Índice de contenidos

I. JANARIAREN ANTOLAKETA. OTORDUAK

Etxeko janariak lanegunetan

• Janarien banaketa

• Ordutegiak

• Jatordu bakoitzaren osaketa

• Goizeko mokaduak: Barausia. Gosaria. Hamaiketakoa

• Bazkaria

• Askaria

• Afaria

 

II. ETXEKO MAHAIKO OTOITZAK

Bedeinkapen-otoitzak

• Bedeinkapen-formulak euskaraz

• Bedeinkapen-formulak gaztelaniaz

• Hildako ahaideen oroitzapena

• Jatorduen ondorengo otoitzak

• Kortesia-formulak

• Bedeinkapen barregarriak

 

III. OGIA EGITEKO MODU TRADIZIONALA

Oinarrizko jakingarriak

• Labealdien maiztasuna

• Irinak

Labearen prestakuntza. Labesua

• Labean erabiltzen diren tresnak eta operazioak: kargatzea, piztea eta garbitzea, txingarren sakabanaketa eta metaketa, azpiharria erraztatzea, ogiak sartzea eta ateratzea

• Errekina

• Labearen beste erabilera batzuk

Gari-ogia. Ogia

• Legamia. Hazkarria: Jatorria, kontserbazioa eta prestaketa

• Orea egitea eta ogi-piezak egitea. Ogia ezarri

• • Oramahaia
  • Oramahaia garbitzea
  • Irina eralkitzea. Irina eralki
  • Orea egitea
  • Legamiatzea. Ogia jagi
  • Orea bigarrengoz egitea
  • Masa zatitzea eta piezak moldeatzea
  • Egostea. Ogia erre
  • Ogiaren kontserbazioa

• Gari-irinari egindako gehikuntzak

• • Masaren ohiko osagaiak
  • Patata egosia gehitzea
  • Ogi gozoa egiteko produktuak
  • Beste irin batzuk: garagarra eta zikiroa
  • Zikiro-ogia. Zikiro ogia

• Ogiaren forma eta pisua. Ogi motak

• • Ogia
  • Opila. Pamitxa
  • Ogi integrala. Tremesa
  • Ogi gozoak
  • Umeentzako ogiak
  • Ogia arrautzarekin edo lukainkarekin. Arrautzopila

• Ogia, gaur egun

Artirina

• Artoa

• • Kontsumo-arloa
  • Artoaren izenak eta formak
  • Legamia
  • Artoa egitea
  • Artoa egostea
  • Artoaren kontsumoa

• Taloa

• • Taloaren kontsumoa
  • Taloa egitea
  • Taloa egosteko eta txigortzeko tresnak
  • Taloarekin kontsumitzen ziren jakiak

• Morokila eta antzeko beste ahi batzuk

Ogiari lotutako errituak eta sinesmenak

• Etxeko ogiaren tratamendu errituala

• Eskaleei emandako ogia

• Ogiaren banaketa elizan

• Ofrendetako ogia. Olata: hiletan, familiaren hilobian, Domu Santu egunean eta Hildakoen egunean

 

IV. ETXEKO ABEREEN HILTZEAK

Txerri-hiltzea

• Gizentzea

• Hilketen garaia eta sinesmenak. Azeguna

• Sakrifizioa. Txerri-hiltzea

• Erreskaldatzea

• Hustea

• Hoztea eta uztea

• Pisatzea eta zatikatzea

• Hestebeteak

• • Odolkiak: egiteko modua eta motak
  • Lukainkak: egiteko modua, motak eta lehortzea
  • Beste hestebete batzuk: saltxitxak, saltxitxoia, butifarra, basurde-burua, buru-gasna

• Txerriaren beste atal batzuen kontserbazioa

• • Urdaiazpikoak
  • Urdaia
  • Solomoak, saiheskiak, belarriak, hankak eta muturrak

• Hiltzearen ondorengo opariak

• Etxeko txerria hiltzean izandako aldaketak

Ardiak eta arkumeak. Ardikia

• Sakrifizioa

• Hestebeteak

Azienda larria

• Ganado vacuno. Behi-azienda. Zezina

• Zaldiak

Etxeko hegaztiak

• Oiloak, oilaskoak, kapoiak eta oilarrak

• Indioilarrak

• Usoak eta usakumeak

• Ahateak eta okak

 

V. ESNEA ETA ESNEKIAK

Esnea

• Motak, kontsumoa eta komertzializazioa

• • Ardi-esnea
  • Behi-esnea
  • Ahuntz-esnea
  • Asteme-esnea

• Galdutako esnea

• Esne-harriak

• Esne-gaina

• Esne berria

Gazta

• Gaztak, esne motaren arabera

• Ardi-esnea egiteko modu tradizionala

• • Jeztea
  • Esnea iragaztea
  • Esnea gatzatzea
  • Gatzatua irabiatzea
  • Gatzatua modelatzea
  • Prentsatzea
  • Gatza gehitzea

• Gazura

• Gaztak heltzea eta kontserbatzea

• Gazta formak eta motak

• Gaztaren komertzializazioa

• Gazta egiteko erabiltzen diren tresnak

Beste esneki batzuk

• Zenbera

• Mamia. Gatzatua

• Gurina

• Jogurta

 

VI. PRODUKTU BEGETALEN KONTSUMOA ETA KONTSERBAZIOA

Baratzeko produktuen kontsumoa

• Lekaleak

• Berdurak eta beste produktu begetal batzuk

Etxeko kontserbazio-metodoak

• Lehortzea

• Azukrearekin kontserbatzea

• Ozpinetan kontserbatzea

• Poteratzea

• Hotzean kontserbatzea

Kontserbatutako produktuak

• Frutak

• Fruitu lehorrak

• Lekaleak

• Barazkiak

Izoztea

• Lekaleak

• Barazkiak

• Frutak

• Perretxikoak

• Begetalak ez diren beste produktu batzuk

• Prestatutako elikagaiak

• Izoztutako elikagaiak

 

VII. ARRAUTZEN KONTSERBAZIOA ETA PRESTAKETA

Arrautzen prestaketa

• Egosiak

• Uretan prestatuak

• Oliotan prestatuak

• Beste osagai batzuen lagungarri

• Beste aplikazio batzuk

Arrautzen kontserbazioa

• Karetan kontserbatzea

• Gatzetan kontserbatzea

• Beste kontserbazio-prozedura batzuk

 

VIII. URETAKO ANIMALIEN KONTSUMOA

Itsasoko animaliak

• Itsaskiak

• • Moluskuak
  • Krustazeoak

• Arrainak

• • Maiz kontsumitutako espezieak
  • Gutxitan kontsumitutako espezieak

• Angulak: arrantza eta prestaketa

Ur gezako animaliak

• Ibaiko arrainak

• Krustazeoak

• Igelak

 

IX. PERRETXIKOEN ETA BARRASKILOEN KONTSUMOA

Perretxikoak

• Toxikotasuna

• Kontserbazioa

• Txanpiñoiak landatzea

• Perretxikoak prestatzea

• Espezie berriak jasotzea

• Bilketa

• Espezieen deskribapena

• • Kontsumo handieneko perretxikoak
  • Kontsumo murritzeko perretxikoak
  • Zehaztu gabeko perretxikoak

Barraskiloak

• Jasotako motak

• Biltzeko garaiak

• Jokabide ezberdinak barraskiloen kontsumoan

• Bildutako barraskiloak kontserbatzea

• Barraskiloak garbitzea

• Barraskiloak egostea

• Barraskiloak prestatzea

• Egosketako urarekin salda prestatzea

 

X. ETXEKO JANARIEN PRESTAKETA

Okelak

• Txerri-aziendaren okelak. Txerrikia

• Ardi-aziendaren okelak. Ardikia

• Behi-aziendaren okelak. Zezina

Gozagarriak

• Gozagarri begetalak

• Olioak

• Animaliengandik eratorritako gozagarriak

• Beste gozagarri batzuk

 

XI. EDARIAK

Ardoa

• Kontsumoa

• Produkzio-arloa eta mahats motak

• Elaboración del vino

• • La bodega. Pisado de la uva en el lagar
  • Extracción del vino del lago
  • Trasiego de vino

• Clases de vino

Txakolina. El chacolí

• Elaboración del txakoli

Sagardoa. La sidra

• Recogida de la manzana

• El lagar. Dolara

• Elaboración de la sidra

• Consumo y embotellado

• Pitarra

 

 

XIII. ALIMENTOS Y COMIDAS RITUALES

Comidas ligadas a festividades y tiempos del calendario

• El ciclo de la Navidad

• • Obsequios de alimentos: Colaciones y aguinaldos
  • Cuestaciones del aguinaldo
  • La cena de nochebuena. Gabon gaba. Olentzero gaba

• • • Ogi salutadorea. Pan de Nochebuena
    • Cena de Nochebuena. Gabon afaria
    • La cena de Nochebuena a principios de siglo
    • La cena de Nochebuena según las actuales encuestas

• Postres navideños: lntxaursaltza, compota, sopa cana, turrones y mazapanes, almendras garrapiñadas

• Natividad/Eguberri, Nochevieja/Gabonzar, Año Nuevo/Urteberri, Día de Reyes/Erregena

Comidas del tiempo de Carnaval

• Candelaria. Tostadas

• San Blas. Bendición de alimentos

• Postulaciones y comidas colectivas

• • Noche de Santa Agueda
  • Las Marzas
  • Las Pascuas
  • Basaratostea
  • Jueves de Lardero. Eguen Zuri

• Carnavales. Ihauteriak

• Platos tradicionales de Carnaval

Ayunos y abstinencias

• Legislación canónica

• La alimentación en los días de ayuno y abstinencia

Pascua de Resurrección. Pazko Eguna

• Ritos con el pan y el agua

• La torta pascual. Paskopilla, morrokoa, ranzopil

Ágapes en ermitas y santuarios

• Refacción a la conclusión de la misa

• Comidas de romería

• Bendición de alimentos en ermitas

• Banquetes de Cofradías y Hermandades

Comidas al finalizar trabajos colectivos

• Txarriboda. Matanza del cerdo

• Bizkar-festa. Remate del tejado de una casa

• Comidas de auzolan. Trabajos comunitarios

• Comidas a la conclusión de trabajos de colaboración

Banquetes en los ritos de pasaje

• Parto y nacimiento

• Bautizo

• Fiestas de cumpleaños. Urtebetetzeak

• Primeras comuniones

• Bodas. Ezteguak

• Agapes funerarios

 

XIV. TRANSFORMACIONES OPERADAS DURANTE EL PRESENTE SIGLO EN EL RÉGIMEN ALIMENTARIO DOMÉSTICO

De la monotonía a la diversidad

• Pérdida de la autarquía

• Elaboraciones domésticas

• Modificaciones en la dieta cotidiana

• Actitudes ante a la alimentación

• Transformaciones del contexto social

• Nuevos equipamientos

• Transiciones más recientes

 

XV. L'ALIMENTATION EN PAYS BASQUE NORD OU IPARRALDE (SYNTHESE)

Organisation des repas

• Organisation de la table

• Les repas particuliers au cours de la vie, tout au long de l'année

• Les productions fruitières et végetables

• • Fruits
  • Légumes

• Les rites avant et pendant le repas

• Le pain

• Le lait

• La viande

• Les oeufs - Les poissons - Les escargots

• Le miel

• Les assaisonnements

• Les boissons: vin - cidre - alcool - café - eau – tisane

• Le tabac