Diferencia entre revisiones de «Indice Alimentacion domestica en vasconia/eu»

De Atlas Etnográfico de Vasconia
Saltar a: navegación, buscar
m (Texto reemplazado: «=== [[##» por «=== [[#»)
 
(No se muestran 73 ediciones intermedias de 2 usuarios)
Línea 5: Línea 5:
 
=== [[#Comidas_domesticas_en_dias_laborables|Etxeko janariak lanegunetan]] ===
 
=== [[#Comidas_domesticas_en_dias_laborables|Etxeko janariak lanegunetan]] ===
  
−
==== [[##Distribucion_de_las_comidas|Janarien banaketa]] ====
+
==== [[#Distribucion_de_las_comidas|Janarien banaketa]] ====
  
 
==== [[#Horarios|Ordutegiak]] ====
 
==== [[#Horarios|Ordutegiak]] ====
Línea 13: Línea 13:
 
==== [[#Refecciones_matutinas_Barausia_Gosaria_Amaiketakoa|Goizeko mokaduak: Barausia. Gosaria. Hamaiketakoa]] ====
 
==== [[#Refecciones_matutinas_Barausia_Gosaria_Amaiketakoa|Goizeko mokaduak: Barausia. Gosaria. Hamaiketakoa]] ====
  
−
==== [[##Comida_Bazkaria|Bazkaria]] ====
+
==== [[#Comida_Bazkaria|Bazkaria]] ====
  
 
==== [[#Merienda|Askaria]] ====
 
==== [[#Merienda|Askaria]] ====
Línea 23: Línea 23:
 
=== [[#Comidas_de_domingo|Igandeetako otorduak]] ===
 
=== [[#Comidas_de_domingo|Igandeetako otorduak]] ===
  
−
=== [[##Secuencia_de_los_diversos_platos|Plateren sekuentzia]] ===
+
=== [[#Secuencia_de_los_diversos_platos|Plateren sekuentzia]] ===
  
 
=== [[#Colocacion_de_los_comensales|Jankideen kokapena]] ===
 
=== [[#Colocacion_de_los_comensales|Jankideen kokapena]] ===
  
−
=== [[##La_mesa|Mahaia]] ===
+
=== [[#La_mesa|Mahaia]] ===
  
 
=== [[#Del_plato_comun_al_plato_individual|Plater komunetik banakakora]] ===
 
=== [[#Del_plato_comun_al_plato_individual|Plater komunetik banakakora]] ===
  
 
=== [[#Los_cubiertos|Mahai-tresnak]] ===
 
=== [[#Los_cubiertos|Mahai-tresnak]] ===
−
 
+
 
  
−
== II. [[PLEGARIAS_EN_LA_MESA_FAMILIAR/eu|ETXEKO MAHAIKO OTOITZAK]] ==
+
== II. [[PLEGARIAS_EN_LA_MESA_FAMILIAR/eu|FAMILIAREN MAHAIKO OTOITZAK]] ==
  
 
=== [[#Vigencia_de_la_bendicion|Bedeinkapenaren iraupena]] ===
 
=== [[#Vigencia_de_la_bendicion|Bedeinkapenaren iraupena]] ===
Línea 50: Línea 50:
 
==== [[#Recuerdo_de_los_familiares_difuntos|Hildako ahaideen oroitzapena]] ====
 
==== [[#Recuerdo_de_los_familiares_difuntos|Hildako ahaideen oroitzapena]] ====
  
−
==== [[##Oraciones_despues_de_las_comidas|Jatorduen ondorengo otoitzak]] ====
+
==== [[#Oraciones_despues_de_las_comidas|Jatorduen ondorengo otoitzak]] ====
  
 
==== [[#Formulas_de_cortesia|Kortesia-formulak]] ====
 
==== [[#Formulas_de_cortesia|Kortesia-formulak]] ====
  
 
==== [[#Bendiciones_jocosas|Bedeinkapen barregarriak]] ====
 
==== [[#Bendiciones_jocosas|Bedeinkapen barregarriak]] ====
−
 
+
 
  
 
== III. [[LA_ELABORACION_TRADICIONAL_DEL_PAN/eu|OGIA EGITEKO MODU TRADIZIONALA]] ==
 
== III. [[LA_ELABORACION_TRADICIONAL_DEL_PAN/eu|OGIA EGITEKO MODU TRADIZIONALA]] ==
Línea 63: Línea 63:
 
==== [[#Periodicidad_de_la_hornada|Labealdien maiztasuna]] ====
 
==== [[#Periodicidad_de_la_hornada|Labealdien maiztasuna]] ====
  
−
==== [[##Las_harinas|Irinak]] ====
+
==== [[#Las_harinas|Irinak]] ====
  
 
=== [[#Preparacion_del_horno_Labasua|Labearen prestakuntza. Labesua]] ===
 
=== [[#Preparacion_del_horno_Labasua|Labearen prestakuntza. Labesua]] ===
Línea 75: Línea 75:
 
=== [[#El_pan_de_trigo_Ogia|Gari-ogia. Ogia]] ===
 
=== [[#El_pan_de_trigo_Ogia|Gari-ogia. Ogia]] ===
  
−
==== [[##La_levadura_Azkarria_Origen_conservacion_y_preparacion|Legamia. Hazkarria: Jatorria, kontserbazioa eta prestaketa]] ====
+
==== [[#La_levadura_Azkarria_Origen_conservacion_y_preparacion|Legamia. Hazkarria: Jatorria, kontserbazioa eta prestaketa]] ====
  
−
==== [[##Amasamiento_y_elaboracion_de_las_piezas_de_pan_Ogia_ezarri|Orea egitea eta ogi-piezak egitea. Ogia ezarri]] ====
+
==== [[#Amasamiento_y_elaboracion_de_las_piezas_de_pan_Ogia_ezarri|Orea egitea eta ogi-piezak egitea. Ogia ezarri]] ====
  
 
**Oramahaia
 
**Oramahaia
Línea 106: Línea 106:
 
**Ogia arrautzarekin edo lukainkarekin. Arrautzopila
 
**Ogia arrautzarekin edo lukainkarekin. Arrautzopila
  
−
==== [[##El_pan_en_la_actualidad|Ogia, gaur egun]] ====
+
==== [[#El_pan_en_la_actualidad|Ogia, gaur egun]] ====
  
 
=== [[#La_harina_de_maiz|Artirina]] ===
 
=== [[#La_harina_de_maiz|Artirina]] ===
Línea 126: Línea 126:
 
**Taloarekin kontsumitzen ziren jakiak
 
**Taloarekin kontsumitzen ziren jakiak
  
−
==== [[##El_morokil_y_papillas_similares|Morokila eta antzeko beste ahi batzuk]] ====
+
==== [[#El_morokil_y_papillas_similares|Morokila eta antzeko beste ahi batzuk]] ====
  
 
=== [[#Ritos_y_creencias_asociados_al_pan|Ogiari lotutako errituak eta sinesmenak]] ===
 
=== [[#Ritos_y_creencias_asociados_al_pan|Ogiari lotutako errituak eta sinesmenak]] ===
Línea 134: Línea 134:
 
==== [[#El_pan_ofrecido_a_los_mendigos|Eskaleei emandako ogia]] ====
 
==== [[#El_pan_ofrecido_a_los_mendigos|Eskaleei emandako ogia]] ====
  
−
==== [[##Reparto_de_pan_en_la_iglesia|Ogiaren banaketa elizan]] ====
+
==== [[#Reparto_de_pan_en_la_iglesia|Ogiaren banaketa elizan]] ====
  
 
==== [[#El_pan_de_ofrendas_Olata_En_el_funeral_en_la_sepultura_familiar_en_Todos_los_Santos_y_el_Dia_de_Difuntos|Ofrendetako ogia. Olata: hiletan, familiaren hilobian, Domu Santu egunean eta Hildakoen egunean]] ====
 
==== [[#El_pan_de_ofrendas_Olata_En_el_funeral_en_la_sepultura_familiar_en_Todos_los_Santos_y_el_Dia_de_Difuntos|Ofrendetako ogia. Olata: hiletan, familiaren hilobian, Domu Santu egunean eta Hildakoen egunean]] ====
−
 
+
 
  
−
== IV. [[MATANZA_DOMESTICA_DE_ANIMALES/eu|ETXEKO ABEREEN HILTZEAK]] ==
+
== IV. [[MATANZA_DOMESTICA_DE_ANIMALES/eu|ETXEKO ABEREEN HILTZEA]] ==
  
 
=== [[#Matanza_del_cerdo|Txerri-hiltzea]] ===
 
=== [[#Matanza_del_cerdo|Txerri-hiltzea]] ===
Línea 153: Línea 153:
 
==== [[#Vaciamiento|Hustea]] ====
 
==== [[#Vaciamiento|Hustea]] ====
  
−
==== [[##Enfriamiento_y_reposo|Hoztea eta uztea]] ====
+
==== [[#Enfriamiento_y_reposo|Hoztea eta uztea]] ====
  
 
==== [[#Pesada_y_despiece|Pisatzea eta zatikatzea]] ====
 
==== [[#Pesada_y_despiece|Pisatzea eta zatikatzea]] ====
  
−
==== [[##Los_embutidos|Hestebeteak]] ====
+
==== [[#Los_embutidos|Hestebeteak]] ====
  
 
**Odolkiak: egiteko modua eta motak
 
**Odolkiak: egiteko modua eta motak
Línea 177: Línea 177:
 
==== [[#Sacrificio|Sakrifizioa]] ====
 
==== [[#Sacrificio|Sakrifizioa]] ====
  
−
==== [[##Embutidos|Hestebeteak]] ====
+
==== [[#Embutidos|Hestebeteak]] ====
  
−
=== [[##Cabras_y_cabritos|Ahuntzak eta antxumeak]] ===
+
=== [[#Cabras_y_cabritos|Ahuntzak eta antxumeak]] ===
  
 
=== [[#Ganado_mayor|Azienda larria]] ===
 
=== [[#Ganado_mayor|Azienda larria]] ===
Línea 185: Línea 185:
 
==== [[#Ganado_vacuno_La_cecina_Arakia|Ganado vacuno. Behi-azienda. Zezina]] ====
 
==== [[#Ganado_vacuno_La_cecina_Arakia|Ganado vacuno. Behi-azienda. Zezina]] ====
  
−
==== [[##Caballos|Zaldiak]] ====
+
==== [[#Caballos|Zaldiak]] ====
  
 
=== [[#Conejos|Untxiak]] ===
 
=== [[#Conejos|Untxiak]] ===
Línea 200: Línea 200:
  
 
=== [[#Carnes_de_caza|Ehizako okelak]] ===
 
=== [[#Carnes_de_caza|Ehizako okelak]] ===
−
 
+
 
  
 
== V. [[LA_LECHE_Y_SUS_DERIVADOS/eu|ESNEA ETA ESNEKIAK]] ==
 
== V. [[LA_LECHE_Y_SUS_DERIVADOS/eu|ESNEA ETA ESNEKIAK]] ==
  
−
=== [[##La_leche|Esnea]] ===
+
=== [[#La_leche|Esnea]] ===
  
 
==== [[#Tipos_consumo_y_comercializacion|Motak, kontsumoa eta komertzializazioa]] ====
 
==== [[#Tipos_consumo_y_comercializacion|Motak, kontsumoa eta komertzializazioa]] ====
Línea 223: Línea 223:
 
=== [[#El_queso|Gazta]] ===
 
=== [[#El_queso|Gazta]] ===
  
−
==== [[##Los_quesos_en_funcion_del_tipo_de leche|Gaztak, esne motaren arabera]] ====
+
==== [[#Los_quesos_en_funcion_del_tipo_de leche|Gaztak, esne motaren arabera]] ====
  
 
==== [[#Elaboracion_tradicional_del_queso_de_oveja|Ardi-esnea egiteko modu tradizionala]] ====
 
==== [[#Elaboracion_tradicional_del_queso_de_oveja|Ardi-esnea egiteko modu tradizionala]] ====
Línea 254: Línea 254:
  
 
==== [[#Yogur|Jogurta]] ====
 
==== [[#Yogur|Jogurta]] ====
−
 
+
 
  
 
== VI. [[CONSUMO_Y_CONSERVACION_DE_PRODUCTOS_VEGETALES/eu|PRODUKTU BEGETALEN KONTSUMOA ETA KONTSERBAZIOA]] ==
 
== VI. [[CONSUMO_Y_CONSERVACION_DE_PRODUCTOS_VEGETALES/eu|PRODUKTU BEGETALEN KONTSUMOA ETA KONTSERBAZIOA]] ==
  
−
=== [[##Consumo_de_productos_horticolas|Baratzeko produktuen kontsumoa]] ===
+
=== [[#Consumo_de_productos_horticolas|Baratzeko produktuen kontsumoa]] ===
  
 
==== [[#Legumbres|Lekaleak]] ====
 
==== [[#Legumbres|Lekaleak]] ====
Línea 268: Línea 268:
 
==== [[#Desecacion|Lehortzea]] ====
 
==== [[#Desecacion|Lehortzea]] ====
  
−
==== [[##Conservacion_con_azucar|Azukrearekin kontserbatzea]] ====
+
==== [[#Conservacion_con_azucar|Azukrearekin kontserbatzea]] ====
  
 
==== [[#Conservacion_en_vinagre|Ozpinetan kontserbatzea]] ====
 
==== [[#Conservacion_en_vinagre|Ozpinetan kontserbatzea]] ====
Línea 284: Línea 284:
 
==== [[#Legumbres_Conservacion|Lekaleak]] ====
 
==== [[#Legumbres_Conservacion|Lekaleak]] ====
  
−
==== [[##Hortalizas|Barazkiak]] ====
+
==== [[#Hortalizas|Barazkiak]] ====
  
−
=== [[##La_congelacion|Izoztea]] ===
+
=== [[#La_congelacion|Izoztea]] ===
  
−
==== [[##Legumbres_Congelacion|Lekaleak]] ====
+
==== [[#Legumbres_Congelacion|Lekaleak]] ====
  
 
==== [[#Verduras|Barazkiak]] ====
 
==== [[#Verduras|Barazkiak]] ====
Línea 301: Línea 301:
  
 
==== [[#Alimentos_congelados|Izoztutako elikagaiak]] ====
 
==== [[#Alimentos_congelados|Izoztutako elikagaiak]] ====
−
 
+
 
  
−
== VII. [[PREPARACION_Y_CONSERVACION_DE_HUEVOS/eu|ARRAUTZEN KONTSERBAZIOA ETA PRESTAKETA]] ==
+
== VII. [[PREPARACION_Y_CONSERVACION_DE_HUEVOS/eu|ARRAUTZEN PRESTAKETA ETA KONTSERBAZIOA]] ==
  
 
=== [[#Preparacion_de_huevos|Arrautzen prestaketa]] ===
 
=== [[#Preparacion_de_huevos|Arrautzen prestaketa]] ===
Línea 313: Línea 313:
 
==== [[#Cocinados_en_aceite|Oliotan prestatuak]] ====
 
==== [[#Cocinados_en_aceite|Oliotan prestatuak]] ====
  
−
==== [[##Acompañando_a_otros_ingredientes|Beste osagai batzuen lagungarri]] ====
+
==== [[#Acompañando_a_otros_ingredientes|Beste osagai batzuen lagungarri]] ====
  
 
==== [[#Otras_aplicaciones|Beste aplikazio batzuk]] ====
 
==== [[#Otras_aplicaciones|Beste aplikazio batzuk]] ====
Línea 324: Línea 324:
  
 
==== [[#Otros_procedimientos_de_conservacion|Beste kontserbazio-prozedura batzuk]] ====
 
==== [[#Otros_procedimientos_de_conservacion|Beste kontserbazio-prozedura batzuk]] ====
−
 
+
 
  
 
== VIII. [[CONSUMO_DE_ANIMALES_ACUATICOS/eu|URETAKO ANIMALIEN KONTSUMOA]] ==
 
== VIII. [[CONSUMO_DE_ANIMALES_ACUATICOS/eu|URETAKO ANIMALIEN KONTSUMOA]] ==
Línea 349: Línea 349:
  
 
==== [[#Las_ranas|Igelak]] ====
 
==== [[#Las_ranas|Igelak]] ====
−
 
+
 
  
 
== IX. [[CONSUMO_DE_SETAS_Y_CARACOLES/eu|PERRETXIKOEN ETA BARRASKILOEN KONTSUMOA]] ==
 
== IX. [[CONSUMO_DE_SETAS_Y_CARACOLES/eu|PERRETXIKOEN ETA BARRASKILOEN KONTSUMOA]] ==
Línea 390: Línea 390:
  
 
==== [[#Elaboracion_de_caldo_con_el_agua_de_coccion|Egosketako urarekin salda prestatzea]] ====
 
==== [[#Elaboracion_de_caldo_con_el_agua_de_coccion|Egosketako urarekin salda prestatzea]] ====
−
 
+
 
  
 
== X. [[PREPARACION_DE_LAS_COMIDAS_DOMESTICAS/eu|ETXEKO JANARIEN PRESTAKETA]]  ==
 
== X. [[PREPARACION_DE_LAS_COMIDAS_DOMESTICAS/eu|ETXEKO JANARIEN PRESTAKETA]]  ==
Línea 410: Línea 410:
 
=== [[#Ensaladas|Entsaladak]] ===
 
=== [[#Ensaladas|Entsaladak]] ===
  
−
=== [[##Arroz|Arroza]] ===
+
=== [[#Arroz|Arroza]] ===
  
 
=== [[#Pastas|Pastak]] ===
 
=== [[#Pastas|Pastak]] ===
Línea 424: Línea 424:
 
=== [[#Aves_Egaztiak|Hegaztiak]] ===
 
=== [[#Aves_Egaztiak|Hegaztiak]] ===
  
−
=== [[##Platos_de_caza|Ehizakiak]] ===
+
=== [[#Platos_de_caza|Ehizakiak]] ===
  
 
=== [[#Fritos|Frijituak]] ===
 
=== [[#Fritos|Frijituak]] ===
Línea 436: Línea 436:
 
==== [[#Condimentos_vegetales|Gozagarri begetalak]] ====
 
==== [[#Condimentos_vegetales|Gozagarri begetalak]] ====
  
−
==== [[##Aceites|Olioak]] ====
+
==== [[#Aceites|Olioak]] ====
  
−
==== [[##Condimentos_de_origen_animal|Animaliengandik eratorritako gozagarriak]] ====
+
==== [[#Condimentos_de_origen_animal|Animaliengandik eratorritako gozagarriak]] ====
  
 
==== [[#Otros_condimentos|Beste gozagarri batzuk]] ====
 
==== [[#Otros_condimentos|Beste gozagarri batzuk]] ====
−
 
+
 
  
 
== XI. [[BEBIDAS/eu|EDARIAK]] ==
 
== XI. [[BEBIDAS/eu|EDARIAK]] ==
Línea 475: Línea 475:
 
==== [[#Elaboracion_de_la_sidra|Sagardoa egitea]] ====
 
==== [[#Elaboracion_de_la_sidra|Sagardoa egitea]] ====
  
−
==== [[##Consumo_y_embotellado|Kontsumoa eta botilaratzea]] ====
+
==== [[#Consumo_y_embotellado|Kontsumoa eta botilaratzea]] ====
  
 
==== [[#Pitarra|Pitarra]] ====
 
==== [[#Pitarra|Pitarra]] ====
Línea 483: Línea 483:
 
=== [[#Licores_Aguardiente_pacharan_y_otros|Likoreak: aguardienta, patxarana eta beste batzuk]] ===
 
=== [[#Licores_Aguardiente_pacharan_y_otros|Likoreak: aguardienta, patxarana eta beste batzuk]] ===
  
−
=== [[##Otras_bebidas1|Beste edari batzuk]] ===
+
=== [[#Otras_bebidas1|Beste edari batzuk]] ===
  
 
=== [[#El_cafe|Kafea]] ===
 
=== [[#El_cafe|Kafea]] ===
  
 
=== [[#Las_infusiones|Infusioak]] ===
 
=== [[#Las_infusiones|Infusioak]] ===
−
 
+
 
  
 
== XII. [[TABACO/eu|TABAKOA]] ==
 
== XII. [[TABACO/eu|TABAKOA]] ==
Línea 494: Línea 494:
 
=== [[#Iniciacion_en_el_habito_de_fumar|Erretzeko ohitura hartzea]] ===
 
=== [[#Iniciacion_en_el_habito_de_fumar|Erretzeko ohitura hartzea]] ===
  
−
=== [[##Sucedaneos_del_tabaco|Tabakoaren suzedaneoak]] ===
+
=== [[#Sucedaneos_del_tabaco|Tabakoaren suzedaneoak]] ===
  
 
=== [[#Cultivo_y_elaboracion_domesticos_del_tabaco|Tabakoa etxean landatzea eta egitea]] ===
 
=== [[#Cultivo_y_elaboracion_domesticos_del_tabaco|Tabakoa etxean landatzea eta egitea]] ===
Línea 506: Línea 506:
 
=== [[#Petacas_y_pitilleras|Tabako-ontziak eta zigarro-kaxak]] ===
 
=== [[#Petacas_y_pitilleras|Tabako-ontziak eta zigarro-kaxak]] ===
  
−
=== [[##Encendedores|Pizkailuak]] ===
+
=== [[#Encendedores|Pizkailuak]] ===
−
 
+
 
  
−
== XIII. [[ALIMENTOS_Y_COMIDAS_RITUALES/eu|ELIKAGAIAK ETA OTORDU ERRITUALAK]] ==
+
== XIII. [[ALIMENTOS_Y_COMIDAS_RITUALES/eu|ELIKAGAIAK ETA JATORDU ERRITUALAK]] ==
  
 
=== [[#Comidas_ligadas_a_festividades_y_tiempos_del_calendario|Jaiei eta egutegiko aroei lotutako otorduak]] ===
 
=== [[#Comidas_ligadas_a_festividades_y_tiempos_del_calendario|Jaiei eta egutegiko aroei lotutako otorduak]] ===
  
−
==== [[##El_ciclo_de_la_Navidad|Gabonetako zikloa]] ====
+
==== [[#El_ciclo_de_la_Navidad|Gabonetako zikloa]] ====
  
 
**Elikagaiak oparitzea: kolazioak eta gabonsariak
 
**Elikagaiak oparitzea: kolazioak eta gabonsariak
Línea 526: Línea 526:
 
==== [[#Postres_navideños_lntxaursaltza_compota_sopa_cana_turrones_y_mazapanes_almendras_garrapiñadas|Gabonetako postreak: intxaur-saltsa, konpota, kapoi-salda, turroiak eta mazapanak, almendra almibarreztatuak]] ====
 
==== [[#Postres_navideños_lntxaursaltza_compota_sopa_cana_turrones_y_mazapanes_almendras_garrapiñadas|Gabonetako postreak: intxaur-saltsa, konpota, kapoi-salda, turroiak eta mazapanak, almendra almibarreztatuak]] ====
  
−
==== [[##Natividad_Eguberri_Nochevieja_Gabonzar_Año_Nuevo_Urteberri_Dia_de_Reyes_Erregena|Natividad/Eguberri, Nochevieja/Gabonzahar, Año Nuevo/Urteberri, Día de Reyes/Errege Eguna]] ====
+
==== [[#Natividad_Eguberri_Nochevieja_Gabonzar_Año_Nuevo_Urteberri_Dia_de_Reyes_Erregena|Natividad/Eguberri, Nochevieja/Gabonzahar, Año Nuevo/Urteberri, Día de Reyes/Errege Eguna]] ====
  
 
=== [[#Comidas_del_tiempo_de_Carnaval|Aratusteei lotutako otorduak]] ===
 
=== [[#Comidas_del_tiempo_de_Carnaval|Aratusteei lotutako otorduak]] ===
Línea 532: Línea 532:
 
==== [[#Candelaria_Tostadas|Kandelario. Ogi txigortuak]] ====
 
==== [[#Candelaria_Tostadas|Kandelario. Ogi txigortuak]] ====
  
−
==== [[##San_Blas_Bendicion_de_alimentos|San Blas. Jakien bedeinkapena]] ====
+
==== [[#San_Blas_Bendicion_de_alimentos|San Blas. Jakien bedeinkapena]] ====
  
 
==== [[#Postulaciones_y_comidas_colectivas|Postulazioak eta otordu kolektiboak]] ====
 
==== [[#Postulaciones_y_comidas_colectivas|Postulazioak eta otordu kolektiboak]] ====
Línea 544: Línea 544:
 
==== [[#Carnavales_Ihauteriak|Inauteriak]] ====
 
==== [[#Carnavales_Ihauteriak|Inauteriak]] ====
  
−
==== [[##Platos_tradicionales_de_Carnaval|Inauterietako plater tradizionalak]] ====
+
==== [[#Platos_tradicionales_de_Carnaval|Inauterietako plater tradizionalak]] ====
  
 
=== [[#Ayunos_y_abstinencias|Barauak eta abstinentziak]] ===
 
=== [[#Ayunos_y_abstinencias|Barauak eta abstinentziak]] ===
Línea 552: Línea 552:
 
==== [[#La_alimentacion_en_los_dias_de_ayuno_y_abstinencia|Elikadura, barau eta abstinentzia egunetan]] ====
 
==== [[#La_alimentacion_en_los_dias_de_ayuno_y_abstinencia|Elikadura, barau eta abstinentzia egunetan]] ====
  
−
=== [[##Pascua_de_Resurreccion_Pazko_Eguna|Pazko Garizumakoa]] ===
+
=== [[#Pascua_de_Resurreccion_Pazko_Eguna|Pazko Garizumakoa]] ===
  
 
==== [[#Ritos_con_el_pan_y_el_agua|Ogiarekin eta urarekin egindako errituak]] ====
 
==== [[#Ritos_con_el_pan_y_el_agua|Ogiarekin eta urarekin egindako errituak]] ====
  
−
==== [[##La_torta_pascual_Paskopilla_morrokoa_ranzopil|Pazko-opila. Paskopilla, morrokoa, ranzopila]] ====
+
==== [[#La_torta_pascual_Paskopilla_morrokoa_ranzopil|Pazko-opila. Paskopilla, morrokoa, ranzopila]] ====
  
−
=== [[##Banquetes_domesticos_y_comidas_colectivas_en_las_fiestas_patronales|Etxeko banketeak eta otordu kolektiboak, herriko jaietan]] ===
+
=== [[#Banquetes_domesticos_y_comidas_colectivas_en_las_fiestas_patronales|Etxeko banketeak eta otordu kolektiboak, herriko jaietan]] ===
  
 
=== [[#Agapes_en_ermitas_y_santuarios|Oturuntzak ermita eta santutegietan]] ===
 
=== [[#Agapes_en_ermitas_y_santuarios|Oturuntzak ermita eta santutegietan]] ===
Línea 564: Línea 564:
 
==== [[#Refaccion_a_la_conclusion_de_la_misa|Mokadua meza-irteeran]] ====
 
==== [[#Refaccion_a_la_conclusion_de_la_misa|Mokadua meza-irteeran]] ====
  
−
==== [[##Comidas_de_romeria|Erromerietako jatorduak]] ====
+
==== [[#Comidas_de_romeria|Erromerietako jatorduak]] ====
  
 
==== [[#Bendicion_de_alimentos_en_ermitas|Jakien bedeinkapena ermitetan]] ====
 
==== [[#Bendicion_de_alimentos_en_ermitas|Jakien bedeinkapena ermitetan]] ====
  
−
==== [[##Banquetes_de_Cofradias_y_Hermandades|Kofradia eta Ermandadeen banketeak]] ====
+
==== [[#Banquetes_de_Cofradias_y_Hermandades|Kofradia eta Ermandadeen banketeak]] ====
  
 
=== [[#Comidas_al_finalizar_trabajos_colectivos|Jatorduak, lan kolektiboak amaitzean]] ===
 
=== [[#Comidas_al_finalizar_trabajos_colectivos|Jatorduak, lan kolektiboak amaitzean]] ===
  
−
==== [[##Txarriboda_Matanza_del_cerdo|Txarriboda]] ====
+
==== [[#Txarriboda_Matanza_del_cerdo|Txarriboda]] ====
  
−
==== [[##Bizkar_festa_Remate_del_tejado_de_una_casa|Bizkar-festa. Etxe baten teilatuaren errematea]] ====
+
==== [[#Bizkar_festa_Remate_del_tejado_de_una_casa|Bizkar-festa. Etxe baten teilatuaren errematea]] ====
  
 
==== [[#Comidas_de_auzolan_Trabajos_comunitarios|Auzolaneko otorduak. Auzolanak]] ====
 
==== [[#Comidas_de_auzolan_Trabajos_comunitarios|Auzolaneko otorduak. Auzolanak]] ====
Línea 580: Línea 580:
 
==== [[#Comidas_a_la_conclusion_de_trabajos_de_colaboracion|Auzolanen amaierako otorduak]] ====
 
==== [[#Comidas_a_la_conclusion_de_trabajos_de_colaboracion|Auzolanen amaierako otorduak]] ====
  
−
=== [[##Banquetes_en_los_ritos_de_pasaje|Banketeak igarotze-errituetan]] ===
+
=== [[#Banquetes_en_los_ritos_de_pasaje|Banketeak igarotze-errituetan]] ===
  
 
==== [[#Parto_y_nacimiento|Erditzea eta jaiotza]] ====
 
==== [[#Parto_y_nacimiento|Erditzea eta jaiotza]] ====
  
−
==== [[##Bautizo|Bataioa]] ====
+
==== [[#Bautizo|Bataioa]] ====
  
 
==== [[#Fiestas_de_cumpleaños_Urtebetetzeak|Urtebetetzeak]] ====
 
==== [[#Fiestas_de_cumpleaños_Urtebetetzeak|Urtebetetzeak]] ====
Línea 590: Línea 590:
 
==== [[#Primeras_comuniones|Jaunartzeak]] ====
 
==== [[#Primeras_comuniones|Jaunartzeak]] ====
  
−
==== [[##Bodas_Ezteguak|Ezteiak. Ezteguak]] ====
+
==== [[#Bodas_Ezteguak|Ezteiak. Ezteguak]] ====
  
 
==== [[#Agapes_funerarios|Hiletako oturuntzak]] ====
 
==== [[#Agapes_funerarios|Hiletako oturuntzak]] ====
−
 
+
 
 +
 
 +
<div style="margin-left:0cm;"></div>
  
 
== XIV. [[TRANSFORMACIONES_OPERADAS_DURANTE_EL_PRESENTE_SIGLO_EN_EL_REGIMEN_ALIMENTARIO_DOMESTICO/eu|ETXEKO ELIKADURA ERREGIMENEAN MENDE HONETAN IZANDAKO ALDAKETAK]] ==
 
== XIV. [[TRANSFORMACIONES_OPERADAS_DURANTE_EL_PRESENTE_SIGLO_EN_EL_REGIMEN_ALIMENTARIO_DOMESTICO/eu|ETXEKO ELIKADURA ERREGIMENEAN MENDE HONETAN IZANDAKO ALDAKETAK]] ==
  
−
=== [[##De_la_monotonia_a_la_diversidad|Monotoniatik aniztasunera]] ===
+
=== [[#De_la_monotonia_a_la_diversidad|Monotoniatik aniztasunera]] ===
  
 
==== [[#Perdida_de_la_autarquia|Autarkia galtzea]] ====
 
==== [[#Perdida_de_la_autarquia|Autarkia galtzea]] ====
Línea 607: Línea 609:
 
==== [[#Actitudes_ante_a_la_alimentacion|Elikaduraren gaineko jarrera]] ====
 
==== [[#Actitudes_ante_a_la_alimentacion|Elikaduraren gaineko jarrera]] ====
  
−
==== [[##Transformaciones_del_contexto_social|Testuinguru sozialean aldaketak]] ====
+
==== [[#Transformaciones_del_contexto_social|Testuinguru sozialean aldaketak]] ====
  
−
==== [[##Nuevos_equipamientos|Ekipamendu berriak]] ====
+
==== [[#Nuevos_equipamientos|Ekipamendu berriak]] ====
  
−
==== [[##Transiciones_mas_recientes|Oraintsuagoko trantsizioak]] ====
+
==== [[#Transiciones_mas_recientes|Oraintsuagoko trantsizioak]] ====
−
&emsp;
+
&ensp;
  
−
== XV. [[LA_ALIMENTACION_EN_EL_PAIS_VASCO_CONTINENTAL_O_IPARRALDE_(RESUMEN)/eu|ELIKADURA IPAR EUSKAL HERRIAN EDO IPARRALDEN (SINTESIA)]] ==
+
== XV. [[LA_ALIMENTACION_EN_IPARRALDE/eu|ELIKADURA IPARRALDEN]] ==
  
 
{{#bookTitle:Etxeko Elikadura Euskal Herrian | Alimentacion_domestica_en_vasconia/eu}} {{DISPLAYTITLE: Eduki-taula}}
 
{{#bookTitle:Etxeko Elikadura Euskal Herrian | Alimentacion_domestica_en_vasconia/eu}} {{DISPLAYTITLE: Eduki-taula}}

Revisión actual del 11:31 6 feb 2020

Otros idiomas:
Inglés • ‎Español • ‎Euskera • ‎Francés

Contenido de esta página

I. JANARIAREN ANTOLAKETA. OTORDUAK

Etxeko janariak lanegunetan

Janarien banaketa

Ordutegiak

Jatordu bakoitzaren osaketa

Goizeko mokaduak: Barausia. Gosaria. Hamaiketakoa

Bazkaria

Askaria

Afaria

Etxetik kanpoko jatorduak: artzainak, arrantzaleak eta beste

Igandeetako otorduak

Plateren sekuentzia

Jankideen kokapena

Mahaia

Plater komunetik banakakora

Mahai-tresnak

 

II. FAMILIAREN MAHAIKO OTOITZAK

Bedeinkapenaren iraupena

Familia-otoitzak

Mahaia bedeinkatzearen erritua

Bedeinkapen-otoitzak

Bedeinkapen-formulak euskaraz

Bedeinkapen-formulak gaztelaniaz

Hildako ahaideen oroitzapena

Jatorduen ondorengo otoitzak

Kortesia-formulak

Bedeinkapen barregarriak

 

III. OGIA EGITEKO MODU TRADIZIONALA

Oinarrizko jakingarriak

Labealdien maiztasuna

Irinak

Labearen prestakuntza. Labesua

Labean erabiltzen diren tresnak eta operazioak: kargatzea, piztea eta garbitzea, txingarren sakabanaketa eta metaketa, azpiharria erraztatzea, ogiak sartzea eta ateratzea

Errekina

Labearen beste erabilera batzuk

Gari-ogia. Ogia

Legamia. Hazkarria: Jatorria, kontserbazioa eta prestaketa

Orea egitea eta ogi-piezak egitea. Ogia ezarri

    • Oramahaia
    • Oramahaia garbitzea
    • Irina eralkitzea. Irina eralki
    • Orea egitea
    • Legamiatzea. Ogia jagi
    • Orea bigarrengoz egitea
    • Masa zatitzea eta piezak moldeatzea
    • Egostea. Ogia erre
    • Ogiaren kontserbazioa

Gari-irinari egindako gehikuntzak

    • Masaren ohiko osagaiak
    • Patata egosia gehitzea
    • Ogi gozoa egiteko produktuak
    • Beste irin batzuk: garagarra eta zikiroa
    • Zikiro-ogia. Zikiro ogia

Ogiaren forma eta pisua. Ogi motak

    • Ogia
    • Opila. Pamitxa
    • Ogi integrala. Tremesa
    • Ogi gozoak
    • Umeentzako ogiak
    • Ogia arrautzarekin edo lukainkarekin. Arrautzopila

Ogia, gaur egun

Artirina

Artoa

    • Kontsumo-arloa
    • Artoaren izenak eta formak
    • Legamia
    • Artoa egitea
    • Artoa egostea
    • Artoaren kontsumoa

Taloa

    • Taloaren kontsumoa
    • Taloa egitea
    • Taloa egosteko eta txigortzeko tresnak
    • Taloarekin kontsumitzen ziren jakiak

Morokila eta antzeko beste ahi batzuk

Ogiari lotutako errituak eta sinesmenak

Etxeko ogiaren tratamendu errituala

Eskaleei emandako ogia

Ogiaren banaketa elizan

Ofrendetako ogia. Olata: hiletan, familiaren hilobian, Domu Santu egunean eta Hildakoen egunean

 

IV. ETXEKO ABEREEN HILTZEA

Txerri-hiltzea

Gizentzea

Hilketen garaia eta sinesmenak. Azeguna

Sakrifizioa. Txerri-hiltzea

Erreskaldatzea

Hustea

Hoztea eta uztea

Pisatzea eta zatikatzea

Hestebeteak

    • Odolkiak: egiteko modua eta motak
    • Lukainkak: egiteko modua, motak eta lehortzea
    • Beste hestebete batzuk: saltxitxak, saltxitxoia, butifarra, basurde-burua, buru-gasna

Txerriaren beste atal batzuen kontserbazioa

    • Urdaiazpikoak
    • Urdaia
    • Solomoak, saiheskiak, belarriak, hankak eta muturrak

Hiltzearen ondorengo opariak

Etxeko txerria hiltzean izandako aldaketak

Ardiak eta arkumeak. Ardikia

Sakrifizioa

Hestebeteak

Ahuntzak eta antxumeak

Azienda larria

Ganado vacuno. Behi-azienda. Zezina

Zaldiak

Untxiak

Etxeko hegaztiak

Oiloak, oilaskoak, kapoiak eta oilarrak

Indioilarrak

Usoak eta usakumeak

Ahateak eta okak

Ehizako okelak

 

V. ESNEA ETA ESNEKIAK

Esnea

Motak, kontsumoa eta komertzializazioa

    • Ardi-esnea
    • Behi-esnea
    • Ahuntz-esnea
    • Asteme-esnea

Galdutako esnea

Esne-harriak

Esne-gaina

Esne berria

Gazta

Gaztak, esne motaren arabera

Ardi-esnea egiteko modu tradizionala

    • Jeztea
    • Esnea iragaztea
    • Esnea gatzatzea
    • Gatzatua irabiatzea
    • Gatzatua modelatzea
    • Prentsatzea
    • Gatza gehitzea

Gazura

Gaztak heltzea eta kontserbatzea

Gazta formak eta motak

Gaztaren komertzializazioa

Gazta egiteko erabiltzen diren tresnak

Beste esneki batzuk

Zenbera

Mamia. Gatzatua

Gurina

Jogurta

 

VI. PRODUKTU BEGETALEN KONTSUMOA ETA KONTSERBAZIOA

Baratzeko produktuen kontsumoa

Lekaleak

Berdurak eta beste produktu begetal batzuk

Etxeko kontserbazio-metodoak

Lehortzea

Azukrearekin kontserbatzea

Ozpinetan kontserbatzea

Poteratzea

Hotzean kontserbatzea

Kontserbatutako produktuak

Frutak

Fruitu lehorrak

Lekaleak

Barazkiak

Izoztea

Lekaleak

Barazkiak

Frutak

Perretxikoak

Begetalak ez diren beste produktu batzuk

Prestatutako elikagaiak

Izoztutako elikagaiak

 

VII. ARRAUTZEN PRESTAKETA ETA KONTSERBAZIOA

Arrautzen prestaketa

Egosiak

Uretan prestatuak

Oliotan prestatuak

Beste osagai batzuen lagungarri

Beste aplikazio batzuk

Arrautzen kontserbazioa

Karetan kontserbatzea

Gatzetan kontserbatzea

Beste kontserbazio-prozedura batzuk

 

VIII. URETAKO ANIMALIEN KONTSUMOA

Itsasoko animaliak

Itsaskiak

    • Moluskuak
    • Krustazeoak

Arrainak

    • Maiz kontsumitutako espezieak
    • Gutxitan kontsumitutako espezieak

Angulak: arrantza eta prestaketa

Ur gezako animaliak

Ibaiko arrainak

Krustazeoak

Igelak

 

IX. PERRETXIKOEN ETA BARRASKILOEN KONTSUMOA

Perretxikoak

Toxikotasuna

Kontserbazioa

Txanpiñoiak landatzea

Perretxikoak prestatzea

Espezie berriak jasotzea

Bilketa

Espezieen deskribapena

    • Kontsumo handieneko perretxikoak
    • Kontsumo murritzeko perretxikoak
    • Zehaztu gabeko perretxikoak

Barraskiloak

Jasotako motak

Biltzeko garaiak

Jokabideak barraskiloen kontsumoan

Bildutako barraskiloak kontserbatzea

Barraskiloak garbitzea

Barraskiloak egostea

Barraskiloak prestatzea

Egosketako urarekin salda prestatzea

 

X. ETXEKO JANARIEN PRESTAKETA

Sua

Tresnak

Sukaldaritzaren kultura

Saldak eta zopak

Lekaleen egoskariak. Lapikokoak. Eltzekoak

Berdura eta barazkien egoskariak

Patata-egoskariak

Entsaladak

Arroza

Pastak

Okelak

Txerri-aziendaren okelak. Txerrikia

Ardi-aziendaren okelak. Ardikia

Behi-aziendaren okelak. Zezina

Hegaztiak

Ehizakiak

Frijituak

Arrainak

Postreak

Gozagarriak

Gozagarri begetalak

Olioak

Animaliengandik eratorritako gozagarriak

Beste gozagarri batzuk

 

XI. EDARIAK

Ura

Limonada

Ardoa

Kontsumoa

Produkzio-arloa eta mahats motak

Ardoa egitea

    • Bodega. Mahatsa zapaltzea dolarean
    • Ardoa prentsatik ateratzea
    • Ardoaren ontzi-aldatzea

Ardo motak

Txakolina

Txakolina egitea

Sagardoa

Sagar-biltzea

Dolarea

Sagardoa egitea

Kontsumoa eta botilaratzea

Pitarra

Garagardoa

Likoreak: aguardienta, patxarana eta beste batzuk

Beste edari batzuk

Kafea

Infusioak

 

XII. TABAKOA

Erretzeko ohitura hartzea

Tabakoaren suzedaneoak

Tabakoa etxean landatzea eta egitea

Tabakoa aurkezteko moduak

Tabakoari egotzitako abantailak

Pipak eta ahokoak

Tabako-ontziak eta zigarro-kaxak

Pizkailuak

 

XIII. ELIKAGAIAK ETA JATORDU ERRITUALAK

Jaiei eta egutegiko aroei lotutako otorduak

Gabonetako zikloa

    • Elikagaiak oparitzea: kolazioak eta gabonsariak
    • Gabonsarirako diru-bilketa
    • Gabon afaria. Gabon gaua. Olentzero gaua
      • Ogi salutadorea
      • Gabon afaria
      • Gabon afaria mendearen hasieran
      • Gabon afaria gaur egungo inkesten arabera

Gabonetako postreak: intxaur-saltsa, konpota, kapoi-salda, turroiak eta mazapanak, almendra almibarreztatuak

Natividad/Eguberri, Nochevieja/Gabonzahar, Año Nuevo/Urteberri, Día de Reyes/Errege Eguna

Aratusteei lotutako otorduak

Kandelario. Ogi txigortuak

San Blas. Jakien bedeinkapena

Postulazioak eta otordu kolektiboak

    • Santa Ageda gaua
    • Martzak
    • Pazkoak
    • Basaratostea
    • Ostegun larderoa. Ostegun Zuri

Inauteriak

Inauterietako plater tradizionalak

Barauak eta abstinentziak

Legedi kanonikoa

Elikadura, barau eta abstinentzia egunetan

Pazko Garizumakoa

Ogiarekin eta urarekin egindako errituak

Pazko-opila. Paskopilla, morrokoa, ranzopila

Etxeko banketeak eta otordu kolektiboak, herriko jaietan

Oturuntzak ermita eta santutegietan

Mokadua meza-irteeran

Erromerietako jatorduak

Jakien bedeinkapena ermitetan

Kofradia eta Ermandadeen banketeak

Jatorduak, lan kolektiboak amaitzean

Txarriboda

Bizkar-festa. Etxe baten teilatuaren errematea

Auzolaneko otorduak. Auzolanak

Auzolanen amaierako otorduak

Banketeak igarotze-errituetan

Erditzea eta jaiotza

Bataioa

Urtebetetzeak

Jaunartzeak

Ezteiak. Ezteguak

Hiletako oturuntzak

 

XIV. ETXEKO ELIKADURA ERREGIMENEAN MENDE HONETAN IZANDAKO ALDAKETAK

Monotoniatik aniztasunera

Autarkia galtzea

Etxean egindakoak

Aldaketak jateko ohituretan

Elikaduraren gaineko jarrera

Testuinguru sozialean aldaketak

Ekipamendu berriak

Oraintsuagoko trantsizioak

 

XV. ELIKADURA IPARRALDEN

Obtenido de «https://atlasetnografico.labayru.eus/index.php?title=Indice_Alimentacion_domestica_en_vasconia/eu&oldid=152782»