Diferencia entre revisiones de «Indice Ritos funerarios en vasconia/eu»
De Atlas Etnográfico de Vasconia
m (Texto reemplazado: «\*\[\[(.*)\]\]» por «==== $1 ====») |
m (Texto reemplazado: «\*\[\[(.*)\]\]» por «==== $1 ====») |
||
Línea 4: | Línea 4: | ||
=== [[Presagios_relacionados_con_animales|Animaliekin erlazionatutako zantzuak]] === | === [[Presagios_relacionados_con_animales|Animaliekin erlazionatutako zantzuak]] === | ||
− | + | *[[Aullido_del_perro._Txakurraren_oihua_zakurraren_uhuria|Txakurraren uhuria. ''Txakurraren oihua, zakurraren uhuria'']] | |
− | + | *[[Canto_del_gallo._Oilarra_kukurruka|Oilarraren kukurrukua]] | |
− | + | *[[Comportamiento_del_ganado_y_de_los_gatos|Aziendaren eta katuen jokabidea ]] | |
− | + | *[[Canto_o_presencia_de_aves_nocturnas._Le_cri_de_la_chouette|Gaueko hegaztien kantua edo presentzia. ''Le cri de la chouette'']] | |
− | + | *[[Presencia_de_cuervos_y_otras_aves._Belak_pikak_karraskari|Beleen eta beste hegazti batzuen presentzia. ''Belak, pikak karraskari'']] | |
− | + | *[[Presencia_de_insectos._Euli_baltzak|Intsektuen presentzia. ''Euli baltzak'']] | |
=== [[Presagios_relacionados_con_hechos_y_acontecimientos|Ekintzekin eta gertaerekin erlazionatutako zantzuak]] === | === [[Presagios_relacionados_con_hechos_y_acontecimientos|Ekintzekin eta gertaerekin erlazionatutako zantzuak]] === | ||
− | + | *[[El_sonido_de_las_campanas._Kanpaiotsak|Kanpai-hotsak]] | |
− | + | *[[Pagar_medir_o_pesar_lo_justo|Justu ordaintzea, neurtzea edo pisatzea]] | |
− | + | *[[Ruidos_y_otras_coincidencias|Zaratak eta beste kointzidentzia batzuk]] | |
− | + | *[[Presagios_derivados_del_acto_de_morir._Hilaren_begi_irekiak|Hiltzetik eratorritako zantzuak. Hilaren begi irekiak]] | |
  |   | ||
Línea 31: | Línea 31: | ||
=== [[La_agonia._Hiltamua|Hiltamua]] === | === [[La_agonia._Hiltamua|Hiltamua]] === | ||
− | + | *[[Denominaciones32|Izenak]] | |
− | + | *[[Signos_fisicos_de_agonia|Hiltamuaren zeinu fisikoak]] | |
− | + | *[[El_toque_de_agonia._Agonia-kanpaia_agoniako_zeinua|Agonia-kanpaia. ''Agonia-kanpaia, agoniako zeinua'']] | |
− | + | *[[Asistencia_al_agonizante|Hil-hurrenari laguntza]] | |
**Arretak eta zaintzak | **Arretak eta zaintzak | ||
Línea 44: | Línea 44: | ||
**Aldaketa garaikideak | **Aldaketa garaikideak | ||
− | + | *[[Rezos_durante_la_agonia._Agoniako_otoitzak|Agoniako otoitzak]] | |
− | + | *[[Otras_practicas_religiosas._Agoniako_kandela|Beste praktika erlijioso batzuk. ''Agoniako kandela'']] | |
− | + | *[[Causas_de_la_prolongacion_de_la_agonia|Hiltamua luzatzearen kausak]] | |
**Haserreak eta irainak | **Haserreak eta irainak | ||
**Jeinuak edukitzea. Gaizkinak | **Jeinuak edukitzea. Gaizkinak | ||
− | + | *[[Remedios_contra_la_prolongacion_de_la_agonia|Hiltamua luzatzearen aurkako erremedioak]] | |
**''Meza enkomendadua'' | **''Meza enkomendadua'' | ||
Línea 61: | Línea 61: | ||
=== [[La_muerte._Heriotza|Heriotza]] === | === [[La_muerte._Heriotza|Heriotza]] === | ||
− | + | *[[Denominaciones33|Izenak]] | |
− | + | *[[Causas_fisicas_de_la_muerte|Heriotzaren kausa fisikoak]] | |
− | + | *[[Causas_prodigiosas_de_la_muerte|Heriotzaren kausa miragarriak]] | |
**Madarikazioak. Birao-maledizioneak | **Madarikazioak. Birao-maledizioneak | ||
Línea 71: | Línea 71: | ||
**Heriotzaren jeinuak. Herioa, balbea | **Heriotzaren jeinuak. Herioa, balbea | ||
− | + | *[[Sustitucion_de_la_muerte|Heriotzaren ordezkapena]] | |
  |   | ||
Línea 82: | Línea 82: | ||
=== [[La_recepcion_de_los_Ultimos_Sacramentos._Eleizakoak|Azken Sakramentuak hartzea. Elizakoak]] === | === [[La_recepcion_de_los_Ultimos_Sacramentos._Eleizakoak|Azken Sakramentuak hartzea. Elizakoak]] === | ||
− | + | *[[Avisos_al_cura_y_al_medico|Abisuak apaizari eta medikuari]] | |
− | + | *[[Acondicionamiento_de_la_habitacion_del_enfermo|Gaixoaren gelaren egokitzea]] | |
**Etxeko aldarea | **Etxeko aldarea | ||
**Etxea apaintzea | **Etxea apaintzea | ||
− | + | *[[El_Viatico._Gure_Jauna|Biatikoa. ''Gure Jauna'']] | |
**Biatikoa Baskonia kontinentalean | **Biatikoa Baskonia kontinentalean | ||
Línea 97: | Línea 97: | ||
**Biatikoa Araban | **Biatikoa Araban | ||
− | + | *[[La_Extremauncion._Oleadura|Oliadura]] | |
=== [[Apendice_1_Derniers_Sacrements_Azken_Sakramendia_a_Mendive_(BN)|1. eranskina: Derniers Sacrements, Azken Sakramendia, Mendiben (NB)]] === | === [[Apendice_1_Derniers_Sacrements_Azken_Sakramendia_a_Mendive_(BN)|1. eranskina: Derniers Sacrements, Azken Sakramendia, Mendiben (NB)]] === | ||
Línea 110: | Línea 110: | ||
=== [[Señales_de_salvacion_o_condenacion|Salbazioko eta kondenako seinaleak]] === | === [[Señales_de_salvacion_o_condenacion|Salbazioko eta kondenako seinaleak]] === | ||
− | + | *[[El_semblante_del_cadaver|Hilotzaren begitartea]] | |
− | + | *[[Signos_de_la_naturaleza|Naturaren zeinuak]] | |
− | + | *[[Dificultades_para_sacar_el_ataud_de_la_casa|Hilkutxa etxetik ateratzeko zailtasunak]] | |
− | + | *[[Los_cuerpos_incorruptos|Gorpu usteldu gabeak]] | |
=== [[Practicas_para_asegurar_la_salvacion|Salbazioa ziurtatzeko praktikak]] === | === [[Practicas_para_asegurar_la_salvacion|Salbazioa ziurtatzeko praktikak]] === | ||
Línea 125: | Línea 125: | ||
=== [[Signos_de_duelo_de_la_casa_mortuoria|Dolu-zeinuak hildakoaren etxean]] === | === [[Signos_de_duelo_de_la_casa_mortuoria|Dolu-zeinuak hildakoaren etxean]] === | ||
− | + | *[[Ocultacion_de_los_espejos|Ispiluak ezkutatzea]] | |
− | + | *[[Ocultacion_de_otros_enseres|Beste objektu batzuk ezkutatzea]] | |
− | + | *[[Cubrimiento_de_las_paredes|Paretak estaltzea]] | |
− | + | *[[Cierre_de_ventanas|Leihoak ixtea]] | |
− | + | *[[Signos_de_duelo_en_el_exterior_de_la_casa|Dolu-zeinuak etxearen kanpoaldean ]] | |
=== [[Intervencion_de_los_vecinos_durante_el_duelo|Auzokideen parte-hartzea doluan]] === | === [[Intervencion_de_los_vecinos_durante_el_duelo|Auzokideen parte-hartzea doluan]] === | ||
− | + | *[[La_vecindad_y_los_vecinos_en_relacion_con_la_casa_mortuoria|Auzoaren eta auzokideen erlazioa hildakoaren etxearekin]] | |
**Auzoko hierarkiaren antolaketa | **Auzoko hierarkiaren antolaketa | ||
Línea 143: | Línea 143: | ||
**Adiskidetzea eta adiskidetasuna auzokideen artean | **Adiskidetzea eta adiskidetasuna auzokideen artean | ||
− | + | *[[Ayudas_prestadas_por_los_vecinos|Auzokideek emandako laguntza]] | |
**Etxeko zereginak eta lanak | **Etxeko zereginak eta lanak | ||
Línea 158: | Línea 158: | ||
=== [[Avisos._Hil-mezuak|Abisuak. Hil-mezuak]] === | === [[Avisos._Hil-mezuak|Abisuak. Hil-mezuak]] === | ||
− | + | *[[Destinatarios_de_la_notificacion|Jakinarazpenaren hartzaileak]] | |
− | + | *[[Avisadores_del_fallecimiento|Heriotzaren berriemaileak]] | |
**Familiako kideak eta auzokideak | **Familiako kideak eta auzokideak | ||
Línea 168: | Línea 168: | ||
**Mezulariak eta auroroak | **Mezulariak eta auroroak | ||
− | + | *[[Transiciones_contemporaneas_Avisos|Trantsizio garaikideak]] | |
=== [[Los_toques_de_campana._Hil-kanpaiak_hil-zeinuak|Kanpai-hotsak. Hil-kanpaiak, hil-zeinuak]] === | === [[Los_toques_de_campana._Hil-kanpaiak_hil-zeinuak|Kanpai-hotsak. Hil-kanpaiak, hil-zeinuak]] === | ||
− | + | *[[Denominaciones35|Izenak]] | |
− | + | *[[Momento_del_toque_a_muerto|Hil-kanpaiaren unea]] | |
− | + | *[[Persona_encargada_de_tocar_las_campanas|Kanpaiak jotzeko ardura duen pertsona]] | |
− | + | *[[El_lenguaje_de_los_tañidos|Kanpai-hotsen hizkuntza]] | |
**Sexuaren bereizketa eta estatus erlijiosoa | **Sexuaren bereizketa eta estatus erlijiosoa | ||
Línea 184: | Línea 184: | ||
**Kategoria sozialak | **Kategoria sozialak | ||
− | + | *[[Vigencia_de_los_toques_a_muerto|Hil-kanpaien iraupena gaur egun]] | |
− | + | *[[Toques_a_muerto_en_ermitas|Hil-kanpaiak ermitetan]] | |
− | + | *[[Toques_de_entierro|Ehorzketa-kanpaiak]] | |
=== [[Las_esquelas|Eskelak]] === | === [[Las_esquelas|Eskelak]] === | ||
− | + | *[[Esquelas_de_periodicos|Eskelak egunkarietan]] | |
− | + | *[[Esquelas_de_la_calle|Eskelak kalean]] | |
− | + | *[[Antiguedad_de_las_esquelas|Eskelen antzinatasuna]] | |
− | + | *[[Esquela_radiofonica|Irratiko eskela]] | |
=== [[Los_recordatorios|Oroigarriak]] === | === [[Los_recordatorios|Oroigarriak]] === | ||
Línea 204: | Línea 204: | ||
=== [[Anuncio_de_la_muerte_a_los_animales_domesticos|Heriotzaren berria ematea etxeko abereei]] === | === [[Anuncio_de_la_muerte_a_los_animales_domesticos|Heriotzaren berria ematea etxeko abereei]] === | ||
− | + | *[[Aviso_a_las_abejas._Erletxuak_erletxuak|Berria ematea erleei. ''Erletxuak, erletxuak'']] | |
**Erlauntzaren iraupena | **Erlauntzaren iraupena | ||
Línea 213: | Línea 213: | ||
**Dolu-markak. ''Lutoa jantzi'' | **Dolu-markak. ''Lutoa jantzi'' | ||
− | + | *[[Aviso_a_los_animales_del_establo|Berria ematea ukuiluko abereei]] | |
  |   | ||
Línea 222: | Línea 222: | ||
=== [[Lavado_y_amortajamiento|Garbiketa eta beztitzea]] === | === [[Lavado_y_amortajamiento|Garbiketa eta beztitzea]] === | ||
− | + | *[[Modos_de_lavar_el_cadaver._Gorpu-garbitzea|Gorpua garbitzeko moduak. ''Gorpu-garbitzea'']] | |
− | + | *[[Adecentamiento_del_cuerpo_muerto|Hilaren gorpua txukuntzea]] | |
− | + | *[[Disposicion_de_manos_y_pies|Eskuak eta oinak atontzea]] | |
− | + | *[[La_sal_sobre_el_cadaver|Gatza gorpuaren gainean]] | |
− | + | *[[La_mortaja_y_sus_tipos|Hil-jantzia eta hil-jantzi motak]] | |
**Gorpu-izara. ''Gorputz-izara'' | **Gorpu-izara. ''Gorputz-izara'' | ||
Línea 238: | Línea 238: | ||
=== [[Objetos_que_acompañan_al_cadaver|Hilotzaren ondoko objektuak]] === | === [[Objetos_que_acompañan_al_cadaver|Hilotzaren ondoko objektuak]] === | ||
− | + | *[[Simbolos_piadosos|Errukizko sinboloak]] | |
− | + | *[[Bulas_de_difuntos._Hilen_buldak|Hilen buldak]] | |
− | + | *[[Objetos_profanos|Objektu profanoak]] | |
=== [[Quema_de_hierbas|Belar-erretzeak]] === | === [[Quema_de_hierbas|Belar-erretzeak]] === | ||
Línea 251: | Línea 251: | ||
=== [[El_velatorio|Gaubeila]] === | === [[El_velatorio|Gaubeila]] === | ||
− | + | *[[Vigilia_diurna|Eguneko bijilia]] | |
− | + | *[[Rezo_del_rosario_al_anochecer|Arrosarioa errezatzea iluntzean]] | |
− | + | *[[La_vigilia_nocturna._Hilbeilagaba|Gaueko bijilia. ''Hilbeilagaba'']] | |
**Izenak | **Izenak | ||
Línea 263: | Línea 263: | ||
**Gaubeilako mokaduak | **Gaubeilako mokaduak | ||
− | + | *[[Vigencia_del_velatorio|Gaubeilaren iraupena gaur egun]] | |
=== [[La_estancia_mortuoria|Hildakoaren gela]] === | === [[La_estancia_mortuoria|Hildakoaren gela]] === | ||
− | + | *[[La_cruz|Gurutzea]] | |
− | + | *[[La_luz._Argia_lagun|Argia. ''Argia lagun'']] | |
− | + | *[[Agua_bendita1|Ur bedeinkatua]] | |
=== [[Disposicion_del_cadaver|Hilotzaren atontzea]] === | === [[Disposicion_del_cadaver|Hilotzaren atontzea]] === | ||
− | + | *[[El_cadaver_en_el_lecho_mortuorio|Hilotza hil-ohean]] | |
− | + | *[[El_cadaver_en_la_estancia_principal|Hilotza areto nagusian]] | |
− | + | *[[En_la_camara_mortuoria._Hil-ohea|Hil-ganberan. ''Hil-ohea'']] | |
=== [[El_ataud._Hilkutxa|Hilkutxa]] === | === [[El_ataud._Hilkutxa|Hilkutxa]] === | ||
− | + | *[[Denominaciones36|Izenak]] | |
− | + | *[[La_fabricacion_del_ataud|Hilkutxaren fabrikazioa]] | |
− | + | *[[Clases_y_tipos_de_ataudes|Hilkutxen mailak eta motak]] | |
− | + | *[[Funciones_del_carpintero|Arotzaren zereginak]] | |
=== [[Andas_y_angarillas._Andak_eta_kolportak|Andak eta kolportak]] === | === [[Andas_y_angarillas._Andak_eta_kolportak|Andak eta kolportak]] === | ||
Línea 302: | Línea 302: | ||
=== [[Los_caminos_mortuorios_en_localidades_de_poblacion_dispersa|Hil-bideak populaketa sakabanatuko herrietan]] === | === [[Los_caminos_mortuorios_en_localidades_de_poblacion_dispersa|Hil-bideak populaketa sakabanatuko herrietan]] === | ||
− | + | *[[Vasconia_peninsular._Andabideak|Baskonia penintsularra. ''Andabideak'']] | |
− | + | *[[Vasconia_continental._Eleizbideak|Baskonia kontinentala. ''Eleizbideak'']] | |
=== [[Los_caminos_mortuorios_en_villas_con_poblacion_rural|Hil-bideak landa-eremuko hiribilduetan]] === | === [[Los_caminos_mortuorios_en_villas_con_poblacion_rural|Hil-bideak landa-eremuko hiribilduetan]] === | ||
Línea 321: | Línea 321: | ||
=== [[Los_anderos._Hil-ohezaleak|Hil-ohezaleak]] === | === [[Los_anderos._Hil-ohezaleak|Hil-ohezaleak]] === | ||
− | + | *[[Denominaciones38|Izenak]] | |
− | + | *[[Anderos_vecinos|Hil-ohezale auzokideak]] | |
**Baskonia kontinentala. ''Hilketariak'' | **Baskonia kontinentala. ''Hilketariak'' | ||
**Baskonia penintsularra. ''Andariak'' | **Baskonia penintsularra. ''Andariak'' | ||
− | + | *[[Anderos_mozos_en_Alava|Mutil andariak Araban]] | |
− | + | *[[Anderos_vecinos_y_familiares|Andari auzokideak eta ahaideak]] | |
− | + | *[[Anderos_familiares_y_amigos|Andari ahaideak eta lagunak]] | |
− | + | *[[Anderos_designados_por_el_moribundo|Hil-hurrenak izendatutako andariak]] | |
− | + | *[[Orientacion_del_cadaver|Gorpuaren orientazioa]] | |
− | + | *[[Evolucion_en_las_formas_de_transportar_el_cadaver|Gorpua garraiatzeko moduen bilakaera]] | |
− | + | *[[Turnos_en_la_conduccion|Txandak garraioan]] | |
=== [[El_levantamiento_del_cadaver._Gorputz_altxatzea|Gorpua altxatzea]] === | === [[El_levantamiento_del_cadaver._Gorputz_altxatzea|Gorpua altxatzea]] === | ||
− | + | *[[Vasconia_peninsular|Baskonia penintsularra]] | |
− | + | *[[Vasconia_continental1|Baskonia kontinentala]] | |
− | + | *[[Casas_de_acogida._Gorpuetxeak|Harrera-etxeak. ''Gorpuetxeak'']] | |
− | + | *[[Casa_matriz_o_del_patron|Etxe matrizea edo patroiarena]] | |
  |   | ||
Línea 357: | Línea 357: | ||
=== [[La_composicion_del_cortejo_funebre|Segizioaren osaketa]] === | === [[La_composicion_del_cortejo_funebre|Segizioaren osaketa]] === | ||
− | + | *[[Denominaciones39|Izenak]] | |
− | + | *[[Encabezamiento_de_la_comitiva._Kurutzeketaria|Segizioaren burua. ''Kurutzeketaria'']] | |
− | + | *[[El_cortejo_funebre_en_Alava|Segizioa Araban]] | |
− | + | *[[El_cortejo_funebre_en_Bizkaia|Segizioa Bizkaian]] | |
− | + | *[[El_cortejo_funebre_en_Gipuzkoa|Segizioa Gipuzkoan]] | |
− | + | *[[El_cortejo_funebre_en_Navarra|Segizioa Nafarroan]] | |
− | + | *[[El_cortejo_funebre_en_Vasconia_continental|Segizioa Baskonia kontinentalean]] | |
=== [[Cofradias_y_Asociaciones_en_el_cortejo|Kofradiak eta elkarteak segizioan]] === | === [[Cofradias_y_Asociaciones_en_el_cortejo|Kofradiak eta elkarteak segizioan]] === | ||
Línea 381: | Línea 381: | ||
=== [[Entierro_de_niño|Umeen ehorzketa]] === | === [[Entierro_de_niño|Umeen ehorzketa]] === | ||
− | + | *[[Denominaciones40|Izenak]] | |
− | + | *[[Vasconia_continental4|Baskonia kontinentala]] | |
− | + | *[[Vasconia_peninsular1|Baskonia penintsularra]] | |
− | + | *[[Los_padrinos_en_el_entierro_de_niño|Umeen ehorzketako aitapontekoak]] | |
=== [[Entierro_de_joven|Gazteen ehorzketa]] === | === [[Entierro_de_joven|Gazteen ehorzketa]] === | ||
Línea 393: | Línea 393: | ||
=== [[Las_plañideras._Erostariak|Erostariak]] === | === [[Las_plañideras._Erostariak|Erostariak]] === | ||
− | + | *[[Documentacion_historica|Dokumentazio historikoa]] | |
− | + | *[[Fuentes_etnograficas|Iturri etnografikoak]] | |
− | + | *[[Lloros_y_lamentos|Negarrak eta deitoreak]] | |
  |   | ||
Línea 404: | Línea 404: | ||
=== [[Indumentaria_antigua_de_duelo|Doluko antzinako janzkera]] === | === [[Indumentaria_antigua_de_duelo|Doluko antzinako janzkera]] === | ||
− | + | *[[La_capa._Kapa_handia|Longaina. ''Kapa handia'']] | |
− | + | *[[El_manton._Mantua|Mantua]] | |
=== [[Indumentaria_tradicional_de_los_hombres|Gizonezkoen janzkera tradizionala]] === | === [[Indumentaria_tradicional_de_los_hombres|Gizonezkoen janzkera tradizionala]] === | ||
Línea 421: | Línea 421: | ||
=== [[La_portadora_de_la_ofrenda._Denominaciones|Eskaintzaren eramaile emakumezkoa. Izenak]] === | === [[La_portadora_de_la_ofrenda._Denominaciones|Eskaintzaren eramaile emakumezkoa. Izenak]] === | ||
− | + | *[[La_ofrendera_de_pan._Aurrogia|Aurrogia]] | |
− | + | *[[La_ofrendera_de_luces._Ezkoanderea|Argien eskaintza. ''Ezkoanderea'']] | |
=== [[Antiguas_ofrendas_de_animales_en_el_cortejo|Abereen antzinako eskaintzak segizioan]] === | === [[Antiguas_ofrendas_de_animales_en_el_cortejo|Abereen antzinako eskaintzak segizioan]] === | ||
Línea 429: | Línea 429: | ||
=== [[Ramos_y_coronas_de_flores_en_el_cortejo_funebre|Erramuak eta lore-koroak segizioan]] === | === [[Ramos_y_coronas_de_flores_en_el_cortejo_funebre|Erramuak eta lore-koroak segizioan]] === | ||
− | + | *[[Las_flores_a_principios_de_siglo|Loreak mendearen hasieran]] | |
− | + | *[[Flores_y_coronas_artificiales|Loreak eta koroa artifizialak]] | |
− | + | *[[Coronas_y_cruces_artesanales|Koroak eta artisau-gurutzeak]] | |
− | + | *[[Generalizacion_de_ramos_y_coronas|Erramu eta koroen zabalkundea]] | |
− | + | *[[Significaciones_atribuidas|Emandako esanahiak]] | |
− | + | *[[Emplazamiento_en_el_cortejo|Kokapena segizioan]] | |
  |   | ||
Línea 446: | Línea 446: | ||
=== [[El_cadaver_durante_las_exequias|Hilotza hiletetan]] === | === [[El_cadaver_durante_las_exequias|Hilotza hiletetan]] === | ||
− | + | *[[El_feretro_en_el_portico|Hilkutxa eliz atarian]] | |
− | + | *[[Inhumacion_previa_al_funeral|Hileta aurreko ehorzketa]] | |
− | + | *[[El_catafalco_o_tumbano|Katafalkoa]] | |
− | + | *[[El_funeral_de_cuerpo_presente|Hileta, gorpua bertan dela]] | |
=== [[Disposicion_del_duelo_familiar_en_la_iglesia|Familiaren doluaren atontzea elizan]] === | === [[Disposicion_del_duelo_familiar_en_la_iglesia|Familiaren doluaren atontzea elizan]] === | ||
− | + | *[[El_duelo_masculino._Luto-bankua|Gizonezkoen dolua. ''Luto-bankua'']] | |
− | + | *[[El_duelo_femenino._Jarlekua|Emakumeen dolua. ''Jarlekua'']] | |
− | + | *[[El_duelo_familiar_en_la_actualidad|Familia-dolua, gaur egun]] | |
=== [[La_misa_del_funeral._Hileta-meza|Hileta-meza]] === | === [[La_misa_del_funeral._Hileta-meza|Hileta-meza]] === | ||
− | + | *[[Denominaciones41|Izenak]] | |
− | + | *[[Clases_de_funerales|Hileta motak]] | |
− | + | *[[Satiras_a_las_clases_de_funeral|Hileta motei buruzko satirak]] | |
− | + | *[[La_categoria_social_del_funeral|Hiletaren kategoria soziala]] | |
− | + | *[[Misa_de_entierro_y_misas_de_honras|Ehorzketako meza eta ondra-mezak ]] | |
− | + | *[[Misas_de_«a_tiempo»|Aldi bereko mezak (''de «a tiempo»'')]] | |
− | + | *[[Funerales_de_parvulos._Aingeru-meza|Seinen hiletak. ''Aingeru-meza'']] | |
=== [[Apendice_Las_exequias_segun_el_Ritual_Romano|Eranskina: Hiletak, Erromatar Erritualaren arabera]] === | === [[Apendice_Las_exequias_segun_el_Ritual_Romano|Eranskina: Hiletak, Erromatar Erritualaren arabera]] === | ||
Línea 485: | Línea 485: | ||
=== [[Novenario._Bederatziurrena|Bederatziurrena]] === | === [[Novenario._Bederatziurrena|Bederatziurrena]] === | ||
− | + | *[[Denominaciones42|Izenak]] | |
− | + | *[[El_novenario_en_los_años_veinte|Bederatziurrena hogeiko hamarkadan]] | |
− | + | *[[Perduracion_y_transformacion_del_novenario|Bederatziurrenaren iraupena gaur egun eta bilakaera]] | |
− | + | *[[El_novenario_en_el_Pais_Vasco_continental|Bederatziurrena Euskal Herri kontinentalean]] | |
− | + | *[[Rezo_del_rosario_durante_el_novenario|Arrosarioa errezatzea bederatziurrenean]] | |
=== [[Honras._Ondrak|Ondrak]] === | === [[Honras._Ondrak|Ondrak]] === | ||
Línea 501: | Línea 501: | ||
=== [[Misa_de_aniversario._Urteburuko_meza|Urteburuko meza]] === | === [[Misa_de_aniversario._Urteburuko_meza|Urteburuko meza]] === | ||
− | + | *[[Denominaciones43|Izenak]] | |
− | + | *[[Pais_Vasco_peninsular|Euskal Herri penintsularra]] | |
− | + | *[[Pais_Vasco_continental1|Euskal Herri kontinentala]] | |
=== [[Ofrendas_de_misas._Meza-sariak|Meza-sariak]] === | === [[Ofrendas_de_misas._Meza-sariak|Meza-sariak]] === | ||
− | + | *[[Denominaciones44|Izenak]] | |
− | + | *[[Pais_Vasco_continental2|Euskal Herri kontinentala]] | |
− | + | *[[Pais_Vasco_peninsular1|Euskal Herri penintsularra]] | |
− | + | *[[Misas_gregorianas._San_Gregorioren_mezak|San Gregorioren mezak]] | |
=== [[Apendice_Gastos_de_entierro|Eranskina: Ehorzketaren gastuak]] === | === [[Apendice_Gastos_de_entierro|Eranskina: Ehorzketaren gastuak]] === | ||
Línea 526: | Línea 526: | ||
=== [[Vigencia_de_las_sepulturas_simbolicas|Hilobi sinbolikoen iraupena gaur egun]] === | === [[Vigencia_de_las_sepulturas_simbolicas|Hilobi sinbolikoen iraupena gaur egun]] === | ||
− | + | *[[Sepultura_domestica|Etxeko hilobia]] | |
− | + | *[[Sepultura_colectiva|Hilobi kolektiboa]] | |
− | + | *[[Supresion_de_las_sepulturas|Hilobiak kentzea]] | |
=== [[Ajuar_de_la_sepultura|Hilobiko hatuak]] === | === [[Ajuar_de_la_sepultura|Hilobiko hatuak]] === | ||
− | + | *[[Paño_o_mantel._Zamaua|Oihala edo zamaua. ''Zamaua'']] | |
− | + | *[[Soportes_de_las_luces|Argien euskarriak]] | |
**Argimutila | **Argimutila | ||
Línea 543: | Línea 543: | ||
**Candelero | **Candelero | ||
− | + | *[[Ezkoa._Cerilla|''Ezkoa''. Pospoloa]] | |
− | + | *[[Adornos_de_las_velas|Kandelen apaindurak]] | |
− | + | *[[Elaboracion_artesanal_de_velas_y_cerillas|Kandelen eta pospoloen artisau-fabrikazioa]] | |
− | + | *[[Cesto_de_ofrendas._Ezkozarea|Eskaintzen otarra. ''Ezkozarea'']] | |
− | + | *[[Reclinatorio._Kadira|Belaunaulkia. ''Kadira'']] | |
− | + | *[[Custodia_de_los_enseres|Gauzen zaintza]] | |
=== [[Activacion_de_la_sepultura._Ezkoen_piztea|Hilobiaren aktibazioa. Ezkoen piztea]] === | === [[Activacion_de_la_sepultura._Ezkoen_piztea|Hilobiaren aktibazioa. Ezkoen piztea]] === | ||
− | + | *[[Primacia_de_la_dueña_de_la_casa|Etxeko nagusi emakumezkoaren lehentasuna]] | |
− | + | *[[Participacion_de_la_serora|Seroraren prestaketa]] | |
− | + | *[[Funciones_de_la_serora_el_dia_de_las_exequias|Seroraren funtzioak hileta-egunean]] | |
=== [[Toma_de_posesion_de_la_sepultura._Sepultura_hartzea|Hilobia hartzea]] === | === [[Toma_de_posesion_de_la_sepultura._Sepultura_hartzea|Hilobia hartzea]] === | ||
Línea 572: | Línea 572: | ||
=== [[Ofrenda_de_luces._Argi_egitea|Argien eskaintza. Argi egitea]] === | === [[Ofrenda_de_luces._Argi_egitea|Argien eskaintza. Argi egitea]] === | ||
− | + | *[[Creencias|Sinesmenak]] | |
− | + | *[[Ofrenda_de_luces_en_las_exequias|Argien eskaintza hiletetan]] | |
**Gipuzkoa | **Gipuzkoa | ||
Línea 582: | Línea 582: | ||
**Euskal Herri kontinentala | **Euskal Herri kontinentala | ||
− | + | *[[Ofrendas_de_luces_en_el_periodo_de_luto|Argien eskaintza dolu-garaian]] | |
**Gipuzkoa | **Gipuzkoa | ||
Línea 592: | Línea 592: | ||
=== [[Ofrenda_de_panes._Ofrenda-ogia|Ogien eskaintza. Ogien eskaintza]] === | === [[Ofrenda_de_panes._Ofrenda-ogia|Ogien eskaintza. Ogien eskaintza]] === | ||
− | + | *[[Extension_y_vigencia_de_la_ofrenda_de_pan|Ogien eskaintzaren zabalkundea eta gaur egungo iraupena]] | |
− | + | *[[Tipos_de_pan_numero_y_peso|Ogi motak, kopurua eta pisua]] | |
− | + | *[[Denominaciones46|Izenak]] | |
− | + | *[[Oferentes_y_recipendiarios|Eskaintzaileak eta hartzaileak]] | |
− | + | *[[Rito_de_ofrenda_en_las_exequias|Eskaintzen erritua hiletetan]] | |
− | + | *[[Ofrenda_de_pan_en_el_novenario|Ogiaren eskaintza bederatziurrenean]] | |
− | + | *[[Ofrendas_durante_el_año_de_luto|Eskaintza dolu-urtean]] | |
− | + | *[[Ofrendas_en_la_misa_de_aniversario|Eskaintzak urteburuko mezan]] | |
==== [[Ofrendas_en_dias_señalados|Eskaintza egun seinalatuetan]] ==== | ==== [[Ofrendas_en_dias_señalados|Eskaintza egun seinalatuetan]] ==== | ||
− | + | *[[Reparto_del_pan_de_ofrenda|Eskaintzako ogiaren banaketa]] | |
=== [[Ofrendas_de_dinero_en_la_sepultura._Errespontsuak|Diruaren eskaintzak hilobian. Errespontsuak]] === | === [[Ofrendas_de_dinero_en_la_sepultura._Errespontsuak|Diruaren eskaintzak hilobian. Errespontsuak]] === | ||
− | + | *[[Denominaciones47|Izenak]] | |
− | + | *[[Los_responsos_del_dia_del_entierro|Ehorzketaren eguneko errespontsuak]] | |
− | + | *[[Responsos_en_el_periodo_de_luto|Dolu-garaiko errespontsuak]] | |
**Jaiegunetan | **Jaiegunetan | ||
**Azoka-egunetan | **Azoka-egunetan | ||
− | + | *[[Responsos_en_determinados_dias_del_año|Errespontsuak urteko egun jakin batzuetan]] | |
− | + | *[[Evolucion_del_estipendio_de_los_responsos|Errespontsuetako sariaren bilakaera]] | |
=== [[Antiguas_ofrendas_de_animales|Animalien antzinako eskaintzak]] === | === [[Antiguas_ofrendas_de_animales|Animalien antzinako eskaintzak]] === | ||
− | + | *[[Fuentes_historicas|Iturri historikoak]] | |
− | + | *[[Fuentes_etnograficas1|Iturri etnografikoak]] | |
  |   | ||
Línea 638: | Línea 638: | ||
=== [[La_asistencia_al_sepelio|Ehorzketara joatea]] === | === [[La_asistencia_al_sepelio|Ehorzketara joatea]] === | ||
− | + | *[[Asistentes_de_oficio|Ofizioko parte-hartzaileak]] | |
− | + | *[[Ausencia_de_las_mujeres|Emakumeen absentzia]] | |
− | + | *[[Presencia_del_duelo_tras_el_sepelio|Doluaren presentzia ehorzketaren ondoren]] | |
− | + | *[[Cortejo_hasta_el_limes|Segizioa ''limeseraino'']] | |
− | + | *[[Cortejo_directo_al_cementerio|Segizioa zuzenean hilerrira]] | |
− | + | *[[Comitiva_numerosa|Segizio jendetsua]] | |
− | + | *[[El_sepelio_hoy|Ehorzketa gaur egun]] | |
=== [[Ritos_en_el_cementerio|Errituak hilerrian]] === | === [[Ritos_en_el_cementerio|Errituak hilerrian]] === | ||
− | + | *[[Rescate_de_simbolos_religiosos|Sinbolo erlijiosoen berreskurapena]] | |
− | + | *[[Arrojar_un_puñado_de_tierra|Lur eskukada bat botatzea]] | |
=== [[La_inhumacion._Lurra_ematea|Lurra ematea]] === | === [[La_inhumacion._Lurra_ematea|Lurra ematea]] === | ||
Línea 662: | Línea 662: | ||
=== [[Orientacion_de_la_tumba|Hilobiaren orientazioa]] === | === [[Orientacion_de_la_tumba|Hilobiaren orientazioa]] === | ||
− | + | *[[En_la_iglesia_y_en_su_entorno|Elizan eta haren inguruan]] | |
− | + | *[[En_el_cementerio|Hilerrian]] | |
**Eguzkiarekiko orientazioa | **Eguzkiarekiko orientazioa | ||
Línea 676: | Línea 676: | ||
=== [[Regreso_del_cortejo_a_la_casa_mortuoria|Segizioa hildakoaren etxera itzultzea]] === | === [[Regreso_del_cortejo_a_la_casa_mortuoria|Segizioa hildakoaren etxera itzultzea]] === | ||
− | + | *[[Vasconia_continental5|Baskonia kontinentala]] | |
− | + | *[[Vasconia_peninsular2|Baskonia penintsularra]] | |
=== [[Agapes_y_refrigerios_a_los_asistentes|Otorduak eta mokaduak bildutakoei]] === | === [[Agapes_y_refrigerios_a_los_asistentes|Otorduak eta mokaduak bildutakoei]] === | ||
− | + | *[[La_«caridad»_en_Alava|«Karitatea» Araban]] | |
− | + | *[[Karidadea_en_Gipuzkoa|''Karidadea'' Gipuzkoan]] | |
− | + | *[[Otros_refrigerios|Beste mokadu batzuk]] | |
=== [[Obsequios_a_los_participantes_en_las_exequias|Hiletetan izandakoei emandako opariak]] === | === [[Obsequios_a_los_participantes_en_las_exequias|Hiletetan izandakoei emandako opariak]] === | ||
− | + | *[[A_los_sacerdotes|Apaizei]] | |
− | + | *[[A_los_portadores_del_feretro|Hilkutxaren eramaileei]] | |
− | + | *[[A_los_niños|Umeei]] | |
− | + | *[[A_los_auroros|Auroroei]] | |
− | + | *[[Limosnas_a_los_pobres|Limosna pobreei]] | |
=== [[La_comida_de_entierro._Entierro-bazkaria|Entierro-bazkaria]] === | === [[La_comida_de_entierro._Entierro-bazkaria|Entierro-bazkaria]] === | ||
− | + | *[[Denominaciones48|Izenak]] | |
− | + | *[[Lugar_de_la_comida|Bazkariaren lekua]] | |
**Hildakoaren etxean | **Hildakoaren etxean | ||
Línea 710: | Línea 710: | ||
**Gelaren eta janariaren prestaketa | **Gelaren eta janariaren prestaketa | ||
− | + | *[[Comensales|Jankideak]] | |
**Ahaideak | **Ahaideak | ||
Línea 719: | Línea 719: | ||
**Otoitzak | **Otoitzak | ||
− | + | *[[Composicion_de_la_comida|Janariaren osaketa]] | |
− | + | *[[La_comida_de_entierro_en_diversas_localidades|Entierro-bazkaria zenbait herritan]] | |
**Beskoitze (L) | **Beskoitze (L) | ||
Línea 737: | Línea 737: | ||
**Agurain (A) | **Agurain (A) | ||
− | + | *[[Comidas_de_honras_y_aniversarios|Ondra-bazkariak eta urteburuak]] | |
− | + | *[[Valoraciones_actuales|Gaur egungo balorazioak]] | |
=== [[Apendice_Antiguas_restricciones_legales_sobre_banquetes_funebres|Eranskina: Hil-banketeei buruzko antzinako legezko murrizketak]] === | === [[Apendice_Antiguas_restricciones_legales_sobre_banquetes_funebres|Eranskina: Hil-banketeei buruzko antzinako legezko murrizketak]] === | ||
Línea 752: | Línea 752: | ||
=== [[Restricciones_durante_el_luto|Dolu-garaiko murrizketak]] === | === [[Restricciones_durante_el_luto|Dolu-garaiko murrizketak]] === | ||
− | + | *[[Asistencia_a_bailes_y_fiestas|Dantzaldi eta festetara joatea]] | |
− | + | *[[Presencia_en_bares_y_establecimientos_publicos|Taberna eta leku publikoetan egotea]] | |
− | + | *[[Celebraciones_domesticas|Etxeko ospakizunak]] | |
− | + | *[[Actividades_ruidosas|Jarduera zaratatsuak]] | |
=== [[El_luto_en_la_indumentaria._Doluko_arropa|Doluko arropa]] === | === [[El_luto_en_la_indumentaria._Doluko_arropa|Doluko arropa]] === | ||
− | + | *[[Luto_de_las_mujeres|Emakumeen dolua]] | |
**Doluzko mantelina | **Doluzko mantelina | ||
Línea 770: | Línea 770: | ||
**''Kaputxina'' | **''Kaputxina'' | ||
− | + | *[[Luto_de_los_hombres|Gizonezkoen dolua]] | |
**''Kapa'' | **''Kapa'' | ||
**''Kapa ttipia'' eta ''taulerra'' | **''Kapa ttipia'' eta ''taulerra'' | ||
− | + | *[[Luto_de_los_niños|Umeen dolua]] | |
− | + | *[[Lutos_menos_rigurosos|Dolu ez hain zorrotzak]] | |
− | + | *[[Teñido_casero_de_prendas_para_el_luto|Janzkien etxeko tindatzea dolurako]] | |
=== [[Marcas_de_duelo_en_el_exterior_de_la_casa|Dolu-zeinuak etxearen kanpoaldean]] === | === [[Marcas_de_duelo_en_el_exterior_de_la_casa|Dolu-zeinuak etxearen kanpoaldean]] === | ||
− | + | *[[Colgaduras|Zintzilikariak]] | |
− | + | *[[Ocultacion_de_los_escudos|Ezkutuak ezkutatzea]] | |
=== [[Extension_del_duelo_a_los_animales_domesticos|Dolua etxeko abereengana zabaltzea]] === | === [[Extension_del_duelo_a_los_animales_domesticos|Dolua etxeko abereengana zabaltzea]] === | ||
Línea 798: | Línea 798: | ||
=== [[1_de_noviembre._Festividad_de_Todos_los_Santos._Domuru_Santu|Azaroak 1. Domuru Santu]] === | === [[1_de_noviembre._Festividad_de_Todos_los_Santos._Domuru_Santu|Azaroak 1. Domuru Santu]] === | ||
− | + | *[[Ofrendas_en_la_iglesia|Eskaintzak elizan]] | |
− | + | *[[Asistencia_al_cementerio|Hilerrira joatea]] | |
**Euskal Herri penintsularra | **Euskal Herri penintsularra | ||
Línea 807: | Línea 807: | ||
=== [[2_de_noviembre._Conmemoracion_de_los_Fieles_Difuntos_o_Dia_de_las_Animas._Arimen_eguna|Azaroak 2. Hildakoen Egunaren edo Arimen Egunaren ospakizuna. Arimen Eguna]] === | === [[2_de_noviembre._Conmemoracion_de_los_Fieles_Difuntos_o_Dia_de_las_Animas._Arimen_eguna|Azaroak 2. Hildakoen Egunaren edo Arimen Egunaren ospakizuna. Arimen Eguna]] === | ||
− | + | *[[Ofrendas_en_la_iglesia1|Eskaintzak elizan]] | |
− | + | *[[Visitas_al_cementerio|Hilerrira bisitak]] | |
− | + | *[[Novenario_por_las_Animas_del_Purgatorio|Purgatorioko Arimen aldeko bederatziurrena]] | |
− | + | *[[Reparto_de_las_ofrendas_a_los_niños|Eskaintzen banaketa umeei]] | |
− | + | *[[Indulgencias_por_los_difuntos|Induljentziak hilengatik]] | |
=== [[Conmemoraciones_de_difuntos_a_lo_largo_del_año|Hilen aldeko ospakizunak urtean zehar]] === | === [[Conmemoraciones_de_difuntos_a_lo_largo_del_año|Hilen aldeko ospakizunak urtean zehar]] === | ||
Línea 838: | Línea 838: | ||
=== [[Cofradias_vecinales_en_Bizkaia|Auzo-kofradiak Bizkaian]] === | === [[Cofradias_vecinales_en_Bizkaia|Auzo-kofradiak Bizkaian]] === | ||
− | + | *[[Cofradia_de_San_Miguel_de_Alzusta_en_Zeanuri|San Migel Altzustakoaren kofradia, Zeanurin]] | |
− | + | *[[Cofradia_de_San_Adrian_de_Argiñeta_en_Elorrio|San Adrian Argiñetakoaren kofradia, Elorrion]] | |
=== [[Cofradia_de_la_Trinidad_de_Sanguesa_(Navarra)|Zangotzako Hirutasunaren kofradia (Nafarroa)]] === | === [[Cofradia_de_la_Trinidad_de_Sanguesa_(Navarra)|Zangotzako Hirutasunaren kofradia (Nafarroa)]] === | ||
Línea 850: | Línea 850: | ||
=== [[Apendice|Eranskina]] === | === [[Apendice|Eranskina]] === | ||
− | + | *[[Estatutos_de_la_Hermandad_de_la_Santa_Vera_Cruz_del_lugar_de_Villanueva_de_Valdegovia|Gaubeako Santa Vera Cruz ermandadearen estatutuak]] | |
− | + | *[[Libro_de_la_Cofradia_del_Sto._Rosario_de_este_pueblo_de_S._Roman|Durruma herriko Santo Rosario kofradiaren liburua ]] | |
− | + | *[[Regla_y_Estatutos_de_la_Cofradia_de_Animas._Llodio|Arimen kofradiako araua eta estatutuak. Laudio]] | |
− | + | *[[Statuts_ou_Reglements_des_Confreres_de_la_Confrerie_de_Saint-Blaise_du_quartier_d_Amots_en_la_Paroisse_de_St-Pe_du_14_fevrier_1779|Senpereko parrokiako Amotze auzoko Saint-Blaise kofradiaren estatutua edo arautegia, 1779ko otsailaren 14koa]] | |
− | + | *[[Reglamento_reformado_de_la_Cofradia_de_la_Natividad_de_Nuestra_Señora_de_los_Reverendos_Sacerdotes_del_Valle_de_Aramayona_Provincia_de_Alava_Diocesis_de_Vitoria|Aramaio haraneko Apaiz Agurgarrien Amaren Natibitatea kofradiako arautegi erreformatua, Araba herrialdea, Gasteizko elizbarrutia]] | |
− | + | *[[Hermandad_de_Difuntos_«Bakartasuna»_(La_Soledad)._Zeanuri|«Bakartasuna» Hilen ermandadea (La Soledad). Zeanuri]] | |
− | + | *[[Reglamento_de_la_Hermandad_de_la_VeraCruz_fundada_el_año_de_1882_en_Alonsotegui|Vera Cruz ermandadearen arautegia, 1882an sortua Alonsotegin]] | |
  |   | ||
Línea 877: | Línea 877: | ||
=== [[El_cementerio._Hilerria|Hilerria]] === | === [[El_cementerio._Hilerria|Hilerria]] === | ||
− | + | *[[Denominaciones50|Izenak]] | |
− | + | *[[Ubicacion_del_cementerio|Hilerriaren kokapena]] | |
**Tenpluaren ondoan | **Tenpluaren ondoan | ||
Línea 885: | Línea 885: | ||
**Hilerriak aldirietan | **Hilerriak aldirietan | ||
− | + | *[[Distribucion_del_espacio_del_cementerio|Hilerriko espazioaren banaketa]] | |
− | + | *[[Derecho_de_inhumacion_en_la_sepultura|Hilobian ehorzteko eskubidea]] | |
− | + | *[[Modos_de_enterramiento|Ehorzketa moduak]] | |
**Tumulua | **Tumulua | ||
Línea 896: | Línea 896: | ||
**Nitxoa | **Nitxoa | ||
− | + | *[[Cabecera_de_la_tumba|Hilobiaren goiburua]] | |
**Gurutzeak | **Gurutzeak | ||
**Hilarriak | **Hilarriak | ||
− | + | *[[Tierra_no_bendecida|Bedeinkatu gabeko lurra]] | |
**Linboa | **Linboa | ||
Línea 915: | Línea 915: | ||
=== [[Modos_de_aparicion_de_las_animas|Arimak agertzeko moduak]] === | === [[Modos_de_aparicion_de_las_animas|Arimak agertzeko moduak]] === | ||
− | + | *[[Sonidos_y_ruidos_extraños._Herotsegileak|Soinu eta zarata arraroak. ''Herotsegileak'']] | |
− | + | *[[Luces_y_resplandores._Argi-egileak|Argiak eta distirak. ''Argi-egileak'']] | |
− | + | *[[Sombras._Gerixetiak|Itzalak. ''Gerixetiak'']] | |
− | + | *[[Olores._Arimen_usaina|Usainak. ''Arimen usaina'']] | |
− | + | *[[Forma_corporea|Gorputz formaduna]] | |
− | + | *[[Otras_formas_de_aparicion|Beste agerpen mota batzuk]] | |
=== [[Tiempos_de_aparicion|Agerpenen denborak]] === | === [[Tiempos_de_aparicion|Agerpenen denborak]] === | ||
Línea 931: | Línea 931: | ||
=== [[Escenarios_de_aparicion|Agerpenen eszenatokiak]] === | === [[Escenarios_de_aparicion|Agerpenen eszenatokiak]] === | ||
− | + | *[[La_casa_y_el_fuego_del_hogar|Etxea eta beheko sua]] | |
− | + | *[[Caminos_y_encrucijadas|Bideak eta bidegurutzeak]] | |
− | + | *[[Moradas_de_animas|Arimen egoitzak]] | |
=== [[Testigos_de_las_apariciones|Agerpenen lekukoak]] === | === [[Testigos_de_las_apariciones|Agerpenen lekukoak]] === | ||
Línea 941: | Línea 941: | ||
=== [[Comportamientos_ante_apariciones|Agerpenen aurreko jokabideak]] === | === [[Comportamientos_ante_apariciones|Agerpenen aurreko jokabideak]] === | ||
− | + | *[[Prevenciones|Prebentzioak]] | |
− | + | *[[Normas_y_formulas_dialogadas._Zer_arrangura_duk?|Arauak eta elkarrizketa moldeko formulak. ''Zer arrangura duk?'']] | |
− | + | *[[Cautelas_y_acreditaciones._Atzamarren_erreunea|Erresalbuak eta akreditazioak. ''Atzamarren erreunea'']] | |
− | + | *[[Modos_de_ahuyentar|Ihes eginarazteko moduak]] | |
− | + | *[[Peticiones_de_las_animas|Arimen eskariak]] | |
**Mezak | **Mezak | ||
Línea 958: | Línea 958: | ||
=== [[Presentimientos_y_temores_a_apariciones|Aieruak eta agerpenei beldurra]] === | === [[Presentimientos_y_temores_a_apariciones|Aieruak eta agerpenei beldurra]] === | ||
− | + | *[[Prohibicion_de_dar_vueltas_al_cementerio|Hilerriari bueltak emateko debekua]] | |
− | + | *[[Miedo_a_lugares_de_enterramiento|Ehorzketa-lekuei beldurra]] | |
=== [[Practicas_asociadas_a_las_creencias_en_las_animas|Arimekiko sinesmenari lotutako praktikak]] === | === [[Practicas_asociadas_a_las_creencias_en_las_animas|Arimekiko sinesmenari lotutako praktikak]] === | ||
Línea 966: | Línea 966: | ||
=== [[Narraciones_de_aparecidos_tradicionalizadas|Agertuen narrazio tradizionalizatuak]] === | === [[Narraciones_de_aparecidos_tradicionalizadas|Agertuen narrazio tradizionalizatuak]] === | ||
− | + | *[[El_cura-cazador_errante._Abade-txakurrak|Apaiz-ehiztari herratua. ''Abade-txakurrak'']] | |
− | + | *[[El_cura_a_falta_de_una_misa._Gauerdiko_meza|Apaiza meza baten faltan. ''Gauerdiko meza'']] | |
− | + | *[[Sirvienta_por_deudora._Zorrak_pagatu_arte_neskato|Zerbitzari zordun izateagatik. ''Zorrak pagatu arte neskato'']] | |
=== [[Apendice_Relatos_de_aparecidos|Eranskina: Agertuen kontakizunak]] === | === [[Apendice_Relatos_de_aparecidos|Eranskina: Agertuen kontakizunak]] === | ||
− | + | *[[Herotsegilea._Anima_tonante|''Herotsegilea''. Arima burrunbatsua]] | |
− | + | *[[Argi-egilea._Anima_luminosa|''Argi-egilea''. Arima argitsua]] | |
− | + | *[[Atzamarren_erreunea._Huella_de_fuego|''Atzamarren erreunea''. Su-aztarna]] | |
− | + | *[[Txarri-elia._La_piara_de_cerdos|''Txarri-elia''. Urdalde]] | |
− | + | *[[Zazpi_estatuz_ez_ondoratu._Alejarse_siete_estadios|''Zazpi estatuz ez ondoratu''. Zazpi estadio urruntzea]] | |
− | + | *[[Mallabiko_abadea._El_cura-cazador_errante|''Mallabiko abadea''. Apaiz-ehiztari herratua]] | |
− | + | *[[Gauerdiko_meza._El_cura_a_falta_de_una_misa|''Gauerdiko meza''. Apaiza meza baten faltan]] | |
− | + | *[[Zorrak_pagatu_arte_neskato._Sirvienta_por_deudora|''Zorrak pagatu arte neskato''. Zerbitzari zordun izateagatik]] | |
− | + | *[[Arima_herratua_(ame_errante)_qui_ecrit_sur_un_papier_un|''Arima herratua'' (âme errante) qui écrit sur un papier un]] | |
− | + | *[[Arima_korotik_gora_joan._Aparicion_en_iglesia|''Arima korotik gora joan''. Agerpena elizan]] | |
− | + | *[[Kuadrilea_kantaren-kantaren._Grupo_de_animas_junto_al_cementerio|''Kuadrilea kantaren-kantaren''. Arima-taldea hilerri ondoan]] | |
− | + | *[[Gaitzerua_eta_ezkoa._La_candela_bajo_el_celemin|''Gaitzerua eta ezkoa''. Kandela lakariaren azpian]] | |
  |   | ||
Revisión del 10:20 21 feb 2019
Contenido de esta página
- 1 I. HERIOTZAREN ZANTZUAK
- 2 II. AGONIA ETA HERIOTZA
- 3 III. BIATIKOA ETA OLIADURA. AZKEN SAKRAMENTUAK
- 4 IV. ARIMAREN PATUARI BURUZKO SINESMENAK
- 5 V. ETXEKO DOLUA ETA AUZOKIDEEN LAGUNTZA
- 6 VI. HERIOTZAREN JAKINARAZPENA
- 7 VII. HILAREN BEZTITZEA
- 8 VIII. GAUBEILA
- 9 IX. HIL-BIDEAK
- 10 X. HILOTZA ELIZARA ERAMATEA
- 11 XI. SEGIZIOA
- 12 XII. JANZKERA SEGIZIOAN
- 13 XIII. SEGIZIOKO ESKAINTZA ERAMAILEAK
- 14 XIV. HILETAK
- 15 XV. HILETA EGUNAK
- 16 XVI. HILOBIAK ELIZETAN. JARLEKUAK. FUESAK
- 17 XVII. ESKAINTZAK ETA ESKARIAK HILOBIAN. ARGIAK, OLATAK, HIL-OTOITZAK
- 18 XVIII. EHORZKETA
- 19 XIX. HILDAKOAREN ETXERA ITZULTZEA ETA HILETA-OTORDUAK
- 20 XX. DOLUA
- 21 XXI. DOMURU SANTUKO OSPAKIZUNA
- 22 XXII. HERIOTZAREN INGURUKO ELKARTEAK
- 22.1 Kofradia erlijiosoen ezaugarri nagusiak
- 22.2 Vera Cruzeko kofradia
- 22.3 Santo Rosarioko kofradia
- 22.4 Arimen kofradia
- 22.5 Beste izen batzuk dituzten kofradia erlijiosoak (San Blas, San Nikolas, Arrantzaleak eta Mareatzaileak, Santiago Apostolua, San Frantzisko Xabier, San Roke, San Sebastian, Santa Ana, San Jose, Sakramentu Santua, Santa Fe, Zuziak, Kobazuloetako Ama)
- 22.6 Santutegiei lotutako kofradiak
- 22.7 Auzo-kofradiak Bizkaian
- 22.8 Zangotzako Hirutasunaren kofradia (Nafarroa)
- 22.9 Aramaioko Apaizen kofradia (Araba)
- 22.10 Hiletetarako mutualitate-izaera duten ermandade eta elkarteak
- 22.11 Eranskina
- 23 XXIII. EHORZTEKO LEKUAK ETA MODUAK
- 24 XXIV. MAMUAK ETA ARIMA HERRATUAK
- 24.1 Agerpenei buruzko sinesmenak
- 24.2 Arimak agertzeko moduak
- 24.3 Agerpenen denborak
- 24.4 Agerpenen eszenatokiak
- 24.5 Agerpenen lekukoak
- 24.6 Agerpenen aurreko jokabideak
- 24.7 Aieruak eta agerpenei beldurra
- 24.8 Arimekiko sinesmenari lotutako praktikak
- 24.9 Agertuen narrazio tradizionalizatuak
- 24.10 Eranskina: Agertuen kontakizunak
- 25 XXV. LES RITES FUNERAIRES EN PAYS BASQUE NORD OU IPARRALDE (SINTHESE)
I. HERIOTZAREN ZANTZUAK
Animaliekin erlazionatutako zantzuak
Ekintzekin eta gertaerekin erlazionatutako zantzuak
II. AGONIA ETA HERIOTZA
Hiltamua
- Arretak eta zaintzak
- Hil-hurrenari bisita. Bisita egitea
- Hil-hurrenari beila. Gaubeila
- Aldaketa garaikideak
- Haserreak eta irainak
- Jeinuak edukitzea. Gaizkinak
- Meza enkomendadua
- Argien eta baraualdien eskaintza. Kandela bizte eta barauak
- Arimari irteera erraztea
Heriotza
- Madarikazioak. Birao-maledizioneak
- Begizkoa. Begigaiztoa
- Heriotzaren jeinuak. Herioa, balbea
III. BIATIKOA ETA OLIADURA. AZKEN SAKRAMENTUAK
Heriotzako iragatearen erritu kristauak
Izenak
Azken Sakramentuak hartzea. Elizakoak
- Etxeko aldarea
- Etxea apaintzea
- Biatikoa Baskonia kontinentalean
- Biatikoa Nafarroan
- Biatikoa Gipuzkoan
- Biatikoa Bizkaian
- Biatikoa Araban
1. eranskina: Derniers Sacrements, Azken Sakramendia, Mendiben (NB)
2. eranskina: Biatikoaren eta Oliaduraren administrazioa antzinako Erromatar Erritualean
IV. ARIMAREN PATUARI BURUZKO SINESMENAK
Arimaren eta gorputzaren arteko bereizketa
Salbazioko eta kondenako seinaleak
Salbazioa ziurtatzeko praktikak
V. ETXEKO DOLUA ETA AUZOKIDEEN LAGUNTZA
Dolu-zeinuak hildakoaren etxean
Auzokideen parte-hartzea doluan
- Auzoko hierarkiaren antolaketa
- Lehen auzoa
- Adiskidetzea eta adiskidetasuna auzokideen artean
- Etxeko zereginak eta lanak
- Familia-laguntzaren lehentasuna
- Ohituraz ezarritako laguntzak
Parrokiako gurutzea hildakoaren etxean
Eranskina: Auzokideen rola hileta-errituan Ortzaizen (NB)
VI. HERIOTZAREN JAKINARAZPENA
Abisuak. Hil-mezuak
- Familiako kideak eta auzokideak
- Lehen auzoak
- Mutilak
- Emakume berriemaileak
- Mezulariak eta auroroak
Kanpai-hotsak. Hil-kanpaiak, hil-zeinuak
- Sexuaren bereizketa eta estatus erlijiosoa
- Aingeru-kanpaia
- Kategoria sozialak
Eskelak
Oroigarriak
Heriotzaren berria ematea etxeko abereei
- Erlauntzaren iraupena
- Egin ezazue argizari gehiago. Egizue argizaria
- Argizaria eskatzea eta erleen heriotza eragoztea
- Nagusiaren heriotza. Nagusia hil da
- Nagusi berria. Nagusia ezagutu
- Dolu-markak. Lutoa jantzi
VII. HILAREN BEZTITZEA
Hiltzea eta begiak ixteko ekintza
Garbiketa eta beztitzea
- Gorpu-izara. Gorputz-izara
- Arropa erlijiosoak
- Jaietarako arropa
Hilotzaren ondoko objektuak
Belar-erretzeak
VIII. GAUBEILA
Gaubeila
- Izenak
- Gaubeila Baskonia kontinentalean. Gaubeila
- Gaubeila Baskonia penintsularrean. Begiria
- Lanpararen zaintza. Lanpiona
- Gaubeilako mokaduak
Hildakoaren gela
Hilotzaren atontzea
Hilkutxa
Andak eta kolportak
Lastaira erretzea
IX. HIL-BIDEAK
Izenak
Hil-bideak populaketa sakabanatuko herrietan
Hil-bideak landa-eremuko hiribilduetan
Hil-bideak populaketa kontzentratuko herrietan
Parrokiko gurutzearen eta Biatikoaren bideak
Hil-bideen konponketa
Hil-bideen esanahi juridikoa
X. HILOTZA ELIZARA ERAMATEA
Hil-ohezaleak
- Baskonia kontinentala. Hilketariak
- Baskonia penintsularra. Andariak
Gorpua altxatzea
XI. SEGIZIOA
Segizioaren osaketa
Kofradiak eta elkarteak segizioan
Otoitzak eta kantuak gorpua eraman bitartean
Segizioaren geldialdiak. Itxoinaldiak
Segizioa gaur egun
Umeen ehorzketa
Gazteen ehorzketa
Erostariak
XII. JANZKERA SEGIZIOAN
Doluko antzinako janzkera
Gizonezkoen janzkera tradizionala
Emakumeen janzkera tradizionala
Ahaideen eta auzoen janzkera tradizionala
Segizioko kideen janzkera gaur egun
XIII. SEGIZIOKO ESKAINTZA ERAMAILEAK
Eskaintzaren eramaile emakumezkoa. Izenak
Abereen antzinako eskaintzak segizioan
Erramuak eta lore-koroak segizioan
XIV. HILETAK
Hilotza hiletetan
Familiaren doluaren atontzea elizan
Hileta-meza
Eranskina: Hiletak, Erromatar Erritualaren arabera
XV. HILETA EGUNAK
Bederatziurrena
Ondrak
Arimen hileroko funtzioa eta Ogerrena
Urteburuko meza
Meza-sariak
Eranskina: Ehorzketaren gastuak
XVI. HILOBIAK ELIZETAN. JARLEKUAK. FUESAK
Izenak
Hilobi sinbolikoen iraupena gaur egun
Hilobiko hatuak
- Argimutila
- Sepultura. Fuesa
- Argizaiola
- Candelero
Hilobiaren aktibazioa. Ezkoen piztea
Hilobia hartzea
Doluaren iraupena hilobian. Ogi-hastea eta ogi-uztea
XVII. ESKAINTZAK ETA ESKARIAK HILOBIAN. ARGIAK, OLATAK, HIL-OTOITZAK
Argien eskaintza. Argi egitea
- Gipuzkoa
- Nafarroa
- Araba
- Bizkaia
- Euskal Herri kontinentala
- Gipuzkoa
- Nafarroa
- Araba
- Bizkaia
- Euskal Herri kontinentala
Ogien eskaintza. Ogien eskaintza
Eskaintza egun seinalatuetan
Diruaren eskaintzak hilobian. Errespontsuak
- Jaiegunetan
- Azoka-egunetan
Animalien antzinako eskaintzak
XVIII. EHORZKETA
Ehorzketara joatea
Errituak hilerrian
Lurra ematea
Hilobiaren orientazioa
- Eguzkiarekiko orientazioa
- Elizarekiko orientazioa
- Hilerriaren planoarekiko orientazioa
- Ausazko banaketa
XIX. HILDAKOAREN ETXERA ITZULTZEA ETA HILETA-OTORDUAK
Segizioa hildakoaren etxera itzultzea
Otorduak eta mokaduak bildutakoei
Hiletetan izandakoei emandako opariak
Entierro-bazkaria
- Hildakoaren etxean
- Taberna eta ostatuetan
- Gelaren eta janariaren prestaketa
- Ahaideak
- Auzokideak
- Mezakoak
- Beste gonbidatu batzuk
- Mahaiburua
- Otoitzak
- Beskoitze (L)
- Izpura (BN)
- Ezpeize-Ündüreine (Z)
- Basabürüa (Z)
- Aria (N)
- Allo (N)
- Mezkiritz (N)
- Berastegi (G)
- Elosua (G)
- Abadiño (B)
- Zeanuri (B)
- Erriberagoitia (A)
- Agurain (A)
Eranskina: Hil-banketeei buruzko antzinako legezko murrizketak
XX. DOLUA
Izenak
Doluaren iraupena
Dolu-garaiko murrizketak
Doluko arropa
- Doluzko mantelina
- Mantalina
- Soingainekoa
- Mantaleta
- Kaputxina
- Kapa
- Kapa ttipia eta taulerra
Dolu-zeinuak etxearen kanpoaldean
Dolua etxeko abereengana zabaltzea
Beste dolu-adierazpen batzuk
Doluan egindako aldaketak
XXI. DOMURU SANTUKO OSPAKIZUNA
Azaroak 1. Domuru Santu
- Euskal Herri penintsularra
- Euskal Herri kontinentala
Azaroak 2. Hildakoen Egunaren edo Arimen Egunaren ospakizuna. Arimen Eguna
Hilen aldeko ospakizunak urtean zehar
Hilobien zaintza
XXII. HERIOTZAREN INGURUKO ELKARTEAK
Kofradia erlijiosoen ezaugarri nagusiak
Vera Cruzeko kofradia
Santo Rosarioko kofradia
Arimen kofradia
Beste izen batzuk dituzten kofradia erlijiosoak (San Blas, San Nikolas, Arrantzaleak eta Mareatzaileak, Santiago Apostolua, San Frantzisko Xabier, San Roke, San Sebastian, Santa Ana, San Jose, Sakramentu Santua, Santa Fe, Zuziak, Kobazuloetako Ama)
Santutegiei lotutako kofradiak
Auzo-kofradiak Bizkaian
Zangotzako Hirutasunaren kofradia (Nafarroa)
Aramaioko Apaizen kofradia (Araba)
Hiletetarako mutualitate-izaera duten ermandade eta elkarteak
Eranskina
XXIII. EHORZTEKO LEKUAK ETA MODUAK
Ehorzketa etxean. Etxekanderearen baratzea
Ehorzketa elizaren ondoan
Ehorzketa elizaren barruan
Elizetan ehorzteko legezko debekuak
Hilerria
- Tenpluaren ondoan
- Hilerriak ermiten ondoan
- Hilerriak aldirietan
- Tumulua
- Hilobia lurrean lauza batekin
- Panteoia
- Nitxoa
- Gurutzeak
- Hilarriak
- Linboa
- Beren burua hil dutenentzako eta fedegabeentzako espazioa
- Kasu partikularrak
- Ehorzketa zibilak
XXIV. MAMUAK ETA ARIMA HERRATUAK
Agerpenei buruzko sinesmenak
Arimak agertzeko moduak
Agerpenen denborak
Agerpenen eszenatokiak
Agerpenen lekukoak
Agerpenen aurreko jokabideak
- Mezak
- Otoitzak
- Zorrak kitatzea
- Promesak betetzea
Aieruak eta agerpenei beldurra
Arimekiko sinesmenari lotutako praktikak
Agertuen narrazio tradizionalizatuak
Eranskina: Agertuen kontakizunak