruna''. Eltzagorra]] ====
−	*[[Armas_de_fuego|Suzko armak]]	+	==== [[#Armas_de_fuego|Suzko armak]] ====
	&emsp;		&emsp;
−	== XVII. [[AJUAR_Y_ARTESANIA_PASTORIL|ARTZAINEN HATUAK ETA ARTISAUTZA]] ==	+	== XVII. [[AJUAR_Y_ARTESANIA_PASTORIL/eu|ARTZAINEN HATUAK ETA ARTISAUTZA]] ==
−	=== [[Utensilios_pastoriles|Artzain-tresnak]] ===	+	=== [[#Utensilios_pastoriles|Artzain-tresnak]] ===
−	*[[Recipientes_de_madera|Zurezko ontziak]]	+	==== [[#Recipientes_de_madera|Zurezko ontziak]] ====
−	*[[Pervivencia|Iraupena]]	+	==== [[#Pervivencia|Iraupena]] ====
−	*[[Kaikua._Recipiente_de_ordeño|''Kaikua''. Jezteko ontzia]]	+	==== [[#Kaikua._Recipiente_de_ordeño|''Kaikua''. Jezteko ontzia]] ====
−	*[[Kotxua._Cuezo_de_ordeñar|''Kotxua''. Jezteko azpila]]	+	==== [[#Kotxua._Cuezo_de_ordeñar|''Kotxua''. Jezteko azpila]] ====
−	*[[Iragazkia._Colador|''Iragazkia''. Iragazkia]]	+	==== [[#Iragazkia._Colador|''Iragazkia''. Iragazkia]] ====
−	*[[Abatza|''Abatza'']]	+	==== [[#Abatza|''Abatza'']] ====
−	*[[Maletxa._Batidor|''Maletxa''. Irabiagailua]]	+	==== [[#Maletxa._Batidor|''Maletxa''. Irabiagailua]] ====
−	*[[Epakia._Espada|''Epakia''. Ezpata]]	+	==== [[#Epakia._Espada|''Epakia''. Ezpata]] ====
−	*[[Encella._Zimitza_gaztazala|Gaztanontzia. ''Zimitza, gaztazala'']]	+	==== [[#Encella._Zimitza_gaztazala|Gaztanontzia. ''Zimitza, gaztazala'']] ====
−	*[[Txurka._Soporte|''Txurka''. Euskarria]]	+	==== [[#Txurka._Soporte|''Txurka''. Euskarria]] ====
−	=== [[Gaztandegia._Quesera|Gaztandegia]] ===	+	=== [[#Gaztandegia._Quesera|Gaztandegia]] ===
−	=== [[Vasos_pastoriles|Artzain-edalontziak]] ===	+	=== [[#Vasos_pastoriles|Artzain-edalontziak]] ===
−	=== [[Vasijas_y_cubiertos|Ontziak eta mahai-tresnak]] ===	+	=== [[#Vasijas_y_cubiertos|Ontziak eta mahai-tresnak]] ===
−	*[[Cucharas|Koilarak]]	+	==== [[#Cucharas|Koilarak]] ====
−	*[[Platos_Txalia_Taloaska|Platerak. ''Txalia''. ''Taloaska'']]	+	==== [[#Platos_Txalia_Taloaska|Platerak. ''Txalia''. ''Taloaska'']] ====
−	*[[Oporra_Esne-potoak|''Oporra''. ''Esne-potoak'']]	+	==== [[#Oporra_Esne-potoak|''Oporra''. ''Esne-potoak'']] ====
−	*[[Saleros._Aceiteros|Gatzontziak. Oliontziak]]	+	==== [[#Saleros._Aceiteros|Gatzontziak. Oliontziak]] ====
−	*[[Recipientes_para_agua|Urarentzako ontziak]]	+	==== [[#Recipientes_para_agua|Urarentzako ontziak]] ====
−	=== [[Labores_manuales|Esku-lanak]] ===	+	=== [[#Labores_manuales|Esku-lanak]] ===
−	=== [[Artesania_de_la_lana|Artilearen artisautza]] ===	+	=== [[#Artesania_de_la_lana|Artilearen artisautza]] ===
−	*[[Perduracion_y_declive|Iraupena eta gainbehera]]	+	==== [[#Perduracion_y_declive|Iraupena eta gainbehera]] ====
−	*[[Seleccion_de_la_lana|Artilearen hautaketa]]	+	==== [[#Seleccion_de_la_lana|Artilearen hautaketa]] ====
−	*[[El_lavado|Garbiketa]]	+	==== [[#El_lavado|Garbiketa]] ====
−	*[[La_carda|Kardatzea]]	+	==== [[#La_carda|Kardatzea]] ====
−	*[[El_hilado|Irutea]]	+	==== [[#El_hilado|Irutea]] ====
−	*[[Tejido|Ehuna]]	+	==== [[#Tejido|Ehuna]] ====
−	=== [[Cordones_para_abarcas._Trailak|Abarkentzako lokarriak. Trailak]] ===	+	=== [[#Cordones_para_abarcas._Trailak|Abarkentzako lokarriak. Trailak]] ===
−	=== [[Cuerdas_sogas_y_albardas|Lokarriak, sokak eta bastak]] ===	+	=== [[#Cuerdas_sogas_y_albardas|Lokarriak, sokak eta bastak]] ===
−	=== [[Cayados_y_bastones_artzai-makilak|Eskumakilak eta bastoiak, artzain-makilak]] ===	+	=== [[#Cayados_y_bastones_artzai-makilak|Eskumakilak eta bastoiak, artzain-makilak]] ===
−	=== [[Collares_para_cencerros_uztaiak|Zintzarrientzako idunekoak, uztaiak]] ===	+	=== [[#Collares_para_cencerros_uztaiak|Zintzarrientzako idunekoak, uztaiak]] ===
−	*[[Denominaciones|Izenak]]	+	==== [[#Denominaciones5|Izenak]] ====
−	*[[Confeccion_de_collares|Idunekoak egitea]]	+	==== [[#Confeccion_de_collares|Idunekoak egitea]] ====
−	*[[Transicion|Trantsizioa]]	+	==== [[#Transicion|Trantsizioa]] ====
−	=== [[Cencerros_y_badajos|Zintzarriak eta zintzarri-mihiak]] ===	+	=== [[#Cencerros_y_badajos|Zintzarriak eta zintzarri-mihiak]] ===
	&emsp;		&emsp;
−	== XVIII. [[LA_CAZA_DE_ALIMAÑAS|BASAPIZTIEN EHIZA]] ==	+	== XVIII. [[LA_CAZA_DE_ALIMAÑAS/eu|BASAPIZTIEN EHIZA]] ==
−	=== [[La_captura_del_lobo|Otsoaren ehiza]] ===	+	=== [[#La_captura_del_lobo|Otsoaren ehiza]] ===
−	*[[Desaparicion_del_lobo|Otsoaren desagerpena]]	+	==== [[#Desaparicion_del_lobo|Otsoaren desagerpena]] ====
−	*[[Reaparicion_reciente|Duela gutxiko berragerpena]]	+	==== [[#Reaparicion_reciente|Duela gutxiko berragerpena]] ====
−	*[[Creencias_y_leyendas_sobre_el_lobo| Otsoari buruzko sinesmenak eta kondairak]]	+	==== [[#Creencias_y_leyendas_sobre_el_lobo| Otsoari buruzko sinesmenak eta kondairak]] ====
−	*[[Medios_de_defensa|Defendatzeko bitartekoak]]	+	==== [[#Medios_de_defensa|Defendatzeko bitartekoak]] ====
−	*[[Tecnicas_de_caza|Ehiza-teknikak]]	+	==== [[#Tecnicas_de_caza|Ehiza-teknikak]] ====
	**Tranpak, lakioak eta amu pozoituak		**Tranpak, lakioak eta amu pozoituak
	**Uxaldiak eta ehiza eskopetaz		**Uxaldiak eta ehiza eskopetaz
−	=== [[Las_loberas|Otso-zuloak]] ===	+	=== [[#Las_loberas|Otso-zuloak]] ===
−	=== [[La_caza_del_zorro|Azeriaren ehiza]] ===	+	=== [[#La_caza_del_zorro|Azeriaren ehiza]] ===
−	*[[Daños_causados_por_el_zorro|Azeriak eragindako kalteak]]	+	==== [[#Daños_causados_por_el_zorro|Azeriak eragindako kalteak]] ====
−	*[[Tecnicas_de_caza|Ehiza-teknikak]]	+	==== [[#Tecnicas_de_caza1|Ehiza-teknikak]] ====
	**Kutxen bidezko ehiza		**Kutxen bidezko ehiza
Línea 998:		Línea 995:
	**Ehiza eskopetarekin		**Ehiza eskopetarekin
−	=== [[Perros_asilvestrados|Txakur basatuak]] ===	+	=== [[#Perros_asilvestrados|Txakur basatuak]] ===
−	=== [[Depredadores_menores|Harrapari txikiak]] ===	+	=== [[#Depredadores_menores|Harrapari txikiak]] ===
−	*[[Aves|Hegaztiak]]	+	==== [[#Aves|Hegaztiak]] ====
−	*[[Roedores|Karraskariak]]	+	==== [[#Roedores|Karraskariak]] ====
−	*[[Mustelidos_y_viverridos|Mustelidoak eta biberridoak]]	+	==== [[#Mustelidos_y_viverridos|Mustelidoak eta biberridoak]] ====
−	=== [[El_oso|Hartza]] ===	+	=== [[#El_oso|Hartza]] ===
−	=== [[Contratacion_de_alimañeros|Basapiztien ehiztarien kontratazioa]] ===	+	=== [[#Contratacion_de_alimañeros|Basapiztien ehiztarien kontratazioa]] ===
−	=== [[Recompensa_por_los_animales_capturados|Ehizatutako animaliengatik emandako saria]] ===	+	=== [[#Recompensa_por_los_animales_capturados|Ehizatutako animaliengatik emandako saria]] ===
−	=== [[Apendice_Descripcion_de_algunas_loberas|'''Eranskina:''' Otso-zulo batzuen deskribapena]] ===	+	=== [[#Apendice_Descripcion_de_algunas_loberas|Eranskina: Otso-zulo batzuen deskribapena]] ===
	&emsp;		&emsp;
−	== XIX. [[EL_ORDEÑO_DE_LAS_OVEJAS._ARDI-JEIZTEA|ARDI-JEZTEA. ARDI-JEZTEA]] ==	+	== XIX. [[EL_ORDEÑO_DE_LAS_OVEJAS._ARDI-JEIZTEA/eu|ARDI-JEZTEA. ARDI-JEZTEA]] ==
−	=== [[Ordeño_batzaldia|Jeztea, batzaldia]] ===	+	=== [[#Ordeño_batzaldia|Jeztea, batzaldia]] ===
−	*[[Denominaciones_y_lugar_de_ordeño_jeiztegia_eskorta| Jeztearen izena eta tokia, ''jeiztegia, eskorta'']]	+	==== [[#Denominaciones_y_lugar_de_ordeño_jeiztegia_eskorta| Jeztearen izena eta tokia, ''jeiztegia, eskorta'']] ====
−	*[[Tiempo_y_forma_de_ordeño._Kukurumuku_jeitzi|Jezteko denbora eta forma. ''Kukurumuku jeitzi'']]	+	==== [[#Tiempo_y_forma_de_ordeño._Kukurumuku_jeitzi|Jezteko denbora eta forma. ''Kukurumuku jeitzi'']] ====
−	*[[Nuevos_metodos_de_ordeño|Jezteko metodo berriak]]	+	==== [[#Nuevos_metodos_de_ordeño|Jezteko metodo berriak]] ====
−	*[[Produccion_de_leche|Esne-ekoizpena]]	+	==== [[#Produccion_de_leche|Esne-ekoizpena]] ====
−	=== [[Calentar_la_leche_con_piedras_candentes_esne-harriak|Esnea goritutako harriekin berotzea, esne-harriak]] ===	+	=== [[#Calentar_la_leche_con_piedras_candentes_esne-harriak|Esnea goritutako harriekin berotzea, esne-harriak]] ===
−	=== [[Leche_de_oveja_y_cabra._Su_utilizacion|Ardi-esnea eta ahuntz-esnea. Horien erabilera]] ===	+	=== [[#Leche_de_oveja_y_cabra._Su_utilizacion|Ardi-esnea eta ahuntz-esnea. Horien erabilera]] ===
−	*[[Vertiente_atlantica|Isurialde atlantikoa]]	+	==== [[#Vertiente_atlantica4|Isurialde atlantikoa]] ====
−	*[[Vertiente_mediterranea|Isurialde mediterraneoa]]	+	==== [[#Vertiente_mediterranea5|Isurialde mediterraneoa]] ====
−	*[[Leche_de_cabra|Ahuntz-esnea]]	+	==== [[#Leche_de_cabra|Ahuntz-esnea]] ====
−	=== [[Transiciones_contemporaneas|Gaur egungo trantsizioak]] ===	+	=== [[#Transiciones_contemporaneas1|Gaur egungo trantsizioak]] ===
−	=== [[Leche_de_ganado_vacuno|Behi-aziendaren esnea]] ===	+	=== [[#Leche_de_ganado_vacuno|Behi-aziendaren esnea]] ===
−	=== [[El_ordeño_manual_de_la_vaca_behi-jeiztea|Eskuz egindako behi-jeztea]] ===	+	=== [[#El_ordeño_manual_de_la_vaca_behi-jeiztea|Eskuz egindako behi-jeztea]] ===
−	*[[Procedimiento_de_ordeño|Jezteko prozedura]]	+	==== [[#Procedimiento_de_ordeño|Jezteko prozedura]] ====
−	*[[Introduccion_de_las_ordeñadoras|Jezteko makinen sarrera]]	+	==== [[#Introduccion_de_las_ordeñadoras|Jezteko makinen sarrera]] ====
−	=== [[Medicion_de_la_leche_esne-neurriak|Esnearen neurketa, esne-neurriak]] ===	+	=== [[#Medicion_de_la_leche_esne-neurriak|Esnearen neurketa, esne-neurriak]] ===
−	=== [[Distribucion_y_venta_de_la_leche_de_vacuno|Behi-esnearen banaketa eta salmenta]] ===	+	=== [[#Distribucion_y_venta_de_la_leche_de_vacuno|Behi-esnearen banaketa eta salmenta]] ===
−	=== [[Transporte_de_los_productos_desde_la_majada|Produktuen garraioa artzain-sarobetik]] ===	+	=== [[#Transporte_de_los_productos_desde_la_majada|Produktuen garraioa artzain-sarobetik]] ===
−	*[[Acarreo_de_la_leche_esnetako_hagea|Esnearen garraioa, esnetako haga]]	+	==== [[#Acarreo_de_la_leche_esnetako_hagea|Esnearen garraioa, esnetako haga]] ====
−	*[[Acarreo_de_productos|Produktuen garraioa]]	+	==== [[#Acarreo_de_productos|Produktuen garraioa]] ====
	&emsp;		&emsp;
−	== XX. [[LA_FABRICACION_DEL_QUESO._GAZTAGINTZA|GAZTAGINTZA]] ==	+	== XX. [[LA_FABRICACION_DEL_QUESO._GAZTAGINTZA/eu|GAZTAGINTZA]] ==
−	=== [[Elaboracion_de_queso_de_oveja_ardi-gazta|Ardi-gazta egitea]] ===	+	=== [[#Elaboracion_de_queso_de_oveja_ardi-gazta|Ardi-gazta egitea]] ===
−	*[[El_cuajo_gatzagia_legarra|Gatzagia, legarra]]	+	==== [[#El_cuajo_gatzagia_legarra|Gatzagia, legarra]] ====
−	*[[Elaboracion_del_queso_en_la_Vasconia_atlantica|Gaztagintza Baskonia atlantikoan]]	+	==== [[#Elaboracion_del_queso_en_la_Vasconia_atlantica|Gaztagintza Baskonia atlantikoan]] ====
	**Gazta Bizkaiko eta Arabako artzain-sarobeetan		**Gazta Bizkaiko eta Arabako artzain-sarobeetan
Línea 1073:		Línea 1070:
	**Gazta Baskonia kontinentalean		**Gazta Baskonia kontinentalean
−	*[[Elaboracion_del_queso_en_la_Vasconia_mediterranea|Gaztagintza Baskonia mediterraneoan]]	+	==== [[#Elaboracion_del_queso_en_la_Vasconia_mediterranea|Gaztagintza Baskonia mediterraneoan]] ====
	**Gaztagintza Araban		**Gaztagintza Araban
	**Gaztagintza Nafarroan		**Gaztagintza Nafarroan
−	*[[Peso_y_forma_de_los_quesos_de_oveja|Ardi-gazten pisua eta forma]]	+	==== [[#Peso_y_forma_de_los_quesos_de_oveja|Ardi-gazten pisua eta forma]] ====
−	*[[Tipos_de_queso|Gazta motak]]	+	==== [[#Tipos_de_queso|Gazta motak]] ====
	**''Gazta zaharra''		**''Gazta zaharra''
	**Erronkariko gazta eta Urbasa gazta		**Erronkariko gazta eta Urbasa gazta
−	=== [[El_mercado_de_los_quesos|Gazten merkatua]] ===	+	=== [[#El_mercado_de_los_quesos|Gazten merkatua]] ===
−	*[[Mercados_del_Pais_Vasco_peninsular|Euskal Herri penintsularreko merkatuak]]	+	==== [[#Mercados_del_Pais_Vasco_peninsular|Euskal Herri penintsularreko merkatuak]] ====
−	*[[Mercados_de_Vasconia_continental|Baskonia kontinentaleko merkatuak]]	+	==== [[#Mercados_de_Vasconia_continental|Baskonia kontinentaleko merkatuak]] ====
−	=== [[Elaboracion_de_queso_de_cabra_ahuntz-gazta|Ahuntz-gazta egitea]] ===	+	=== [[#Elaboracion_de_queso_de_cabra_ahuntz-gazta|Ahuntz-gazta egitea]] ===
−	=== [[Transiciones_contemporaneas|Gaur egungo trantsizioak]] ===	+	=== [[#Transiciones_contemporaneas2|Gaur egungo trantsizioak]] ===
−	=== [[Otros_productos_lacteos|Beste esneki batzuk]] ===	+	=== [[#Otros_productos_lacteos|Beste esneki batzuk]] ===
−	*[[El_suero_gazura|Gazura]]	+	==== [[#El_suero_gazura|Gazura]] ====
−	*[[El_requeson_zenbera|Zenbera]]	+	==== [[#El_requeson_zenbera|Zenbera]] ====
−	*[[La_cuajada_gaztanbera|Gaztanbera]]	+	==== [[#La_cuajada_gaztanbera|Gaztanbera]] ====
−	=== [[Apendice_1__La_jornada_del_pastor_de_Ataun-Aralar_(G)_durante_la_fabricacion_del_queso|'''1. eranskina:''' Ataun-Aralarko (G) artzainaren eguna gazta egiteko garaian]] ===	+	=== [[#Apendice_1__La_jornada_del_pastor_de_Ataun-Aralar_(G)_durante_la_fabricacion_del_queso|1. eranskina: Ataun-Aralarko (G) artzainaren eguna gazta egiteko garaian]] ===
−	=== [[Apendice_2__Metodo_tradicional_de_elaboracion_manual_del_queso_de_montaña|'''2. eranskina:''' Mendiko gazta eskuz egiteko metodo tradizionala, bortü-gazna, Zuberoan]] ===	+	=== [[#Apendice_2__Metodo_tradicional_de_elaboracion_manual_del_queso_de_montaña|2. eranskina: Mendiko gazta eskuz egiteko metodo tradizionala, bortü-gazna, Zuberoan]] ===
	&emsp;		&emsp;
−	== XXI. [[EL_ESQUILEO._ARDI-MOZTEA|ARDI-MOZTEA. ARDI-MOZTEA]] ==	+	== XXI. [[EL_ESQUILEO._ARDI-MOZTEA/eu|ARDI-MOZTEA. ARDI-MOZTEA]] ==
−	=== [[El_esquileo_ardi-moztea|Ardi-moztea]] ===	+	=== [[#El_esquileo_ardi-moztea|Ardi-moztea]] ===
−	*[[El_tiempo_de_la_esquila_ardi-mozteko_sasoia| Ardi-mozteko sasoia]]	+	==== [[#El_tiempo_de_la_esquila_ardi-mozteko_sasoia| Ardi-mozteko sasoia]] ====
−	*[[Medidas_cautelares|Kautela-neurriak]]	+	==== [[#Medidas_cautelares|Kautela-neurriak]] ====
−	*[[Esquiladores_ardi-moztaileak|Ardi-moztaileak]]	+	==== [[#Esquiladores_ardi-moztaileak|Ardi-moztaileak]] ====
−	*[[Instrumentos_de_esquileo_ardi-mozteko_artaziak|Ardi-mozteko artaziak]]	+	==== [[#Instrumentos_de_esquileo_ardi-mozteko_artaziak|Ardi-mozteko artaziak]] ====
−	*[[Procedimientos_de_esquileo|Ardi-mozteko prozedurak]]	+	==== [[#Procedimientos_de_esquileo|Ardi-mozteko prozedurak]] ====
−	*[[El_esquileo_octobrino_urri-moztea|Urriko ardi-moztea, ''urri-moztea'']]	+	==== [[#El_esquileo_octobrino_urri-moztea|Urriko ardi-moztea, ''urri-moztea'']] ====
−	*[[El_esquileo_hoy|Ardi-moztea gaur egun]]	+	==== [[#El_esquileo_hoy|Ardi-moztea gaur egun]] ====
−	=== [[La_lana_artilea|Artilea]] ===	+	=== [[#La_lana_artilea|Artilea]] ===
−	*[[Venta_de_lana_para_usos_domesticos|Artilearen salmenta, etxean erabiltzeko]]	+	==== [[#Venta_de_lana_para_usos_domesticos|Artilearen salmenta, etxean erabiltzeko]] ====
−	*[[Venta_de_lana_a_fabricas_textiles|Artilearen salmenta, ehun-fabrikei]]	+	==== [[#Venta_de_lana_a_fabricas_textiles|Artilearen salmenta, ehun-fabrikei]] ====
−	*[[Calidad_y_estima_de_la_lana._Haitzeko_ardia|Artilearen kalitatea eta estimazioa. ''Haitzeko ardia'']]	+	==== [[#Calidad_y_estima_de_la_lana._Haitzeko_ardia|Artilearen kalitatea eta estimazioa. ''Haitzeko ardia'']] ====
−	*[[Produccion_y_precios_de_la_lana|Artilearen ekoizpena eta prezioak]]	+	==== [[#Produccion_y_precios_de_la_lana|Artilearen ekoizpena eta prezioak]] ====
−	*[[La_venta_de_lana_hoy|Artilearen salmenta gaur egun]]	+	==== [[#La_venta_de_lana_hoy|Artilearen salmenta gaur egun]] ====
−	*[[Industria_lanera_iletegia|Artilearen industria, ''iletegia'']]	+	==== [[#Industria_lanera_iletegia|Artilearen industria, ''iletegia'']] ====
−	=== [[El_estiercol_de_oveja_ardi-zimaurra|Ardiaren simaurra ardi-simaurra]] ===	+	=== [[#El_estiercol_de_oveja_ardi-zimaurra|Ardiaren simaurra ardi-simaurra]] ===
−	=== [[Apendice_Descripcion_de_un_metodo_de_esquileo_actual|'''Eranskina:''' Ardi-mozteko gaur egungo metodo baten deskribapena]] ===	+	=== [[#Apendice_Descripcion_de_un_metodo_de_esquileo_actual|Eranskina: Ardi-mozteko gaur egungo metodo baten deskribapena]] ===
	&emsp;		&emsp;
−	== XXII. [[MATANZA_DOMESTICA_DE_ANIMALES|ANIMALIAK HILTZEA ETXEAN]] ==	+	== XXII. [[MATANZA_DOMESTICA_DE_ANIMALES_1/eu|ANIMALIAK HILTZEA ETXEAN]] ==
−	=== [[Matanza_domestica_de_animales_en_dias_señalados|Animaliak hiltzea etxean egun seinalatuetan]] ===	+	=== [[#Matanza_domestica_de_animales_en_dias_señalados|Animaliak hiltzea etxean egun seinalatuetan]] ===
−	=== [[Procedimientos_utilizados_para_la_matanza_domestica|Etxean animaliak hiltzeko erabilitako prozedurak]] ===	+	=== [[#Procedimientos_utilizados_para_la_matanza_domestica|Etxean animaliak hiltzeko erabilitako prozedurak]] ===
−	*[[Matanza_domestica_del_cerdo|Txerria hiltzea etxean]]	+	==== [[#Matanza_domestica_del_cerdo|Txerria hiltzea etxean]] ====
−	*[[Matanza_domestica_de_corderos_y_cabras|Ardiak eta arkumeak hiltzea etxean]]	+	==== [[#Matanza_domestica_de_corderos_y_cabras|Ardiak eta arkumeak hiltzea etxean]] ====
−	*[[Matanza_domestica_de_ganado_vacuno|Behi-azienda hiltzea etxean]]	+	==== [[#Matanza_domestica_de_ganado_vacuno|Behi-azienda hiltzea etxean]] ====
−	*[[Matanza_domestica_de_aves_de_corral|Eskortako hegaztiak hiltzea etxean]]	+	==== [[#Matanza_domestica_de_aves_de_corral|Eskortako hegaztiak hiltzea etxean]] ====
−	*[[Matanza_domestica_de_conejos|Untxiak hiltzea etxean]]	+	==== [[#Matanza_domestica_de_conejos|Untxiak hiltzea etxean]] ====
−	=== [[La_venta_de_ganado_para_carne|Azienda haragitarako saltzea]] ===	+	=== [[#La_venta_de_ganado_para_carne|Azienda haragitarako saltzea]] ===
−	*[[Ganado_ovino_destinado_a_carne|Haragitarako ardi-azienda]]	+	==== [[#Ganado_ovino_destinado_a_carne|Haragitarako ardi-azienda]] ====
−	*[[Compradores_de_carne_de_ovino|Ardi-okelaren erosleak]]	+	==== [[#Compradores_de_carne_de_ovino|Ardi-okelaren erosleak]] ====
	**Lehentasunezko salmenta tratanteei		**Lehentasunezko salmenta tratanteei
	**Salmenta partikularrei azoketan		**Salmenta partikularrei azoketan
−	*[[Ganado_vacuno_destinado_a_carne|Haragitarako behi-azienda]]	+	==== [[#Ganado_vacuno_destinado_a_carne|Haragitarako behi-azienda]] ====
−	=== [[La_piel_de_las_ovejas_ardi-larrua|Ardi-larrua]] ===	+	=== [[#La_piel_de_las_ovejas_ardi-larrua|Ardi-larrua]] ===
−	*[[Compradores_de_pieles|Larru-erosleak]]	+	==== [[#Compradores_de_pieles|Larru-erosleak]] ====
−	*[[La_piel_como_melena_del_yugo_estalkia|Larrua uztarriaren ile-mataza gisa, ''estalkia'']]	+	==== [[#La_piel_como_melena_del_yugo_estalkia|Larrua uztarriaren ile-mataza gisa, ''estalkia'']] ====
−	*[[Precios_de_la_piel|Larruaren prezioak]]	+	==== [[#Precios_de_la_piel|Larruaren prezioak]] ====
	&emsp;		&emsp;
−	== XXIII. [[FERIAS_GANADERAS_Y_COMPRAVENTA_DE_GANADO|GANADU FERIAK ETA AZIENDEN SALEROSKETAK]] ==	+	== XXIII. [[FERIAS_GANADERAS_Y_COMPRAVENTA_DE_GANADO/eu|GANADU FERIAK ETA AZIENDEN SALEROSKETAK]] ==
−	=== [[Ferias_ganaderas|Ganadu feriak]] ===	+	=== [[#Ferias_ganaderas1|Ganadu feriak]] ===
−	*[[Ferias_alavesas|Arabako feriak]]	+	==== [[#Ferias_alavesas|Arabako feriak]] ====
−	*[[Ferias_vizcainas|Bizkaiko feriak]]	+	==== [[#Ferias_vizcainas|Bizkaiko feriak]] ====
−	*[[Ferias_guipuzcoanas|Gipuzkoako feriak]]	+	==== [[#Ferias_guipuzcoanas|Gipuzkoako feriak]] ====
−	*[[Ferias_navarras|Nafarroako feriak]]	+	==== [[#Ferias_navarras|Nafarroako feriak]] ====
−	*[[Ferias_de_Vasconia_continental|Euskal Herri kontinentaleko feriak]]	+	==== [[#Ferias_de_Vasconia_continental|Euskal Herri kontinentaleko feriak]] ====
−	*[[Ferias_fuera_de_Vasconia|Baskoniatik kanpoko feriak]]	+	==== [[#Ferias_fuera_de_Vasconia|Baskoniatik kanpoko feriak]] ====
−	*[[Transiciones_contemporaneas|Gaur egungo trantsizioak]]	+	==== [[#Transiciones_contemporaneas3|Gaur egungo trantsizioak]] ====
−	=== [[Compraventa_mediante_tratantes_y_entre_ganaderos|Tratanteen bidez eta abeltzainen artean egindako salerosketak]] ===	+	=== [[#Compraventa_mediante_tratantes_y_entre_ganaderos|Tratanteen bidez eta abeltzainen artean egindako salerosketak]] ===
−	=== [[El_acuerdo_de_compra|Erosketarako akordioa]] ===	+	=== [[#El_acuerdo_de_compra|Erosketarako akordioa]] ===
−	*[[Inspeccion_de_las_reses|Abelburuen ikuskapena]]	+	==== [[#Inspeccion_de_las_reses|Abelburuen ikuskapena]] ====
−	*[[Regateo|Regateo]]	+	==== [[#Regateo|Tratua]] ====
−	*[[Cierre_del_trato_tratura_heldu|Cierre del trato, ''tratura heldu'']]	+	==== [[#Cierre_del_trato_tratura_heldu|Tratura heltzea]] ====
−	*[[Chocar_las_manos_bostekoa_eman|Chocar las manos, ''bostekoa eman'']]	+	==== [[#Chocar_las_manos_bostekoa_eman|Bostekoa ematea]] ====
−	*[[El_alboroque_o_robla|El alboroque o robla]]	+	==== [[#El_alboroque_o_robla|Alborokea]] ====
−	*[[Adquisicion_condicional_y_cuarentena_del_ganado|Adquisición condicional y cuarentena del ganado]]	+	==== [[#Adquisicion_condicional_y_cuarentena_del_ganado|Baldintzapeko erosketa eta aziendaren berrogeialdia]] ====
−	*[[Formas_de_adquirir_el_ganado|Formas de adquirir el ganado]]	+	==== [[#Formas_de_adquirir_el_ganado|Azienda erosteko moduak]] ====
−	=== [[El_precio_del_ganado|El precio del ganado]] ===	+	=== [[#El_precio_del_ganado|Aziendaren prezioa]] ===
−	*[[Modalidades_y_forma_de_pago|Modalidades y forma de pago]]	+	==== [[#Modalidades_y_forma_de_pago|Ordaintzeko modalitateak eta moduak]] ====
−	*[[Unidad_monetaria_de_la_transaccion|Unidad monetaria de la transacción]]	+	==== [[#Unidad_monetaria_de_la_transaccion|Salerosketaren moneta-unitatea]] ====
−	=== [[Importancia_de_la_ganaderia_en_la_economia_familiar|Importancia de la ganadería en la economía familiar]] ===	+	=== [[#Importancia_de_la_ganaderia_en_la_economia_familiar|Abeltzaintzak familia-ekonomian duen garrantzia ]] ===
−	*[[Relevancia_del_ganado|Relevancia del ganado]]	+	==== [[#Relevancia_del_ganado|Ganaduaren garrantzia]] ====
−	*[[Complementariedad_de_la_ganaderia_con_otras_actividades|Complementariedad de la ganadería con otras actividades]]	+	==== [[#Complementariedad_de_la_ganaderia_con_otras_actividades|Abeltzaintza beste jarduera batzuen osagarri gisa]] ====
−	*[[Cambios_actuales|Cambios actuales]]	+	==== [[#Cambios_actuales|Gaur egungo aldaketak]] ====
	&emsp;		&emsp;
−	== XXIV. [[LAS_ABEJAS._ERLEA|LAS ABEJAS. ERLEA]] ==	+	== XXIV. [[LAS_ABEJAS._ERLEA/eu|ERLEAK]] ==
−
−	=== [[La_cria_de_abejas|La cría de abejas]] ===
−	*[[Extension_del_cultivo_de_abejas|Extensión del cultivo de abejas]]	+	=== [[#La_cria_de_abejas|Erleen hazkuntza]] ===
−	*[[La_trashumancia|La trashumancia]]	+	==== [[#Extension_del_cultivo_de_abejas|Erleen hazkuntzaren zabalkundea]] ====
−	=== [[Fabricacion_y_tipos_de_colmenas_erlauntza|Fabricación y tipos de colmenas, erlauntza]] ===	+	==== [[#La_trashumancia|Transhumantzia]] ====
−	*[[Colmenas_de_tronco_cuezos_cepos|Colmenas de tronco, cuezos, cepos]]	+	=== [[#Fabricacion_y_tipos_de_colmenas_erlauntza|Erlauntzen fabrikazioa eta erlauntz motak]] ===
−	*[[Colmenas_de_tabla_erlauntza|Colmenas de tabla, ''erlauntza'']]	+	==== [[#Colmenas_de_tronco_cuezos_cepos|Enborreko erlauntzak, azpilak, zepoak]] ====
−	*[[Colmenas_tejidas_con_vegetales_erle-kofoina|Colmenas tejidas con vegetales, ''erle-kofoina'']]	+	==== [[#Colmenas_de_tabla_erlauntza|Oholeko erlauntza]] ====
−	*[[Colmenas_en_oquedades|Colmenas en oquedades]]	+	==== [[#Colmenas_tejidas_con_vegetales_erle-kofoina|Landareekin ehundutako erlauntzak, erle-kofoina]] ====
−	=== [[El_colmenar_abejar_erlategia|El colmenar, abejar, erlategia]] ===	+	==== [[#Colmenas_en_oquedades|Hutsuneetan egindako erlauntzak]] ====
−	=== [[Captura_de_enjambres_erlakumea_harrapatu|Captura de enjambres, erlakumea harrapatu]] ===	+	=== [[#El_colmenar_abejar_erlategia|Erlauntza, erlategia]] ===
−	*[[La_salida_del_enjambre|La salida del enjambre]]	+	=== [[#Captura_de_enjambres_erlakumea_harrapatu|Erlekumeak harrapatzea]] ===
−	*[[Detencion_del_enjambre|Detención del enjambre]]	+	==== [[#La_salida_del_enjambre|Erlekumearen irteera]] ====
−	*[[Recogida_del_enjambre|Recogida del enjambre]]	+	==== [[#Detencion_del_enjambre|Erlekumea geldiaraztea]] ====
−	*[[Busqueda_de_enjambres_silvestres|Búsqueda de enjambres silvestres]]	+	==== [[#Recogida_del_enjambre| Erlekumea jasotzea]] ====
−	*[[Recogida_de_enjambres_silvestres|Recogida de enjambres silvestres]]	+	==== [[#Propiedad_y_marcado_de_enjambres|Erlekumeen jabetza eta markatzea]] ====
−	*[[Captura_de_enjambres_propios_La_cogedera|Captura de enjambres propios. La cogedera]]	+	==== [[#Adquisicion_de_enjambres|Erlekumeak erostea]] ====
−	*[[Separacion_y_union_de_enjambres|Separación y unión de enjambres]]	+	=== [[#Cuidado_de_la_colmena|Erlauntzaren zaintza]] ===
−	*[[Propiedad_y_marcado_de_enjambres|Propiedad y marcado de enjambres]]	+	=== [[#Recoleccion_de_los_panales._Abaraskak|Abaraskak jasotzea. Abaraskak]] ===
−	*[[Adquisicion_de_enjambres|Adquisición de enjambres]]	+	==== [[#Epoca_de_recoleccion|Bilketa garaia]] ====
−	=== [[Cuidado_de_la_colmena|Cuidado de la colmena]] ===	+	==== [[#Procedimientos_de_recoleccion._Catar_la_miel|Bilketako prozedurak. Eztia dastatzea]] ====
−	=== [[Recoleccion_de_los_panales._Abaraskak|Recolección de los panales. Abaraskak]] ===	+	==== [[#Medios_de_proteccion|Babesteko moduak]] ====
−	*[[Epoca_de_recoleccion|Época de recolección]]	+	=== [[#Obtencion_de_los_productos_apicolas|Erlezaintzako produktuak lortzea]] ===
−	*[[Procedimientos_de_recoleccion._Catar_la_miel|Procedimientos de recolección. Catar la miel]]	+	==== [[#La_miel_eztia|Eztia]] ====
−	*[[Medios_de_proteccion|Medios de protección]]	+	==== [[#La_cera_argizaria|Argizaria]] ====
−	=== [[Obtencion_de_los_productos_apicolas|Obtención de los productos apícolas]] ===	+	=== [[#Uso_de_los_productos_apicolas|Erlezaintzako produktuen erabilera]] ===
−	*[[La_miel_eztia|La miel, ''eztia'']]	+	==== [[#La_miel|Eztia]] ====
−	*[[La_cera_argizaria|La cera, ''argizaria'']]	+	==== [[#El_aguamiel|Ezti-ura]] ====
−	=== [[Uso_de_los_productos_apicolas|Uso de los productos apícolas]] ===	+	==== [[#La_cera|Argizaria]] ====
−	*[[La_miel|La miel]]	+	==== [[#El_veneno|Pozoia]] ====
−	*[[El_aguamiel|El aguamiel]]	+	=== [[#Creencias_y_saberes_sobre_las_abejas|Erleei buruzko sinesmenak eta jakintzak]] ===
−	*[[La_cera|La cera]]	+	=== [[#Transformaciones_contemporaneas4|Gaur egungo aldaketak]] ===
−
−	*[[El_veneno|El veneno]]
−
−	=== [[Creencias_y_saberes_sobre_las_abejas|Creencias y saberes sobre las abejas]] ===
−
−	=== [[Transformaciones_contemporaneas|Transformaciones contemporáneas]] ===
	&emsp;		&emsp;
−	== XXV. [[PROTECCION_CREENCIAL_DEL_GANADO|PROTECCIÓN CREENCIAL DEL GANADO]] ==	+	== XXV. [[PROTECCION_CREENCIAL_DEL_GANADO/eu|GANADUA BABESTEARI BURUZKO SINESMENAK]] ==
−	=== [[San_Antonio_Abad_patrono_del_ganado|San Antonio Abad, patrono del ganado]] ===	+	=== [[#San_Antonio_Abad_patrono_del_ganado|San Anton abadea, ganaduaren patroia]] ===
−	*[[Dia_festivo_para_los_animales|Día festivo para los animales]]	+	==== [[#Dia_festivo_para_los_animales|Jaieguna animalientzat]] ====
−	*[[Ritos_en_su_festividad|Ritos en su festividad]]	+	==== [[#Ritos_en_su_festividad|Errituak haien jaiegunean]] ====
−	**Sahumerios y hogueras de San Antón	+	**San Antongo lurrindatzeak eta suak
−	**Concentraciones de ganado ante las iglesias	+	**Ganaduaren kontzentrazioak eliz atarietan
−	***Navarra	+	***Nafarroa
−	***Álava	+	***Araba
−	***Gipuzkoa y Bizkaia	+	***Gipuzkoa eta Bizkaia
−	**Bendición de alimentos y cencerros	+	**Elikagaien eta zintzarrien bedeinkapena
−	**Rodeos a la Cruz de San Antón	+	**San Antonen Gurutzeko rodeoak
−	*[[Invocaciones_y_ofrendas_al_Santo|Invocaciones y ofrendas al Santo]]	+	==== [[#Invocaciones_y_ofrendas_al_Santo|Laguntza-eskeak eta eskaintzak Santuari]] ====
−	*[[Estampas_y_cruces_en_establos|Estampas y cruces en establos]]	+	==== [[#Estampas_y_cruces_en_establos|Estanpak eta gurutzeak ukuiluetan]] ====
−	=== [[San_Blas|San Blas]] ===	+	=== [[#San_Blas|Done Bladi]] ===
−	*[[Ritos_y_bendiciones_en_su_festividad|Ritos y bendiciones en su festividad]]	+	==== [[#Ritos_y_bendiciones_en_su_festividad|Errituak eta bedeinkapenak haren egunean]] ====
−	=== [[San_Juan_Bautista_protector_de_los_rebaños|San Juan Bautista, protector de los rebaños]] ===	+	=== [[#San_Juan_Bautista_protector_de_los_rebaños|San Joan Batailatzailea, artaldeen babeslea]] ===
−	*[[Ramos_y_flores_en_la_mañana_del_solsticio_de_verano|Ramos y flores en la mañana del solsticio de verano]]	+	==== [[#Ramos_y_flores_en_la_mañana_del_solsticio_de_verano|Erramuak eta loreak udako solstizioaren goizean]] ====
−	=== [[Simbolos_protectores_contra_el_rayo|Símbolos protectores contra el rayo]] ===	+	=== [[#Simbolos_protectores_contra_el_rayo|Tximistaren aurkako zeinu babesleak ]] ===
−	*[[El_espino_albar_elorria|El espino albar, ''elorria'']]	+	==== [[#El_espino_albar_elorria|Elorri zuria]] ====
−	*[[El_laurel_bendecido_erramua|El laurel bendecido, ''erramua'']]	+	==== [[#El_laurel_bendecido_erramua|Erramu bedeinkatua]] ====
−	*[[Quema_del_laurel|Quema del laurel]]	+	==== [[#Quema_del_laurel|Ereinotza erretzea]] ====
−	*[[Santa_Cruz_de_mayo|Santa Cruz de mayo]]	+	==== [[#Santa_Cruz_de_mayo|Maiatzeko Gurutze Donea]] ====
−	*[[Las_candelas_bendecidas|Las candelas bendecidas]]	+	==== [[#Las_candelas_bendecidas|Kandela bedeinkatuak]] ====
−	*[[Otros_procedimientos_y_prevenciones|Otros procedimientos y prevenciones]]	+	==== [[#Otros_procedimientos_y_prevenciones|Beste prozedura eta prebentzio batzuk]] ====
−	*[[El_hacha_primitiva|El hacha primitiva]]	+	==== [[#El_hacha_primitiva|Antzinako aizkora]] ====
−	=== [[Bendiciones_rituales|Bendiciones rituales]] ===	+	=== [[#Bendiciones_rituales|Bedeinkapen erritualak]] ===
−	*[[Txabolas_y_rebaños|''Txabolas'' y rebaños]]	+	==== [[#Txabolas_y_rebaños|Txabolak eta artaldeak]] ====
−	*[[Establos_y_corrales|Establos y corrales]]	+	==== [[#Establos_y_corrales|Ukuiluak eta eskortak]] ====
−	*[[Pasturajes_del_monte|Pasturajes del monte]]	+	==== [[#Pasturajes_del_monte|Mendiko bazkaleku komunak]] ====
−	=== [[Ofrendas|Ofrendas]] ===	+	=== [[#Ofrendas|Eskaintzak]] ===
−	=== [[Amuletos|Amuletos]] ===	+	=== [[#Amuletos|Kutunak]] ===
−	=== [[Animales_protectores|Animales protectores]] ===	+	=== [[#Animales_protectores|Animalia babesleak]] ===
	&emsp;		&emsp;
−	== XXVI. [[CREENCIAS_Y_COSTUMBRES|CREENCIAS Y COSTUMBRES]] ==	+	== XXVI. [[CREENCIAS_Y_COSTUMBRES/eu|SINESMENAK ETA OHITURAK]] ==
−	=== [[Sobre_la_incubacion_de_las_gallinas|Sobre la incubación de las gallinas]] ===	+	=== [[#Sobre_la_incubacion_de_las_gallinas|Oiloen txitaldiari buruz]] ===
−	*[[Numero_impar_de_huevos|Número impar de huevos]]	+	==== [[#Numero_impar_de_huevos|Arrautza kopuru bakoitia]] ====
−	*[[El_signo_de_la_cruz|El signo de la cruz]]	+	==== [[#El_signo_de_la_cruz|Gurutzearen zeinua]] ====
−	*[[Epoca_idonea_para_la_incubacion|Época idónea para la incubación]]	+	==== [[#Epoca_idonea_para_la_incubacion|Txitaldirako garai egokia]] ====
−	=== [[Sobre_la_procreacion|Sobre la procreación]] ===	+	=== [[#Sobre_la_procreacion|Ugalketari buruz]] ===
−	=== [[Sobre_los_cambios_atmosfericos|Sobre los cambios atmosféricos]] ===	+	=== [[#Sobre_los_cambios_atmosfericos|Aldaketa atmosferikoei buruz]] ===
−	=== [[Presagios_de_muerte|Presagios de muerte]] ===	+	=== [[#Presagios_de_muerte|Heriotzaren iragarpenak]] ===
−	=== [[Costumbres_en_relacion_con_el_luto|Costumbres en relación con el luto]] ===	+	=== [[#Costumbres_en_relacion_con_el_luto|Doluarekin erlazionatutako ohiturak]] ===
−	=== [[Presagios_de_brujas|Presagios de brujas]] ===	+	=== [[#Presagios_de_brujas|Sorginen iragarpenak]] ===
−	=== [[Sobre_la_subida_del_ganado_al_monte|Sobre la subida del ganado al monte]] ===	+	=== [[#Sobre_la_subida_del_ganado_al_monte|Ganadua mendira igotzeari buruz]] ===
−	=== [[Prevenciones_contra_los_animales_dañinos|Prevenciones contra los animales dañinos]] ===	+	=== [[#Prevenciones_contra_los_animales_dañinos|Animalia kaltegarrien aurkako prebentzioak]] ===
−	=== [[Ritos_de_adaptacion_a_la_casa|Ritos de adaptación a la casa]] ===	+	=== [[#Ritos_de_adaptacion_a_la_casa|Etxera egokitzeko errituak]] ===
−	*[[Ganado|Ganado]]	+	==== [[#Ganado|Ganadua]] ====
−	*[[Gallinas_y_gatos|Gallinas y gatos]]	+	==== [[#Gallinas_y_gatos|Oilaskoak eta katuak]] ====
−	=== [[Bildots-lorra_ayuda_mutua|Bildots-lorra: ayuda mutua]] ===	+	=== [[#Bildots-lorra_ayuda_mutua|Bildots-lorra: elkarri laguntzea]] ===
−	=== [[Otras_costumbres|Otras costumbres]] ===	+	=== [[#Otras_costumbres|Beste ohitura batzuk]] ===
−	=== [[Fiestas_de_pastores|Fiestas de pastores]] ===	+	=== [[#Fiestas_de_pastores|Artzainen festak]] ===
−	=== [[Obsequios_y_donativos|Obsequios y donativos]] ===	+	=== [[#Obsequios_y_donativos|Opariak eta dohaintzak]] ===
−	=== [[Lugares_de_culto_en_zonas_de_pastos|Lugares de culto en zonas de pastos]] ===	+	=== [[#Lugares_de_culto_en_zonas_de_pastos|Gurtze-lekuak bazkalekuen inguruetan]] ===
	&emsp;		&emsp;
−	== XXVII. [[JUEGOS_DE_PASTORES|JUEGOS DE PASTORES]] ==	+	== XXVII. [[JUEGOS_DE_PASTORES/eu|ARTZAINEN JOKOAK]] ==
		+
		+	=== [[#Lugares_donde_se_practican_los_juegos|Jokoak egiten diren lekuak]] ===
−	=== [[Lugares_donde_se_practican_los_juegos|Lugares donde se practican los juegos]] ===	+	=== [[#Juegos_de_pelota|Pilota-jokoak]] ===
−	=== [[Juegos_de_pelota|Juegos de pelota]] ===	+	==== [[#Pelota-jokoa|Pilota-jokoa]] ====
−	*[[Pelota-jokoa|''Pelota-jokoa'']]	+	==== [[#Urdanka|Urdanka]] ====
−	*[[Urdanka|''Urdanka'']]	+	==== [[#El_chute|Txutea]] ====
−	*[[El_chute|El chute]]	+	=== [[#Juegos_de_lanzamiento|Jaurtiketa-jokoak]] ===
−	=== [[Juegos_de_lanzamiento|Juegos de lanzamiento]] ===	+	==== [[#Makilak_zeharkatzea|Makilak zeharkatzea]] ====
−	*[[Makilak_zeharkatzea|''Makilak zeharkatzea'']]	+	==== [[#Makila-jokoa|Makila-jokoa]] ====
−	*[[Makila-jokoa|''Makila-jokoa'']]	+	==== [[#Zotzaldatzea|Zotzaldatzea]] ====
−	*[[Zotzaldatzea|''Zotzaldatzea'']]	+	==== [[#Al_palo|Palu-jokoa]] ====
−	*[[Al_palo|Al palo]]	+	==== [[#Lanzamiento_de_barras|Barra-jaurtiketa]] ====
−	*[[Lanzamiento_de_barras|Lanzamiento de barras]]	+	==== [[#Harrika|Harrika]] ====
−	*[[Harrika|''Harrika'']]	+	==== [[#Burruna|Burruna]] ====
−	*[[Burruna|''Burruna'']]	+	==== [[#Lanzamiento_de_piedras._Honda|Harri-jaurtiketa. Abaila]] ====
−	*[[Lanzamiento_de_piedras._Honda|Lanzamiento de piedras. Honda]]	+	=== [[#Juegos_de_fuerza|Indar-jokoak]] ===
−	=== [[Juegos_de_fuerza|Juegos de fuerza]] ===	+	=== [[#Juegos_de_salto|Jauzi-jokoak]] ===
−	=== [[Juegos_de_salto|Juegos de salto]] ===	+	=== [[#Juegos_de_carreras|Lasterketa-jokoak]] ===
−	=== [[Juegos_de_carreras|Juegos de carreras]] ===	+	=== [[#Juegos_de_bolos|Bola-jokoak]] ===
−	=== [[Juegos_de_bolos|Juegos de bolos]] ===	+	=== [[#Juegos_de_mesa|Mahai-jokoak]] ===
−	=== [[Juegos_de_mesa|Juegos de mesa]] ===	+	==== [[#Cartas|Kartak]] ====
−	*[[Cartas|Cartas]]	+	==== [[#Artzain-jokoa._Tres_en_raya|''Artzain-jokoa''. Artzain-jokoa]] ====
−	*[[Artzain-jokoa._Tres_en_raya|''Artzain-jokoa''. Tres en raya]]	+	=== [[#Espantos|Uxaldiak]] ===
−	=== [[Espantos|Espantos]] ===	+	=== [[#Cantos_e_instrumentos_musicales|Kantuak eta musika-tresnak]] ===
−	=== [[Cantos_e_instrumentos_musicales|Cantos e instrumentos musicales]] ===	+	==== [[#El_canto|Kantua]] ====
−	*[[El_canto|El canto]]	+	==== [[#Instrumentos_musicos_de_los_pastores|Artzainen musika-tresnak]] ====
−	*[[Instrumentos_musicos_de_los_pastores|Instrumentos músicos de los pastores]]	+	**Adarrak
		+	**Txistuak eta flautak
		+	**''Sunpriñua''
		+	**Alboka
−	**Cuernos	+	=== [[#Apendice_Descripcion_de_los_juegos_botu_luzea_y_urdanka_por_un_pastor_suletino|Eranskina: Botu luzea eta urdanka jolasak, zuberotar batek deskribatuta]] ===
−	**Silbos y flautas
−	**Sumpriño
−	**''Alboka''
−	=== [[Apendice_Descripcion_de_los_juegos_botu_luzea_y_urdanka_por_un_pastor_suletino|'''Apéndice:''' Descripción de los juegos botu luzea y urdanka por un pastor suletino]] ===	+	{{#bookTitle:Abeltzaintza eta Artzaintza Euskal Herrian | Ganaderia_y_pastoreo_en_vasconia/eu}} {{DISPLAYTITLE: Eduki-taula}}
−	{{#bookTitle:Ganadería y pastoreo en Vasconia | Ganaderia_y_pastoreo_en_vasconia}} {{DISPLAYTITLE: Índice de contenidos}}

---

Revisión actual del 07:46 4 mar 2019

I. ANIMALIEN HAZKUNTZA

Animalien hazkuntza tradizionala eta gaur egungo aldaketak

Isurialde atlantikoa

Bizkaia

Gipuzkoa

Baskonia kontinentala

Isurialde mediterraneoa

Araba

Nafarroa

 

II. ANIMALIEN ARRAZAK

Behiak eta idiak

Betizu

Montxina

Terreña

Piriniotarra

Aziendaren bilakaera‏

Eranskina: Arraza autoktonoen deskribapena

Ardiak

Isurialde atlantikoko arrazak

• • Latxa eta manexa
  • Karrantzarra, sasi-ardia eta eusko-bearnesa

Isurialde mediterraneoko arrazak

• • Latxen, txurren eta merinoen bizikidetza
  • Nafarroako rasa ardia

Eranskina: Arraza autoktonoen deskribapena

Ahuntzak

Eranskina: Arraza autoktonoen deskribapena

Txerriak

Eranskina: Arraza autoktonoen deskribapena

Behorrak, astoak eta mandoak

Eranskina: Arraza autoktonoen deskribapena

Oiloak, usoak, ahateak eta beste hegazti batzuk

Beste animalia txiki batzuk: untxiak, txakurrak eta katuak

Eranskina: Arraza autoktonoen deskribapena

Eranskina: Betizu, behi basatia

 

III. ANIMALIEN IZENAK

Izenak espeziearen, adinaren eta sexuaren arabera

Ardi-azienda

• • Kumeak
  • Helduak
  • Beste izen batzuk

Behi-azienda

• • Kumeak
  • Helduak

Txerri-azienda

• • Kumeak
  • Helduak

Ahuntz-azienda

• • Kumeak
  • Helduak

Zaldi-azienda

• • Kumeak
  • Helduak

Asto-azienda

• • Kumeak
  • Helduak

Mando-azienda

• • Kumeak
  • Helduak

Hegazti-azienda

• • Kumeak
  • Helduak
  • Zenbait animalia

Bestelako animaliak

 

IV. ANIMALIEKIKO HIZKUNTZA ETA TRATUA

Etxe abereei jarritako izenak

Ardiak

• • Ezaugarri fisikoengatik
  • Izaerarengatik
  • Jaiotze-lekuarengatik
  • Familiako kideen, ezagunen edo ospetsuen izenak
  • Kateatutako izenak

Behiak eta idiak

• • Ezaugarri fisikoengatik
  • Pertsona-izenak eta jatorri-izenak
  • Izaerarengatik

Zaldiak

• • Ilajearen kolorearengatik
  • Itxurarengatik eta izaerarengatik

Txakurrak

• • Ilajearen kolorearengatik
  • Itxurarengatik, izaerarengatik eta ezaugarri astralengatik

Ahuntzen, astoen, katuen eta txerrien izenak

Animaliekiko hizkuntza eta tratatzeko modua

Animaliekiko tratua

• • Laztanak

Etxe abereekin erabilitako hizkuntza

• • Behiak
  • Behorrak eta astoak
  • Ardiak eta ahuntzak
  • Txakurrak eta katuak
  • Oiloak, ahateak eta txerriak

Txistuak

• • Ardiak
  • Beste animalia batzuk

Azienda akuilatzeko tresnak

• • Akuilua. Pertika
  • Burdin sarea
  • Zartailua, zigorra edo usta

 

V. ANIMALIAK HAZTEKO UKUILUAK ETA BARRUTIAK

Ukuilu tradizionala

Baserri barruko abeletxeak: ukuilua

• • Ukuiluaren ezaugarriak
  • Banaketak ukuiluetan

Etxetik kanpoko abeletxeak

Askak

• • Animaliak asketara lotzea
  • Hesiak edo parrilak
  • Lastategia

Simaurra

Abeletxe modernoak. Egindako aldaketak

Etxe abereak hazteko barrutiak

Txerrikortak

Oilategiak

• • Lo egiteko makilak
  • Errutegiak

Untxitegiak

Usategiak

 

VI. UKUILURATUTAKO AZIENDAREN ELIKADURA

Aziendaren elikadura etxean

Behiak

• • Isurialde mediterraneoa
  • Ur-hornikuntza

Idiak

Zamariak

Ardiak eta ahuntzak

Txerriak

Oiloak eta beste hegazti batzuk

Untxiak

Txakurrak eta katuak

Kumeen elikadura

Txahalak

Bildots emeak

Axoak

Txerriak

Moxalak eta astoak

Txitak

Untxiak

Kumeak eta katuak

Aziendaren elikadura mendian

Isurialde mediterraneoa

Isurialde atlantikoa

Animalien kontrola belazeetan

• • Hesola bati lotutako soka edo katea
  • Hankak elkarrekin lotzea
  • Langa
  • Belazeak hesitzea

 

VII. ANIMALIEN UGALTZEA ETA ZAINTZA

Etxe abereen ugalketa-zikloa

Behiak

• • Araldia eta estaltzea
  • Haurdunaldia
  • Erditzea
  • Erditutako behiaren zaintza

Ardiak

• • Araldia eta estaltzea
  • Haurdunaldia eta erditzea

Ahuntzak

Behorrak

• • Araldia
  • Haurdunaldia eta erditzea

Astemeak

Mandoak lortzea

Ahardiak

Untxi emeak

Oiloak eta usoak

• • Sexua finkatzea
  • Errutea
  • Lokaldiaren bidezko ernalkuntza
  • Txitaldia
  • Arrautzen jaiotzea

Txakur emeak

Katemeak

Geldialdiak eta ernalkuntza artifiziala

Aziendaren adina kalkulatzeko prozedurak

Behiak

Ardiak

Animalien gorputzen manipulazioa

Bildots emeei buztana moztea

Beste mozketa, anputazio eta zulatze batzuk

Adarrak kentzea

Irentzea

• • Zezenak
  • Astoak eta zaldi-azienda
  • Ahariak eta
  • Txerriak eta ahardiak
  • Oilaskoak

Ferratzea

Ferratze-prozesua

• • Zaldi-azienda
  • Behi-azienda

Ferrak eta iltzeak

Ferratzaileek egindako beste operazio batzuk

 

VIII. MENDIKO AZIENDA

Bizkaia

Gipuzkoa

Baskonia kontinentala

Araba

Nafarroa

Azienda mendian harrapatzea

Lakioa

Gatza eta ogia

Oihuak eta zaratak

Heltze-txakurren erabilera

Eranskina: Lezaungo (N) bazkalekuen aprobetxamendua

 

IX. ARTALDEAREKIN MENDIRA IGOTZEA

Artaldearen igoera

Klimaren eta bazkalekuen eragina

Mendira igotzea aziendaren ezaugarrien arabera

Eguneroko zikloa duen artzaintza

Aplikatzeko arautegia

Artzaintza gaur egun

Artzainaren igoera bakarrik edo lagunduta

Artzainaren animalia-segizioa

Bazkaleku onenak artaldearentzat

Udako bazkalekuak edo garaiak

Neguko bazkalekuak edo haranekoak

Isurialde mediterraneoa

Bazkaleku kaltegarriak

Artzainaren urteroko zikloa eta mendiko egonaldia

Gorbeiako (B) artzaina

Urbiako artzaina eta Aizkorrikoa (G)

Zuberoako artzaina

Alloko (N) artzaina

Artaldearen jaitsiera

 

X. JABETZA MARKAK

Aziendaren jabetza markak

Ebakia belarrian. Akatsa

• • Ebakien motak eta izenak
  • Azienda larriari egindako ebakiak

Pinturarekin egindako seinaleak

Bikez edo breaz egindako marka. Biketzea

Burdinazko marka

• • Burdinazko markak adarretan, apatxetan edo muturrean

Aziendaren markatze-lanetan izandako aldaketak. Krotaloa

Zintzarriak edo dunbak. Arranak, zintzarriak

Zintzarrien soinua

Zintzarri eta ezkila motak

• • Ardiak
  • Transhumantzia
  • Ahuntzak
  • Behiak eta behorrak

Aziendaren apaindurak

Txilinezko idunekoa eta txintxirrinak

• • Uztaren garraioa
  • Nekazaritzako beste lan batzuetan

Zamari apainduak

Aziendaren dotoretzea

• • Zamariei zurdak apaintzea

 

XI. BAZKALEKU KOMUNALAK

Ezaugarriak eta bilakaera

Komunalen murrizketa eta galera

Baso-sartzeak eta ixteak

Uztondoak

Udalen eta diputazioen esku-hartzea

Erabiltzeko baldintzak

BAZKALEKU KOMUNALEN APROBETXAMENDUA:

Komunalak Bizkaian

Gorbeia mendikatea

Anbotoko eta Oiz mendikateak

Enkarterriko haranak

Karrantza

Bazkalekuen ermandade eta komunitateak Araban

Gorobel mendikateko komunitatea

Badaia mendikateko komunitatea

Guibijoko komunitatea

Urkabustaizko komunalak

Arkamo Mendikateko Elkartea

Gaubea harana

Valderejo mendikatea

Berganzoko komunalak

Mendi komuneroa Toloñon

La Isla mendi komuneroa

Hernán Ruiz mendiko komunala

Izkigoiti eta Izkibeheiti antzinako komunitateak

Guardiako eta haren Lurreko mendi komuneroa

Moreda eta Vianako komuneroak

Kodes mendikatea

Partzuergoak Gipuzkoan eta Araban

Gipuzkoako eta Arabako Partzuergo Orokorra

Partzuergo Txikia edo Komun Txikia

Entziako Partzuergo Orokorra

Iturrietako Partzuergoa

Ernio eta Jaizkibelgo Mendiak

Aralar mendikateko elkarteak

Enirio-Aralarko Mankomunitatea

Aralarko Elkartea

Urbasa eta Andia mendikateak

Ameskoetako komunalak

Lokiz mendikatea

Lezaun eta Ultzamako komunalak

Nafarroako Pirinioak

Baztan

Erroibar

Agoitz eta Longida

Zaraitzu

Erronkaribar

• • Debekagunea
  • Zatiak eta portuak
  • Mendiko galsoroa, kasalenkoa eta komuna

Bardeako bazkalekuak

Eskortak

Zangoza

San Martin Unx

Mélida

Lodosa

Allo

Partzuergoak

Pirinioen arteko partzuergoak

Hiru Behien Zerga

Euskal Herri kontinentala

Lurralde-sindikatuak

Kaiolarra

Eranskina: Saroiak Baskonian

 

XII. ARTZAINEN MENDIKO KOKAPENAK

Karrantzako mendiak

Txabolak eta kasetak

Gorbeia mendikatea

Zeanuri

Orozko

Zuia

Anbotoko eta Aramotz mendikateak

Oiz mendia

Aizkorri mendikatea

Urbia-Oltza

Degurixa-Alabieta

Arriurdin

Izarraitz eta Ernio mendikateak

Aralar mendikatea

Beasain

Ataun (1927)

Ataun (1955)

Abaltzisketa (1955)

Larraun

Artegi kupuladunak. Arkuak

Urbasa mendikatea

Andia mendikatea

Entzia mendikatea

Nafarroako Pirinioak

Basaburu Txikia

Baztan

Esteribar

Aezkoa

Zaraitzu

Erronkaribar

Erdialdeko Nafarroa eta Bardea

Zangoza

San Martin Unx

Allo

Agoitz

Bardea

Mélida

Arabako Mendiak

Valderejo

Arkamo mendikatea

Gorobel mendikatea

Guibijo mendikatea

Badaia mendikatea

Trebiñu

Toloño mendikatea

Izki mendikatea

Arabako Errioxa. Moreda

Kodes mendikatea

Euskal Herri kontinentala Espazioaren antolaketa mendian

Habitat hirukoitza

Lapurdi

• • Sara
  • Azkaine

Nafarroa Beherea

• • Aldude
  • Ibarre
  • Garazi

Zuberoa

• • Liginaga
  • Muskildi
  • Zunharreta
  • Etxebarre

 

XIII. TRANSHUMANTZIA ETA TRANSTERMINANTZIA

Artzaintza ibiltaria

Transhumantzia handia. Transhumantzia txikia. Transterminantzia

Neguko bazkalekuetarako ibiltaritza

Neguko transhumantzia handiak

• • Pirinioetako haranetatik Bardeara

• • • Bazkaleku komunerako eskubidea
    • Abelbideetan barrena
    • Joanaldirako prestakuntzak eta ordena
    • Gertaerak eta elikadura abelbidean barrena
    • Bardean sarrera eta egonaldia. Itzulera

• • Transhumantziako beste mugimendu batzuk Nafarroan
  • Transhumantziako mugimendu pirinio-akitaniarrak

Neguko transhumantzia txikia eta transterminantzia

• • Transhumantzia Bizkaiko mendietara eta kostaldera
  • Transhumantzia Gipuzkoako mendietara eta kostaldera
  • Pirinioetako transhumantzia haranetara eta kostaldera
  • Nafarroako Erriberako transhumantzia

Udako transhumantzia

Udako transhumantzia Urbasa eta Andia mendikateetara

Udako transhumantzia txikia eta transterminantzia

• • Arabako mendiak
  • Bizkaiko mendiak
  • Aralar eta Aizkorri mendikateak
  • Ernio eta Izarraitz mendiak
  • Urbasa eta Andia mendikateak
  • Baskonia kontinentala

Bizitza neguko bazkalekuetan

Bardeako artzaina

Artzain transhumantea lurraldeen arabera

Bizitza udako bazkalekuetan

Udako transhumantzia Urbasa eta Andia mendikateetara

Transhumantzia txikia eta transterminantzia

• • Arabako eta Bizkaiko mendiak
  • Aralar mendikatea
  • Urbasa eta Andia mendikateak

Neguko bazkalekuen erabilgarritasuna

Araba

Bizkaia

Gipuzkoa eta Lapurdi

Nafarroa

Artzainen ibiltaritzaren egutegia

Ekialdeko Pirinioak

Mendebaldeko Pirinioak

Urbasa eta Andia mendikateak

Aizkorri eta Aralar mendikateak

Bizkaiko mendiak

Abelbideak

Bideak, bidexkak. Ardibideak

Abelbideak. Altxubideak

• • Abelbideak Araban
  • Abelbideak Nafarroan

Eranskina: Nafarroako abelbideak gaur egun

 

XIV. ARDI-TXAKURRA. ARDI-TXAKURRA

Ardi-txakurra

Ardi-txakurraren sarbidea

Ardi-txakur motak

Ardi-txakurraren erabilerak

Txakurra beste animalia batzuen zaintzan

Eranskina: Ardi-txakurren lehiaketa

 

XV. ARTZAIN MOTAK

Artaldearen jabe diren artzainak

Artzain-mutilak. Artzainen seme-alabak

Artzainen elkarteak, partzuerrak

Artalde handien artzainak

Soldatapeko artzainak

Morroiak

Morroi-nagusia

Kontsiderazio soziala

Kontzeju-artzainak

Lanak

• • Araba
  • Nafarroa

Kontratu-baldintzak

Soldata. Elikadura. Gabonsariak

Aziendaren zaintza txandaka

1. eranskina: Hameka urtetan Iratin bordazain

2. eranskina: Herriko abeltzainen kontratua. 1890. urtea Berganzo (A)

 

XVI. ARTZAINAREN JANZKERA

Beroki tradizionalak

Kapusaia. Txartesa. Kapilizioa

Bizkar-babes edo zamarra; aurrekoa edo atzekoa

Manta. Buru-berokia. Kapeluak

Oinetako tradizionalak

Abarkak

Galtzerdiak

Lazoak, mantak

Polainak, galtzoinak

Eskalapoiak. Kalotxak

Erraketak

Artzainaren gaur egungo janzkera

Artzainaren tresnak eta armak

Morrala edo bizkar-zorroa. Alportxak

Artzain-makila

Habaila eta malotea

Txurra. Eskumakila. Zurruna

Eltzagorra. Eltzagorra

Burruna. Eltzagorra

Suzko armak

 

XVII. ARTZAINEN HATUAK ETA ARTISAUTZA

Artzain-tresnak

Zurezko ontziak

Iraupena

Kaikua. Jezteko ontzia

Kotxua. Jezteko azpila

Iragazkia. Iragazkia

Abatza

Maletxa. Irabiagailua

Epakia. Ezpata

Gaztanontzia. Zimitza, gaztazala

Txurka. Euskarria

Gaztandegia

Artzain-edalontziak

Ontziak eta mahai-tresnak

Koilarak

Platerak. Txalia. Taloaska

Oporra. Esne-potoak

Gatzontziak. Oliontziak

Urarentzako ontziak

Esku-lanak

Artilearen artisautza

Iraupena eta gainbehera

Artilearen hautaketa

Garbiketa

Kardatzea

Irutea

Ehuna

Abarkentzako lokarriak. Trailak

Lokarriak, sokak eta bastak

Eskumakilak eta bastoiak, artzain-makilak

Zintzarrientzako idunekoak, uztaiak

Izenak

Idunekoak egitea

Trantsizioa

Zintzarriak eta zintzarri-mihiak

 

XVIII. BASAPIZTIEN EHIZA

Otsoaren ehiza

Otsoaren desagerpena

Duela gutxiko berragerpena

Otsoari buruzko sinesmenak eta kondairak

Defendatzeko bitartekoak

Ehiza-teknikak

• • Tranpak, lakioak eta amu pozoituak
  • Uxaldiak eta ehiza eskopetaz

Otso-zuloak

Azeriaren ehiza

Azeriak eragindako kalteak

Ehiza-teknikak

• • Kutxen bidezko ehiza
  • Lakioak
  • Zepoak
  • Amu pozoituak
  • Ehiza eskopetarekin

Txakur basatuak

Harrapari txikiak

Hegaztiak

Karraskariak

Mustelidoak eta biberridoak

Hartza

Basapiztien ehiztarien kontratazioa

Ehizatutako animaliengatik emandako saria

Eranskina: Otso-zulo batzuen deskribapena

 

XIX. ARDI-JEZTEA. ARDI-JEZTEA

Jeztea, batzaldia

Jeztearen izena eta tokia, jeiztegia, eskorta

Jezteko denbora eta forma. Kukurumuku jeitzi

Jezteko metodo berriak

Esne-ekoizpena

Esnea goritutako harriekin berotzea, esne-harriak

Ardi-esnea eta ahuntz-esnea. Horien erabilera

Isurialde atlantikoa

Isurialde mediterraneoa

Ahuntz-esnea

Gaur egungo trantsizioak

Behi-aziendaren esnea

Eskuz egindako behi-jeztea

Jezteko prozedura

Jezteko makinen sarrera

Esnearen neurketa, esne-neurriak

Behi-esnearen banaketa eta salmenta

Produktuen garraioa artzain-sarobetik

Esnearen garraioa, esnetako haga

Produktuen garraioa

 

XX. GAZTAGINTZA

Ardi-gazta egitea

Gatzagia, legarra

Gaztagintza Baskonia atlantikoan

• • Gazta Bizkaiko eta Arabako artzain-sarobeetan
  • Gazta kostaldetik gertuko eremuetan
  • Gazta Urbian eta Aralarren
  • Gazta Baskonia kontinentalean

Gaztagintza Baskonia mediterraneoan

• • Gaztagintza Araban
  • Gaztagintza Nafarroan

Ardi-gazten pisua eta forma

Gazta motak

• • Gazta zaharra
  • Erronkariko gazta eta Urbasa gazta

Gazten merkatua

Euskal Herri penintsularreko merkatuak

Baskonia kontinentaleko merkatuak

Ahuntz-gazta egitea

Gaur egungo trantsizioak

Beste esneki batzuk

Gazura

Zenbera

Gaztanbera

1. eranskina: Ataun-Aralarko (G) artzainaren eguna gazta egiteko garaian

2. eranskina: Mendiko gazta eskuz egiteko metodo tradizionala, bortü-gazna, Zuberoan

 

XXI. ARDI-MOZTEA. ARDI-MOZTEA

Ardi-moztea

Ardi-mozteko sasoia

Kautela-neurriak

Ardi-moztaileak

Ardi-mozteko artaziak

Ardi-mozteko prozedurak

Urriko ardi-moztea, urri-moztea

Ardi-moztea gaur egun

Artilea

Artilearen salmenta, etxean erabiltzeko

Artilearen salmenta, ehun-fabrikei

Artilearen kalitatea eta estimazioa. Haitzeko ardia

Artilearen ekoizpena eta prezioak

Artilearen salmenta gaur egun

Artilearen industria, iletegia

Ardiaren simaurra ardi-simaurra

Eranskina: Ardi-mozteko gaur egungo metodo baten deskribapena

 

XXII. ANIMALIAK HILTZEA ETXEAN

Animaliak hiltzea etxean egun seinalatuetan

Etxean animaliak hiltzeko erabilitako prozedurak

Txerria hiltzea etxean

Ardiak eta arkumeak hiltzea etxean

Behi-azienda hiltzea etxean

Eskortako hegaztiak hiltzea etxean

Untxiak hiltzea etxean

Azienda haragitarako saltzea

Haragitarako ardi-azienda

Ardi-okelaren erosleak

• • Lehentasunezko salmenta tratanteei
  • Salmenta partikularrei azoketan

Haragitarako behi-azienda

Ardi-larrua

Larru-erosleak

Larrua uztarriaren ile-mataza gisa, estalkia

Larruaren prezioak

 

XXIII. GANADU FERIAK ETA AZIENDEN SALEROSKETAK

Ganadu feriak

Arabako feriak

Bizkaiko feriak

Gipuzkoako feriak

Nafarroako feriak

Euskal Herri kontinentaleko feriak

Baskoniatik kanpoko feriak

Gaur egungo trantsizioak

Tratanteen bidez eta abeltzainen artean egindako salerosketak

Erosketarako akordioa

Abelburuen ikuskapena

Tratua

Tratura heltzea

Bostekoa ematea

Alborokea

Baldintzapeko erosketa eta aziendaren berrogeialdia

Azienda erosteko moduak

Aziendaren prezioa

Ordaintzeko modalitateak eta moduak

Salerosketaren moneta-unitatea

Abeltzaintzak familia-ekonomian duen garrantzia

Ganaduaren garrantzia

Abeltzaintza beste jarduera batzuen osagarri gisa

Gaur egungo aldaketak

 

XXIV. ERLEAK

Erleen hazkuntza

Erleen hazkuntzaren zabalkundea

Transhumantzia

Erlauntzen fabrikazioa eta erlauntz motak

Enborreko erlauntzak, azpilak, zepoak

Oholeko erlauntza

Landareekin ehundutako erlauntzak, erle-kofoina

Hutsuneetan egindako erlauntzak

Erlauntza, erlategia

Erlekumeak harrapatzea

Erlekumearen irteera

Erlekumea geldiaraztea

Erlekumea jasotzea

Erlekumeen jabetza eta markatzea

Erlekumeak erostea

Erlauntzaren zaintza

Abaraskak jasotzea. Abaraskak

Bilketa garaia

Bilketako prozedurak. Eztia dastatzea

Babesteko moduak

Erlezaintzako produktuak lortzea

Eztia

Argizaria

Erlezaintzako produktuen erabilera

Eztia

Ezti-ura

Argizaria

Pozoia

Erleei buruzko sinesmenak eta jakintzak

Gaur egungo aldaketak

 

XXV. GANADUA BABESTEARI BURUZKO SINESMENAK

San Anton abadea, ganaduaren patroia

Jaieguna animalientzat

Errituak haien jaiegunean

• • San Antongo lurrindatzeak eta suak
  • Ganaduaren kontzentrazioak eliz atarietan

• • • Nafarroa
    • Araba
    • Gipuzkoa eta Bizkaia

• • Elikagaien eta zintzarrien bedeinkapena
  • San Antonen Gurutzeko rodeoak

Laguntza-eskeak eta eskaintzak Santuari

Estanpak eta gurutzeak ukuiluetan

Done Bladi

Errituak eta bedeinkapenak haren egunean

San Joan Batailatzailea, artaldeen babeslea

Erramuak eta loreak udako solstizioaren goizean

Tximistaren aurkako zeinu babesleak

Elorri zuria

Erramu bedeinkatua

Ereinotza erretzea

Maiatzeko Gurutze Donea

Kandela bedeinkatuak

Beste prozedura eta prebentzio batzuk

Antzinako aizkora

Bedeinkapen erritualak

Txabolak eta artaldeak

Ukuiluak eta eskortak

Mendiko bazkaleku komunak

Eskaintzak

Kutunak

Animalia babesleak

 

XXVI. SINESMENAK ETA OHITURAK

Oiloen txitaldiari buruz

Arrautza kopuru bakoitia

Gurutzearen zeinua

Txitaldirako garai egokia

Ugalketari buruz

Aldaketa atmosferikoei buruz

Heriotzaren iragarpenak

Doluarekin erlazionatutako ohiturak

Sorginen iragarpenak

Ganadua mendira igotzeari buruz

Animalia kaltegarrien aurkako prebentzioak

Etxera egokitzeko errituak

Ganadua

Oilaskoak eta katuak

Bildots-lorra: elkarri laguntzea

Beste ohitura batzuk

Artzainen festak

Opariak eta dohaintzak

Gurtze-lekuak bazkalekuen inguruetan

 

XXVII. ARTZAINEN JOKOAK

Jokoak egiten diren lekuak

Pilota-jokoak

Pilota-jokoa

Urdanka

Txutea

Jaurtiketa-jokoak

Makilak zeharkatzea

Makila-jokoa

Zotzaldatzea

Palu-jokoa

Barra-jaurtiketa

Harrika

Burruna

Harri-jaurtiketa. Abaila

Indar-jokoak

Jauzi-jokoak

Lasterketa-jokoak

Bola-jokoak

Mahai-jokoak

Kartak

Artzain-jokoa. Artzain-jokoa

Uxaldiak

Kantuak eta musika-tresnak

Kantua

Artzainen musika-tresnak

• • Adarrak
  • Txistuak eta flautak
  • Sunpriñua
  • Alboka

Eranskina: Botu luzea eta urdanka jolasak, zuberotar batek deskribatuta