Revisión del 11:54 22 feb 2019 (ver código) Admin (discusión | contribuciones) m (Texto reemplazado: «=== [[» por «=== [[#») ← Edición anterior		Revisión actual del 16:02 6 feb 2020 (ver código) Admin (discusión | contribuciones)
(No se muestran 272 ediciones intermedias del mismo usuario)
Línea 2:		Línea 2:
	= ETXEA ETA LURRALDEA =		= ETXEA ETA LURRALDEA =
−	== I. [[EL_POBLAMIENTO_EN_VASCONIA/eu|POPULAKETA BASKONIAN]] ==	+	== I. [[EL_POBLAMIENTO_EN_VASCONIA/eu|POPULAKETA EUSKAL HERRIAN]] ==
−	=== [[Variacion_latitudinal_en_el_poblamiento|Latitudearen araberako aldaketa populaketan]] ===	+	=== [[#Variacion_latitudinal_en_el_poblamiento|Latitudearen araberako aldaketa populaketan]] ===
−	=== [[Factores_geograficos_e_historicos|Faktore geografiko eta historikoak]] ===	+	=== [[#Factores_geograficos_e_historicos|Faktore geografiko eta historikoak]] ===
−	==== [[El_caso_de Luzaide_Valcarlos_(N)|Luzaideko kasua (N)]] ====	+	==== [[#El_caso_de Luzaide_Valcarlos_(N)|Luzaideko kasua (N)]] ====
−	==== [[La_barranca_(N)|Sakana (N)]] ====	+	==== [[#La_barranca_(N)|Sakana (N)]] ====
−	=== [[Poblamiento_disperso|Populaketa sakabanatua]] ===	+	=== [[#Poblamiento_disperso|Populaketa sakabanatua]] ===
−	==== [[Antecedentes_remotos|Antzinako aurrekariak]] ====	+	==== [[#Antecedentes_remotos|Antzinako aurrekariak]] ====
−	==== [[Antecedentes_historicos|Aurrekari historikoak]] ====	+	==== [[#Antecedentes_historicos|Aurrekari historikoak]] ====
−	==== [[Ejemplos_de_poblamiento_disperso|Populaketa sakabanatuaren adibideak]] ====	+	==== [[#Ejemplos_de_poblamiento_disperso|Populaketa sakabanatuaren adibideak]] ====
−	==== [[Creacion_de_nuevos_caserios|Baserri berrien sorrera]] ====	+	==== [[#Creacion_de_nuevos_caserios|Baserri berrien sorrera]] ====
−	=== [[Poblamiento_concentrado|Populaketa kontzentratua]] ===	+	=== [[#Poblamiento_concentrado|Populaketa kontzentratua]] ===
	==== [[#Antecedentes|Aurrekariak]] ====		==== [[#Antecedentes|Aurrekariak]] ====
Línea 31:		Línea 31:
	 		 
−	== II. [[RELACION_DE_LA_CASA_CON_EL_SUELO_EL_CLIMA_Y_LA_ACTIVIDAD/eu|ETXEAREN HARREMANA ZORUAREKIN, KLIMAREKIN ETA JARDUERAREKIN]] ==	+	== II. [[RELACION_DE_LA_CASA_CON_EL_SUELO_EL_CLIMA_Y_LA_ACTIVIDAD/eu|ETXEAREN HARREMANA LURZORUAREKIN, KLIMAREKIN ETA JARDUERAREKIN]] ==
	=== [[#La_casa_y_su_entorno|Etxea eta haren ingurua]] ===		=== [[#La_casa_y_su_entorno|Etxea eta haren ingurua]] ===
−	==== [[#La_relacion_de_la_casa_con_el_suelo|Etxearen harremana zoruarekin]] ====	+	==== [[#La_relacion_de_la_casa_con_el_suelo|Etxearen harremana lurzoruarekin]] ====
	**Oinarriaren eragina		**Oinarriaren eragina
Línea 49:		Línea 49:
	**Adibideak eta gaur egungo egoera		**Adibideak eta gaur egungo egoera
−	=== [[La_casa_y_la_actividad_de_sus_moradores|Etxea eta bizilagunen jarduera]] ===	+	=== [[#La_casa_y_la_actividad_de_sus_moradores|Etxea eta bizilagunen jarduera]] ===
	==== [[#Actividad_agropecuaria|Nekazaritzako eta abeltzaintzako jarduerak]] ====		==== [[#Actividad_agropecuaria|Nekazaritzako eta abeltzaintzako jarduerak]] ====
Línea 76:		Línea 76:
	=== [[#Orientacion_de_la_casa|Etxearen orientazioa]] ===		=== [[#Orientacion_de_la_casa|Etxearen orientazioa]] ===
−	==== [[#Orientacion_al_este_eguzki-begian|Ekialderako orientazioa, eguzki-begian]] ====	+	==== [[#Orientacion_al_este_eguzki-begian|Ekialderanzko orientazioa, eguzki-begian]] ====
−	==== [[#Orientacion_al_sur|Hegoalderako orientazioa]] ====	+	==== [[#Orientacion_al_sur|Hegoalderanzko orientazioa]] ====
	==== [[#Orientacion_en_nucleos_de_poblacion_concentrada|Orientazioa populazio kontzentratuko guneetan]] ====		==== [[#Orientacion_en_nucleos_de_poblacion_concentrada|Orientazioa populazio kontzentratuko guneetan]] ====
Línea 86:		Línea 86:
	=== [[#Situacion_de_las_casas_de_regimen_concentrado|Erregimen kontzentratuko etxeen egoera]] ===		=== [[#Situacion_de_las_casas_de_regimen_concentrado|Erregimen kontzentratuko etxeen egoera]] ===
−	==== [[#Casas_separadas_por_muros_medianiles|Horma erdibitzaileek banatutako etxeak]] ====	+	==== [[#Casas_separadas_por_muros_medianiles|Horma erdibitzaileek banandutako etxeak]] ====
	==== [[#Casas_separadas_por_belenas_arteak_mokarteak|Belenaz, arteaz edo mokarteaz banandutako etxeak]] ====		==== [[#Casas_separadas_por_belenas_arteak_mokarteak|Belenaz, arteaz edo mokarteaz banandutako etxeak]] ====
−	==== [[#Casas_separadas_por_la_era_o_por_la_rain|Larrainak edo ''la rainak'' banandutako etxeak]] ====	+	==== [[#Casas_separadas_por_la_era_o_por_la_rain|Larrainak banandutako etxeak]] ====
−	=== [[#Terreno_contiguo_a_la_casa|Etxearen ondoko lursaila]] ===	+	=== [[#Terreno_contiguo_a_la_casa|Etxe ondoko lursaila]] ===
	==== [[#El_rain_larraina|Larraina]] ====		==== [[#El_rain_larraina|Larraina]] ====
Línea 143:		Línea 143:
	==== [[#La_casa_de_Urola_Kosta_(Aia)|Urola Kostako etxea (Aia)]] ====		==== [[#La_casa_de_Urola_Kosta_(Aia)|Urola Kostako etxea (Aia)]] ====
−	=== [[Modelos_de_casas_navarras|Nafarroako etxeen ereduak]] ===	+	=== [[#Modelos_de_casas_navarras|Nafarroako etxeen ereduak]] ===
	==== [[#La_casa_de_la_vertiente_atlantica_(Bera)|Isurialde atlantikoko etxea (Bera)]] ====		==== [[#La_casa_de_la_vertiente_atlantica_(Bera)|Isurialde atlantikoko etxea (Bera)]] ====
−	==== [[La_casa_pirenaica_(Valle_de_Roncal)|Pirinioetako etxea (Erronkari Harana)]] ====	+	==== [[#La_casa_pirenaica_(Valle_de_Roncal)|Pirinioetako etxea (Erronkari Harana)]] ====
	==== [[#La_casa_de_la_Navarra_Media_(Allo)|Nafarroa Erdialdeko etxea (Allo)]] ====		==== [[#La_casa_de_la_Navarra_Media_(Allo)|Nafarroa Erdialdeko etxea (Allo)]] ====
Línea 163:		Línea 163:
	==== [[#La_casa_de_Lapurdi_(Sara)|Lapurdiko etxea (Sara)]] ====		==== [[#La_casa_de_Lapurdi_(Sara)|Lapurdiko etxea (Sara)]] ====
−	==== [[La_casa_de_Ainhoa_(L)|Ainhoako etxea (L)]] ====	+	==== [[#La_casa_de_Ainhoa_(L)|Ainhoako etxea (L)]] ====
	==== [[#La_casa_de_Amikuze_(Huarte-Hiri-BN)|Amikuzeko etxea (Huarte-Hiri-NB)]] ====		==== [[#La_casa_de_Amikuze_(Huarte-Hiri-BN)|Amikuzeko etxea (Huarte-Hiri-NB)]] ====
Línea 180:		Línea 180:
	== V. [[TEJADO/eu|TEILATUA]] ==		== V. [[TEJADO/eu|TEILATUA]] ==
−	=== [[Relajacion_de_la_fachada_con_el_tejado|Fatxadaren harremana teilatuarekin]] ===	+	=== [[#Relajacion_de_la_fachada_con_el_tejado|Fatxadaren eta teilatuaren arteko harremana]] ===
	=== [[#Tipos_de_tejado|Teilatu motak]] ===		=== [[#Tipos_de_tejado|Teilatu motak]] ===
−	==== [[#Grado_de_inclinacion|Inklinazio gradua]] ====	+	==== [[#Grado_de_inclinacion|Inklinazio-gradua]] ====
	**Teilatuaren bilakaera historikoa Orreagan (N)		**Teilatuaren bilakaera historikoa Orreagan (N)
−	==== [[#Forma_y_numero_de_vertientes._Urak_isuriak|Isurialdeen forma eta kopurua. Urak, isuriak]] ====	+	==== [[#Forma_y_numero_de_vertientes._Urak_isuriak|Isurien forma eta kopurua]] ====
	**Klimaren faktorea		**Klimaren faktorea
Línea 201:		Línea 201:
	=== [[#Materiales_de_la_cubierta|Estalkiaren materialak]] ===		=== [[#Materiales_de_la_cubierta|Estalkiaren materialak]] ===
−	==== [[El_soporte_de_madera|Zurezko euskarria]] ====	+	==== [[#El_soporte_de_madera|Zurezko euskarria]] ====
	==== [[#La_teja_teila|Teila]] ====		==== [[#La_teja_teila|Teila]] ====
Línea 217:		Línea 217:
	=== [[#Estructura_del_tejado|Teilatuaren egitura]] ===		=== [[#Estructura_del_tejado|Teilatuaren egitura]] ===
−	==== [[#Generalidades._Gailurra_kapirioak_latak|Jakingarri nagusiak. Gailurra, kapirioak, latak]] ====	+	==== [[#Generalidades._Gailurra_kapirioak_latak|Gailurra, kapirioak, latak]] ====
−	==== [[#Estructuras_sustentadas_en_postes|Zutabetan bermatutako egiturak]] ====	+	==== [[#Estructuras_sustentadas_en_postes|Zutabeek eutsitako egiturak]] ====
	==== [[#Estructuras_con_tijeras|Egitura guraizedunak]] ====		==== [[#Estructuras_con_tijeras|Egitura guraizedunak]] ====
−	==== [[#Cañizos_y_bovedas_de_yeso|Igeltsuzko keretak eta gangak]] ====	+	==== [[#Cañizos_y_bovedas_de_yeso|Keretak eta igeltsuzko gangak]] ====
−	=== [[Los_aleros._Boladua|Teilatu-hegalak. Boladua]] ===	+	=== [[#Los_aleros._Boladua|Teilatu-hegalak. Boladua]] ===
	=== [[#Salida_al_tejado._La_chimenea|Teilaturako irteera. Tximinia]] ===		=== [[#Salida_al_tejado._La_chimenea|Teilaturako irteera. Tximinia]] ===
Línea 238:		Línea 238:
	== VI. [[CIMIENTOS_Y_PAREDES/eu|ZIMENDUAK ETA HORMAK]] ==		== VI. [[CIMIENTOS_Y_PAREDES/eu|ZIMENDUAK ETA HORMAK]] ==
−	=== [[#Zimenduak, oinarriak]] ===	+	=== [[#Cimientos_oinarriak|Zimenduak, oinarriak]] ===
	==== [[#Cimientos_sobre_sustratos_duros|Oinarri gogorren gaineko zimenduak]] ====		==== [[#Cimientos_sobre_sustratos_duros|Oinarri gogorren gaineko zimenduak]] ====
−	==== [[Cimientos_sobre_sustratos_menos_solidos|Sendotasun gutxiagoko oinarrien gaineko zimenduak]] ====	+	==== [[#Cimientos_sobre_sustratos_menos_solidos|Sendotasun gutxiagoko oinarrien gaineko zimenduak]] ====
	=== [[#Muros_exteriores_hormak|Hormak]] ===		=== [[#Muros_exteriores_hormak|Hormak]] ===
Línea 252:		Línea 252:
	**Lurra, adreilua, pezoa eta hesia		**Lurra, adreilua, pezoa eta hesia
−	==== [[#Muros_con_entramados_de_madera|Zurezko bilbapenak dituzten hormak]] ====	+	==== [[#Muros_con_entramados_de_madera|Zurezko bilbapena duten hormak]] ====
	==== [[#Muros_de_piedra_labrada|Harlanduzko hormak]] ====		==== [[#Muros_de_piedra_labrada|Harlanduzko hormak]] ====
−	==== [[#Morteros_murteak|Morteroak]] ====	+	==== [[#Morteros_murteak|Mortairuak]] ====
	==== [[#Construccion_de_los_muros|Hormen eraikuntza]] ====		==== [[#Construccion_de_los_muros|Hormen eraikuntza]] ====
Línea 262:		Línea 262:
	==== [[#Enlucido_de_los_muros|Hormen luzitua]] ====		==== [[#Enlucido_de_los_muros|Hormen luzitua]] ====
−	==== [[#Los_muros_en_la_actualidad|Hormak, gaur egun]] ====	+	==== [[#Los_muros_en_la_actualidad|Hormak gaur egun]] ====
	==== [[#Las_cuevas|Leize-zuloak]] ====		==== [[#Las_cuevas|Leize-zuloak]] ====
Línea 276:		Línea 276:
	==== [[#Estructura._Ageak_pilareak|Egitura. Hagak, pilareak]] ====		==== [[#Estructura._Ageak_pilareak|Egitura. Hagak, pilareak]] ====
−	=== [[#Muros_interiores_y_tabiques_hesiak_tabikak|Barruko hormak eta tabikeak. Hesiak, tabikeak]] ===	+	=== [[#Muros_interiores_y_tabiques_hesiak_tabikak|Hesiak eta tabikeak
		+	]] ===
−	=== [[Suelos|Zoruak]] ===	+	=== [[#Suelos|Zoruak]] ===
	==== [[#Suelo_en_entrada_y_cuadra|Zorua sarreran eta ukuiluan]] ====		==== [[#Suelo_en_entrada_y_cuadra|Zorua sarreran eta ukuiluan]] ====
−	==== [[Suelo_en_la_vivienda|Zorua etxebizitzan]] ====	+	==== [[#Suelo_en_la_vivienda|Zorua etxebizitzan]] ====
	=== [[#Escaleras_eskailerak|Eskailerak]] ===		=== [[#Escaleras_eskailerak|Eskailerak]] ===
−	==== [[#Escaleras_interiores|Barruko eskailerak]] ====	+	==== [[#Escaleras_interiores|Barnealdeko eskailerak]] ====
−	==== [[#Escaleras_exteriores|Kanpoko eskailerak]] ====	+	==== [[#Escaleras_exteriores|Kanpoaldeko eskailerak]] ====
	==== [[#Escaleras_de_viviendas_urbanas|Hiriko etxebizitzetako eskailerak]] ====		==== [[#Escaleras_de_viviendas_urbanas|Hiriko etxebizitzetako eskailerak]] ====
Línea 302:		Línea 303:
	==== [[#Piedra._Kareharria_hareharria|Harria. Kareharria, hareharria]] ====		==== [[#Piedra._Kareharria_hareharria|Harria. Kareharria, hareharria]] ====
−	==== [[#Cal_y_yeso._Kisua_igeltsua|Karea eta igeltsua. Karea, igeltsua]] ====	+	==== [[#Cal_y_yeso._Kisua_igeltsua|Gisua, igeltsua]] ====
	==== [[#Madera._Haritza|Zura. Haritza]] ====		==== [[#Madera._Haritza|Zura. Haritza]] ====
Línea 317:		Línea 318:
	=== [[#Disposicion_de_los_huecos_en_la_fachada|Hutsuneen banaketa fatxadan]] ===		=== [[#Disposicion_de_los_huecos_en_la_fachada|Hutsuneen banaketa fatxadan]] ===
−	=== [[Huecos|Hutsuneak]] ===	+	=== [[#Huecos|Hutsuneak]] ===
	==== [[#Puerta_principal._Ateak_albateak|Ate nagusia. Ateak, albateak]] ====		==== [[#Puerta_principal._Ateak_albateak|Ate nagusia. Ateak, albateak]] ====
Línea 327:		Línea 328:
	**Baskonia kontinentala		**Baskonia kontinentala
−	==== [[#Ventanas._Leihoak_leihatilak|Leihoak. Leihoak, leihatilak]] ====	+	==== [[#Ventanas._Leihoak_leihatilak|Leihoak, leihatilak]] ====
	**Araba		**Araba
Línea 341:		Línea 342:
	=== [[#Sistemas_de_cierre_de_puertas_y_ventanas|Ateak eta leihoak ixteko sistemak]] ===		=== [[#Sistemas_de_cierre_de_puertas_y_ventanas|Ateak eta leihoak ixteko sistemak]] ===
−	==== [[Cierre_de_la_puerta_de_entrada_o_principal|Sarrerako atearen edo ate nagusiaren itxiera]] ====	+	==== [[#Cierre_de_la_puerta_de_entrada_o_principal|Sarrerako atearen edo ate nagusiaren itxiera]] ====
−	**Trangak. Trangak	+	**Trangak
	**Sarrailak		**Sarrailak
	**Beste itxiera batzuk. Maratilak, txaramelak		**Beste itxiera batzuk. Maratilak, txaramelak
Línea 362:		Línea 363:
	=== [[#Casas_de_ambito_rural|Landa-eremuko etxeak]] ===		=== [[#Casas_de_ambito_rural|Landa-eremuko etxeak]] ===
−	==== [[Bizkaia4|Bizkaia]] ====	+	==== [[#Bizkaia4|Bizkaia]] ====
	**Abeltzaintza nagusi den inguruetako etxeak. Enkarterri eta Arratia-Orozko		**Abeltzaintza nagusi den inguruetako etxeak. Enkarterri eta Arratia-Orozko
	**Nekazaritza nagusi den inguruetako etxeak. Uribe, Busturialdea eta Durangaldea		**Nekazaritza nagusi den inguruetako etxeak. Uribe, Busturialdea eta Durangaldea
−	==== [[Gipuzkoa3|Gipuzkoa]] ====	+	==== [[#Gipuzkoa3|Gipuzkoa]] ====
	**Goierri		**Goierri
Línea 390:		Línea 391:
	**Hegoaldea. Erribera		**Hegoaldea. Erribera
−	=== [[Viviendas_de_pescadores|Arrantzaleen etxebizitzak]] ===	+	=== [[#Viviendas_de_pescadores|Arrantzaleen etxebizitzak]] ===
	=== [[#Viviendas_de_nucleos_urbanos|Hiriguneetako etxebizitzak]] ===		=== [[#Viviendas_de_nucleos_urbanos|Hiriguneetako etxebizitzak]] ===
Línea 396:		Línea 397:
	=== [[#Casas_modernas|Etxe modernoak]] ===		=== [[#Casas_modernas|Etxe modernoak]] ===
−	=== [[#Apendice_casas_nobles_palacios_jauregiak|Eranskina: Etxe nobleak. Jauregiak. Jauregiak]] ===	+	=== [[#Apendice_casas_nobles_palacios_jauregiak|Eranskina: Etxe nobleak. Jauregiak]] ===
	 		 
−	== IX. [[ORNAMENTACION_DE_LA_CASA/eu|ETXEAREN ORNAMENTAZIOA]] ==	+	== IX. [[ORNAMENTACION_DE_LA_CASA/eu|ETXEAREN APAINKETA]] ==
	=== [[#Consideraciones_generales4|Jakingarri nagusiak]] ===		=== [[#Consideraciones_generales4|Jakingarri nagusiak]] ===
Línea 415:		Línea 416:
	=== [[#Tejado1|Teilatua]] ===		=== [[#Tejado1|Teilatua]] ===
−	=== [[#Aleros_etxe-hegala|Etxe-hegalak. Etxe-hegalak]] ===	+	=== [[#Aleros_etxe-hegala|Etxe-hegalak]] ===
	=== [[#Puertas_y_ventanas|Ateak eta leihoak]] ===		=== [[#Puertas_y_ventanas|Ateak eta leihoak]] ===
Línea 425:		Línea 426:
	==== [[#Verjas_ornamentales|Hesi apaingarriak]] ====		==== [[#Verjas_ornamentales|Hesi apaingarriak]] ====
−	=== [[Escudos_armarriak|Armarriak]] ===	+	=== [[#Escudos_armarriak|Armarriak]] ===
	=== [[#Inscripciones|Inskripzioak]] ===		=== [[#Inscripciones|Inskripzioak]] ===
Línea 434:		Línea 435:
	= SUTONDOA ETA ETXEKO ALTZARIAK =		= SUTONDOA ETA ETXEKO ALTZARIAK =
−	== X. [[HOGAR_ALUMBRADO_Y_COCINA/eu|SUTONDOA, ARGIZTAPENA ETA SUKALDEA]] ==	+	== X. [[HOGAR_ALUMBRADO_Y_COCINA/eu|BEHEKO SUA, ARGIZTAPENA ETA SUKALDEA]] ==
	=== [[#Hogar_beheko_sua_supazterra|Beheko sua, supazterra]] ===		=== [[#Hogar_beheko_sua_supazterra|Beheko sua, supazterra]] ===
Línea 440:		Línea 441:
	==== [[#Denominaciones52|Izenak]] ====		==== [[#Denominaciones52|Izenak]] ====
−	==== [[#Sitio_que_ocupa_el_hogar|Sutondoak hartzen duen lekua]] ====	+	==== [[#Sitio_que_ocupa_el_hogar|Beheko suak hartzen duen lekua]] ====
	**Erdiko sutondoa		**Erdiko sutondoa
Línea 446:		Línea 447:
	**Deskribapena		**Deskribapena
−	==== [[Combustible_empleado_en_el_hogar_errekina|Sutondoan erabilitako erregaia, errekina]] ====	+	==== [[#Combustible_empleado_en_el_hogar_errekina|Sutondoan erabilitako erregaia, errekina]] ====
	**Erregairik ohikoenak		**Erregairik ohikoenak
Línea 457:		Línea 458:
	**Suaren hasierako hornidura		**Suaren hasierako hornidura
−	==== [[#Suertes_de_leña_o_fogueras|Sutarako egur motak edo egurketak]] ====	+	==== [[#Suertes_de_leña_o_fogueras|Sutarako egur batzea, egurketak]] ====
	==== [[#Base_y_fondo_del_fogon._Su_azpikoa|Sutegiaren oinarria eta hondoa. Su azpikoa]] ====		==== [[#Base_y_fondo_del_fogon._Su_azpikoa|Sutegiaren oinarria eta hondoa. Su azpikoa]] ====
Línea 465:		Línea 466:
	***Apaindurak		***Apaindurak
−	==== [[El llar_laratza|Laratza]] ====	+	==== [[#El llar_laratza|Laratza]] ====
−	==== [[Chimenea_y_salida_de_humos._Tximinia|Tximinia eta keen irteera. Tximinia]] ====	+	==== [[#Chimenea_y_salida_de_humos._Tximinia|Tximinia eta keen irteera]] ====
	**Beheko suaren tximinia		**Beheko suaren tximinia
Línea 473:		Línea 474:
	**Tximiniaren garbiketa		**Tximiniaren garbiketa
−	=== [[#Horno_de_fabricar_el_pan_ogi-labea|Ogia egiteko labea, ogi-labea]] ===	+	=== [[#Horno_de_fabricar_el_pan_ogi-labea|Ogi-labea]] ===
	==== [[#Sitio_que_ocupa_y_forma_del_horno|Labeak hartzen duen lekua eta haren forma]] ====		==== [[#Sitio_que_ocupa_y_forma_del_horno|Labeak hartzen duen lekua eta haren forma]] ====
Línea 482:		Línea 483:
	==== [[#Materiales_de_construccion_del_horno|Labearen eraikuntza-materialak]] ====		==== [[#Materiales_de_construccion_del_horno|Labearen eraikuntza-materialak]] ====
−	==== [[Utilizacion_del_horno|Labearen erabilera]] ====	+	==== [[#Utilizacion_del_horno|Labearen erabilera]] ====
−	=== [[#Alumbrado_de_la_casa_etxeko_argia|Etxearen argiztapena. Etxeko argia]] ===	+	=== [[#Alumbrado_de_la_casa_etxeko_argia|Etxeko argia]] ===
	==== [[#Procedimientos_antiguos_de_alumbrado_tea_azaoa|Antzinako argitzapen-prozedurak: azaoa]] ====		==== [[#Procedimientos_antiguos_de_alumbrado_tea_azaoa|Antzinako argitzapen-prozedurak: azaoa]] ====
−	==== [[#Lampara_o_candil_de_aceite_kriseilua|Oliozko lanpara edo argiontzia, kriseilua]] ====	+	==== [[#Lampara_o_candil_de_aceite_kriseilua|Kriseilua]] ====
	==== [[#Velas_kandelak|Kandelak]] ====		==== [[#Velas_kandelak|Kandelak]] ====
−	==== [[Candil_de_petroleo_petrolio-ontzia|Petroliozko argiontzia, petrolio-ontzia]] ====	+	==== [[#Candil_de_petroleo_petrolio-ontzia|Petrolio-ontzia]] ====
−	==== [[#Lampara_de_carburo_karburo-argia|Karburozko lanpara, karburo-argia]] ====	+	==== [[#Lampara_de_carburo_karburo-argia|Karburo-argia]] ====
	==== [[#Luz_electrica|Argi elektrikoa]] ====		==== [[#Luz_electrica|Argi elektrikoa]] ====
Línea 500:		Línea 501:
	=== [[#Cocina_sukaldea_ezkaratza|Sukaldea, ezkaratza]] ===		=== [[#Cocina_sukaldea_ezkaratza|Sukaldea, ezkaratza]] ===
−	==== [[Hornillos|Su txikiak]] ====	+	==== [[#Hornillos|Su txikiak]] ====
	==== [[#Cocina_economica_y_transiciones_posteriores|Sukalde ekonomikoak eta geroko trantsizioak]] ====		==== [[#Cocina_economica_y_transiciones_posteriores|Sukalde ekonomikoak eta geroko trantsizioak]] ====
−	==== [[La_cocina_centro_de_la_vida_familiar|Sukaldea, familia-bizitzaren ardatza]] ====	+	==== [[#La_cocina_centro_de_la_vida_familiar|Sukaldea, familia-bizitzaren ardatza]] ====
	 		 
−	== XI. [[EQUIPO_MOBILIAR_DEL_HOGAR_Y_DE_LA_COCINA/eu|SUTONDOKO ETA ETXEKO ALTZARIEN MULTZOA]] ==	+	== XI. [[EQUIPO_MOBILIAR_DEL_HOGAR_Y_DE_LA_COCINA/eu|SUTONDOKO ETA SUKALDEKO ALTZARIEN MULTZOA]] ==
−	=== [[Enseres_del_hogar|Sutondoko tresneria]] ===	+	=== [[#Enseres_del_hogar|Sutondoko tresneria]] ===
	==== [[#Arquetipo_de_dos_localidades|Bi herritako arketipoa]] ====		==== [[#Arquetipo_de_dos_localidades|Bi herritako arketipoa]] ====
Línea 516:		Línea 517:
	**Zangoza (N)		**Zangoza (N)
−	==== [[Denominaciones_y_descripcion|Izenak eta deskribapena]] ====	+	==== [[#Denominaciones_y_descripcion|Izenak eta deskribapena]] ====
	**Suburdinak		**Suburdinak
Línea 526:		Línea 527:
	**Opilen parrila, talopalea, taloburnia		**Opilen parrila, talopalea, taloburnia
	**Gerrenak, parrila, burruntzia		**Gerrenak, parrila, burruntzia
−	**Errautsaren pala, pala	+	**Errautsaren pala
	**Hauspoa		**Hauspoa
	**Galdara, pertza, eltzea		**Galdara, pertza, eltzea
Línea 533:		Línea 534:
	=== [[#Mobiliario_de_la_cocina|Sukaldeko altzariak]] ===		=== [[#Mobiliario_de_la_cocina|Sukaldeko altzariak]] ===
−	==== [[#Escaño_zizeilu_y_otros_asientos|Aulkia, zizeilua eta beste eserleku batzuk]] ====	+	==== [[#Escaño_zizeilu_y_otros_asientos|Zizeilua eta beste eserleku batzuk]] ====
	==== [[#Fregadera_harraska|Sukaltarria, harraska]] ====		==== [[#Fregadera_harraska|Sukaltarria, harraska]] ====
−	==== [[#Haustegia_cenicero|Haustegia, hautsontzia]] ====	+	==== [[#Haustegia_cenicero|Haustegia]] ====
	==== [[#Cantarera_edarrategia|Pegartegia, edarrategia]] ====		==== [[#Cantarera_edarrategia|Pegartegia, edarrategia]] ====
Línea 547:		Línea 548:
	**Latak, lukainka-haga		**Latak, lukainka-haga
−	==== [[#Armarios_alacenas_y_espeteras|Armairuak, arasak eta zapaldak]] ====	+	==== [[#Armarios_alacenas_y_espeteras|Armairuak, arasak eta apalak]] ====
	**Ontzitegiak, apala		**Ontzitegiak, apala
	**Arasa		**Arasa
−	**Arasa	+	**Gako-apala
	==== [[#La_fresquera_y_su_evolucion|Hoztegia eta haren bilakaera]] ====		==== [[#La_fresquera_y_su_evolucion|Hoztegia eta haren bilakaera]] ====
Línea 559:		Línea 560:
	==== [[#Engalanamiento_de_la_chimenea._Tximini-zapia|Tximiniaren apainketa. Tximini-zapia]] ====		==== [[#Engalanamiento_de_la_chimenea._Tximini-zapia|Tximiniaren apainketa. Tximini-zapia]] ====
−	==== [[Objetos_colocados_en_la_repisa_en_la_campana_o_en_el_hogar._Tximini-uztarria|Mentsulan, kanpaian edo sutondoan kokatutako objektuak. Tximini-uztarria]] ====	+	==== [[#Objetos_colocados_en_la_repisa_en_la_campana_o_en_el_hogar._Tximini-uztarria|Mentsulan, kanpaian edo sutondoan kokatutako objektuak. Tximini-uztarria]] ====
	==== [[#Consideraciones_generales_del_ajuar|Hatuei buruzko jakingarri nagusiak]] ====		==== [[#Consideraciones_generales_del_ajuar|Hatuei buruzko jakingarri nagusiak]] ====
−	==== [[#Descripciones_del_ajuar|Arreoaren deskribapenak]] ====	+	==== [[#Descripciones_del_ajuar|Hatuen deskribapenak]] ====
	**Baskonia kontinentala		**Baskonia kontinentala
Línea 571:		Línea 572:
	**Nafarroa		**Nafarroa
−	==== [[Fabricacion_artesanal_del_mobiliario_de_la_cocina|Sukaldeko altzarien artisau-fabrikazioa]] ====	+	==== [[#Fabricacion_artesanal_del_mobiliario_de_la_cocina|Sukaldeko altzarien artisau-fabrikazioa]] ====
	**Etxeko fabrikazioa		**Etxeko fabrikazioa
	**Etxetik kanpoko fabrikazioa		**Etxetik kanpoko fabrikazioa
−	==== [[Transiciones_en_el_ajuar_y_mobiliario_domesticos|Trantsizioak etxeko hatuetan eta altzarietan]] ====	+	==== [[#Transiciones_en_el_ajuar_y_mobiliario_domesticos|Trantsizioak etxeko hatuetan eta altzarietan]] ====
	 		 
Línea 589:		Línea 590:
	==== [[#Fotografias_familiares_expuestas|Familia-argazkiak agerian]] ====		==== [[#Fotografias_familiares_expuestas|Familia-argazkiak agerian]] ====
−	=== [[Ajuar_del_dormitorio|Logelako hatuak]] ===	+	=== [[#Ajuar_del_dormitorio|Logelako hatuak]] ===
−	==== [[El_dormitorio_como_estancia|Logela, gela gisa]] ====	+	==== [[#El_dormitorio_como_estancia|Logela, gela gisa]] ====
	==== [[#Consideraciones_generales5|Jakingarri nagusiak]] ====		==== [[#Consideraciones_generales5|Jakingarri nagusiak]] ====
−	==== [[Camas_oheak|Oheak]] ====	+	==== [[#Camas_oheak|Oheak]] ====
	==== [[#Baules_comodas_y_armarios._Eskapolota_arropa-kutxa|Kutxak, komodak eta armairuak. Eskapolota, arropa-kutxa]] ====		==== [[#Baules_comodas_y_armarios._Eskapolota_arropa-kutxa|Kutxak, komodak eta armairuak. Eskapolota, arropa-kutxa]] ====
−	==== [[Muebles_auxiliares|Altzari laguntzaileak]] ====	+	==== [[#Muebles_auxiliares|Altzari laguntzaileak]] ====
	**Konketa mugikorra		**Konketa mugikorra
Línea 614:		Línea 615:
	=== [[#El_aseo_y_su_ajuar|Garbigela eta hango hatuak]] ===		=== [[#El_aseo_y_su_ajuar|Garbigela eta hango hatuak]] ===
−	==== [[Excusado_o_retrete_komuna|Irola edo komuna]] ====	+	==== [[#Excusado_o_retrete_komuna|Irola edo komuna]] ====
	==== [[#Aseo|Garbigela]] ====		==== [[#Aseo|Garbigela]] ====
−	==== [[Transiciones_del_cuarto_de_baño_y_su_ajuar|Bainugelaren eta hango hatuen trantsizioa]] ====	+	==== [[#Transiciones_del_cuarto_de_baño_y_su_ajuar|Bainugelaren eta hango hatuen trantsizioa]] ====
−	=== [[Instrumentos_musicales_radio_television_y_nuevas_tecnologias|Musika-tresnak. Irratia, telebista eta teknologia berriak]] ===	+	=== [[#Instrumentos_musicales_radio_television_y_nuevas_tecnologias|Musika-tresnak. Irratia, telebista eta teknologia berriak]] ===
−	==== [[Instrumentos_musicales|Musika-tresnak]] ====	+	==== [[#Instrumentos_musicales|Musika-tresnak]] ====
	==== [[#Radio_television_y_nuevas_tecnologias|Irratia, telebista eta teknologia berriak]] ====		==== [[#Radio_television_y_nuevas_tecnologias|Irratia, telebista eta teknologia berriak]] ====
	 		 
−	== XIII. [[LIMPIEZA_DE_LA_CASA_ROPA_Y_VAJILLA/eu|ETXEAREN GARBIKETA, ARROPA ETA BAXERA]] ==	+	== XIII. [[LIMPIEZA_DE_LA_CASA_ROPA_Y_VAJILLA/eu|ETXEAREN, ARROPAREN ETA BAXERAREN  GARBIKETA]] ==
−	=== [[Limpieza_de_la_casa|Etxearen garbiketa]] ===	+	=== [[#Limpieza_de_la_casa|Etxearen garbiketa]] ===
−	==== [[Limpieza_de_la_casa_extremar_garbi-ikuzia|Etxearen garbiketa, muturreraino eraman, garbi-ikuzia]] ====	+	==== [[#Limpieza_de_la_casa_extremar_garbi-ikuzia|Etxearen garbiketa, garbi-ikuzia]] ====
	**Garbiketako produktuak eta tresnak		**Garbiketako produktuak eta tresnak
Línea 638:		Línea 639:
	**Desintsektazioa		**Desintsektazioa
−	==== [[Limpieza_de_suelos|Zoruen garbiketa]] ====	+	==== [[#Limpieza_de_suelos|Zoruen garbiketa]] ====
	**Erraztatzea. Ginarrea, erratza		**Erraztatzea. Ginarrea, erratza
Línea 646:		Línea 647:
	==== [[#Encalado_zuritu_y_pintado_de_fachadas_e_interiores|Fatxadak eta barnealdeak kareztatzea, zuritzea eta pintatzea]] ====		==== [[#Encalado_zuritu_y_pintado_de_fachadas_e_interiores|Fatxadak eta barnealdeak kareztatzea, zuritzea eta pintatzea]] ====
−	=== [[Lavado_de_la_ropa|Arroparen garbiketa]] ===	+	=== [[#Lavado_de_la_ropa|Arroparen garbiketa]] ===
−	==== [[#Lavado_de_la_ropa_en_el_rio_o_en_el_lavadero_publico|Arroparen garbiketa errekan edo latsarri publikoan]] ====	+	==== [[#Lavado_de_la_ropa_en_el_rio_o_en_el_lavadero_publico|Arroparen garbiketa errekan edo garbileku publikoan]] ====
	==== [[#Lavanderas_o_colanderas|Bokata-jotzaile edo latsariak]] ====		==== [[#Lavanderas_o_colanderas|Bokata-jotzaile edo latsariak]] ====
−	==== [[La_colada_bogadea_egin_lixiba_jo|Bokata jotzea, lixiba jotzea]] ====	+	==== [[#La_colada_bogadea_egin_lixiba_jo|Bokata jotzea, lixiba jotzea]] ====
	**Izenak		**Izenak
	**Trantsizioak		**Trantsizioak
−	==== [[Secado_y_planchado_de_la_ropa|Arropa lehortzea eta lisatzea]] ====	+	==== [[#Secado_y_planchado_de_la_ropa|Arropa lehortzea eta lisatzea]] ====
−	==== [[Teñido_domestico_de_la_ropa|Arroparen tindaketa etxean]] ====	+	==== [[#Teñido_domestico_de_la_ropa|Arroparen tindaketa etxean]] ====
−	=== [[#Lavado_de_la_vajilla_harrikoa_egin|Ontziak garbitzea, harrikoa egitea]] ===	+	=== [[#Lavado_de_la_vajilla_harrikoa_egin|Baxeraren garbiketa, harrikoa egin]] ===
−	==== [[Lavadoras_y_lavavajillas|Garbigailuak eta ontzi-garbigailuak]] ====	+	==== [[#Lavadoras_y_lavavajillas|Garbigailuak eta ontzi-garbigailuak]] ====
	 		 
	= ETXEARI ATXIKITAKO ERAIKUNTZAK =		= ETXEARI ATXIKITAKO ERAIKUNTZAK =
−	== XIV. [[ESPACIOS_PARA_LABORES_AGRICOLAS_Y_CONSTRUCCIONES_COMPLEMENTARIAS/eu|NEKAZARITZARAKO ETA ERAIKIN OSAGARRIETARAKO ESPAZIOAK]] ==	+	== XIV. [[ESPACIOS_PARA_LABORES_AGRICOLAS_Y_CONSTRUCCIONES_COMPLEMENTARIAS/eu|NEKAZARITZA LANETARAKO ESPAZIOAK ETA ERAIKIN OSAGARRIAK]] ==
	=== [[#Espacios_domesticos_para_aperos_productos_y_ganado|Lanabesentzako, produktuentzako eta aziendarentzako etxeko espazioak]] ===		=== [[#Espacios_domesticos_para_aperos_productos_y_ganado|Lanabesentzako, produktuentzako eta aziendarentzako etxeko espazioak]] ===
−	==== [[Portal_y_carrejo._Atariko_tresneria|Ezkaratza eta probalekua. Atariko tresneria]] ====	+	==== [[#Portal_y_carrejo._Atariko_tresneria|Ezkaratza eta probalekua. Atariko tresneria]] ====
	==== [[#Desvan_o_sobrao_ganbara|Ganbara]] ====		==== [[#Desvan_o_sobrao_ganbara|Ganbara]] ====
−	==== [[Establo_korta_ikuilua|Ixtegia, korta, ukuilua]] ====	+	==== [[#Establo_korta_ikuilua|Korta, ukuilua]] ====
	=== [[#Construcciones_complementarias|Eraikin osagarriak]] ===		=== [[#Construcciones_complementarias|Eraikin osagarriak]] ===
−	==== [[Generalidades1|Jakingarri nagusiak]] ====	+	==== [[#Generalidades1|Jakingarri nagusiak]] ====
−	==== [[#Cuadras_corrales_descubiertos|Ukuiluak, eskortak, estali gabeko guneak]] ====	+	==== [[#Cuadras_corrales_descubiertos|Ukuiluak, eskortak, estalirik gabeko guneak]] ====
−	==== [[Cabañas_bordas_o_pajares._Lastategia|Lastategia]] ====	+	==== [[#Cabañas_bordas_o_pajares._Lastategia|Lastategia]] ====
−	==== [[Chabolas_etxeordeak_tejabanak|Txabolak, etxeordeak, teilapeak]] ====	+	==== [[#Chabolas_etxeordeak_tejabanak|Txabolak, etxeordeak, teilapeak]] ====
−	==== [[Estercolero_ongarritegia|Simaurtegia, ongarritegia]] ====	+	==== [[#Estercolero_ongarritegia|Simaurtegia, ongarritegia]] ====
	==== [[#Gallinero_oilategia|Oilategia]] ====		==== [[#Gallinero_oilategia|Oilategia]] ====
Línea 694:		Línea 695:
	==== [[#Cochiquera_txerritokia|Txerritokia]] ====		==== [[#Cochiquera_txerritokia|Txerritokia]] ====
−	==== [[Cobertizo_para_ovejas_artegia|Artegia]] ====	+	==== [[#Cobertizo_para_ovejas_artegia|Artegia]] ====
	==== [[#Abejeras_erlategiak|Erlategiak]] ====		==== [[#Abejeras_erlategiak|Erlategiak]] ====
−	==== [[Animales_domesticos_que_guardan_la_casa|Etxea zaintzen duten etxeko animaliak]] ====	+	==== [[#Animales_domesticos_que_guardan_la_casa|Etxea zaintzen duten etxeko animaliak]] ====
−	==== [[Lagos_y_bodegas|Lakuak eta upategiak]] ====	+	==== [[#Lagos_y_bodegas|Lakuak eta upategiak]] ====
−	==== [[Pozos|Putzuak]] ====	+	==== [[#Pozos|Putzuak]] ====
−	==== [[Refugios_y_cabañas_de_campo._Txabolak|Landako aterpeak eta bordak. Txabolak]] ====	+	==== [[#Refugios_y_cabañas_de_campo._Txabolak|Landako aterpeak eta bordak. Txabolak]] ====
	=== [[#Apendice_1_corrales_de_campo_en_navarra|1. eranskina: Landako eskortak Nafarroan]] ===		=== [[#Apendice_1_corrales_de_campo_en_navarra|1. eranskina: Landako eskortak Nafarroan]] ===
Línea 717:		Línea 718:
	== XV. [[RITOS_EN_TORNO_AL_FUEGO_DOMESTICO/eu|ETXEKO SUAREN INGURUKO ERRITUAK]] ==		== XV. [[RITOS_EN_TORNO_AL_FUEGO_DOMESTICO/eu|ETXEKO SUAREN INGURUKO ERRITUAK]] ==
−	=== [[Las_brasas_del_hogar_sua_biltzen_sua_batzen|Sutondoko txingarrak. Sua biltzen, sua batzen]] ===	+	=== [[#Las_brasas_del_hogar_sua_biltzen_sua_batzen|Sutondoko txingarrak. Sua biltzen, sua batzen]] ===
−	=== [[El_fuego_del_hogar_en_dias_senalados|Sutondoko sua egun seinalatuetan]] ===	+	=== [[#El_fuego_del_hogar_en_dias_senalados|Sutondoko sua egun seinalatuetan]] ===
−	==== [[El_tronco_de_Navidad._Gabon-subila|Gabon-subila. Gabon-subila]] ====	+	==== [[#El_tronco_de_Navidad._Gabon-subila|Gabon-subila]] ====
−	==== [[El_fuego_nuevo_de_Pascua._Su_berria|Pazkoko su berria. Su berria]] ====	+	==== [[#El_fuego_nuevo_de_Pascua._Su_berria|Pazkoko su berria. Su berria]] ====
	=== [[#Incorporacion_a_la_casa_de_un_animal_recien_adquirido_etxerako_izan|Animalia erosi berria etxean sartzea. Etxerako izan]] ===		=== [[#Incorporacion_a_la_casa_de_un_animal_recien_adquirido_etxerako_izan|Animalia erosi berria etxean sartzea. Etxerako izan]] ===
Línea 734:		Línea 735:
	=== [[#Ritos_al_finalizar_el_tejado_monjorra_bizkar-festa|Teilatua amaitzen deneko errituak. Monjorra, bizkar-festa]] ===		=== [[#Ritos_al_finalizar_el_tejado_monjorra_bizkar-festa|Teilatua amaitzen deneko errituak. Monjorra, bizkar-festa]] ===
−	=== [[Bendicion_de_la_casa|Etxearen bedeinkapena]] ===	+	=== [[#Bendicion_de_la_casa|Etxearen bedeinkapena]] ===
−	=== [[Ritos_contra_la_tormenta_y_el_rayo|Ekaitzaren eta tximistaren aurkako errituak]] ===	+	=== [[#Ritos_contra_la_tormenta_y_el_rayo|Ekaitzaren eta tximistaren aurkako errituak]] ===
	==== [[#El_hacha_con_el_filo_apuntando_a_la_tormenta._Aizkora_ahoaz_gorantza|Aizkora, ahoa ekaitzera begira duela. Aizkora ahoz gora]] ====		==== [[#El_hacha_con_el_filo_apuntando_a_la_tormenta._Aizkora_ahoaz_gorantza|Aizkora, ahoa ekaitzera begira duela. Aizkora ahoz gora]] ====
Línea 744:		Línea 745:
	==== [[#Sanjuan_haritza_el_roble_de_San_Juan|San Juan haritza]] ====		==== [[#Sanjuan_haritza_el_roble_de_San_Juan|San Juan haritza]] ====
−	==== [[Quema_de_hierbas_el_dia_de_San_Juan|Belar-erreketa San Juan egunean]] ====	+	==== [[#Quema_de_hierbas_el_dia_de_San_Juan|Belar-erreketa San Juan egunean]] ====
	==== [[#Arantza_zuria_espino_albar|Arantza zuria]] ====		==== [[#Arantza_zuria_espino_albar|Arantza zuria]] ====
−	==== [[Laurel_bendecido_ereinotz_bedeinkatua|Erramu bedeinkatua, ereinotz bedeinkatua]] ====	+	==== [[#Laurel_bendecido_ereinotz_bedeinkatua|Erramu bedeinkatua, ereinotz bedeinkatua]] ====
	==== [[#Quema_del_laurel_bendecido|Ereinotz bedeinkatua erretzea]] ====		==== [[#Quema_del_laurel_bendecido|Ereinotz bedeinkatua erretzea]] ====
−	==== [[Eguzki-lorea_flor_de_cardo|Eguzki-lorea, kardulatz-lorea]] ====	+	==== [[#Eguzki-lorea_flor_de_cardo|Eguzki-lorea, kardulatz-lorea]] ====
−	=== [[Ritos_religiosos_de_proteccion_de_la_casa|Etxea babesteko erritu erlijiosoak]] ===	+	=== [[#Ritos_religiosos_de_proteccion_de_la_casa|Etxea babesteko erritu erlijiosoak]] ===
−	==== [[El_agua_bendita_ur_bedeinkatua|Ur bedeinkatua]] ====	+	==== [[#El_agua_bendita_ur_bedeinkatua|Ur bedeinkatua]] ====
	==== [[#Las_candelas_bendecidas_kandela_bedeinkatua|Kandela bedeinkatuak]] ====		==== [[#Las_candelas_bendecidas_kandela_bedeinkatua|Kandela bedeinkatuak]] ====
−	==== [[Invocaciones_a_Santa_Barbara|Laguntza-eskeak Santa Barbarari]] ====	+	==== [[#Invocaciones_a_Santa_Barbara|Laguntza-eskeak Santa Barbarari]] ====
−	==== [[Conjuros._Campanas|Araoak. Kanpaiak]] ====	+	==== [[#Conjuros._Campanas|Araoak. Kanpaiak]] ====
−	=== [[Simbolos_e_imagenes_religiosas|Sinbolo eta irudi erlijiosoak]] ===	+	=== [[#Simbolos_e_imagenes_religiosas|Sinbolo eta irudi erlijiosoak]] ===
−	==== [[Cruces|Gurutzeak]] ====	+	==== [[#Cruces|Gurutzeak]] ====
−	==== [[Placas_del_Sagrado_Corazon._Ateko_Jesusen_Bihotza|Jesusen Bihotzaren plakak. Ateko Jesusen Bihotza]] ====	+	==== [[#Placas_del_Sagrado_Corazon._Ateko_Jesusen_Bihotza|Jesusen Bihotzaren plakak. Ateko Jesusen Bihotza]] ====
	 		 
Línea 775:		Línea 776:
	== XVII. [[FAMILIA_Y_PARENTESCO/eu|FAMILIA ETA AHAIDETASUNA]] ==		== XVII. [[FAMILIA_Y_PARENTESCO/eu|FAMILIA ETA AHAIDETASUNA]] ==
−	=== [[Familia_parentesco_parentela|Familia. Ahaidetasuna. Ahaideak]] ===	+	=== [[#Familia_parentesco_parentela|Familia. Ahaidetasuna. Ahaideak]] ===
−	==== [[En_localidades_vascofonas|Herri euskaldunetan]] ====	+	==== [[#En_localidades_vascofonas|Herri euskaldunetan]] ====
	**Etxekoak		**Etxekoak
Línea 783:		Línea 784:
	**Senitartekoak/ahaideak		**Senitartekoak/ahaideak
−	==== [[En_localidades_castellanohablantes|Herri erdaldunetan]] ====	+	==== [[#En_localidades_castellanohablantes|Herri erdaldunetan]] ====
	**Familia		**Familia
Línea 790:		Línea 791:
	**Beste ahaidetasun batzuk		**Beste ahaidetasun batzuk
−	==== [[Extension_de_la_comunidad_familiar|Familia-komunitatearen hedapena]] ====	+	==== [[#Extension_de_la_comunidad_familiar|Familia-komunitatearen hedapena]] ====
−	=== [[Nombres_y_grados_de_parentesco|Ahaidetasunen izenak eta graduak]] ===	+	=== [[#Nombres_y_grados_de_parentesco|Ahaidetasunen izenak eta graduak]] ===
−	==== [[Denominaciones_euskericas|Euskarazko izenak]] ====	+	==== [[#Denominaciones_euskericas|Euskarazko izenak]] ====
−	==== [[Denominaciones_castellanas|Gaztelaniazko izenak]] ====	+	==== [[#Denominaciones_castellanas|Gaztelaniazko izenak]] ====
−	=== [[Nombres_familiares|Familia-izenak]] ===	+	=== [[#Nombres_familiares|Familia-izenak]] ===
−	==== [[Nombre_familiar_o_apellido|Familia-izena edo abizena]] ====	+	==== [[#Nombre_familiar_o_apellido|Familia-izena edo abizena]] ====
−	==== [[Nombres_de_pila_mas_usuales|Ponte-izen ohikoenak]] ====	+	==== [[#Nombres_de_pila_mas_usuales|Ponte-izen ohikoenak]] ====
−	==== [[Como_se_nombran_las_personas|Nola izendatzen diren pertsonak]] ====	+	==== [[#Como_se_nombran_las_personas|Nola izendatzen diren pertsonak]] ====
	**Gaitzizenak, ezizenak		**Gaitzizenak, ezizenak
−	==== [[Apellido_de_la_mujer_casada|Ezkondutako andrearen abizena]] ====	+	==== [[#Apellido_de_la_mujer_casada|Ezkondutako emakumearen abizena]] ====
−	=== [[Nombres_y_formulas_entre_parientes|Ahaideen arteko izenak eta formulak]] ===	+	=== [[#Nombres_y_formulas_entre_parientes|Ahaideen arteko izenak eta formulak]] ===
−	==== [[De_los_hijos_a_los_padres|Seme-alabengandik gurasoengana]] ====	+	==== [[#De_los_hijos_a_los_padres|Seme-alabengandik gurasoengana]] ====
−	==== [[De_los_esposos_entre_si|Senar-emazteen artean]] ====	+	==== [[#De_los_esposos_entre_si|Senar-emazteen artean]] ====
−	==== [[De_los_padres_a_los_hijos|Gurasoengandik seme-alabengana]] ====	+	==== [[#De_los_padres_a_los_hijos|Gurasoengandik seme-alabengana]] ====
−	==== [[Tratamientos|Tratamenduak]] ====	+	==== [[#Tratamientos|Tratamenduak]] ====
	**Berori/berorika (usted)		**Berori/berorika (usted)
Línea 827:		Línea 828:
	 		 
−	== XVIII. [[PATRIMONIO_FAMILIAR_Y_SU_TRANSMISION/eu|FAMILIA-ONDAREA ETA HAREN TRANSMISIOA]] ==	+	== XVIII. [[PATRIMONIO_FAMILIAR_Y_SU_TRANSMISION/eu|FAMILIA ONDAREA ETA HAREN TRANSMISIOA]] ==
−	=== [[Patrimonio_familiar_ondasunak|Familia-ondarea Ondasunak]] ===	+	=== [[#Patrimonio_familiar_ondasunak|Familia-ondarea. Ondasunak]] ===
−	==== [[Concepto_de_patrimonio_familiar|Familia-ondare kontzeptua]] ====	+	==== [[#Concepto_de_patrimonio_familiar|Familia-ondare kontzeptua]] ====
−	==== [[Conservacion_e_indivision_del_patrimonio_familiar|Familia-ondarearen kontserbazioa eta banaezintasuna]] ====	+	==== [[#Conservacion_e_indivision_del_patrimonio_familiar|Familia-ondarearen kontserbazioa eta banaezintasuna]] ====
−	==== [[Enajenacion_de_los_bienes_troncales|Ondasun tronkalen besterentzea]] ====	+	==== [[#Enajenacion_de_los_bienes_troncales|Ondasun tronkalen besterentzea]] ====
−	=== [[Condominio_de_bienes_aportados_al_matrimonio_dana_biona|Matrimoniora eramandako ondasunen jabekidetasuna. Dena biona]] ===	+	=== [[#Condominio_de_bienes_aportados_al_matrimonio_dana_biona|Matrimoniora eramandako ondasunen jabekidetasuna. Dena biona]] ===
−	==== [[Consentimiento_de_la_mujer_para_la_enajenacion_de_bienes|Emaztearen baimena ondasunak besterentzeko]] ====	+	==== [[#Consentimiento_de_la_mujer_para_la_enajenacion_de_bienes|Emaztearen baimena ondasunak besterentzeko]] ====
−	==== [[Transiciones1|Trantsizioak]] ====	+	==== [[#Transiciones1|Trantsizioak]] ====
−	=== [[Capitulaciones_o_mandas_matrimoniales_ezkonpapera|Ezkontza-hitzarmenak, ezkontza-paperak]] ===	+	=== [[#Capitulaciones_o_mandas_matrimoniales_ezkonpapera|Ezkontza-hitzarmenak, ezkontza-paperak]] ===
−	==== [[Capitulaciones_matrimoniales|Ezkontza-hitzarmenak]] ====	+	==== [[#Capitulaciones_matrimoniales|Ezkontza-hitzarmenak]] ====
−	==== [[Mandas_matrimoniales|Ezkontza-paperak]] ====	+	==== [[#Mandas_matrimoniales|Ezkontza-paperak]] ====
−	==== [[Transformaciones3|Transformazioak]] ====	+	==== [[#Transformaciones3|Transformazioak]] ====
−	=== [[Libertad_de_testar_y_troncalidad_en_el_regimen_foral_trongaleko_ondasunak|Testamentua egiteko askatasuna eta tronkaltasuna foru-erregimenean. Ondasun tronkalak]] ===	+	=== [[#Libertad_de_testar_y_troncalidad_en_el_regimen_foral_trongaleko_ondasunak|Testamentua egiteko askatasuna eta tronkaltasuna foru-erregimenean. Tronkaleko ondasunak]] ===
−	==== [[La_eleccion_del_heredero._Premua_andregaia._Etxegaia|Oinordekoaren hautaketa. Premua, andregaia. Etxegaia]] ====	+	==== [[#La_eleccion_del_heredero._Premua_andregaia._Etxegaia|Oinordekoaren hautaketa. Premua, andregaia. Etxegaia]] ====
−	==== [[Cohabitacion_de_los_matrimonios_mayor_y_joven|Matrimonio nagusiaren eta matrimonio gaztearen arteko bizikidetza]] ====	+	==== [[#Cohabitacion_de_los_matrimonios_mayor_y_joven|Matrimonio nagusiaren eta matrimonio gaztearen arteko bizikidetza]] ====
−	==== [[El_heredero_y_los_demas_hijos|Oinordekoa eta gainerako seme-alabak]] ====	+	==== [[#El_heredero_y_los_demas_hijos|Oinordekoa eta gainerako seme-alabak]] ====
−	==== [[Testamento_de_hermandad._Alkar-poderoso|Haurridetasunaren testamentua. Alkar-poderoso]] ====	+	==== [[#Testamento_de_hermandad._Alkar-poderoso|Haurridetasunaren testamentua. Alkar-poderoso]] ====
−	=== [[Testamento_en_territorio_en_regimen_de_derecho_comun|Testamentua, eskubide komuneko erregimena duen lurraldean]] ===	+	=== [[#Testamento_en_territorio_en_regimen_de_derecho_comun|Testamentua eskubide komuneko erregimena duen lurraldean]] ===
−	==== [[Sistema_hereditario|Oinordekotzako sistema]] ====	+	==== [[#Sistema_hereditario|Oinordekotzako sistema]] ====
−	==== [[Cohabitacion_de_los_matrimonios_mayor_y_joven1|Matrimonio nagusiaren eta matrimonio gaztearen bizikidetza]] ====	+	==== [[#Cohabitacion_de_los_matrimonios_mayor_y_joven1|Matrimonio nagusiaren eta matrimonio gaztearen bizikidetza]] ====
−	==== [[El_heredero_y_los_demas_hijos1|Oinordekoa eta gainerako seme-alabak]] ====	+	==== [[#El_heredero_y_los_demas_hijos1|Oinordekoa eta gainerako seme-alabak]] ====
−	==== [[Situacion_del_conyuge_superviviente|Bizirik dirauen ezkontidearen egoera]] ====	+	==== [[#Situacion_del_conyuge_superviviente|Bizirik dirauen ezkontidearen egoera]] ====
−	=== [[La_sucesion_intestada|Testamenturik gabeko oinordekotza]] ===	+	=== [[#La_sucesion_intestada|Testamenturik gabeko oinordekotza]] ===
−	=== [[La_sucesion_de_hijos_naturales_seme_bortak|Seme naturalen oinordekotza, seme bortak]] ===	+	=== [[#La_sucesion_de_hijos_naturales_seme_bortak|Seme naturalen oinordekotza, seme bortak]] ===
−	=== [[Testamento_del_tio_sin_hijos|Seme-alabarik gabeko osabaren testamentua]] ===	+	=== [[#Testamento_del_tio_sin_hijos|Seme-alabarik gabeko osabaren testamentua]] ===
−	=== [[Testamento_a_favor_de_no_parientes|Ahaide ez direnen aldeko testamentua]] ===	+	=== [[#Testamento_a_favor_de_no_parientes|Ahaide ez direnen aldeko testamentua]] ===
	 		 
−	== XIX. [[VIDA_Y_FUNCIONES_DE_LOS_ESPOSOS/eu|SENAR-EMAZTEEN BIZITZA ETA FUNTZIOAK]] ==	+	== XIX. [[VIDA_Y_FUNCIONES_DE_LOS_ESPOSOS/eu|SENAR-EMAZTEEN BIZIKIDETZA ETA FUNTZIOAK]] ==
−	=== [[Vida_en_comun_de_los_esposos|Senar-emazteen bizikidetza]] ===	+	=== [[#Vida_en_comun_de_los_esposos|Senar-emazteen bizikidetza]] ===
−	==== [[Vida_en_comun_en_el_trabajo|Bizikidetza lanean]] ====	+	==== [[#Vida_en_comun_en_el_trabajo|Bizikidetza lanean]] ====
−	==== [[Vida_en_comun_en_los_dias_festivos|Bizikidetza jaiegunetan]] ====	+	==== [[#Vida_en_comun_en_los_dias_festivos|Bizikidetza jaiegunetan]] ====
−	==== [[Colocacion_de_la_mujer_en_la_mesa|Emazt‏earen kokapena mahaian]] ====	+	==== [[#Colocacion_de_la_mujer_en_la_mesa|Emazt‏earen kokapena mahaian]] ====
−	=== [[Funciones_y_ocupaciones_del_marido_y_de_la_esposa|Senarraren eta emaztearen funtzioak eta zereginak]] ===	+	=== [[#Funciones_y_ocupaciones_del_marido_y_de_la_esposa|Senarraren eta emaztearen funtzioak eta zereginak]] ===
−	==== [[Funciones_y_ocupaciones_del_marido|Senarraren funtzioak eta zereginak]] ====	+	==== [[#Funciones_y_ocupaciones_del_marido|Senarraren funtzioak eta zereginak]] ====
−	==== [[Funciones_y_ocupaciones_de_la_mujer|Emaztearen funtzioak eta zereginak]] ====	+	==== [[#Funciones_y_ocupaciones_de_la_mujer|Emaztearen funtzioak eta zereginak]] ====
−	=== [[Autoridad_en_la_sociedad_conyugal|Aginpidea ezkontza-elkartean]] ===	+	=== [[#Autoridad_en_la_sociedad_conyugal|Aginpidea ezkontza-elkartean]] ===
−	==== [[Derechos_cuasiparitarios|Eskubide ia parekideak]] ====	+	==== [[#Derechos_cuasiparitarios|Eskubide ia parekideak]] ====
−	==== [[Dominacion_del_marido_por_la_mujer|Emazteak senarra mendean izatea]] ====	+	==== [[#Dominacion_del_marido_por_la_mujer|Senarra emakumearen mende]] ====
−	==== [[Desavenencias_conyugales|Matrimonioaren barruko desakordioak]] ====	+	==== [[#Desavenencias_conyugales|Senar-emazteen arteko desakordioak]] ====
	**Desakordioen eta haserreen kausak		**Desakordioen eta haserreen kausak
	**Senar-emazteen banaketak		**Senar-emazteen banaketak
−	==== [[Cortesia_y_etiqueta|Kortesia eta etiketa]] ====	+	==== [[#Cortesia_y_etiqueta|Kortesia eta etiketa]] ====
−	=== [[Vida_social_de_los_esposos|Senar-emazteen bizitza soziala]] ===	+	=== [[#Vida_social_de_los_esposos|Senar-emazteen bizitza soziala]] ===
−	==== [[Vida_social_conjunta|Bizitza soziala elkarrekin]] ====	+	==== [[#Vida_social_conjunta|Bizitza soziala elkarrekin]] ====
−	==== [[Relaciones_de_las_mujeres_casadas|Andre ezkonduen arteko harremanak]] ====	+	==== [[#Relaciones_de_las_mujeres_casadas|Emakume ezkonduen harremanak]] ====
−	==== [[Relaciones_de_los_hombres_casados|Gizon ezkonduen arteko harremanak]] ====	+	==== [[#Relaciones_de_los_hombres_casados|Gizon ezkonduen harremanak]] ====
−	==== [[Situacion_actual|Gaur egungo egoera]] ====	+	==== [[#Situacion_actual|Gaur egungo egoera]] ====
−	=== [[Autoridad_de_los_padres_sobre_los_hijos_gurasoen_aginpidea|Gurasoek seme-alaben gainean duten autoritatea. Gurasoen aginpidea]] ===	+	=== [[#Autoridad_de_los_padres_sobre_los_hijos_gurasoen_aginpidea|Gurasoen aginpidea]] ===
−	==== [[Autoridad_cuasiabsoluta_o_autoridad_compartida|Aginpide ia absolutua edo aginpide partekatua]] ====	+	==== [[#Autoridad_cuasiabsoluta_o_autoridad_compartida|Aginpide ia absolutua edo aginpide partekatua]] ====
−	==== [[Transmision_de_la_autoridad|Aginpidearen transmisioa]] ====	+	==== [[#Transmision_de_la_autoridad|Aginpidearen transmisioa]] ====
−	==== [[Patria_potestad_y_emancipacion|Guraso-agintea eta burujabetza]] ====	+	==== [[#Patria_potestad_y_emancipacion|Guraso-agintea eta burujabetza]] ====
−	==== [[Signos_de_respeto_hacia_los_mayores|Nagusienganako begirunearen zeinuak]] ====	+	==== [[#Signos_de_respeto_hacia_los_mayores|Nagusienganako begirunearen zeinuak]] ====
−	==== [[Relacion_tio-sobrino|Osaba-iloba harremanak]] ====	+	==== [[#Relacion_tio-sobrino|Osaba-iloba harremanak]] ====
−	=== [[La_educacion_de_los_ninos|Umeen heziketa]] ===	+	=== [[#La_educacion_de_los_ninos|Umeen heziketa]] ===
−	==== [[Papel_principal_de_la_mujer|Emakumearen rol nagusia]] ====	+	==== [[#Papel_principal_de_la_mujer|Emakumearen nagusitasuna]] ====
−	==== [[Reparto_de_responsabilidades_entre_los_padres|Erantzukizunaren banaketa bi gurasoen artean]] ====	+	==== [[#Reparto_de_responsabilidades_entre_los_padres|Erantzukizunaren banaketa bi gurasoen artean]] ====
−	==== [[Formacion_del_peculio_personal|Pekulio pertsonalaren osaketa]] ====	+	==== [[#Formacion_del_peculio_personal|Pekulio pertsonalaren osaketa]] ====
−	=== [[Papel_de_la_mujer_en_la_transmision_de_los_valores_y_creencias|Emakumearen rola, balioen eta sinesmenen transmisioan]] ===	+	=== [[#Papel_de_la_mujer_en_la_transmision_de_los_valores_y_creencias|Emakumearen rola balioen eta sinesmenen transmisioan]] ===
−	==== [[Papel_del_hombre_en_la_transmision_cultural|Gizonaren rola kultur transmisioan]] ====	+	==== [[#Papel_del_hombre_en_la_transmision_cultural|Gizonaren rola kultur transmisioan]] ====
−	=== [[La_adopcion_urikoak_bortes|Adopzioa. Urikoak, bortak]] ===	+	=== [[#La_adopcion_urikoak_bortes|Adopzioa. Urikoak, bortak]] ===
−	==== [[Frecuencia_y_denominaciones|Maiztasuna eta izenak]] ====	+	==== [[#Frecuencia_y_denominaciones|Maiztasuna eta izenak]] ====
−	==== [[Consideraciones_generales6|Jakingarri nagusiak]] ====	+	==== [[#Consideraciones_generales6|Jakingarri nagusiak]] ====
−	==== [[Motivaciones|Motibazioak]] ====	+	==== [[#Motivaciones|Motibazioak]] ====
	**Ume hilaren ordezkapena		**Ume hilaren ordezkapena
Línea 956:		Línea 957:
	**Denboraldi baterako adopzioak		**Denboraldi baterako adopzioak
−	==== [[Adopcion_de_parientes|Ahaideen adopzioak]] ====	+	==== [[#Adopcion_de_parientes|Ahaideen adopzioak]] ====
−	=== [[Transformaciones_en_la_familia_y_en_las_costumbres|Aldaketak familian eta haren ohituretan]] ===	+	=== [[#Transformaciones_en_la_familia_y_en_las_costumbres|Aldaketak familian eta haren ohituretan]] ===
−	==== [[Disminucion_de_la_actividad_agraria|Nekazaritzako jardueraren murrizketa]] ====	+	==== [[#Disminucion_de_la_actividad_agraria|Nekazaritzako jardueraren murrizketa]] ====
−	==== [[Bienes_y_herencia|Ondasunak eta oinordekotza]] ====	+	==== [[#Bienes_y_herencia|Ondasunak eta oinordekotza]] ====
−	==== [[Trabajo_de_la_mujer_fuera_de_casa|Emakumearen lana etxetik kanpo]] ====	+	==== [[#Trabajo_de_la_mujer_fuera_de_casa|Emakumearen lana etxetik kanpo]] ====
−	==== [[Solapamiento_de_generaciones_y_estructura_familiar|Belaunaldien teilakatzea eta familia-egitura]] ====	+	==== [[#Solapamiento_de_generaciones_y_estructura_familiar|Belaunaldien teilakatzea eta familia-egitura]] ====
−	==== [[Relaciones_entre_padres_e_hijos._La_autoridad_paterna|Gurasoen eta seme-alaben arteko harremanak. Aitaren agintea]] ====	+	==== [[#Relaciones_entre_padres_e_hijos._La_autoridad_paterna|Gurasoen eta seme-alaben arteko harremanak. Aitaren agintea]] ====
−	==== [[Los_ritos_de_paso_en_la_actualidad|Igarotze-errituak gaur egun]] ====	+	==== [[#Los_ritos_de_paso_en_la_actualidad|Igarotze-errituak gaur egun]] ====
−	==== [[La_religiosidad_hoy_en_dia|Erlijiozaletasuna gaur egun]] ====	+	==== [[#La_religiosidad_hoy_en_dia|Erlijiozaletasuna gaur egun]] ====
−	==== [[Tradicion_oral_educacion_y_escuela|Ahozko tradizioa, heziketa eta eskola]] ====	+	==== [[#Tradicion_oral_educacion_y_escuela|Ahozko tradizioa, heziketa eta eskola]] ====
−	==== [[Cambios_de_costumbres|Ohituren aldaketak]] ====	+	==== [[#Cambios_de_costumbres|Ohituren aldaketak]] ====
	 		 
−	== XX. [[RELACIONES_CON_LA_FAMILIA_Y_LOS_PARIENTES/eu|FAMILIAREKIKO ETA AHAIDEEKIKO HARREMANAK]] ==	+	== XX. [[RELACIONES_CON_LA_FAMILIA_Y_LOS_PARIENTES/eu|HARREMANAK FAMILIAREKIN ETA AHAIDEEKIN]] ==
−	=== [[Relaciones_con_la_familia|Familiarekiko harremanak]] ===	+	=== [[#Relaciones_con_la_familia|Harremanak familiarekin]] ===
−	==== [[Intervencion_de_los_padres_de_los_esposos|Senar-emazteen gurasoen parte-hartzea]] ====	+	==== [[#Intervencion_de_los_padres_de_los_esposos|Senar-emazteen gurasoen parte-hartzea]] ====
	**Desadostasunak		**Desadostasunak
−	==== [[Tratamiento_y_atenciones_para_con_los_suegros|Aitaginarreba-amaginarrebekiko tratamendua eta aditasuna]] ====	+	==== [[#Tratamiento_y_atenciones_para_con_los_suegros|Aitaginarreba-amaginarrebekiko tratamendua eta aditasuna]] ====
−	=== [[Relaciones_de_los_consortes_con_sus_familias_de_origen|Ezkontideen harremana jatorrizko familiekin]] ===	+	=== [[#Relaciones_de_los_consortes_con_sus_familias_de_origen|Ezkontideen harremana jatorrizko familiekin]] ===
−	=== [[Reuniones_de_parientes|Ahaideen arteko bilkurak]] ===	+	=== [[#Reuniones_de_parientes|Ahaideen arteko bilkurak]] ===
−	==== [[Calendario_festivo|Jaien egutegia]] ====	+	==== [[#Calendario_festivo|Jaien egutegia]] ====
−	==== [[Reuniones_con_motivo_de_ritos_de_paso|Igarotze-errituak direla-eta egindako bilkurak]] ====	+	==== [[#Reuniones_con_motivo_de_ritos_de_paso|Igarotze-errituak direla-eta egindako bilkurak]] ====
	**Hileta-zeremoniak		**Hileta-zeremoniak
−	=== [[Orden_de_los_parientes_en_las_ceremonias|Ahaideen ordena zeremonietan]] ===	+	=== [[#Orden_de_los_parientes_en_las_ceremonias|Ahaideen ordena zeremonietan]] ===
−	==== [[Orden_de_los_parientes_en_las_bodas|Ahaideen ordena ezteietan]] ====	+	==== [[#Orden_de_los_parientes_en_las_bodas|Ahaideen ordena ezteietan]] ====
−	==== [[Orden_de_los_parientes_en_los_bautizos._Apadrinamiento|Ahaideen ordena bataioetan. Besoetan hartzea]] ====	+	==== [[#Orden_de_los_parientes_en_los_bautizos._Apadrinamiento|Ahaideen ordena bataioetan. Besoetan hartzea]] ====
−	==== [[Orden_de_los_parientes_en_los_cortejos_funebres|Ahaideen ordena hiletetan]] ====	+	==== [[#Orden_de_los_parientes_en_los_cortejos_funebres|Ahaideen ordena hiletetan]] ====
−	==== [[Marcas_de_duelo_y_su_duracion|Doluaren seinaleak eta horien iraupena]] ====	+	==== [[#Marcas_de_duelo_y_su_duracion|Doluaren seinaleak eta horien iraupena]] ====
−	=== [[Recuerdos_historicos_de_la_casa_y_de_la_familia|Etxearen eta familiaren oroitzapen historikoak]] ===	+	=== [[#Recuerdos_historicos_de_la_casa_y_de_la_familia|Etxearen eta familiaren oroitzapen historikoak]] ===
−	==== [[Recuerdos_de_los_antepasados|Arbasoen oroitzapenak]] ====	+	==== [[#Recuerdos_de_los_antepasados|Arbasoen oroitzapenak]] ====
−	==== [[Recuerdos_de_casas_singulares_del_vecindario|Auzoko etxe berezien oroitzapenak]] ====	+	==== [[#Recuerdos_de_casas_singulares_del_vecindario|Auzoko etxe berezien oroitzapenak]] ====
−	==== [[Leyendas_relativas_a_la_casa_y_a_sus_antiguos_moradores|Etxeari eta haren antzinako biztanleei buruzko kondairak]] ====	+	==== [[#Leyendas_relativas_a_la_casa_y_a_sus_antiguos_moradores|Etxeari eta haren antzinako biztanleei buruzko kondairak]] ====
	**Herriko etxerik zaharrena		**Herriko etxerik zaharrena
−	==== [[La_memoria_de_los_antepasados_de_la_casa._Gure_arbasoak|Etxeko arbasoen oroitzapena. Gure arbasoak]] ====	+	==== [[#La_memoria_de_los_antepasados_de_la_casa._Gure_arbasoak|Etxeko arbasoen oroitzapena. Gure arbasoak]] ====
−	==== [[Obligaciones_para_con_los_antepasados|Arbasoekiko betebeharrak]] ====	+	==== [[#Obligaciones_para_con_los_antepasados|Arbasoekiko betebeharrak]] ====
−	==== [[Etxeko_sepulturea._La_sepultura_de_la_casa|Etxeko sepulturea. Etxeko sepultura]] ====	+	==== [[#Etxeko_sepulturea._La_sepultura_de_la_casa|Etxeko sepultura]] ====
−	==== [[Aniversarios|Urteurrenak]] ====	+	==== [[#Aniversarios|Urteurrenak]] ====
−	==== [[Ofrendas1|Eskaintzak]] ====	+	==== [[#Ofrendas1|Eskaintzak]] ====
	**Ogiaren eskaintza		**Ogiaren eskaintza
	**Argiaren eta erremusinaren eskaintza		**Argiaren eta erremusinaren eskaintza
−	==== [[El_culto_a_los_difuntos_de_la_familia_hoy_dia|Familiako hilen gurtza, gaur egun]] ====	+	==== [[#El_culto_a_los_difuntos_de_la_familia_hoy_dia|Familiako hilen gurtza gaur egun]] ====
−	=== [[Recuerdos_de_familia|Familiako oroitzapenak]] ===	+	=== [[#Recuerdos_de_familia|Familiako oroitzapenak]] ===
−	==== [[Fotografias_y_diplomas|Argazkiak eta diplomak]] ====	+	==== [[#Fotografias_y_diplomas|Argazkiak eta diplomak]] ====
−	==== [[Ropa_vajilla_y_enseres|Arropa, baxera eta tresnak]] ====	+	==== [[#Ropa_vajilla_y_enseres|Arropa, baxera eta tresnak]] ====
−	==== [[Prendas_y_objetos_significativos|Jantzi eta objektu esanguratsuak]] ====	+	==== [[#Prendas_y_objetos_significativos|Jantzi eta objektu esanguratsuak]] ====
	**Bitxiak		**Bitxiak
−	==== [[Objetos_religiosos_y_funerarios|Objektu erlijiosoak eta hileta-objektuak]] ====	+	==== [[#Objetos_religiosos_y_funerarios|Objektu erlijiosoak eta hileta-objektuak]] ====
	 		 
	== XXI. [[HONOR_DE_LA_FAMILIA/eu|FAMILIAREN OHOREA]] ==		== XXI. [[HONOR_DE_LA_FAMILIA/eu|FAMILIAREN OHOREA]] ==
−	=== [[Honor_de_la_casa_y_de_la_familia_etxearen_ondra|Etxearen eta familiaren ohorea. Etxearen ohorea]] ===	+	=== [[#Honor_de_la_casa_y_de_la_familia_etxearen_ondra|Etxearen eta familiaren ohorea]] ===
−	==== [[Sentimiento_del_honor_de_la_casa_y_de_la_familia|Etxearen eta familiaren ohorearen sentimendua]] ====	+	==== [[#Sentimiento_del_honor_de_la_casa_y_de_la_familia|Etxearen eta familiaren ohorearen sentimendua]] ====
−	==== [[Solidaridad_entre_parientes|Ahaideen arteko elkartasuna]] ====	+	==== [[#Solidaridad_entre_parientes|Ahaideen arteko elkartasuna]] ====
	**Nekazaritzako lanak eta premiazko lanak. Estukurako beharrak		**Nekazaritzako lanak eta premiazko lanak. Estukurako beharrak
Línea 1060:		Línea 1061:
	**Laguntza ekonomikoa		**Laguntza ekonomikoa
−	==== [[Parientes_ricos_y_parientes_pobres|Ahaide aberatsak eta ahaide txiroak]] ====	+	==== [[#Parientes_ricos_y_parientes_pobres|Ahaide aberatsak eta ahaide txiroak]] ====
	**Laguntza ematea		**Laguntza ematea
	**Axolagabekeria		**Axolagabekeria
−	==== [[Los_parientes_emigrados|Ahaide emigratuak]] ====	+	==== [[#Los_parientes_emigrados|Ahaide emigratuak]] ====
	**Familiaren etxera itzultzea		**Familiaren etxera itzultzea
−	==== [[Cumplimientos_y_visitas._Bisitak|Konplimenduak eta bisitak. Bisitak]] ====	+	==== [[#Cumplimientos_y_visitas._Bisitak|Konplimenduak eta bisitak]] ====
−	==== [[Querellas_y_reconciliacion._Haserreak_eta_konponketak|Haserreak eta konponketak. Haserreak eta konponketak]] ====	+	==== [[#Querellas_y_reconciliacion._Haserreak_eta_konponketak|Haserreak eta konponketak]] ====
	**Desadostasunen motibazioak		**Desadostasunen motibazioak
Línea 1078:		Línea 1079:
	**Laidoak		**Laidoak
−	==== [[El_Consejo_de_Familia._Biltzea|Familia Batzordea. Biltzea]] ====	+	==== [[#El_Consejo_de_Familia._Biltzea|Familia Batzordea. Biltzea]] ====
−	=== [[Efectos_del_parentesco|Ahaidetasunaren eraginak]] ===	+	=== [[#Efectos_del_parentesco|Ahaidetasunaren eraginak]] ===
−	==== [[Hospitalidad|Abegikortasuna]] ====	+	==== [[#Hospitalidad|Abegikortasuna]] ====
	**Bisita arruntak		**Bisita arruntak
Línea 1088:		Línea 1089:
	**Ikasketak		**Ikasketak
−	==== [[Pago_de_deudas|Zorrak kitatzea]] ====	+	==== [[#Pago_de_deudas|Zorrak kitatzea]] ====
−	==== [[Valor_del_testimonio_entre_parientes|Ahaideen arteko lekukotasunaren garrantzia]] ====	+	==== [[#Valor_del_testimonio_entre_parientes|Ahaideen arteko lekukotasunaren garrantzia]] ====
−	==== [[Condicion_de_los_ancianos_y_enfermos|Zaharren eta gaixoen egoera]] ====	+	==== [[#Condicion_de_los_ancianos_y_enfermos|Zaharren eta gaixoen egoera]] ====
	**Trantsizioak		**Trantsizioak
−	==== [[Los_criados_morroiak|Morroiak]] ====	+	==== [[#Los_criados_morroiak|Morroiak]] ====
	**Jabeen eta morroien ateko harremanak		**Jabeen eta morroien ateko harremanak
	**Morroien kontratazioa		**Morroien kontratazioa
−	==== [[Las_criadas_neskatoak|Neskameak]] ====	+	==== [[#Las_criadas_neskatoak|Neskameak]] ====
−	==== [[Contratacion_de_obreros_temporales1|Aldi baterako langileen kontratazioa]] ====	+	==== [[#Contratacion_de_obreros_temporales1|Aldi baterako langileen kontratazioa]] ====
−	==== [[Contratacion_de_artesanos._Arotzak_harginak|Artisauen kontratazioa. Arotzak, harginak]] ====	+	==== [[#Contratacion_de_artesanos._Arotzak_harginak|Artisauen kontratazioa. Arotzak, harginak]] ====
	{{#bookTitle:Etxea eta Familia Euskal Herrian | Casa_y_familia_en_vasconia/eu}} {{DISPLAYTITLE: Eduki-taula}}		{{#bookTitle:Etxea eta Familia Euskal Herrian | Casa_y_familia_en_vasconia/eu}} {{DISPLAYTITLE: Eduki-taula}}

---

Revisión actual del 16:02 6 feb 2020

ETXEA ETA LURRALDEA

I. POPULAKETA EUSKAL HERRIAN

Latitudearen araberako aldaketa populaketan

Faktore geografiko eta historikoak

Luzaideko kasua (N)

Sakana (N)

Populaketa sakabanatua

Antzinako aurrekariak

Aurrekari historikoak

Populaketa sakabanatuaren adibideak

Baserri berrien sorrera

Populaketa kontzentratua

Aurrekariak

Populaketa kontzentratuaren adibideak

Gaur egungo populazioen hazkundea

 

II. ETXEAREN HARREMANA LURZORUAREKIN, KLIMAREKIN ETA JARDUERAREKIN

Etxea eta haren ingurua

Etxearen harremana lurzoruarekin

• • Oinarriaren eragina
  • Uraren presentzia lurpean
  • Zoruko materialen ustiapena
  • Orografiaren eragina

Etxearen harremana klimarekin

• • Hormak, hutsuneak eta orientazioa
  • Teilatua eta eraikin atxikiak
  • Hegoaldeko lurraldea, euri gutxiagokoa
  • Adibideak eta gaur egungo egoera

Etxea eta bizilagunen jarduera

Nekazaritzako eta abeltzaintzako jarduerak

Merkataritzako jarduerak

Gaur egungo egokitzapenak

Eranskina: Ekoizpenaren eragina, baserri motetan

 

III. ETXEEN IZENAK, ORIENTAZIOA ETA KOKAPENA

Etxe kontzeptuaren zehaztapena eta izenak

Etxearen izena

Jabearen izena, abizena eta ezizena

Jabearen lanbidea eta jarduera

Toponimia

Auzokideen etxeak, populazio kontzentratuan

Etxearen orientazioa

Ekialderanzko orientazioa, eguzki-begian

Hegoalderanzko orientazioa

Orientazioa populazio kontzentratuko guneetan

Etxeak eta lurrak populaketa sakabanatuan eta mistoan

Erregimen kontzentratuko etxeen egoera

Horma erdibitzaileek banandutako etxeak

Belenaz, arteaz edo mokarteaz banandutako etxeak

Larrainak banandutako etxeak

Etxe ondoko lursaila

Larraina

Baratzea edo ortua

 

ETXEAREN EGITURA

IV. ETXEEN ESKUALDE-EREDUAK

Jakingarri nagusiak

Arabako etxeen ereduak

Arabako Errioxako etxea (Moreda)

Lautadako etxea

Mendialdeko etxea (Bernedo)

Agurain hiribilduko etxea

Bizkaiko etxeen ereduak

Enkarterriko etxea (Karrantza Harana)

Busturialdeko etxea (Gautegiz-Arteaga)

Durangaldeko etxea (Abadiño)

Arratia Haraneko eta Gorbeia mendiaren inguruetako etxea (Zeanuri)

Durango hiribilduko alde zaharreko etxea

Gernika-Lumo hiribilduko etxea

Gipuzkoako etxeen ereduak

Goierriko etxea (Ataun)

Beasaingo etxea

Zeraingo etxea

Debagoieneko etxea (Elosua)

Debabarreneko etxea (Elgoibar)

Urola Kostako etxea (Aia)

Nafarroako etxeen ereduak

Isurialde atlantikoko etxea (Bera)

Pirinioetako etxea (Erronkari Harana)

Nafarroa Erdialdeko etxea (Allo)

Herritarren etxea edo errebalekoa (Viana)

Orbaibarko etxea

Ebro ibaiaren erriberako etxea (Valtierra)

Etxebizitza leize-zuloetan (Erribera)

Baskonia kontinentaleko etxeen ereduak

Lapurdiko etxea (Sara)

Ainhoako etxea (L)

Amikuzeko etxea (Huarte-Hiri-NB)

Arberoako etxea (Donoztiri-NB)

Heletako etxea (NB)

Zuberoako etxea (Liginaga)

Arrantzaleen etxeak

Eranskina: Etxearen mendeetako trantsizioak Baskonia kontinentalean

 

V. TEILATUA

Fatxadaren eta teilatuaren arteko harremana

Teilatu motak

Inklinazio-gradua

• • Teilatuaren bilakaera historikoa Orreagan (N)

Isurien forma eta kopurua

• • Klimaren faktorea
  • Etxe multzokatuak
  • Etxebizitzaren forma
  • Isurkien kopuruaren eta estatusaren arteko erlazioa
  • Zenbait kausa
  • Isurkien kopuruaren banaketa geografikoa

1. eranskina: Teilatuaren harremana zenbait alderdi ekonomiko eta klimatikorekin

Estalkiaren materialak

Zurezko euskarria

Teila

• • Teilen jatorria
  • Teila bizkarduna
  • Teila laua

Zurezko estalkia: oholak

Harrizko estalkia: harri-losak

Material berriak

Teilatuaren egitura

Gailurra, kapirioak, latak

Zutabeek eutsitako egiturak

Egitura guraizedunak

Keretak eta igeltsuzko gangak

Teilatu-hegalak. Boladua

Teilaturako irteera. Tximinia

Aldaketak

2. eranskina: Isurkien aniztasuna solairu angeluzuzena duten etxeetan

3. eranskina: Tximinia, erregaiak eta klima

 

VI. ZIMENDUAK ETA HORMAK

Zimenduak, oinarriak

Oinarri gogorren gaineko zimenduak

Sendotasun gutxiagoko oinarrien gaineko zimenduak

Hormak

Eraikuntza-materialak

• • Harria. Hareharria, karehaitza
  • Zura. Aizkola
  • Lurra, adreilua, pezoa eta hesia

Zurezko bilbapena duten hormak

Harlanduzko hormak

Mortairuak

Hormen eraikuntza

Hormen luzitua

Hormak gaur egun

Leize-zuloak

Zurezko barne-egitura

Zuraren erabilera zabaldua

Zur motak

Altzarria

Egitura. Hagak, pilareak

=== Hesiak eta tabikeak ===

Zoruak

Zorua sarreran eta ukuiluan

Zorua etxebizitzan

Eskailerak

Barnealdeko eskailerak

Kanpoaldeko eskailerak

Hiriko etxebizitzetako eskailerak

Sabaiak

Oholezko sabaiak

Gangatilazko sabaiak

Eraikuntza-materialen jatorria

Harria. Kareharria, hareharria

Gisua, igeltsua

Zura. Haritza

Teila, adreilua eta pezoa

Material berriak

 

VII. ATEAK ETA LEIHOAK

Etxearen hutsuneen orientazioa

Hutsuneen banaketa fatxadan

Hutsuneak

Ate nagusia. Ateak, albateak

• • Araba
  • Bizkaia
  • Gipuzkoa
  • Nafarroa
  • Baskonia kontinentala

Leihoak, leihatilak

• • Araba
  • Bizkaia
  • Gipuzkoa
  • Nafarroa
  • Baskonia kontinentala

Balkoiak

Barruko ateak

Ateak eta leihoak ixteko sistemak

Sarrerako atearen edo ate nagusiaren itxiera

• • Trangak
  • Sarrailak
  • Beste itxiera batzuk. Maratilak, txaramelak

Barruko ateen itxiera. Kisketak

Leihoen itxiera. Maratilak, trabelak

Babeserako hesiak

Aldaketa berriak

 

VIII. ETXEAREN BARRUKO BANAKETA

Jakingarri nagusiak

Landa-eremuko etxeak

Bizkaia

• • Abeltzaintza nagusi den inguruetako etxeak. Enkarterri eta Arratia-Orozko
  • Nekazaritza nagusi den inguruetako etxeak. Uribe, Busturialdea eta Durangaldea

Gipuzkoa

• • Goierri
  • Debagoiena eta Deba Erdialdekoa
  • Oria Erdialdekoa
  • Donostia eta Bidasoa Beherea

Baskonia kontinentala

Araba

• • Gorbeia mendiaren inguruak
  • Arabako mendebaldea
  • Lautada
  • Mendialdea
  • Arabako Errioxa

Nafarroa

• • Pirinioetako eremua eta Pirinioez azpiko iparraldea. Mendialdea
  • Pirinioez azpiko hegoaldea. Erdialdea
  • Hegoaldea. Erribera

Arrantzaleen etxebizitzak

Hiriguneetako etxebizitzak

Etxe modernoak

Eranskina: Etxe nobleak. Jauregiak

 

IX. ETXEAREN APAINKETA

Jakingarri nagusiak

Kanpoko hormak. Fatxada

Fatxada zuriberrituak eta harria agerian dutenak

Zurezko bilbapena

Ornamentazio landuak

Apaingarri begetalak

Teilatua

Etxe-hegalak

Ateak eta leihoak

Burdineriak

Tailuak ateburuetan

Hesi apaingarriak

Armarriak

Inskripzioak

Barruko dekorazioa

 

SUTONDOA ETA ETXEKO ALTZARIAK

X. BEHEKO SUA, ARGIZTAPENA ETA SUKALDEA

Beheko sua, supazterra

Izenak

Beheko suak hartzen duen lekua

• • Erdiko sutondoa
  • Alboko sutondoa
  • Deskribapena

Sutondoan erabilitako erregaia, errekina

• • Erregairik ohikoenak
  • Mediterraneoko isurialdea

Sua piztea edo suspertzea

• • Suharria. Pizteko sistema berriak
  • Sua suspertzea, sua izarkitzea
  • Suaren hasierako hornidura

Sutarako egur batzea, egurketak

Sutegiaren oinarria eta hondoa. Su azpikoa

• • Su-gibeleko harria

• • • Apaindurak

Laratza

Tximinia eta keen irteera

• • Beheko suaren tximinia
  • Sukalde ekonomikoaren tximinia
  • Tximiniaren garbiketa

Ogi-labea

Labeak hartzen duen lekua eta haren forma

• • Labeak sukaldean edo etxeari atxikita
  • Labe exentuak

Labearen eraikuntza-materialak

Labearen erabilera

Etxeko argia

Antzinako argitzapen-prozedurak: azaoa

Kriseilua

Kandelak

Petrolio-ontzia

Karburo-argia

Argi elektrikoa

Sukaldea, ezkaratza

Su txikiak

Sukalde ekonomikoak eta geroko trantsizioak

Sukaldea, familia-bizitzaren ardatza

 

XI. SUTONDOKO ETA SUKALDEKO ALTZARIEN MULTZOA

Sutondoko tresneria

Bi herritako arketipoa

• • Beasain (G)
  • Zangoza (N)

Izenak eta deskribapena

• • Suburdinak
  • Zondokoak
  • Burdin-kakoa
  • Sutegiko pala, burtzina
  • Hiruzangoa
  • Danbolina
  • Opilen parrila, talopalea, taloburnia
  • Gerrenak, parrila, burruntzia
  • Errautsaren pala
  • Hauspoa
  • Galdara, pertza, eltzea
  • Kobrezko berogailua

Sukaldeko altzariak

Zizeilua eta beste eserleku batzuk

Sukaltarria, harraska

Haustegia

Pegartegia, edarrategia

Mahaiak eta beste elementu batzuk

• • Mahaiak
  • Oramahaiak
  • Latak, lukainka-haga

Armairuak, arasak eta apalak

• • Ontzitegiak, apala
  • Arasa
  • Gako-apala

Hoztegia eta haren bilakaera

Sukaldeko hatuak

Tximiniaren apainketa. Tximini-zapia

Mentsulan, kanpaian edo sutondoan kokatutako objektuak. Tximini-uztarria

Hatuei buruzko jakingarri nagusiak

Hatuen deskribapenak

• • Baskonia kontinentala
  • Bizkaia
  • Araba
  • Gipuzkoa
  • Nafarroa

Sukaldeko altzarien artisau-fabrikazioa

• • Etxeko fabrikazioa
  • Etxetik kanpoko fabrikazioa

Trantsizioak etxeko hatuetan eta altzarietan

 

XII. ALTZARIEN MULTZOA: EGONGELA, LOGELAK ETA GARBIKETA

Egongelako edo jangelako hatuak

Altzariak

Irudi erlijiosoak

Familia-argazkiak agerian

Logelako hatuak

Logela, gela gisa

Jakingarri nagusiak

Oheak

Kutxak, komodak eta armairuak. Eskapolota, arropa-kutxa

Altzari laguntzaileak

• • Konketa mugikorra

Gortinak eta alfonbrak

Irudi erlijiosoak

• • Gurutzefika, gurutzea
  • Koadro edo estanpa erlijiosoak
  • Argazkiak
  • Ur bedeinkatuaren ontzia

Garbigela eta hango hatuak

Irola edo komuna

Garbigela

Bainugelaren eta hango hatuen trantsizioa

Musika-tresnak. Irratia, telebista eta teknologia berriak

Musika-tresnak

Irratia, telebista eta teknologia berriak

 

XIII. ETXEAREN, ARROPAREN ETA BAXERAREN GARBIKETA

Etxearen garbiketa

Etxearen garbiketa, garbi-ikuzia

• • Garbiketako produktuak eta tresnak
  • Eguneroko garbiketa eta asterokoa
  • Garbiketa orokorra eta data seinalatuetakoa
  • Desintsektazioa

Zoruen garbiketa

• • Erraztatzea. Ginarrea, erratza
  • Fregatzea eta hareztatzea
  • Ezkoztatzea

Fatxadak eta barnealdeak kareztatzea, zuritzea eta pintatzea

Arroparen garbiketa

Arroparen garbiketa errekan edo garbileku publikoan

Bokata-jotzaile edo latsariak

Bokata jotzea, lixiba jotzea

• • Izenak
  • Trantsizioak

Arropa lehortzea eta lisatzea

Arroparen tindaketa etxean

Baxeraren garbiketa, harrikoa egin

Garbigailuak eta ontzi-garbigailuak

 

ETXEARI ATXIKITAKO ERAIKUNTZAK

XIV. NEKAZARITZA LANETARAKO ESPAZIOAK ETA ERAIKIN OSAGARRIAK

Lanabesentzako, produktuentzako eta aziendarentzako etxeko espazioak

Ezkaratza eta probalekua. Atariko tresneria

Ganbara

Korta, ukuilua

Eraikin osagarriak

Jakingarri nagusiak

Ukuiluak, eskortak, estalirik gabeko guneak

Lastategia

Txabolak, etxeordeak, teilapeak

Simaurtegia, ongarritegia

Oilategia

Txerritokia

Artegia

Erlategiak

Etxea zaintzen duten etxeko animaliak

Lakuak eta upategiak

Putzuak

Landako aterpeak eta bordak. Txabolak

1. eranskina: Landako eskortak Nafarroan

2. eranskina: Garaiak

3. eranskina: Ikazkinen txabolak

 

ETXEKO SINESMENAK ETA ERRITUAK

XV. ETXEKO SUAREN INGURUKO ERRITUAK

Sutondoko txingarrak. Sua biltzen, sua batzen

Sutondoko sua egun seinalatuetan

Gabon-subila

Pazkoko su berria. Su berria

Animalia erosi berria etxean sartzea. Etxerako izan

 

XVI. ETXEA BABESTEN DUTEN SINBOLOAK

Etxearen eraikuntza hasten deneko errituak

Teilatua amaitzen deneko errituak. Monjorra, bizkar-festa

Etxearen bedeinkapena

Ekaitzaren eta tximistaren aurkako errituak

Aizkora, ahoa ekaitzera begira duela. Aizkora ahoz gora

Ekaitzaren aurkako harriak. Tximistarri

San Juan haritza

Belar-erreketa San Juan egunean

Arantza zuria

Erramu bedeinkatua, ereinotz bedeinkatua

Ereinotz bedeinkatua erretzea

Eguzki-lorea, kardulatz-lorea

Etxea babesteko erritu erlijiosoak

Ur bedeinkatua

Kandela bedeinkatuak

Laguntza-eskeak Santa Barbarari

Araoak. Kanpaiak

Sinbolo eta irudi erlijiosoak

Gurutzeak

Jesusen Bihotzaren plakak. Ateko Jesusen Bihotza

 

FAMILIA

XVII. FAMILIA ETA AHAIDETASUNA

Familia. Ahaidetasuna. Ahaideak

Herri euskaldunetan

• • Etxekoak
  • Familia/sendia
  • Senitartekoak/ahaideak

Herri erdaldunetan

• • Familia
  • Ahaidetasuna
  • Ahaideak
  • Beste ahaidetasun batzuk

Familia-komunitatearen hedapena

Ahaidetasunen izenak eta graduak

Euskarazko izenak

Gaztelaniazko izenak

Familia-izenak

Familia-izena edo abizena

Ponte-izen ohikoenak

Nola izendatzen diren pertsonak

• • Gaitzizenak, ezizenak

Ezkondutako emakumearen abizena

Ahaideen arteko izenak eta formulak

Seme-alabengandik gurasoengana

Senar-emazteen artean

Gurasoengandik seme-alabengana

Tratamenduak

• • Berori/berorika (usted)
  • Zu/zuka (usted-tú)
  • Hitanoa/hika (tuteo coloquial)
  • Aldaketa tratamenduan
  • Beste tratamendu batzuk. Arima herratuak

 

XVIII. FAMILIA ONDAREA ETA HAREN TRANSMISIOA

Familia-ondarea. Ondasunak

Familia-ondare kontzeptua

Familia-ondarearen kontserbazioa eta banaezintasuna

Ondasun tronkalen besterentzea

Matrimoniora eramandako ondasunen jabekidetasuna. Dena biona

Emaztearen baimena ondasunak besterentzeko

Trantsizioak

Ezkontza-hitzarmenak, ezkontza-paperak

Ezkontza-hitzarmenak

Ezkontza-paperak

Transformazioak

Testamentua egiteko askatasuna eta tronkaltasuna foru-erregimenean. Tronkaleko ondasunak

Oinordekoaren hautaketa. Premua, andregaia. Etxegaia

Matrimonio nagusiaren eta matrimonio gaztearen arteko bizikidetza

Oinordekoa eta gainerako seme-alabak

Haurridetasunaren testamentua. Alkar-poderoso

Testamentua eskubide komuneko erregimena duen lurraldean

Oinordekotzako sistema

Matrimonio nagusiaren eta matrimonio gaztearen bizikidetza

Oinordekoa eta gainerako seme-alabak

Bizirik dirauen ezkontidearen egoera

Testamenturik gabeko oinordekotza

Seme naturalen oinordekotza, seme bortak

Seme-alabarik gabeko osabaren testamentua

Ahaide ez direnen aldeko testamentua

 

XIX. SENAR-EMAZTEEN BIZIKIDETZA ETA FUNTZIOAK

Senar-emazteen bizikidetza

Bizikidetza lanean

Bizikidetza jaiegunetan

Emazt‏earen kokapena mahaian

Senarraren eta emaztearen funtzioak eta zereginak

Senarraren funtzioak eta zereginak

Emaztearen funtzioak eta zereginak

Aginpidea ezkontza-elkartean

Eskubide ia parekideak

Senarra emakumearen mende

Senar-emazteen arteko desakordioak

• • Desakordioen eta haserreen kausak
  • Senar-emazteen banaketak

Kortesia eta etiketa

Senar-emazteen bizitza soziala

Bizitza soziala elkarrekin

Emakume ezkonduen harremanak

Gizon ezkonduen harremanak

Gaur egungo egoera

Gurasoen aginpidea

Aginpide ia absolutua edo aginpide partekatua

Aginpidearen transmisioa

Guraso-agintea eta burujabetza

Nagusienganako begirunearen zeinuak

Osaba-iloba harremanak

Umeen heziketa

Emakumearen nagusitasuna

Erantzukizunaren banaketa bi gurasoen artean

Pekulio pertsonalaren osaketa

Emakumearen rola balioen eta sinesmenen transmisioan

Gizonaren rola kultur transmisioan

Adopzioa. Urikoak, bortak

Maiztasuna eta izenak

Jakingarri nagusiak

Motibazioak

• • Ume hilaren ordezkapena
  • Kausa ekonomikoak edo ongintzako arrazoiak
  • Umerik gabeko matrimonioak
  • Denboraldi baterako adopzioak

Ahaideen adopzioak

Aldaketak familian eta haren ohituretan

Nekazaritzako jardueraren murrizketa

Ondasunak eta oinordekotza

Emakumearen lana etxetik kanpo

Belaunaldien teilakatzea eta familia-egitura

Gurasoen eta seme-alaben arteko harremanak. Aitaren agintea

Igarotze-errituak gaur egun

Erlijiozaletasuna gaur egun

Ahozko tradizioa, heziketa eta eskola

Ohituren aldaketak

 

XX. HARREMANAK FAMILIAREKIN ETA AHAIDEEKIN

Harremanak familiarekin

Senar-emazteen gurasoen parte-hartzea

• • Desadostasunak

Aitaginarreba-amaginarrebekiko tratamendua eta aditasuna

Ezkontideen harremana jatorrizko familiekin

Ahaideen arteko bilkurak

Jaien egutegia

Igarotze-errituak direla-eta egindako bilkurak

• • Hileta-zeremoniak

Ahaideen ordena zeremonietan

Ahaideen ordena ezteietan

Ahaideen ordena bataioetan. Besoetan hartzea

Ahaideen ordena hiletetan

Doluaren seinaleak eta horien iraupena

Etxearen eta familiaren oroitzapen historikoak

Arbasoen oroitzapenak

Auzoko etxe berezien oroitzapenak

Etxeari eta haren antzinako biztanleei buruzko kondairak

• • Herriko etxerik zaharrena

Etxeko arbasoen oroitzapena. Gure arbasoak

Arbasoekiko betebeharrak

Etxeko sepultura

Urteurrenak

Eskaintzak

• • Ogiaren eskaintza
  • Argiaren eta erremusinaren eskaintza

Familiako hilen gurtza gaur egun

Familiako oroitzapenak

Argazkiak eta diplomak

Arropa, baxera eta tresnak

Jantzi eta objektu esanguratsuak

• • Bitxiak

Objektu erlijiosoak eta hileta-objektuak

 

XXI. FAMILIAREN OHOREA

Etxearen eta familiaren ohorea

Etxearen eta familiaren ohorearen sentimendua

Ahaideen arteko elkartasuna

• • Nekazaritzako lanak eta premiazko lanak. Estukurako beharrak
  • Ezbeharra, gaixotasun larria edo heriotza
  • Umezurtzak
  • Laguntza ekonomikoa

Ahaide aberatsak eta ahaide txiroak

• • Laguntza ematea
  • Axolagabekeria

Ahaide emigratuak

• • Familiaren etxera itzultzea

Konplimenduak eta bisitak

Haserreak eta konponketak

• • Desadostasunen motibazioak
  • Desadostasunen ondorioak
  • Desadostasunen konponketa
  • Laidoak

Familia Batzordea. Biltzea

Ahaidetasunaren eraginak

Abegikortasuna

• • Bisita arruntak
  • Herriko jaiak eta Gabonetako jaiak
  • Ikasketak

Zorrak kitatzea

Ahaideen arteko lekukotasunaren garrantzia

Zaharren eta gaixoen egoera

• • Trantsizioak

Morroiak

• • Jabeen eta morroien ateko harremanak
  • Morroien kontratazioa

Neskameak

Aldi baterako langileen kontratazioa

Artisauen kontratazioa. Arotzak, harginak