Historial
30 nov 2017
Página creada con «Ardi-esnez eginiko gazta oso produktu estimatua da gaur egun eta higiene eta kalitate arloetan hobekuntza handia izan du; sarritan jatorri-izendapen batzuen kontseilu ara...»
-67
Página creada con «Abeltzainek mendiko borda edo etxoletan ematen zuten uda; gaur egun asko gutxitu da joera hori. Azken hamarkadetan ur-instalazioak, argindarra eta bestelako baliabideak s...»
-180
Página creada con «Mendeetan zehar, abeltzainek euren mendi-inguruak apurka-apurka egokitu eta aldatu egin zituzten euren jardueren bitartez. Gaur egun paisaia ikusgarritzat dauzka jendeak...»
-145
Página creada con «XIX. mendean zehar herri-lur asko galdu ziren, itsasoaren aldean batez ere; eta XX. mendean zehar antzina artaldeen eta beste abere batzuen bazkaleku ziren mendi batzueta...»
-68
Página creada con «Ardientzako elikagai berriak esku-eskura daudenez, trashumantziaren beharra gutxitu egin da; dagoeneko ez da neguan larre bila joan behar. Hala eta guzti ere, Bizkaiko itsa...»
-66
Página creada con «Abeltzaintza-ustiaketaren intentsifikazioak aldaketa bortitzak ekarri ditu, hala nola satsaren kasua. Abereen satsa lurraren emankortasunari eusteko elementu garrantzit...»
-108
Página creada con «Ganaduaren elikadura asko aldatu da; gero eta jateko gehiago inportatzen dituzte abeltzainen ustiaketak dauden lekuetara; jateko hori, pentsu moduan normalean, urrunetik...»
-161
Página creada con «Ukuilu berriak eraiki direnetik abereak etxekoekin batera bizitzetik produkzio berriko erregimenera pasatu dira, produkzio intentsiboa sarritan. Egoera berri hori admin...»
+14
Página creada con «Mediterranear isurialdean herrigune kontzentratuak ez zuen baimenik ematen herrian bertan abereak izateko, edo zailtasun handiak jartzen zituen behintzat. Hala ere, abereen...»
-10
Página creada con «Bizkaiko itsasoari begira dauden eskualdeetako baserri zaharretan, familia biltzen zen sutearen ondoan zegoen abereen korta, beheko solairuan. Zurezko hormek banatzen z...»
-54
Página creada con «Abelburuen kopurua handitu egin denez gero, higiene-eskakizunak areagotzeak eta abereen lanak errazteko beharrizanak hauxe ekarri du: etxeko korta alde batera utzi eta ukui...»
+18
Página creada con «Gaur egun goitik behera aldatu da azienden arraza-konposizioa, abere produktiboagoak lortzeko ahaleginean. Honetara, intseminazio artifizialak mugak deuseztu ditu, urruneko...»
-93
Página creada con «Baserriko jendeak sekula ez die berrikuntzei muzin egin eta normalean hazten ez zituen abereak sartzeko ahalegina egin du, ezaugarriak hobetu asmoz; baina ondo zekien zel...»
-76
Página creada con «Bertako arrazak ez galtzeko interesa oraintsukoa da eta horretan pisutsuagoak dira arrazoi kulturalak abeltzainen kezkak baino. Azken urteotan sartu izan dira bertako arr...»
-144
Página creada con «Produkzioa handitzeak bertako arrazen galera ekarri du apurka-apurka. Arraza horiek errentagarriak izan ziren antzina, inguruneari egokitzeko gaitasuna zutelako. Gaur egun...»
-95
Página creada con «Abere txikien —untxiak eta hegaztiak— hazkuntza nabarmen gutxitu da. Izan ere, abereon okela zein produktuak merkatuan lortzea askozaz ere merkeago da eta lan gutxi...»
-32
Página creada con «Oro har, etxean hazten diren espezien aniztasuna gutxitu egin da; gutxitze hori ekonomia autarkikotik produktibismora pasatzearen ondorioa da. Halandaze, familia-unitat...»
-159
Página creada con «Aldaketok azken hamarkadetan gertatu izan dira eta abeltzaintza erabat aldatu dute: ohiko ogibidea edo bizimodua izateari utzi eta jarduera ekonomiko bihurtu da.»
-57
Página creada con «Abelazkuntzan izan diren aldaketek bizimodu tradizionalari eragiten dioten moldakuntza sakonagoak dauzkate oinarrian neurri handi batean. Baserrian jende gutxiago bizi da...»
-79
Página creada con «=== Gaur eguneko aldaketak ===»
-10
Página creada con «Herrigune kontzentratuak abeltzaintza komunitatean egitera bultzatu du. Etxeetako abelburu kopurua txikia zenez, ez zituzten jabeek eurek gobernatzen; auzoko guztien aberea...»
-14
Página creada con «Galtzua, uzta jaso ondoren barreiatutako aleak, lugorriak eta soroen landu gabeko ertzak bazkaleku garrantzitsuak izan dira ganaduarentzat. Landutako lurren aprobetxamen...»
-102
Página creada con «Bertan nekazaritzak garrantzi handiagoa izan duenez, lanerako animaliak nahitaezkoak izan dira. Abereen artean antzinatik bereiztu izan dira lanerako direnak eta lanerako e...»
-50
Página creada con «Atlantiar isurialdearekin dauzkan aldeek larreak, hazitako arrazak zein espezie bakoitzaren garrantzi erlatiboa baldintzatu dituzte. Araba eta Nafarroako herri askotan ahun...»
-88
Página creada con «Euskal Herriko mediterranear isurialdearen ezaugarririk garrantzitsuena herri-lurrak izan dira. Gaur egun ere izaera horrekin jarraitzen dute; zenbait herriz osotutako elka...»
-41
Página creada con «Artzaintzak izaera familiarra izan du: hau da, artaldea etxekoa da tradizio luzearen ondorioz, normalean ardiak hazten dira eta familiako batek zaintzen ditu.»
-38
Página creada con «Baserriak sakabanatuta daude eta, modu horretan, ukuiluak etxebizitzari atxikita edo inguruetan jar daitezke; etxe bakoitzak, ingurumenari etekinik handiena atera nahia...»
-36
Página creada con «Ukuiluko abeltzaintza esnetarako erabili izan da azken garaietan, behi-esnetarako, batez ere. Herrigune garrantzitsuak sortzeak eragina izan du horretan. Artaldeen esnea et...»
-98
Página creada con «Isurialde horren beste ezaugarri bat honakoa da: larre ugari ditu baina ganadua elikatzeko labore gutxi. Larreak desberdin hazten dira urtaroaren arabera eta, hori dela k...»
-42
Página creada con «Atlantiar isurialdean hazten diren abere arrazak bertako hezetasun gehiegira egokituta daude, batez ere sasoi hotzean. Hori aintzat hartuta, ardien familiako arrazak...»
-61
Página creada con «Ganadua gobernatzeko modua, larreen aprobetxamendurako erregimena eta abeltzaintza moeta klimak eta lurraren izaerak baldintzatzen ditu. Orain dela bi mila urte, Plinio...»
+12
Página creada con «Antzinako abeltzaintza moeta, azienda ukuiluan sartzen hasi baino lehenagokoa, honelakoa zen: mendian hazten ziren behiak eta behorrak, ezelako loturarik gabe, eta okel...»
-130
Página creada con «Historikoki, ganaduaren zirkulazio libreak ez du mugarik izan, ez badira lur pribatuak eta beste herri, partzuego edo unio batzuetako larreak banatzeko munarriak. Hormaz ed...»
-146
Página creada con «Herri-lurretan bazkalekuak eta zuhaiztiak — pagoak, haritzak eta arteak— dauzkaten larreen ustiaketa librea indarrean egon da hainbat herritan. Herritarrek larreok ap...»
+3
Página creada con «Lurralde menditsuetan, herri-lurrek garrantzia izan dute inguruko herrien ekonomia tradizionala hobetzeko. Hori dela-eta, denon artean ustiatu ahal izateko, herrien arteko...»
-8
Página creada con «Leku jakin batzuetan abeltzaintza eta ganaduaren hazkuntza librea irauteko, ondoko baldintzak izan dira beharrezkoak: herri-lurrak egotea, larreei probetxua ateratzea l...»
+3
Página creada con «=== Abeltzaintzaren erregimen tradizionala ===»
+3
Página creada con «Azken ikerketa arkeologikoek<ref>Mª Amor BEGUIRISTAIN. «Los yacimientos de habitación durante el Neolítico y la Edad de Bronce en el Alto valle de Ebro», ''Trabajos de...»
-237
Página creada con «Euskal mendietako abeltzaintzak mendeak iraun ditu, eta horregatik azal dezakegu ganadu-espezie batzuen zein tresneriaren izenak berta-bertakoak izatea eta ez Europako al...»
-284
Página creada con «Kokapen-kointzidentzia bera ikus daiteke gaur egungo abeltzaintza-gune eta Eneolitikoaren aurreko garaian eta Neolitikoaren amaieran egin ziren trikuharrien esparruan. Leku...»
+6
Página creada con «''Baratz ''edo ''espil ''izenekoak harri zutez eginiko zirkuluak dira eta, historiaurreko ikerlarien aburuz, bretoierazko ''cromlech ''terminoaz izendatzen diren horien p...»
+27
Página creada con «Baina Erdi Aroko dokumentuotan adierazitako abeltzainen bizimodua askozaz lehenagotik dator, historiaurreko monumentuen kokapen-esparruak iradokitzen digun legez.»
-41
Página creada con «Kultura horren adierazbiderik esanguratsuena abeltzaintza eta artzaintzarekin lotutako bizimoduan nabaritzen da. Hasteko, dokumentazio historikoak ematen digun informa...»
-92
Página creada con «Duela mende erdi edo, hauxe idatzi zuen Barandiaranek: «euskal Pirinioaren ardatzak —Pirinio osorako ere gauza bera esan daiteke— tradizio handiko kultura baten arra...»
+17
Página creada con «=== Tradizio handiko kultura ===»
+26 969